I
сущ. октябрь (десятый месяц календарного года). Oktyabr ayı октябрь месяц, oktyabrın əvvəli начало октября, bu ilin oktyabrı октябрь этого года
II
прил. октябрьский (относящийся к октябрю, свойственный ему). Soyuq oktyabr havası холодная октябрьская погода
10 oktyabr
10 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 283-cü günü. (uzun ildə 284-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 82 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 27 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
680 — Kərbəla döyüşünü I Yezidin rəhbərliyi altında Əməvilər qazanıb.
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1964 — XVIII Yay Olimpiya Oyunları Tokioda keçirilib.
1967 — Xarici Kosmos Müqaviləsi qüvvəyə minib.
1970 — Fici müstəqil olub.
2010 — Niderland Antil adaları ölkə kimi mövcudluğunu dayandırıb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1994 — Azərbaycan və Küveyt arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
1995 — Azərbaycan və Niger arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
11 oktyabr
11 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 284-cü günü. (uzun ildə 285-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 81 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 28 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1899 — İkinci Bur müharibəsi Cənubi Afrikada Britaniyanın idarə etdiyi Keyp Koloniyası ilə burun idarə etdiyi Transvaal və Azad Oranj Dövləti arasında baş verib.
=== 1901–cari ===
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1992 — Qarabağ müharibəsi: Azərbaycana məxsus döyüş helikopterinin Səfiyan yaxınlığında Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən vurulub.
1998 — Azərbaycanda Prezident seçkiləri keçirilib.
12 oktyabr
12 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 285-ci günü. (uzun ildə 286-cı)
Bu tarixdə ilin sonuna 80 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 29 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
539 — II Kirin ordusu Babili ələ keçirərək Babil imperiyasına son qoymuşdur.
1492 — Xristofor Kolumbun ilk ekspedisiyası Karib dənizinin sahilində San Salvador adasına düşür.
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1968 — XIX Yay Olimpiya Oyunları Mexikoda keçirilib.
2004 — Avstraliya milli futbol komandası OFK Millətlər Kubokunu qazanıb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1813 — Qacar dövləti və Rusiya imperiyası arasında Gülüstan müqaviləsi imzalanmışdır.
1997 — Space Televiziyası (Space TV) təsis edilib.
== Doğumlar ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
1350 — Dmitri Donskoy, Böyük Moskva knyazlığının knyazı
1537 — VI Eduard, İngiltərə və İrlandiya kralı
=== 1601–1900 ===
1767 — Sergey Tuçkov, Rusiya general-leytenantı
1875 — Alister Krouli, İngiltərə okkultisti
1894 — Kyuiçi Tokuda, Yaponiya deputatı
=== 1901–cari ===
1906 — Aleksandr Puzanov, Sovet dövlət xadimi
1919 — Doris Miller, ABŞ aşpazı
1928 — Türkan Akyol, Türkiyə dövlət xadimi
1929 — Rolan Bıkov, Rusiya aktyoru
1935 — Luçano Pavarotti, İtaliya opera müğənnisi
1938 — Larri Skot, ABŞ bodibilderi
1962 — Luka Karboni, İtaliya müğənnisi
1963 — Satoşi Kon, Yaponiya kinorejissoru və animatoru
1968 — Hyu Cekman, Avstraliya aktyoru
1974 — Ebru Gündeş, Türkiyə müğənnisi
1980 — Qrasiete Santana, Braziliya yüngül atleti
1981 — Engin Akyürek, Türkiyə aktyoru
1985 — Əli Ələkbərov, Azərbaycan əsgəri
1986 — Li Venlian, Çin həkimi
1992
Qara Qarayev, Azərbaycan futbolçusu
Coş Hatçerson, ABŞ aktyoru
1994 — Ceyhun Adgözəlov, Azərbaycan əsgəri
== Ölümlər ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
E.ə.
13 oktyabr
13 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 286-cı günü. (uzun ildə 287-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 79 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 30 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
1399 — IV Henrinin Vestminster abbatlığında tacqoyma mərasimi keçirilib.
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1921 — Türkiyə və Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikası arasında Qars müqaviləsi imzalanmışdır.
14 oktyabr
14 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 287-ci günü. (uzun ildə 288-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 78 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
1066 — Hastinqs döyüşü ilə Norman istilası başlayır.
1586 — Şotlandiya kraliçası Mariya Stüart İngiltərə kraliçası I Elizabetə qarşı sui qəsddə ittiham olunur.
=== 1601–1900 ===
1774 — Amerika inqilabı: Birinci Kontinental Konqres Britaniya Parlamentinin dözülməz qanunlarını pisləyir və Britaniyadan güzəşt tələb edir.
1808 — Dubrovnik Respublikası Fransa tərəfindən ilhaq edilir.
1884 — Corc İstmen yeni foto filmi üçün ABŞ hökumətindən patent alır.
=== 1901–cari ===
1917 — Uruqvay milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb.
1947 — Çak Yeqer səs sürətini keçən ilk insan olub.
15 oktyabr
15 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 288-ci günü. (uzun ildə 289-cu)
Bu tarixdə ilin sonuna 77 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
2003 — Çin ilk dəfə insanla fəzaya Şenzou 5 kosmik gəmisini kosmosa göndərib.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2003 — Azərbaycanda Prezident seçkiləri keçirilib.
2008 — Azərbaycanda Prezident seçkiləri keçirilib.
2010 — Azərbaycanda Parlament seçkiləri keçirilib.
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Füzuli rayonunun Arış, Cəbrayıl rayonunun Doşulu, Xocavənd rayonunun Edişə, Düdükçü, Edilli, Çiraquz kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
== Doğumlar ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
E.ə.
16 oktyabr
16 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 289-cu günü. (uzun ildə 290-cı)
Bu tarixdə ilin sonuna 76 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 3 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1919 — Adolf Hitler Almaniya Fəhlə Partiyasının iclasında ilk çıxışını edib.
1923 — The Walt Disney Company təsis olunub.
1978 — Roma papası II İohann Pavel 1523-cü ildən bəri italyan olmayan ilk pontifik olub.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Xocavənd rayonunun Xırmancıq, Ağbulaq, Axullu kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
17 oktyabr
17 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 290-cı günü. (uzun ildə 291-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 75 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 4 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1814 — London pivə selində 18 nəfər ölmüşdür.
=== 1901–cari ===
1989 — ABŞ-nin Kaliforniya ştatında Loma Priyeta zəlzələsi baş vermişdir.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1916 — "Babayi-Əmir" jurnalı ilk dəfə nəşr olunub.
2019 — Azərbaycan və Namibiya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Füzuli şəhərini və rayonun Qoçəhmədli, Çimən, Cuvarlı, Pirəhmədli, Musabəyli, İşıqlı, Dədəli kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
18 oktyabr
18 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 291-ci günü. (uzun ildə 292-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 74 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 5 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1867 — ABŞ Alyaskanı Rusiyadan 7.2 milyon dollara aldıqdan sonra ona sahiblik edir.
=== 1901–cari ===
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1989
Azərbaycan Dövlət Yuğ Teatrı Həsənağa Turabov və Vaqif İbrahimoğlu tərəfindən təsis edilib.
Nasosnu aviabazasından Ukraynaya aparan İl-76 hərbi-nəqliyyat təyyarəsi havaya qalxdıqdan 5 dəqiqə sonra qəzaya uğramışdır.
2012 — Bakıda Azərbaycan Voleybol Mərkəzinin açılış mərasimi olub.
2020
İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Xudafərin körpüsünü Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
İkinci Qarabağ müharibəsi: Moskvada Azərbaycan və Ermənistan arasında ikinci humanitar atəşkəs razılaşması imzalanmışdır.
19 oktyabr
19 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 292-ci günü. (uzun ildə 293-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 73 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 6 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Cəbrayıl rayonunun Soltanlı, Əmirvarlı, Maşanlı, Həsənli, Əlikeyxanlı, Qumlaq, Hacılı, Göyərçinveysəlli, Niyazqullar, Keçəl Məmmədli, Şahvəlli, Hacı İsmayıllı, İsaqlı kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
1 oktyabr
1 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 274-cü günü. (uzun ildə 275-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 91 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 18 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1946 — Nasist liderlərinə Nürnberq prosesində hökm oxunub.
1949 — Çin Xalq Respublikası təsis olunub.
1961 — Şərqi və Qərbi Kamerun birləşərək Kamerun Federal Respublikasını yaradır.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1996 — Azərbaycan və Qabon arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2018 — Bakıda Qara Qarayevin Ev Muzeyi açılıb.
20 oktyabr
20 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 293-cü günü. (uzun ildə 294-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 72 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 7 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1973 — Sidney Opera Teatrı 14 illik tikintidən sonra II Yelizaveta tərəfindən açılıb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Zəngilan şəhərini və Füzuli rayonunun Dördçinar, Kürdlər, Yuxarı Əbdürrəhmanlı, Qarğabazar, Aşağı Veysəlli, Yuxarı Aybasanlı, Cəbrayıl rayonunun Safarşa, Həsənqaydı, Fuğanlı, İmambağı, Daş Veysəlli, Ağtəpə, Yarəhmədli, Xocavənd rayonunun Ağcakənd, Mülküdərə, Daşbaşı, Günəşli, Çinarlı, Zəngilan rayonunun Havalı, Zərnəli, Məmmədbəyli, Həkəri, Şərifan, Muğanlı kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
21 oktyabr
21 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 294-cü günü. (uzun ildə 295-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 71 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 8 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1805 — Böyük Britaniya və Fransa, İspaniya hərbi dəniz donanmaları arasında Atlantik okeanı sahillərindəki Trafalqar burnunda, Kadis şəhəri yaxınlığında baş vermiş Trafalqar döyüşü baş verdi.
=== 1901–cari ===
1959 — Nyu-Yorkda Solomon Quqqenhaym muzeyi cəmiyyətə açılıb.
1960 — Cənubi Koreya milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1997 — "Futbol+" qəzeti ilk dəfə nəşr olunub..
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Zəngilan rayonunun Mincivan qəsəbəsi və Xurama, Xumarlı, Sarıl, Babaylı, Üçüncü Ağalı, Hacallı, Qırax Müşlan, Üdgün, Turabad, İçəri Müşlan, Məlikli, Cahangirbəyli, Baharlı, Füzuli rayonunun Gecəgözlü, Aşağı Seyidəhmədli, Zərgər, Cəbrayıl rayonunun Bələnd, Papı, Tulus, Hacılı, Tinli kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
22 oktyabr
22 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 295-ci günü. (uzun ildə 296-cı)
Bu tarixdə ilin sonuna 70 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 9 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1746 — Prinston Universiteti təsis edilib.
1797 — Parisdə Andre-Jak Qarneren 1000 metr yüksəklikdən qeydə alınmış ilk paraşütlə tullanmanı edib.
=== 1901–cari ===
1922 — Braziliya milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb.
=== Azərbaycanda hadisələr ===
1996 — Azərbaycan və Cibuti arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2002 — ci ilin oktyabrın 22-sində "Merkuri-2" bərəsinin qəzaya uğraması
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Zəngilan rayonunun Ağbənd qəsəbəsi və Kolluqışlaq, Malatkeşin, Kənd Zəngilan, Genlik, Vəliqulubəyli, Qaradərə, Çöpədərə, Tatar, Tiri, Əmirxanlı, Qarqulu, Bartaz, Dəlləkli, Füzuli rayonunun Mollavəli, Yuxarı Rəfidinli, Aşağı Rəfidinli, Cəbrayıl rayonunun Sirik, Şıxlar, Məstəlibəyli, Dərzili kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
23 oktyabr
23 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 296-cı günü. (uzun ildə 297-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 69 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 10 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
2001 — Apple iPod-u buraxıb.
2002 — İkinci Çeçen müharibəsi: Çeçen separatçı terrorçuları Moskvada Mədəniyyət Evi teatrını ələ keçirərək, 700-ə yaxın teatr tamaşaçısını girov götürüblər.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1992 — Azərbaycan və Braziliya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2012 — Azərbaycan və Cənubi Sudan arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2013 — "Xəzər Lənkəran" Azərbaycan Superkubokunu qazanıb.
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Xocavənd rayonunun Dolanar, Bünyadlı Cəbrayıl rayonunun Dağ Tumas, Nüsüs, Xələfli, Minbaşılı, Veysəlli, Zəngilan rayonunun Vənədli, Mirzəhəsənli, Qubadlı rayonunun Zilanlı, Kürd Mahrızlı, Muğanlı və Alaqurşaq kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
== Doğumlar ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1905 — Feliks Blox, ABŞ və İsveçrə fiziki
1929 — Ədalət Ağaoğlu, Türkiyə yazıçısı
1940 — Pele, Braziliya futbolçusu
1944 — Lyudmila Duxovnaya, Azərbaycan aktrisası
1953 — Səxavət Məmmədov, Azərbaycan xanəndəsi
1954 — Enq Li, Tayvan kinorejissoru
1976 — Rayan Reynolds, ABŞ və Kanada aktyoru
1977 — Aleksandr İaşvili, Gürcüstan futbolçusu
1978 — Aqşin Fateh, Azərbaycan meyxanaçısı
1983 — Sübhan Cəbrayılov, Azərbaycan baş giziri, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı
1984 — İzabel Qoulart, Braziliya modeli
1991
Emil Forsberq, İsveç futbolçusu
Nicat Şükürlü, Azərbaycan çavuşu
1992 — Alvaro Morata, İspaniya futbolçusu
1996 — Rəşid Baxşəliyev, Azərbaycan əsgəri
== Ölümlər ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
E.ə.
24 oktyabr
24 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 297-ci günü. (uzun ildə 298-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 68 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 11 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1926 — Harri Hudininin son çıxışı Detroytdəki Qarrik Teatrında baş verib.
1945 — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi qüvvəyə minib.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1813 — Qacar dövləti və Rusiya imperiyası arasında Gülüstan müqaviləsi imzalanmışdır.
1992 — ABŞ-də erməni lobbisinin təşəbbüsü ilə ABŞ Konqresi Azadlığa Dəstək Aktına 907-ci düzəlişi qəbul edir, Azərbaycana ABŞ dövlət yardımına qadağa qoyulur.
1993 — Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri Horadizi işğal edirlər.
2002 — Bakıda Hüseyn Cavidin Ev Muzeyi açılıb.
2008 — Azərbaycan və Zimbabve arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
25 oktyabr
25 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 298-ci günü. (uzun ildə 299-cu)
Bu tarixdə ilin sonuna 67 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 12 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1854 — Krım müharibəsi zamanı Balaklava döyüşü baş verib.
=== 1901–cari ===
1983 — ABŞ və onun Karib dənizindəki müttəfiqləri Qrenadanın baş naziri Moris Bişop və onun bir neçə tərəfdarının dövlət çevrilişi nəticəsində edam edilməsindən altı gün sonra Qrenadanı işğal ediblər.
2001 — Microsoft Windows XP-ni buraxır. Bu Microsoftun ən uğurlu əməliyyat sistemlərindən birinə çevrilir.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Qubadlı şəhərini və Zəngilan rayonunun Birinci Alıbəyli, İkinci Alıbəyli, Rəbənd, Yenikənd, Cəbrayıl rayonunun Qovşudlu, Sofulu, Dağ Maşanlı, Kürdlər, Hovuslu, Çələbilər, Qubadlı rayonunun Padar, Əfəndilər, Yusifbəyli, Çaytumas, Xanlıq, Sarıyataq, Mollabürhan kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
28 oktyabr
28 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 301-ci günü. (uzun ildə 302-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 64 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 15 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1918 — Birinci Dünya müharibəsi: Çex siyasətçiləri sülh yolu ilə Praqa şəhərini ələ keçirdilər və bununla da Birinci Çexoslovakiya Respublikası quruldu.
1975 — Peru milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb.
2007 — Kristina Fernandez de Kirşner Argentinanın birbaşa seçilmiş ilk qadın prezidenti olub.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1995 — Bakı metropolitenində baş vermiş yanğın nəticəsində 289 nəfər həlak olmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 oktyabr 2002-ci il tarixli, 806 nömrəli Fərmanı 2002-ci il oktyabrın 28-də Azərbaycan Respublikasının ərazisində matəm elan olunmuşdur.
İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Zəngilan rayonunun Birinci Ağalı, İkinci Ağalı, Üçüncü Ağalı, Zərnəli, Füzuli rayonunun Mandılı, Cəbrayıl rayonunun Qazanzəmi, Xanağabulaq, Çüllü, Quşçular, Qaraağac Qubadlının Qiyaslı, Ədilcə, Qılıcan kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
İkinci Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri və Qondarma Dağlıq Qarabağ Müdafiə Ordusu Azərbaycanın Tərtər rayonundakı şəhər, qəsəbə və kəndlərin artilleriya, raket və kasset bombalı silahlarla bombardman etmişdir.
Oktyabr
Oktyabr — Qriqorian təqvimi ilə ilin onuncu ayıdır. 31 gündən ibarətdir.
Qədim Roma təqvimində ilin səkkizinci ayı olmuş (latın dilində "səkkiz" mənasını verən octo sözündən), lakin təqvimə yanvar və fevral ayları əlavə edildikdən sonra da öz adını saxlamışdır. Qədim Romada təqvim ili mart ayında (müharibə allahı Marsın şərəfinə) başlayırdı.
Oktyabr ayı Şimal yarımkürəsində payız, cənub yarımkürəsində isə yaz fəslinə təsadüf edir. Burada o, şimaldakı aprel ayının ekvivalentidir və əksinə.
Qısa illərdə oktyabr və yanvar ayları həftənin eyni günündə başlayır. Uzun illərdə isə bu cür üst–üstə düşmə halı ümumiyyətlə olmur.
== Əlamətdar hadisələr ==
Uşaq kitabları həftəsi (İngiltərə) – oktyabrın ilk həftəsi
Beynəlxalq Təbəssüm Günü – oktyabrın birinci cümə günü
Çin Xalq Respublikasının Milli günü – 1 oktyabr
Kipr Respublikasının müstəqillik günü – 1 oktyabr
Nigeriyanın müstəqillik günü – 1 oktyabr
Beynəlxalq qeyri–zorakılıq günü – 2 oktyabr
Alman Birliyi Günü (Almaniya) – 3 oktyabr
Portuqaliya Respublikasının elan olunması – 5 oktyabr
Beynəlxalq Müəllimlər Günü – 5 oktyabr
Xorvatiyanın müstəqillik günü – 8 oktyabr
İspaniyanın Milli günü – 12 oktyabr (Amerikanın kəşfi)
Şükranlıq bayramı (Kanada) – oktyabrın ikinci bazar ertəsi
Kolumb Günü (ABŞ–ın əksər ştatları) – oktyabrın ikinci bazar ertəsi
Sağlamlıq və İdman Günü (Yaponiya) – oktyabrın ikinci çərşənbə axşamı
Ümumdünya Ərzaq Günü – 16 oktyabr
1956–cı il Macarıstan İnqilabının Xatirə günü – 23 oktyabr
Birləşmiş Millətlər Günü – 24 oktyabr
Türkmənistanda Müstəqillik Günü – 27 oktyabr
Yunanıstanda Oçi Günü (Yox Günü) – 28 oktyabr
Türkiyədə Cümhuriyyət Bayramı – 29 oktyabr
Hellovin, Samayn (Samhain) – 31 oktyabr
Azərbaycanda Müstəqillik günü – 18 oktyabr
== Doğumlar ==
20 oktyabr – Şövkət Ələkbərova, Azərbaycanın xalq artisti, müğənni.
26 oktyabr
26 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 299-cu günü. (uzun ildə 300-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 66 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 13 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1863 — İngiltərə Futbol Assosiasiyası təsis olunub.
=== 1901–cari ===
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Vaşinqtonda Azərbaycan və Ermənistan arasında üçüncü humanitar atəşkəs razılaşması imzalanmışdır.
2021 — Füzuli Beynəlxalq Hava Limanı təsis edilib.
27 oktyabr
27 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 300-cü günü. (uzun ildə 301-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 65 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 14 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1682 — ABŞ-də Filadelfiya şəhərinin əsası qoyulub.
=== 1901–cari ===
1991 — Türkmənistan Sovet İttifaqından müstəqillik əldə edib.
1999 — Ermənistan parlamentinə silahlı hücum nəticəsində 8 nəfər həlak olmuş və 30-dan çox şəxs yaralanmışdır.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1993 — Bakıda Cəfər Cabbarlı stansiyasının açılışı olmuşdur.
29 oktyabr
29 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 302-ci günü. (uzun ildə 303-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 63 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 16 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1863 — On səkkiz ölkə Cenevrədə toplaşaraq Beynəlxalq Qızıl Xaç Cəmiyyətini yaratmaq barədə razılığa gəlib.
=== 1901–cari ===
1923 — Türkiyə Respublikası elan olunmuşdur.
2000 — Yaponiya milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb.
2012 — ABŞ-də Sendi qasırğası 148 nəfəri birbaşa və dolayısı ilə 138 nəfərin həyatına son qoyaraq, ölkəyə təxminən 70 milyard dollar ziyan vurmuşdur.
2021 — Marşall adaları və Tonqada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1991 — Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri Azərbaycana məxsus olan An-2 təyyarəsini vurmuşdur.
1993 — Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri Zəngilan rayonunu işğal edirlər.
2 oktyabr
2 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 275-ci günü. (uzun ildə 276-cı)
Bu tarixdə ilin sonuna 90 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 19 sentyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1944 — İkinci Dünya müharibəsi: Alman qoşunları Varşava üsyanını dayandırdı.
1958 — Qvineya Fransadan müstəqilliyini elan edib.
2018 — Washington Post qəzetinin jurnalisti Camal Qaşıqçı Səudiyyə Ərəbistanının İstanbuldakı konsulluğunda öldürülüb.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1994 — Azərbaycan baş naziri Surət Hüseynovun rəhbərliyində Azərbaycan hərbçiləri dövlət çevrilişinə cəhd ediblər.
1995 — Azərbaycan və Özbəkistan arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
2007 — Xəzər TV təsis edilib.
2016 — Roma papası Fransisk Azərbaycana səfər edib.
30 oktyabr
30 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 303-cü günü. (uzun ildə 304-cü)
Bu tarixdə ilin sonuna 62 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 17 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
=== 1901–cari ===
1921 — Argentina milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb.
1961 — Sovet İttifaqı indiyə qədər işə salınmış ən güclü partlayıcı qurğu olan Çar Bombasını partladıb.
1973 — Türkiyədə ikinci dəfə Bosfor üzərindən Avropa və Asiya qitələrini birləşdirən Bosfor körpüsü tamamlanıb.
2014 — İsveç Fələstini rəsmən tanıyan ilk Avropa İttifaqı üzvü olub.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
2004 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Niyazinin "Rast" baletinin premyerası keçirilmişdir.
2017 — Bakı–Tbilisi–Qars dəmir yolu xətti istismara verilmişdir.
2020 — İkinci Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Cəbrayıl rayonunun Xudaverdili, Qurbantəpə, Şahvələdli, Xubyarlı, Zəngilan rayonunun Aladin, Vecnəli, Qubadlı rayonunun Kavdadıq, Məmər, Mollalı kəndlərini Ermənistanın işğalından azad etmişdir.
31 oktyabr
31 oktyabr — Qriqorian təqvimində ilin 304-cü günü. (uzun ildə 305-ci)
Bu tarixdə ilin sonuna 61 gün qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 18 oktyabr tarixinə uyğun gəlir.
== Əhəmiyyətli hadisələr ==
=== 1600-cü ildən əvvəl ===
=== 1601–1900 ===
1864 — Nevada ABŞ-nin 36-cı ştatı olub.
=== 1901–cari ===
1984 — Hindistanın baş naziri İndira Qandi iki sikh mühafizəçisi tərəfindən öldürülmüşdür.
1999 — Misir Hava Yollarına məxsus təyyarə Nantaket yaxınlığında Atlantik Okeanına çırpılması nəticəsində, təyyarədə olan 217 nəfər həlak olmuşdur.
2003 — Malayziya baş naziri Mahathir Məhəmməd rəsmən istefa verərək 22 illik öz müddətini başa çatdırır.
2011 — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının statistikasına görə dünya əhalisinin sayı yeddi milyarda çatmışdır.
=== Azərbaycana aid hadisələr ===
1991 — Azərbaycan deputatı Eldar Bağırov Bakıda Azərbaycan SSR Ali Sovetinin iclasından qayıdarkən yaşadığı evin qarşısında odlu silahdan açılan atəşlə qətlə yetirilib.
"Böyük Oktyabr sosialist inqilabının 3 illiyi" medalı
"Böyük Oktyabr sosialist inqilabının 3 illiyi" medalı — 1920-ci ildə təsis edilmiş ilk sovet medalı. Təxminən 3400 ədəd təsis olunmuşdur.
"Oktyabr inqilabı" ordeni
"Oktyabr inqilabı" ordeni — SSRİ-nin ali dövlət mükafatlarından biri, SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 31 oktyabr 1967-ci il Fərmanı ilə 1917-ci il Oktyabr İnqilabının 50 illik yubileyi münasibətilə təsis edilib.
"Oktyabr İnqilabı" kanalı
"Oktyabr İnqilabı" kanalı (OİK) — Dağıstan Respublikasının, eləcə də Maxçqala, Kaspiysk və İzberbaş şəhərlərini su ilə təmin edən kanal. Kanal əsasən Dağıstanın quraq və az sulu rayonları olan Terek-Sulak və Primorski düzənliyini su ilə təmin etmək məqsədilə çəkilib.
== Tikilmə tarixi ==
=== İlk tikinti cəhtləri ===
Primorski və Terek-Sulak düzənliyində rütubət çatışmazlığı üzündən tez-tez quraqlıq qeydə alınırdı. Sulak çayı ilə Mahaçkala arasında qalan geniş məhsuldar torpaqlar ancaq otlaq sahəsi kimi istifadə olunurdu. Su çatışmamzlığı Mahaçqala şəhərinin inkişafına, eləcə də sənayenin inkişafına mənfi təsir göstərirdi. Şəhəri su ilə ancaq Tarki-Taudan çəkilən su xətti təmin edirdi. Bundan başqa Şurinka və Sulak çaylarından su gətirilirdi.
Kanalın tikintisinə ilk cəht XIX əsrin ikinci yarında olmuşdur. 1 may 1875-ci ildə mühəndis Nevinskinin rəhbərliyi ilə Sulak çayında Mahaçqalaya (Petrovski-Port) kanal çəkilişinə start verildi. 1876-cı ildə kanalın 46 verstlik hissə çəkildi.
1917-ci il Oktyabr inqilabı
Oktyabr inqilabı, Böyük oktyabr sosialist inqilabı və ya Oktyabr çevrilişi (rus. Октябрьская революция; SSRİ-də rəsmi adı — Böyük Oktyabr Sosialist inqilabı) – Yulian təqvimi ilə 1917-ci ilin 25 oktyabrında Rusiyada baş vermiş, tarixdəki ən önəmli hadisələrdən biri adlandırılan və Sovet İttifaqının qurulmasına təməl atmış böyük inqilab.
İnqilab zamanı Vladimir İliç Lenin, Lev Trotski, Yakov Sverdlov, Dıbenko və b. təşkilatçılığı ilə baş vermiş silahlı üsyan nəticəsində Müvəqqəti hökumət devrilmiş, hakimiyyətə bolşeviklər və onların müttəfiqi sol eserlərdən ibarət Fəhlə və əsgər deputatları soveti gəlmişdir. Üsyanları Petroqrad sovetinin hərbi-inqilabi komitəsi istiqamətləndirmişdir.
== Zəmin ==
XIX əsrin sonlarında Rusiyada daxili vəziyyət olduqca gərgin idi, belə ki, daxildə maliyyə problemi yaşanırdı və torpaqların geniş olması da rus çarı üçün ölkənin idarəsini çətinləşdirirdi. Ölkədə böhran baş vermişdi. Hökumətdə narazılıq təkcə aşağı sosial təbəqə arasında deyil, həm də varlı təbəqə arasında baş verirdi. O zaman rus hökuməti çarəni həmin vaxt üçün çox da populyar olmayan II Nikolayın qardaşı Mixail ilə əvəzləməyi düşündülər. Lakin bunun üçün çox gec idi.
2014-cü il oktyabr ayında vəfat edənlər
=== 30 oktyabr ===
Cənnət Əliyev — 60 yaşında vəfat edib
İlya Rutberq — 82 yaşında vəfat edib
=== 26 oktyabr ===
Cəmil Əlibəyov — 86 yaşında vəfat edib
Senzo Meyiva — 27 yaşında öldürülüb
=== 25 oktyabr ===
Reyhanə Cabbari — 26 yaşında öldürülüb.
=== 23 oktyabr ===
Çopur Ələsgər — 84 yaşında vəfat edib.
=== 21 oktyabr ===
Murad Aşurlu — 42 yaşında vəfat edib.
=== 20 oktyabr ===
Rüstəm Rüstəmzadə (folklorşünas) — 84 yaşında vəfat edib.
Kristof de Marjeri — 63 yaşında vəfat edib.
Oqtay Sadıqzadə — 93 yaşında vəfat edib.
=== 17 oktyabr ===
Elburus Muradov — 75 yaşında vəfat edib.
=== 16 oktyabr ===
Con Spenser-Çörçill (XI Malboro hersoqu) — 88 yaşında vəfat edib.
=== 16 oktyabr ===
Cem Qəriboğlu — vəfat edib.
=== 6 oktyabr ===
İslam Ələsgər — 89 yaşında vəfat edib.
2015-ci il oktyabr ayında vəfat edənlər
=== 24 oktyabr ===
Gülnar Salmanova — 59 yaşında vəfat edib.
=== 10 oktyabr ===
Nuriyyə Əhmədova — 64 yaşında vəfat edib.
=== 5 oktyabr ===
Nadir Seyidov — 83 yaşında vəfat edib.
Tomris İncer — 67 yaşında vəfat edib.
2016-cı il oktyabr ayında vəfat edənlər
=== 29 oktyabr ===
Pentti Siimes — 87 yaşında vəfat edib.
=== 27 oktyabr ===
Brayn Hill — 75 yaşında vəfat edib.
Nelson Pinedo — 88 yaşında vəfat edib.
=== 26 oktyabr ===
Ray Bequm — 89 yaşında vəfat edib.
=== 25 oktyabr ===
Kreşo Omerzel — 59 yaşında vəfat edib.
Margit Bara — 88 yaşında vəfat edib.
Karlos Alberto Torres — 72 yaşında vəfat edib.
=== 24 oktyabr ===
Yohan Stolan — 77 yaşında vəfat edib.
=== 22 oktyabr ===
Antoon Postma — 87 yaşında vəfat edib.
=== 21 oktyabr ===
Konstantin Fratila — 74 yaşında vəfat edib.