is. [ər. zərb və fars. dəst] 1. Qol gücü, qüvvət. Onun zərbdəstindən qolum ağrıdı. 2. məc. Hünər, güc, bacarıq
is. [ər.] 1. Qolaylayaraq bir şeylə şiddətlə vurma; vuruş. Yumruq zərbəsi. Balta zərbəsi. Zərbə səsi
sif. köhn. Zərbəçiliklə əlaqədar olan; qabaqcıl. Zərbəçi fəhlələr. Zərbəçi briqada. // İs. mənasında
is. Zərbəçilərin kütləvi hərəkatı
klas. bax zərbaf 2-ci mənada. Yeri abı zərbəftdən ki, misl və bərabəri bu vaxtadək Lənkəranda görülməmiş ola
sif. mus. Zərb ilə çalınan, vurmaqla çalınan. Zərbəli musiqi aləti. Nağara zərbəli musiqi alətidir
sif. 1. bax zərbəçi. 2. Çox mühüm və təxirəsalınmaz. Zərbəli tapşırıq
is. [ər. “zərbat”dan – zərbələr] köhn. Zərbə, yara. Vurursan sineyi-mollaya zərbət zərbət üstündən. Ə
is. [ər. zərb və fars. …xanə] Metal pul kəsilən yer, rəsmi müəssisə
bax zərbdəst. [Əsgər bəy:] Yaxşı, bir özgə dəfə rast gələndə zərbi-dəstini göstərərsən… M.F.Axundzadə
is. [ər.] Məsəl kimi söylənilən məşhur söz, xalq ifadəsi, atalar sözü. [Hacı:] Nə qədər timsal və zərbi-məsəllər eşitsəniz, uşaqlarınıza deyin, dəftər
bax zərbəli1. Zərbli musiqi alətləri
[ər.] bax zərbi-məsəl. Hər zərbülməsəlin öz tarixi var; Yersiz söz deməyib bizim babalar! H.Hüseynzadə
is. Sarıköynəyin məhəlli adı
sif. [fars.] klas. Sarı. Əşkimi, çöhreyi-zərdimi görüb meyl etməz; Mən eşitmişdim, edər simü zər insanı əziz
is. [fars.] 1. Süd çürüdükdə, qatıq qaldıqda hasil olan sarı, quru, turştəhər maye, su. 2. biol. tib
is. [fars.] Sarı ərik, qaysı (ağacı və meyvəsi)
is. məh. Yerkökü
is. zool. İri üzgəcli balıq
sif. [fars. əfsanəvi şəxsiyyət olan Zərdüştün adından] Zərdüştlüyə aid, zərdüşt dininə mənsub olan; atəşpərəst
is. Qədim Azərbaycan, İran və Orta Asiya xalqlarının dini (zərdüştlüyün ən səciyyəvi xüsusiyyəti dünyada iki qüvvənin – xeyir ilə şərin həmişə bir-bir
is. xüs. Məftil və s.-ni kəsmək, habelə qızmış dəmiri tutmaq üçün kəlbətin
sif. [fars.] klas. şair. Qızıl səpən, qızıl saçan. Tamaşana gəlsin, Rum ilə Misir; Zərəfşan tellərin dörd yana əsir
is. [fars.] köhn. Keçmişdə taxçalardan asılan iki qıçalı (şalvara bənzər) zərxara, güllü, xırda bürünc pullarla bəzəkli pərdə
is. [ər.] Ziyan. Bunun xeyri var ki, zərəri yoxdur; Gülməli insanlar həyatda çoxdur. S.Vurğun. □ Zərər çəkmək – zərər etmək, maddi itki vermək, zərərə
sif. [ər. zərər və fars. …didə] Bir hadisə, fəlakət və s. nəticəsində zərər çəkmiş, ziyan görmüş, xəsarət görmüş
sif. 1. Zərəri toxuna bilən, zərər verən, ziyanlı, müzür. Zərərli fikirlər. Zərərli həşərat. Papiros səhhət üçün zərərlidir
is. Zərərli şeyin xassəsi, keyfiyyəti
sif. Zərəri toxunmayan, zərəri olmayan; ziyansız. Zərərsiz dərman. Zərərsiz adam. – Şeyx, o bir möhtərəm, zərərsiz adam; Həm müsafir, qəribü aciz adam
“Zərərsizləşdirilmək” dən f.is
məc. Zərərsiz hala salınmaq. Torpaq vasitəsilə, ən birinci olaraq, yanğın qonşu evlər üçün zərərsizləşdirilirdi
f.sif. Zərərsiz hala gətirilmiş. Zərərsizləşdirilmiş mina
“Zərərsizləşdirmək” dən f.is
f. Zərərsiz hala gətirmək, zərər vermək imkanından məhrum etmək. İstehkamçılar minaları tapıb zərərsizləşdirdikcə, minaların qaytanlarını doğradıqca e
“Zərərsizləşmək”dən f.is
f. Zərərsiz hala düşmək
is. Zərərsiz şeyin halı, xassəsi
is. Kənd, meşə, anbar təsərrüfatına, habelə məişətdə insanlara zərər verən həşərat, heyvan. Pambıq zərərvericiləri
is. [ər.] qram. Hərəkətin, keyfiyyətin və ya xassənin əlamətini bildirən dəyişməz nitq hissəsi. Zaman zərfi
is. [ər.] 1. İçərisinə məktub və ya başqa kağız qoyub başqa yerə göndərmək üçün xüsusi biçimli kağız qab; konvert, paket
zərf İçində, ərzində, müddətində. Beş gün zərfində. Bir ay zərfində. – Az bir müddət zərfində savadlanmağın birinci vasitəsi əlifbanın asanlığıdır
is. qram. İş və hərəkətin yerini, zamanını, kəmiyyətini, tərzini, səbəb və məqsədini bildirən cümlə üzvü
sif. [fars.] Qızıldan, gümüşdən bəzək şeyləri qayıran usta. Zər qədrini zərgər bilər. (Ata. sözü). …Xədicə beş il əvvəl bəzək şeyləri satan zəngin bir
is. Zərgərin işi, sənəti, ixtisası. Zərgərlik etmək. – Zərgər onlara öz bacardığı saatsazlıq, başmaqçılıq, zərgərlik sənətlərini öyrədirdi
is. Zərli ipəkdən toxunmuş parlaq və şax ipək parça. Zərxaradan libası; Gey, sallan, olma ası; Məni yandırdı, yaxdı; Gözlərinin qarası
f. köhn. Zərxaradan pərdə çəkmək, pərdə asmaq
məch. köhn. Zərxaradan pərdə çəkilmək, pərdə asılmaq
sif. Zərxara, zərxarası olan. Zərxaralı don. – Alagöz geyindiyi zərxaralı paltarda özünü qaratikan içinə düşmüş kimi hiss edərək boğula-boğula soruşdu
sif. [ər.] 1. İncə. Zərif çiçəklər. Zərif əl. Zərif yun. – [Əbdüləli bəy:] Qadın vücudu zərif (z.) yaranmışdır, odur ki, qədimlərdə qadınlar gəcavə il