MARS

MARS-500 missiyası 2007–2011-ci illər arasında Rusiya, Avropa Kosmik Agentliyi və Çin tərəfindən Mars planetinə gələcək ekipaj kosmos uçuşuna hazırlıq məqsədilə aparılan psixososial təcrid təcrübəsi idi. Eksperimentin obyekti Rusiya Elmlər Akademiyasının Moskvadakı Biotibbi Problemlər İnstitutunda (BTPİ) yerləşirdi. 2007–2011-ci illər arasında üç müxtəlif könüllü ekipajı IBTPİ-də maket kosmik gəmidə yaşayıb işləyirdi. 520 günlük ekipaj missiyasını imitasiya etmək üçün nəzərdə tutulan eksperimentin son mərhələsi üç rusiyalı (Aleksey Sitev, Suxrob Kamolov, Aleksandr Smoleevski), fransız (Romen Çarlz) İtalyan (Dieqo Urbina) və Çin vətəndaşı (Yue Wang) ibarət ekipaj tərəfindən aparılıb.. Maket qurğu Yer-Mars kosmik gəmisini, eniş-enmə gəmisini və Marsın səthini simulyasiya etdi. Üç mərhələdə iştirak edən könüllülər arasında mühəndislik, tibb, biologiya və insanın kosmosa uçuşu sahəsində təcrübəsi olan peşəkarlar var idi. Təcrübə uzun müddətli, yaxından təcrid olunmasının fizioloji, sosial və psixoloji təsirləri haqqında mühüm məlumatlar verdi. == Layihənin icmalı == === Məqsəd === MARS-500 uzunmüddətli kosmik uçuşlara xas olan psixoloji, fizioloji və texnoloji problemləri öyrənmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Təcrübədə aradan qaldırılmalı olan digər maneələr arasında uzunmüddətli çəkisizliyin fizioloji təsirləri, resursların idarə edilməsinin effektivliyi və hermetik şəkildə bağlanmış mühitdə izolyasiyanın təsirləri araşdırıldı. MARS-500-ün rabitə sistemləri Marsa bağlı kosmik gəmiyə faktiki ötürmə vaxtını simulyasiya etmək üçün orta hesabla 13 dəqiqə gecikmə ilə dizayn edilmişdir.

Franklin Klarens Mars (/ˈmɑːrz/; 24 sentyabr 1883, Henkok[d], Minnesota – 8 aprel 1934, Pulaski[d], Tennessi) — bəzən Frank K. Mars kimi tanınan Mars şirkətini quran amerikalı biznes maqnatı. == Həyatı == Frank Mars 1882-ci ildə Minnesota ştatında anadan olub Mars və Etel G. Kissak (29 sentyabr 1882 – 11 aprel 1980), məktəb müəllimi, 1902-ci ildə evləndilər. Onların oğlu Forrest Mars, Sr., 1904-cü ildə Minnesota ştatının Wadena şəhərində anadan olmuşdur.

Mars Orbiter Mission — 5 noyabr 2013-də Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı tərəfindən Yerin orbitinə buraxılan Mars peykidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə peykin Marsın orbitinə daxil olması ilə Hindistan Marsa ilk cəhddə peyk göndərən ilk millət və Marsa peyk göndərən ilk Asiya xalqı oldu. Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı Sovet fəza proqramı, NASA və Avropa Fəza Agentliyindən sonra Marsa çatan dördüncü fəza agentliyidir.

Mars, şərqdə köhnəlmiş adı Mərrix — Günəş sisteminin Günəşə yaxınlığına görə dördüncü və kiçikliyinə görə Merkuridən sonra ikinci planeti. Adını Roma mifologiyasının müharibə tanrısından alan bu planetin səthində dəmir oksidinin geniş yayılması ona qırmızı görünüş verir və o, tez-tez "qırmızı planet" kimi təsvir edilir. Mars nazik atmosferi və həm ayın çarpışmadan sonra yaranan kraterləri, həm də Yerin vulkanları, dərələri, səhraları, qütb buz örtüklərini xatırladan səth xüsusiyyətləri olan terrestrial (əsasən silikat süxurları və metallardan ibarət) planetdir. Marsın fırlanma periodu və mövsümi dövrləri Yerinkinə oxşardır; oxunun mailliyi mövsümləri əmələ gətirir. Mars Günəş sistemində məlum ən hündür ikinci (planetdə birinci ən hündür) dağ — Olimp Dağının və ən böyük kanyonlardan biri Valles Marinerisin olduğu yerdir. Şimal Yarımkürəsindəki hamar Borealis hövzəsi planetin 40%-i əhatə edir və nəhəng bir çarpışmadan sonra yaranan xüsusiyyət ola bilər. Marsın iki peyki var: Fobos və Deymos. Kiçik və nizamsız formalaşmış peyklərdir. Bu peyklər Mars troyası 5261 Evrika kimi planet tərəfindən tutulmuş asteroidlər ola bilər. 1965-ci ildə Mariner 4 tərəfindən kəşf edilən Mars flaybayından əvvəl bir çoxları planetin səthində suyun olmasını iddia edirdilər.

Piter Cin Ernandes (d. 8 oktyabr 1985, Honolulu) — Bruno Mars adı ilə məşhur ABŞ müğənnisi, bəstəkar və prodüser. Peter Amerikanın Honolulu şəhərində anadan olmuşdur. Just The Way You Are və Grenade mahnılar ilə tanınan Bruno Mars Vokal, gitara, bateri alətlərində mükəmməl ifa bacarığına malikdir.

Deymos — Günəş sistemində Mars planetinin peykidir. == Kəşfi == 1877-ci ildə Amerika astronomu A. Holl kəşf etmişdir. İlk dəfə yaxın məsafədən şəklini 1977-ci ildə “Vikinq-1” KA çəkmişdir. == Xüsusiyyətləri == Planetin mərkəzindən orta məsafəsi 23,5 min km, dolanma dövrü 30 saat 21 dəqiqədir. Deymos düzgün olmayan formaya malikdir və bəzi asteroidlərin maddəsinə oxşayan dağ süxurunun və buzun karbonla zəngin qatışığından ibarətdir. Deymosun səthi dayaz kraterlərlə doldurulmuş (iki ən böyük kraterinin diametri təqr. 2 km-dir) və reqolitlə –xırda tozlu layla ör tülmüşdür. Deymosun ölçüsü 15×12,2×11 km, kütləsi təqribən 1,8×1015 kq. Bu parametrlər Deymosu asteroid hesab etməyə əsas verir. Onun orbiti Yupiterin təsiri ilə elə dəyişmişdir ki, sonralar Marsa yaxın keç dik də Deymos planetin cazibə sahəsi ilə tutulmuşdur.

Mars (başq. Марс, rus. Марс) — Başqırdıstan Respublikasının Avurğazı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Yeni Kəlsir kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Talbazı): 10 km, kənd sovetliyindən (Yeni Kəlsir): 4 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Ağ Göl stansiyası): 40 km.

Mars (başq. Марс, rus. Марс) — Başqırdıstan Respublikasının Avurğazı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Yeni Kəlsir kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Talbazı): 10 km, kənd sovetliyindən (Yeni Kəlsir): 4 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Ağ Göl stansiyası): 40 km.

Mars (planet) — Günəş sisteminin məsafəcə dördüncü və ölçücə Merkuridən sonra ikinci planeti. Mars (mifologiya) — Qədim Roma mifologiyasında fəlakət ilahəsi. Marsın peykləri — Marsın 2 ayı var. Fobos və Deymos.

Mars — Qədim Roma mifologiyasında fəlakət tanrısı. Mars həm də əfsanəyə görə qədim yunan tanrılarından biri olub. Həmin tanrının adı çəkilən yerdə həmişə fəlakət üz verirmiş. Bundan qəzəblənən digər tanrılar onu Yerdən qovublar. Mars tanrısı isə dünyadan çıxıb gedib. Sonralar elə Mars planetinin də həmin tanrı olduğu güman edilir. Və həmin hadisədən sonra bu planetin qırmızı rəngə boyandığı güman edilir. O vaxtdan bəri bu planetə qırmızı planet, yəni hirsli planet adı verilmişdir. Mart ayının adı bu tanrının şərəfinə adlandırılmışdır.

Mars, şərqdə köhnəlmiş adı Mərrix — Günəş sisteminin Günəşə yaxınlığına görə dördüncü və kiçikliyinə görə Merkuridən sonra ikinci planeti. Adını Roma mifologiyasının müharibə tanrısından alan bu planetin səthində dəmir oksidinin geniş yayılması ona qırmızı görünüş verir və o, tez-tez "qırmızı planet" kimi təsvir edilir. Mars nazik atmosferi və həm ayın çarpışmadan sonra yaranan kraterləri, həm də Yerin vulkanları, dərələri, səhraları, qütb buz örtüklərini xatırladan səth xüsusiyyətləri olan terrestrial (əsasən silikat süxurları və metallardan ibarət) planetdir. Marsın fırlanma periodu və mövsümi dövrləri Yerinkinə oxşardır; oxunun mailliyi mövsümləri əmələ gətirir. Mars Günəş sistemində məlum ən hündür ikinci (planetdə birinci ən hündür) dağ — Olimp Dağının və ən böyük kanyonlardan biri Valles Marinerisin olduğu yerdir. Şimal Yarımkürəsindəki hamar Borealis hövzəsi planetin 40%-i əhatə edir və nəhəng bir çarpışmadan sonra yaranan xüsusiyyət ola bilər. Marsın iki peyki var: Fobos və Deymos. Kiçik və nizamsız formalaşmış peyklərdir. Bu peyklər Mars troyası 5261 Evrika kimi planet tərəfindən tutulmuş asteroidlər ola bilər. 1965-ci ildə Mariner 4 tərəfindən kəşf edilən Mars flaybayından əvvəl bir çoxları planetin səthində suyun olmasını iddia edirdilər.

Mars — uzun müddət saxlanıla bilən qida məhsulları istehsal edən Amerika şirkətidir. Daha çox şokolad batonları ilə məşhurdur, həmçinin ev heyvanları üçün yem, saqqız, içki, fast food, konservləşdirilmiş souslar istehsal edir. Əsas ticarət nişanları Mars, Snickers, Milky Way, Twix, Bounty, M&M's, Pedigree, Uncle Ben'sdir və korporasiya həmçinin alınmış Wrigley şirkətinin bir sıra ticarət nişanlarına da malikdir. Qərargahı — Makleyn şəhərində yerləşir (Virciniya). 2021-ci il üçün dünyanın ən böyük qənnadı şirkətidir. == Tarixi == Şirkət 1911-ci ildə Franklin Klarens Mars tərəfindən Vaşinqtonun Takoma şəhərində Mar-O-Bar Company adı ilə təsis edilib. 1920-ci ildə şirkət Minneapolisə (Minnesota) köçdü, burada Snickers (əvvəl şokolad qlazuru olmadan) və Milky Way batonları hazırlanır. 1924-cü ilə qədər satış 700.000 dollara çatmışdı. 1926-cı ildə Frank Mars şirkətin adını Mars Candies (sonralar Mars Incorporated) adlandırdı və 1928-ci ildə Çikaqonun ətrafında yeni bir fabrik tikdi. Böyük depressiya illərində şirkətin satışları dörd dəfə artdı, Mars Almond (badamlı baton), 3 Musketeers, Snickers (qlazurlu) kimi yeni məhsullar meydana çıxdı.

Mars, şərqdə köhnəlmiş adı Mərrix — Günəş sisteminin Günəşə yaxınlığına görə dördüncü və kiçikliyinə görə Merkuridən sonra ikinci planeti. Adını Roma mifologiyasının müharibə tanrısından alan bu planetin səthində dəmir oksidinin geniş yayılması ona qırmızı görünüş verir və o, tez-tez "qırmızı planet" kimi təsvir edilir. Mars nazik atmosferi və həm ayın çarpışmadan sonra yaranan kraterləri, həm də Yerin vulkanları, dərələri, səhraları, qütb buz örtüklərini xatırladan səth xüsusiyyətləri olan terrestrial (əsasən silikat süxurları və metallardan ibarət) planetdir. Marsın fırlanma periodu və mövsümi dövrləri Yerinkinə oxşardır; oxunun mailliyi mövsümləri əmələ gətirir. Mars Günəş sistemində məlum ən hündür ikinci (planetdə birinci ən hündür) dağ — Olimp Dağının və ən böyük kanyonlardan biri Valles Marinerisin olduğu yerdir. Şimal Yarımkürəsindəki hamar Borealis hövzəsi planetin 40%-i əhatə edir və nəhəng bir çarpışmadan sonra yaranan xüsusiyyət ola bilər. Marsın iki peyki var: Fobos və Deymos. Kiçik və nizamsız formalaşmış peyklərdir. Bu peyklər Mars troyası 5261 Evrika kimi planet tərəfindən tutulmuş asteroidlər ola bilər. 1965-ci ildə Mariner 4 tərəfindən kəşf edilən Mars flaybayından əvvəl bir çoxları planetin səthində suyun olmasını iddia edirdilər.

Olimp dağı (lat. Mount Olympus) — Mars planetində yerləşən Günəş sisteminin ən hündür dağıdır. Dağın hündürlüyü 21 kilometrə yaxındır. Bu göstərici ilə Olimp Yer kürəsinin ən böyük dağı olan Everesti üç dəfə üstələyir. Olimpin hündürlüyü, əsasən 21.2 km. Yer üzündə ən yüksək vulkan olan Mauna Kea (10.2 km) vulkanından iki dəfədən çoxudur. Dağın diametri təxminən 540 kilometrdir. O, 7 km yüksəkliyə qədər kənarları boyunca dik yamaclara malikdir. Bu nəhəng uçurumların meydana gəlməsinin səbəbləri hələ inandırıcı bir izahat tapmamışdır. Baxmayaraq ki, çoxları okean tərəfindən Marsda bir dəfə mövcud olan vulkan yamaclarının aşınma versiyasına meylli olmasını söyləmişlər.

Seylor Mars (セーラーマーズ, Sērā Māzu) — Naoko Takeuçi tərəfindən yaradılmış "Seylor Mun" manqasından personaj. Əsl adı Rey Hino (火野 レイ, Hino Rei) olan Seylor Mars Günəş sistemini qorumaq üçün yaradılmış Seylor döyüşçüləri komandasının üzvüdür. Seylor Mars Usaqi tərəfindən tapılmış 2-ci Seylor döyüşçüsüdür. Seylor döyüşçüləri komandasının Seylor Veneradan sonra ikinci lideridir. Rey atəşi idarə etməklə yanaşı, zehni bacarıqlara da sahibdir. "Seylor Mun" manqasından başqa Seylor Mars iki qısa manqada da yer almışdır. İlk belə manqası keçmişindən bəhs edən "Kasablanka xatirələri" manqasıdır. "Rey və Minakonun qız məktəbi döyüşü" manqasında isə hekayə Seylor Mars və Seylor Venera üzərində qurulmuşdur. Rey ilk dəfə Hikava məbədində (火川神社, Hikawa Jinja, "Alov Çayı məbədi", ingilis versiyasında Albalı Təpəsi məbədi) miko kimi peyda olmuşdur və orada iki qarğası olduğu göstərilmişdir. Manqada bu iki qarğanın adının Fobos və Deymos (Mars planetinin iki peyki) olduğu bildirilmişdi.

Kidoniya (lat. Cydonia) — Marsda həm elmi , həm də populyar marağa səbəb olan ərazi . Əraziyə Albedo xüsusiyyətinə əsasən Kidoniya adı verildi. Ərazi Asidaliya düzənlikləri və Ərəbistan relyef yüksək dağları ilə həmsərhəddir . Bu bölgədə yastı üstü masa dağlarına bənzər yerlər, kiçik təpələr, həmçinin qabarıq yerlər və bir-birinə kəsişən dərələr var. Onların hamısı bu bölgədə yerləşir və adları Cydonia Mensae, Cydonia Colles və Cydonia Labyrinthus adlanır . Marsın digər albedo xüsusiyyətləri kimi, Kidoniya adı da qədim Yunanıstandan götürülüb. Ad, Krit adasında yerləşən tarixi polis (şəhər dövləti), Kidoniya şəhərinin adından götürülüb (q.yun. Κυδωνία) . İnsan üzünə bənzəyən Marsdakı üz relyefi, Kidoniyada, Arandas və Bamberq kraterləri arasında yerləşir .

Mars Di Bartolomeo (d.

Mars One – Marsda yerləşəcək insan koloniyası qurmaq üçün hollandiyalı təşəbbüskar, Bas Lansdorp başçılığında inkişaf etdirilməkdə olan layihədir. 2012-ci il iyun ayında elanı verilən plan bir neçə mərhələdən ibarətdir. 2016-cı ilə qədər bir əlaqə peyki ilə kəşfiyyatçı aparatı və daha sonra 2023-cü ildə daimi yaşayış üçün 4 astronavt göndərmək planlaşdırılır. Daha sonra da hər 2 ildə bir, 4 adamdan ibarət olan qrupların Marsa göndərilməsi layihənin planlarına daxil edilir. Layihə Nobel mükafatı laureatı fizik Gerard't Hooft tərəfindən dəstəklənir. Mars One layihəsi, 2012-ci ilin oktyabr ayında mənfəət məqsədi güdməyən bir vəqf kimi qurulmuşdur. Mars One layihəsi, ilk baxışda nağıl və ya xəyali ssenari, hətta utopik gələ biləcək bir fikir zənn edilə bilər. Bu fikri reallaşdırmağın, insanoğlunun qaçınılmaz bir məcburiyyəti olduğuna inanan hollandiyalı alimlər necə bir addım atmaları lazım olduğunu düşünüb, həm insanları razı edəcək, həm də həyatlarını bu işə həsr edəcək könüllü namizədlər tapa biləcəkləri bir layihənin təməlini qoydular. == Mars haqqında == "Qırmızı planet Mars", Günəş sistemində Günəşə ən yaxın olan dördüncü planetdir, Roma mifologiyasındakı müharibə tanrısı olan Marsa həsr edilərək belə adlandırılmışdır. Yüzdə 95-i karbon qazı olan, incə atmosferə sahib olan Marsa, səthindəki dəmir oksid səbəbindən qızılı görünüşə sahib olduğu üçün Qırmızı Planet də deyilir.

Mars Orbiter Mission — 5 noyabr 2013-də Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı tərəfindən Yerin orbitinə buraxılan Mars peykidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə peykin Marsın orbitinə daxil olması ilə Hindistan Marsa ilk cəhddə peyk göndərən ilk millət və Marsa peyk göndərən ilk Asiya xalqı oldu. Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı Sovet fəza proqramı, NASA və Avropa Fəza Agentliyindən sonra Marsa çatan dördüncü fəza agentliyidir.

Mars Orbiter Mission — 5 noyabr 2013-də Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı tərəfindən Yerin orbitinə buraxılan Mars peykidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə peykin Marsın orbitinə daxil olması ilə Hindistan Marsa ilk cəhddə peyk göndərən ilk millət və Marsa peyk göndərən ilk Asiya xalqı oldu. Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı Sovet fəza proqramı, NASA və Avropa Fəza Agentliyindən sonra Marsa çatan dördüncü fəza agentliyidir.

Mars Orbiter Mission — 5 noyabr 2013-də Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı tərəfindən Yerin orbitinə buraxılan Mars peykidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə peykin Marsın orbitinə daxil olması ilə Hindistan Marsa ilk cəhddə peyk göndərən ilk millət və Marsa peyk göndərən ilk Asiya xalqı oldu. Hindistan Fəza Araşdırmaları Təşkilatı Sovet fəza proqramı, NASA və Avropa Fəza Agentliyindən sonra Marsa çatan dördüncü fəza agentliyidir.

Thirty Seconds to Mars — 1998-ci ildə məşhur Amerikalı aktyor Jared Leto (vokal, gitara) və qardaşı Shannon Leto (baraban) tərəfindən qurulan alternativ rock qrupu, heyətinə Matt Wachter (bas, klaviatura) və Solon Bixler'i (gitar) daxil etdikdən sonra ilk albom işlərinə başladı. Cared Leto-nun gətirdiyi şöhrətdən uzaq bir şəkildə qrupun meydana gəlməsini təmin etməyə çalışan qrup, öz adlarıyla eyni adı daşıyan ilk albomlarını 2002-ci ildə Virgin Records vasitəsilə satışa çıxardı. "30 Second To Mars" albomunun istehsal kreslosunda Bob Ezrin oturarkən, alboma gələn tənqidlər həm müsbət həm də mənfi oldu. Albomdan "Capricorn (A Brand New Name" və "Edge Of The Earth" sinql olaraq nəşr olundu, ancaq hər iki sinql da siyahılarda əhəmiyyətli bir müvəffəqiyyət əldə edə bilmədi. 2005-ci ildə satışa çıxarılan ikinci albom "A Beautiful Lie" ilə Amerika siyahılarında 36-cı sıraya yerləşən qrupda bu albomla gitarist dəyişikliyi baş verdi və Bixlerin yerinə Tomo Milişevic heyətə daxil oldu. Albomun sözlərində insanın hisslərinə toxunan qrup, sound olaraq da olduqca yüksək bir atmosferi yaxalamağı bacardı. Albomdan "Attack", "The Kill" və "From Yesterday" sinql olaraq nəşr olunarlarkən, "The Kill" və "From Yesterday", Amerika Müasir Rock siyahılarında müvəffəqiyyət əldə etdi. 2006-cı ildə MTV Video Musiqi Mükafatlarından "The Kill" mahnısına çəkdikləri video kliplə "MTV2 Mükafatı"-na layiq görülən qrup, eyni ilin Oktyabr ayında ‘Welcome To The Universe' turnesine çıxdı. Turnenin sponsorluğunu MTV2 üstlənərkən, qrupa turnede Head Automatica, The Receiving End Of Sirens və Cobra Starship kimi qruplar yoldaşlıq etdi. Turne əsnasında "From Yesterday" parçasına bir də video klip çəkən qrup, bu kliplə bir qanun imza ataraq ilk dəfə bir Amerikan qrupunu Çin Xalq Respublikasında göründürdü.

30 Seconds to Mars — Thirty Seconds to Mars musiqi qrupunun ilk studiya albomu. 13 avqust 2002-ci ildə yayımlanan albom, Virgin Records etiketi ilə satışa buraxılmışdır.

Battle Angel Alita: Mars Chronicle (azərb. Döyüş mələyi Alita: Mars xronikası‎) və ya Yaponiyada tanınan adı ilə Gunnm: Kasei Senki (銃夢火星戦記, azərb. Silah yuxusu: Mars müharibə xronikaları‎) – Yukito Kişiro tərəfindən yazılan və çəkilən manqa seriyası. "Battle Angel Alita" manqa seriyasının davamıdır. "Battle Angel Alita: Last Order" manqasının sikveli olan bu manqa "Battle Angel Alita" franşizinin son hissəsidir. == Məzmun == Manqada hadisələr Yoko (Alita) və Erikanın Qelda tərəfindən mina ərazisindən xilas edilməsi ilə başlayır. Daha sonra süjet indiki vaxta çəkilir: Alita ZOTT-dan bir neçə il sonra əvvəllər yaşadığı yerdəki yetimxananı ziyarət etmək üçün Marsa yollanır. O, burada Erika ilə tanış olur və dərhal Mars güc mübarizəsinə daxil olur. Süjet xətti yenə Yuko və Erikanın uşaqlıqlarına qayıdır. İkisi yollarını ayırır və Erikanın Marsda gizli xəzinə axtaran Baron Muster adlı cinayətkarla olan macəralarından bəhs edilir.

Ellis Marsalis (14 noyabr 1934, Nyu-Orlean, Luiziana – 1 aprel 2020, Nyu-Orlean, Luiziana[…]) — Amerika cazmeni. == Həyatı == 14 noyabr 1934-cü ildə Nyu-Orleanda doğulub. Ellis Marsalis 1 aprel 2020-ci ildə 85 yaşında yeni tip koronavirus infeksiyasının yaratdığı pnevmoniyadan ölüb. == Fəaliyyəti == O, uzun illər Yeni Orleanda yaşayıb və caz musiqisinin inkişafı yolunda çalışıb.

Marşall sarılıqotu (lat. Erysimum marschallianum) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin sarılıqotu cinsinə aid bitki növü.

Joze Marsole (d. 20 noyabr 1973) — Kanadanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Joze Marsole, Kanada yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Qrup mərhələsində beş görüşün sadəcə birində qalib gələn Kanada yığması, Sidney Olimpiadasını beşinci pillədə başa vurdu.

Məhəmməd Əli (ing. Muhammad Ali; doğum adı Kassius Marsellus Kley, ing. Cassius Marcellus Clay) — boks tarixçiləri, idman mütəxəssisləri, keçmiş və indiki boksçular və boks azarkeşləri tərəfindən "Bütün zamanların ən böyük boksçusu" olaraq qəbul edilən, ağır çəkidə çıxış etmiş afro-amerikan və irland əsilli əfsanəvi peşəkar ABŞ boksçusu. Dünya Boks Federasiyasının rəsmi səhifəsində bu sözlər yazılmışdır: "Səs birliyi ilə Məhəmməd Əli bütün zamanların gəlmiş keçmiş və gələcək ən böyük boksçusudur". Həmçinin, Məhəmməd Əli dünyada ikonlaşmış xarakterdir. İnsan hüquqları müdafiəçisi və ABŞ-də ilk İslam Təşkilatının liderlərindən biri olmuşdur, eyni zamanda şairdir. O, 1960-cı ildə Romada keçirilən XVII Yay Olimpiya Oyunlarında orta ağır çəkidə (81 kq) boks yarışlarının qalibi olmuşdur. TIME jurnalının açıqladığı "Tarixin ən dahi 100 şəxsiyyəti" arasında adı olan yeganə idmançıdır. Məşhur BBC kanalının apardığı sorğulara və araşdırmalara əsasən Məhəmməd Əli Adolf Hitler, Albert Eynşteyn və Makedoniyalı İsgəndər kimi şəxsiyyətləri geridə qoyaraq bəşər tarixinin ən çox tanınan və bilinən insanı seçilmişdir. Belə ki, Məhəmməd Əlini dünyanın ən inkişaf etmiş ölkələrindən, Afrikanın ən geridə qalmış yerlərinədək hər kəs tanıyır və sevir.

Kişilər marsdan, qadınlar veneradandır (ing. Men Are from Mars, Women Are from Venus) — 1992-ci ilin mayında nəşr olunan Con Qrey tərəfindən məşhur psixologiya kitabıdır. Bir çox dillərdə nəşr olundu və bestseller oldu. Tənqidçilər kitabın insan psixologiyasını stereotiplərə endirdiyinə diqqət çəkirlər. == Təqdimat == Con Qreyin “Kişilər Marsdan, Qadınlar Veneradandır” əsəri ilk dəfə 1992-ci ildə nəşr olundu və dərhal bestseller oldu. Belə populyarlıq, ilk növbədə, kitabın əsasını təşkil edən müəllifin mövqeyinin əksər psixoloqların fikrindən tamamilə fərqli olması ilə bağlıdır. Beləliklə, bu, əslində bir kitab deyil, psixoloji və müalicəvi təsir göstərən bədii üslubda, demək olar ki, elmi bir əsərdir və ən əsası, insanın problemlərində çox vaxt tək olmadığını aydınlaşdırır. Con Qrey hər iki cinsdən olan insanların davranışlarında ümumi və ya oxşar cəhətlər tapmağa çalışmır, əksinə, onların tam əksini, o qədər açıq-aşkar göstərir ki, kitabın başlığına çevrilən metafor onu ən yaxşı şəkildə əks etdirir - kişilər və qadınlar o qədər fərqlidirlər ki, sanki fərqli planetlərin nümayəndələridirlər. == Məzmun == “Kişilər Marsdan, qadınlar Veneradandır” kitabı öz növbəsində bir neçə tematik hissəyə bölünmüş giriş və 13 fəsildən ibarətdir. Kitabın girişi sözün əsl mənasında Con Qreyin vəhyidir.

Lolium perenne (lat. Lolium perenne) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin quramit cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Festuca perennis (L.) Columbus & J.P.Sm. Hordeum compressum Boiss. & Orph. [Invalid] Lolium aechicum Rouville [Spelling variant] Lolium agreste Roem. & Schult. [Invalid] Lolium brasilianum Nees Lolium canadense Bernh. ex Rouville [Invalid] Lolium cechicum Opiz Lolium compressum Boiss. & Orph.

Lolium perenne (lat. Lolium perenne) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin quramit cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Festuca perennis (L.) Columbus & J.P.Sm. Hordeum compressum Boiss. & Orph. [Invalid] Lolium aechicum Rouville [Spelling variant] Lolium agreste Roem. & Schult. [Invalid] Lolium brasilianum Nees Lolium canadense Bernh. ex Rouville [Invalid] Lolium cechicum Opiz Lolium compressum Boiss. & Orph.

Lorenzo Marsaliya (d. 16 noyabr 1996) — İtaliyalı suya tullanan. Lorenzo Marsaliya İtaliyanı 2019-cu ildə XVIII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. == Karyerası == Lorenzo Marsaliya birinci dəfə Dünya Çempionatına 2019-cu ildə qatıldı. O, Kvanjuda baş tutan XVIII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında kişilər 1 m tramplin yarışlarında təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 320.45 xal toplayaraq 26-cı yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.

Marsin Stolarski (4 yanvar 1996) — Polşanı təmsil edən üzgüçü. Marsin Stolarski Polşanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Marsin Stolarski birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 100 m qurbağalama stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 1:01.06 saniyəlik nəticəsi ilə 29-cu yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.

Marsinkonis (lit. Marcinkonys) — Litvada Alitus mahalının Vareni rayonunda yerləşən bir kənd. Ərazisinə görə ölkənin ən böyük kəndlərindən biridir (143 ha). Kənd turizm mərkəzlərindən hesab olunur. Kənddə eyni adlı dəmir yolu stansiyası vardır. 2011-ci il məlumatına görə kənddə 640 nəfər yaşayır. == Təsviri == Marsinkonis açıq bataqlıqlara sahib olan şam ağacları ilə örtülmüş meşəlik ərazidə yerləşir. Burada qum dyunları belə vardır. Ətrafının iqlimi mülayim qışa və sərin yağışlı yaya sahibdir. Kəndin qərbindən Qruda çayı axır.

Badam xəmiri, Badam əzməsi, Marzipan, Marsipan və ya Martsipan — Badam tozu, yumurta sarısı və şəkər ya bal qarışıqından hazırlanır və tortlar və şokoladlarda istifadə olunur.

Marsiya Enn Kross (ing. Marcia Anne Cross; 25 mart 1962, Malboro[d], Massaçusets) — Aktrisa. == Həyatı == Marsiya Kross 25 mart 1962-ci ildə Malboroda (Massaçusets ştatı, ABŞ) Mark və Canet Kross ailəsində anadan olub. == Sənəti == Aktrisa "Melrose Place" (1992–1997) serialında doktor Kimberli rolu ilə tanınıb. Bundan əlavə Desperate Housewives (2004–12) serialında da Bri Van de Kamp rolunda böyük şöhrət qazanıb. Kross öz debütünü 1984-cü ildə The Edge of Night serialında edib. Daha sonra Nyu-Yorkdan Los-Ancelesə köçüb və orada kiçik rollarda televiziya filmlərində çəkilməyə başlayıb. 1986–1987-ci illərdə One Life to Live serialında çəkilib. Kross məşhurluğunu Aaron Spellinqin "Melrose Place" serialında əldə edir. Əvvəlcə serialın prodüserləri aktrisanı yalnız bir epizodda iştirak etmək üçün dəvət etdilər, lakin daha sonra Krossun əsas heyətə daxil edilməsinə qərar verdilər.

Marsiyak-Vallon (fr. Marcillac-Vallon, oks. Marcilhac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Marsiyak-Vallon kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12138. Kommuna təxminən Parisdən 490 km cənubda, Tuluza şəhərindən 130 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 17 km şimal-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1680 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 917 nəfər (15-64 yaş arasında) arasında 696 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 221 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 75.9%, 1999-cu ildə 74.2%).

Marsiyak-Vallon (fr. Marcillac-Vallon) — Fransada kanton , region — Cənub-Pireneylər, departament — Averon. Rodez dairəsinə daxildir. Kantonun INSEE kodu — 1216. Marsiyak-Vallon kantonuna cəmi 10 kommuna daxildir, onlardan ən əsası Marsiyak-Vallon kommunasıdır. == Kantonun kommunları == == Əhali == 2006-cı ildə əhalinin sayı 9 283 nəfər təşkil edirdi.

Marsiyo Amorozo Dos Santos (port. Márcio Amoroso dos Santos; 5 iyul 1974, Braziliya) — Keçmiş braziliyalı futbolçu. Hücumçu mövqeyində şıxış edib. 1994-cu ildə Braziliyada ilin futbolçusu seçilib. == Bioqrafiya == Marsiyo Amorozo 5 iyul 1974-cu ildə Braziliyanın Braziliya şəhərində doğulub. == Karyerası == === Klub === Klub karyerasına "Quarani" klubunda başlayıb. 1993-ci ildə burada 1 oyuna meydana çıxdıqdan sonra Yaponiyanın "Verdi Kavasaki" klubuna icarəyə verilib. Yaponiyada meydana çıxdığı 19 oyunda 16 dəfə fərqlənib. Yaponiyada bir mövsum keçirdikdən sonra vətəninə qayıdaraq təkrar "Quarani" komandasına qoşulur. 1996-cı ilə qədər burada oynayan Marsiyo daha sonra ölkəsinin digər komandası olan "Flamenqo" klubuna qoşulur.

Marsiyol (fr. Marcilloles) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Ruabon kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38218. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 758 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 450 km cənub-şərqdə, Liondan 55 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 50 km qərbdə yerləşir.

Marsiyya-an-Kombray (fr. Marcillat-en-Combraille) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Marsiyya-an-Kombray kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlyuson. INSEE kodu — 03161. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 907 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 514 nəfər (15-64 yaş) arasında 376 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 138 nəfər hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 73.2%, 1999-cu ildə 72.0%) olmuşdur. Fəal olan 376 nəfərdən 345 nəfəri (180 kişi və 165 qadın), 31 nəfəri işsiz (13 kişi və 18 qadın) idi. 138 hərəkətsiz 41 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 44 nəfər təqaüdçü, 53 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Marslı (ing. The Martian) — 2015-ci ildə 20th Century Fox kino şirkəti tərəfindən Ridli Skottun rejissorluğu ilə çəkilmiş elmi-fantastik ABŞ filmi. Filmin baş rolunda Mett Deymon çıxış edir. Digər rolları Cessika Çesteyn, Kristen Uiq, Ceff Deniels, Maykl Penya, Keyt Mara, Bin Şon, Sebastian Sten, Aksel Henni, Donald Qlover, Makkenzi Devis və Çivetel Eciofor ifa edirlər. Filmin premyerası 2015-ci ilin sentyabr ayının 15-də Toronto Beynəlxalq Film Festivalında baş tutmuşdur. Film müsbət rəy göstərməklə dünya üzrə 630 milyon dollar gəlir əldə edir,beləliklə Ridki Skottun rejissorluğu ilə çəkilmiş ən bahalı film və həmçinin 2015-ci ildə çəkilmiş ən bahalı filmlər içərisində 10-cu yerdə qərarlaşır. == Haqqında == Film Endi Uirin 2011-ci ildə yazdığı "Marslı" romanı əsasında çəkilmişdir. Filmin ssenari müəllifi Dryu Qoddarda məxsusdur. Film heyətindən ayrı düşərək Mars planetinin səthində tək qalan və sağ qalmağa çalışan kosmonavt Mark Uatni haqqındadır. == Qısa süjet == 2035-ci il, Ares III gəmisinin heyəti Mars planetinin düzənliyini tədqiq etmək missiyası verilib.

Marso — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimiyası == Xəzər dənizi sahilində yerləşir. Yaşayış məntəqəsi 1960-cı illərdə salınmışdır. Bəzi tədqiqatlara görə oykonim fars dillərindəki mersa “liman, port, gəmilərin dayanacaq yeri” mənasında işlənən sözlə bağlıdır. Ərəb dilində marso sözü “körpü (gəmilərin yan alması üçün)” mənası daşıyır. Eyni zamanda oykonimi bəzi tədqiqatçılar rus dilindəki mors sözünün yerli tələffüz forması hesab edirlər. Bu ərazi keçmişdə Murdov (talış, “ölü, zığlı su”) adlanırdı. Murdar variantında da qeydə alınmışdır. Zənnimizcə, oykonimin mənası fars dilindəki izaha əsasən açıqlanır.

Marsonna (fr. Monthieux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01097. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 420 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 70 km şərqdə yerləşir və Burk-an-Bres şəhərindən 55 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 199 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15-64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71.0%, 1999-cu ildə 68.8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi.

Kisəlilər (lat. Marsupialia) — məməlilər sinfinin vəhşi heyvanlar yarımsinfinə aid infrasinif. Kisəlilərin 260 növündən çoxu Avstraliyada və Yeni Zelandiyada yaşayır. Onların 80 növünə Cənubi Amerikada rast gəlmək olar, bir növ Şimali Amerikada yaşayır. Avstraliyada yaşayan oposumlar kisəlilərin ən kiçikləridir, uzunluğu 5 sm olur. Əksər erkək kisəlilərin çantası var. Ancaq bəzi cırtdan kisəlilərdə bu yoxdur. Məsələn, Cənubi Amerikada torpaqeşənində. Belə vəhşiciklərdə kisəni məmələrinin kənarındakı dəri qatları əvəz edir. Təzə doğulmuş kenquru balası çox kiçik olur, cəmi 2 santimetr.

Marsyö (fr. Marcieu) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Matezin-Triyev kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38217. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 71 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 485 ilə 1729 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 510 km cənub-şərqdə, Liondan 115 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 31 km cənubda yerləşir.

The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars — İngiltərə müğənnisi Devid Bouinin beşinci studiya albomu. 16 iyun 1972-ci ildə RCA Records tərəfindən buraxılıb.