DOLAYI

I
прил.
1. окольный, кружный (о пути, дороге), объездной, обходный. Dolayı yol окольный путь, авто. объездная дорога, обходный путь
2. косвенный. Dolayı tənzimləmə эл.-тех. , авто. косвенное регулирование, юрид. dolayı vergiqoyma косвенное обложение (налогом), dolayı qəsd косвенный умысел, dolayı təyin физ. косвенное определение
3. непрямой. Dolayı qanköçürmə мед. непрямое переливание крови
4. вьющийся, зигзагообразный (дорога, движение и т.п. )
II
послел. по, из-за, вследствие, по причине. Bu səbəbdən dolayı по этой причине
◊ dolayı yolla окольным путем; dolayı yollar axtarmaq искать окольные пути; dolayı yollarla hərəkət etmək действовать окольными путями
DOLAY
DOLAYICI
OBASTAN VİKİ
Dolayı vergi
Dolayı vergi — özündə satılan məhsulların dəyərinə əlavə edilən məbləğlərdən gizli şəkildə vergi tutulmasını əks etdirir. Bu vergi növünə isə əlavə dəyər vergisi, aksizlər, gömrük rüsumları, alış və satış vergiləri daxildir. == Haqqında == Formalaşma mexanizmindəki fərqlərə görə vergilər iki növə ayrılır: birbaşa və dolayı vergilər. Dolayı vergilərin üstün cəhəti onların gizli, yəni belə desək qapalı olmasındadır. Bir çox insanlar dolayı vergi ödədiyinin fərqində olmadan belə vergi ödəyir. Belə ki, çox vaxt məhsulun dəyərinə dolayı verginin əlavə edildiyi qeyd edilmir. Bu sosial-iqtisadi nöqteyi-nəzərdən çox vacibdir. Dolayı vergi növünün sayəsində aşağı dəyərli məhsulları iqtisadi rasional səviyyədə dəstəkləmək mümkündür. Bu adətən spirtli içki və tütün məhsulları ilə baş verir. Gömrük rüsumları formasında olan dolayı vergilər dövlətə yerli məhsul istehsalçılarına təsir etməyə, əcnəbi rəqiblərdən qorumağa və onların dünya baazrına çıxmasına kömək edir.

Digər lüğətlərdə