TALL

Amazon Tall Tower Observatory (ing. Amazon Tall Tower Observatory - ATTO) — Cənubi Amerikanın ən yüksək qülləsi. Amazoniyanın keçilməz cəngəlliklərinin dərinliklərində yerləşir. Qülləyə ən yaxın şəhər Manausdur ki, oraya olan məsafə 170 kilometrdən artıqdır. Braziliya və Almaniyanın birgə layihəsi olan Amazoniya meşələri ilə atmosfer arasında qarşılıqlı təsiri araşdırmaq üçün tikilmişdir. Hündürlüyü 325 metrdir.

Flora - Estoniyanın futbol klubu.

Lantana — Estoniyanın futbol klubu. == Tarixi == == Avropa kuboklarında iştirak == 5 dəfə Avropa kubok yarışlarında iştirak edib.

Levadiya - Estoniyanın futbol klubu. == Tarixi == 1999-cu ildə yaradılıb. == Avropa kubok yarışlarında iştirak == 6 dəfə Avropa kubok yarışlarında iştirak edib.

Müqəddəs Nikolay kilsəsi (est. Niguliste kirik) – Tallinin mərkəzində, Toompea adlanan Köhnə Şəhərdə yerləşən Orta əsrlərə aid və hazırda fəaliyyət göstərməyən kilsə. Kilsə balıqçılar və dənizçilərin himayədarı sayılan müqəddəs Nikolaya həsr olunmuşdur. Orijinalı XIII əsrdə tikilmiş kilsə binası, İkinci dünya müharibəsi zamanı Sovet ordusunun Tallin şəhərini bombalaması nəticəsində qismən dağıdılmışdır. O vaxtdan bu yana kilsə bərpa edilmiş və bu gün Orta əsr ruhani incəsənətinə yönəlmiş Estoniya İncəsənət Muzeyinin filialı qismində fəaliyyətə başlamışdı. Keçmiş kilsə həmçinin konsert zalı kimi də istifadə olunur. Kilsə XIII əsrdə Qotland adasından Estoniya ərazisinə gələn Vestfaliya tacirləri tərəfindən 1230–1275-ci illər arasında əsası qoyulmuşdur. O zamanlar şəhər divarları hələ möhkəmləndirilməmişdir və buna görə də kilsə qapılarının möhkəm bağlanması üçün ağır barlar ucaldılmış, lazeyq və qaçqınlar üçün sığınacaq yerləri hazırlanmışdır. Tallin ətrafındakı istehkamların XIV əsrdə tamamlanması nəticəsində (1310-cu ildə şəhər divarlarıdan kilsəyə yol açılaraq, onun ətrafındakı izdihamlı hərəkət nizama salındı), müqəddəs Nikolay kilsəsi özünün müdafiə funksiyasını itirmiş və tipik orta əsr məhəllə kilsəsinə çevrilmişdir. Hazırda əvvəlki, orijinal kilsənin yalnız bir neçə hissəsi qorunub saxlanılmışdı.

TVMK — Estoniyanın futbol klubu. 6 dəfə Avropa kubok yarışlarında iştirak edib.

Tallar - Naxçıvan əhalisinin etnogenezində xüsusi yeri olan tayfa. Naxçıvan əhalisinin etnogenezində xüsusi yeri olan tallar e.ə. III minillikdə Urmiya gölündən qərbdə, Kiçik Asiya və Araz ətrafı ərazilərdə məskunlaşmışlar. Onlar bu dövrdə qaynaqlara Sicilyadakı Sirakuz şəhərində tal tayfa adı kimi düşmüşlər. . Qay Yuli Solinin yazılarında tallar şərqdə, Kaspi dənizi sahillərində çay ağzında yaşayan tayfalar kimi . Assur yazılarında isə Təbriz ətrafında Talay ölkə adı olaraq qeyd olunur. Onlar e.ə. II minilliklərdə buradan ətraf ölkələrə yayılmışlar . Qədim Naxər ölkəsinin torpaqları olmuş hazırkı Gürcüstanın şərqində məskunlaşan tallar orada Tela, Axtal, Qistol, Talat kimi şəhər qəsəbə və dağ adlarına öz adlarını vermişlər. Gürcülər də bu adların başqa dildən gəldiyini yazırlar .

Tallar (fr. Tallard) — Fransada kanton , region — Provans-Alp-Kot-d'Azur, departament — Yuxarı Alplar. Qap dairəsinə daxildir. Kantonun INSEE kodu — 0523. Tallar kantonuna cəmi 9 kommuna daxildir, onlardan ən əsası Tallar kommunasıdır. 2007-ci ildə əhalinin sayı 5 945 nəfər təşkil edirdi.

Tallin (Tallinn) — Estoniyanın paytaxtı. 1219–1917-ci illərdə Revel (və ya Reval) adlanmışdır. Tallin sözünün eston dilində "taani linn" (Danimarka şəhəri) və ya "tali linn" (qış şəhəri) sözlərindən yarandığı güman edilir. Tallin Fin körfəzinin cənub sahilində yerləşir. Ən böyük gölü — Yulemistedir (sahəsi 9,6 km²). Pirita çayı şəhərin yeganə çayıdır.

Meri Lerrant adına Tallin Beynəlxalq Hava Limanı — Estoniyanın əsas hava limanı. airBaltic şirkətinin xidmətində olan hava limanı. Hava limanı Tallin şəhər mərkəzindən 4 km aralıda yerləşir. Hava limanı Muuqa limanından 20 km, Tallin sərnişin limanından isə 5 km aralıda qərarlaşır. Hava limanının bir uçuş-eniş zolağı vardır. Uzunluğu 3 480 metr, eni isə 45 metrdir. Hava limanının 8 girişi vardır. Əsasən orta ölçülü təyyarləri qəbul edir. Bu tip təyyarələrə misal kimi Boinq 737—300/500 və Airbus A320 göstərmək olar. Hava limanı Boinq-747 tipli təyyarələri qəbul edə bilir.

FCİ Tallin (İnfonet Tallin Futbol Klubu) — Tallin şəhərinin Lasnamae ərazisini təmsil edən və hal-hazırda Meystriliqada mübarizə aparan peşəkar Estoniya futbol klubudur. Klub 2002-ci ildə təsis edilmişdir. Klubu 2013-cü il mövsümündən etibarən Meystriliqada çıxış edir və heç vaxt Estoniyanın birinci diviziyasına enməmişdir. İnfonet 29 yanvar 2002-ci ildə təsis edilmişdir. 2011-ci il Esiiliqadakı (İkinci Diviziya) çıxışından sonra Bersi və Atletik klubları ilə birləşdirilmişdir. Komandaya baş məşqçi kimi Aleksandr Puştov gətirilir. İnfonüt 2011-ci ildə Esiiliqada ikinci yeri tutur və pley-offa vəsiqə qazanır. Lakin pley-offda Kuressaare klubuna 1-5 hesabı ilə məğlub olaraq Premyer Liqaya vəsiqə qazana bilməmişdir. İnfonet 2012-ci ildə Esiiliqanın qalibi olur və Meystrilliqaya vəsiqə qazanır. İlk mövsümdə Estoniyanın Əsas Liqasında 6-cı yeri tutur.

Tallin Fransız Məktəbi və yaxud Tallin Fransız Liseyi (est. Tallinna Prantsuse Lütseum) — Tallində yerləşən təhsil müəssisəsi. 1 oktyabr 1921-ci ildə yaradılmışdır.

Tallin Fransız Məktəbi və yaxud Tallin Fransız Liseyi (est. Tallinna Prantsuse Lütseum) — Tallində yerləşən təhsil müəssisəsi. 1 oktyabr 1921-ci ildə yaradılmışdır.

Tallin Texniki Universiteti (est. Tallinna Tehnikaülikool - TTÜ) — Estoniyanın paytaxtı Tallində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; texniki sahə üzrə ixtisaslaşan ali təhsil ocaqlarından biri. Texniki sahə üzrə əhatəli tədris prosesinin və elmi-tədqiqat işlərinin həyata keçirildiyi ali məktəblər sırasında Tallin Texniki Universiteti xüsusi mövqeyə malikdir. Universitet 1918-ci ilin 17 sentyabr tarixində Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhərində məktəb kimi fəaliyyətə başlayıb və 1938-ci ildə universitet statusu əldə edib. Estoniya Texniki Cəmiyyəti tərəfindən yaradılan məktəb maşınqayırma, elektrotexnika, gəmi inşaatı, hidrotexnika, tikinti və memarlıq sahələri üzrə ixtisaslaşmışdı. 1919-cu ilin payızından etibarən məktəb Tallin Texnikumu adlandırılmağa başlanır. Texnikumun təhsil strukturuna aqromeliorasiya, yer ölçmə və texniki kimya bölmələri əlavə olunur. 1920-ci ildə məktəb kursu ən aşağı və ən yüksək pillələr üzrə hazırlığa bölünür. 3 il təhsil müddətini əhatə edən hazırlıq kursu gələcəkdə tələb edilən təhsil səviyyəsinin alınmasına hesablanmışdı. Texnikumun ən aşağı pilləsi texniklər, ən yüksək pillə mühəndislər və memarlar hazırlayırdı.

Tallin Universiteti (est. Tallinna Ülikool – TLÜ) — Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ölkənin üç ən qabaqcıl ali təhsil ocaqlarından biridir. Tallin Universiteti 18 mart 2005-ci ildə bir sıra ali məktəb və araşdırma institutunun birləşməsi nəticəsində yaradılmışdır. Həmin qurumlar bunlar idi: Estoniya Akademik Kitabxanası (1946); Baltik Film və Media Məktəbi (1992/1997); Estoniya Humanitar İnstitutu (1988); Tarix İnstitutu (1946); Tallin Pedaqoji Universiteti (1919/1952/1992). Hazırda ölkənin ən sürətli böyüyən universiteti olmaqla sosial elmlər və bəşəri elmlərdə yüksək, fənn və təbiət elmlərində isə sürətlə inkişaf edən ali məktəbdir. Baltik Film, Media, İncəsənət və Kommunikasiya Məktəbi Rəqəmsal Texnologiyalar Məktəbi Təhsil Elmləri Məktəbi İdarəetmə, Hüquq və Cəmiyyət Məktəbi Humanitar Məktəb Təbii Elmləri və Səhiyyə Məktəbi Haapsalu Kolleci Rakvere Kolleci Universitetin zəngin kitabxana fondu var. Əsas kitabxanası 1946-cı ilin aprel ayında Estoniya SSR Elmlər Akademiyasının Mərkəzi Kitabxanası kimi fəaliyyətə başlamışdır. 2003-cü ildən milli kitabxana statusu daşımışdır. Əsas kitabxanası 2005-ci ildən – Tallin Universitetinin yaradılmasından sonra belə adlanır: Tallin Universitetinin Akademik Kitabxanası. Kitabxana fondu 2,5 milyon nüsxədən ibarətdir.

Tallin körfəzi (est. Tallinna laht) — Suurupi və Viimsi yarımadaları və Naissaar və Aeqna adaları arasında yerləşir. Finlandiya körfəzinin bir hissəsidir. Körfəzin cənub sahilində Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhəridir. Körfəzin sahəsi təxminən 250 km², ən böyük dərinliyi 90 metrdir (Aeqna və Naissaar adaları arasında). Tallin körfəzi Estoniyanın ən dərin körfəzlərindən biridir. Yarımadalar öz növbəsində Tallin Körfəzini üç hissəyə bölür: Kakumäe körfəzi (Tiskre), Kopli körfəzi, Palyasaare körfəzi və Tallin reydi (körfəzin ən dar nöqtəsi, Palyassaare və Miyduranna arasında). Körfəzin sahilləri ümumiyyətlə düzənlikdir, qayalı qayalar Rannamiyza, Kakumyae, Kopli yarımadasında və Naissaar adasında mövcuddur. Ən böyük qumlu çimərliklər Kakumyae, Pelquranna və Piritada yerləşir. Qaya sahilləri Rannamiyza və Tiskre arasında, Kakumyae və Rokka al Mare, Palyasaare və Kopli arasında, Kadriorq, Merivalya və Aeqna adalarında yerləşir.

Tallin limanı – (est. Tallinna Sadam) Estoniyanın ən böyük limanıdır. Həm yük, həm də sərnişin daşınması üzrə Baltik dənizinin ən böyük limanıdır. Tallin limanı 5 limanı idarə edən şirkətdir. Tallin sərnişin limanı (est. Vanasadam – Baltik dənizinin ən işlək sərnişin limanıdır. Tallin şəhərində yerləşir. Muuqa limanı Tallindən 13 km uzaqda yerləşir. Əsas yük limanıdır. Paldiski şərq limanı – Tallinin 40 km qərbində yerləşən Paldiski şəhərinin yük limanıdır.

1944-cü ildəki Tallin əməliyyatı (rus. Таллинская операция 1944 года) — SSRİ-nin Qızıl Ordusunun 2-ci zərbə ordusu, 8-ci ordusu və Baltik donanması tərəfindən Estoniya ərazisindəki Üçüncü Reyxin Vermaxtına bağlı olan 3-cü SS tank korpusu, 2-ci ordu korpusu və Estoniya legionu qüvvələrini məğlub etmək və Tallin şəhərini azad etmək üçün 17 sentyabr 1944-cü ildə həyata keçirilən və həmin ilin 26 sentyabrında uğurla nəticələnən taktiki hərbi əməliyyat. Əməliyyatın alman qarşılığı olan Aster əməliyyatı (alm. Unternehmen Aster‎) Estoniya ərazisindəki bütün Vermaxt qoşunlarının regiondan çəkilməsi üçün həyata keçirilmişdir. Sovet İttifaqı tərəfindən həyata keçirilən hərbi əməliyyat ikinci zərbə ordusunun Vermaxtın ikinci ordu korpusunun Tartu şəhəri yaxınlığında yerləşən Emayıqi çayındakı müqavimətini qırması ilə başlamışdır. Müdafiəçi nasist qüvvələri «Narva» ordu dəstəsinin Estoniyadan nizamlı şəkildə təxliyə edilməsi üçün sovet qoşunlarının hücumunu ləngidə bilmişdir. 18 sentyabrda Oslo mərkəzli sürgündəki Estoniya hökuməti Tallin şəhərindəki hökumət binalarının nəzarətini alman qoşunlarından almış, 22 sentyabrda Vermaxt əsgərlərinin hamısı şəhəri tərk etmişdir. Leninqrad cəbhəsinin hərbçiləri 22 sentyabr 1944-cü ildə Tallin şəhərini ələ keçirmiş 26 sentyabrda isə Estoniyanın qalan kontinetal ərazisini Vermaxtdan azad etmişdir. Leninqrad cəbhəsi tərəfindən həyata keçirilən hücumlar «Şimal» ordu qrupunu Pskovsko-Çudskoye gölünün qərbinə çəkilməyə məcbur etmişdi. Bu hadisə Narva şəhəri ətrafında bir sıra hərbi əməliyyatın keçirilməsinə gətirib çıxarmışdı.

Tallink — Estoniyada fəaliyyət göstərən gəmiçilik şirkəti. Şirkətin baş qərargahж Tallində yerləşir. 2006-cı ildə şirkət Tallinkinin əsas rəqibi olan fin Silja Line şirkətini satın almışdır. Bundan sonra Tallink və Silja Line Tallink Silja Oy adı altında bir törəmə çirkətdə birləşir. Bu şirkət həm də Finlandiya ərazisində fəaliyyət göstərməyə başlayır. Estoniyada ana şirkət AS Tallink Grupp adı altında fəaliyyət göstərir. 2017-ci ilin fevral ayına əsasən birləşmiş şirkətin donanması 21 gəmidən ibarət idi. Daşımalarda sərnişinlərə Baltik dənizinin bütün bölgələrinə çıxış imkanı təklif olunur. Maşrutlar il boyu Latviya, Finlandiya, İsveç, Estoniya, Danimarka və Aland adalarını birləşdirir. Tallink () — Baltik dənizində iri bərə operatoru.

Tallison Auqusto Tavareş Diaz qısaca Tallison (1 dekabr, 1991, Kampo Aleqre, Alaqoas) — Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən Neftçi klubunun braziliyalı sol cinah müdafiəçisi.

Azadlıq meydanı və ya Vabaduse meydanı (est. Vabaduse väljak) — Tallinin mərkəzində yerləşən şəhər meydanı. Meydanda Haryu, Rozikrantsi, Tatari, Estoniya bulvarı, Payarnus şosesi və Kaarli bulvarının küçələri birləşir. == Tarixi == XIX əsrin ortalarında yıxılan Harju qapılarının qarşısındakı İsveç qalasının yerində yaranmışdır. 1867-ci ildə meydanda Müqəddəs Yəhya kilsəsi ucaldıldı. XX əsrin əvvəllərində meydanın qeyd olunan adları: Sen bazarı (est. Heina turg, alm. Heumarkt‎), Petrovskaya meydanı (est. Peetri plats, alm. Peters-Platz, Peterplatz‎) adları var idi.

Tallin Tətbiqi Elmlər Universiteti — Estoniyanın Tallin şəhərində 1992-ci ildə yaradılmış peşəkar universitetdir. Mühəndislik sahəsində ali təhsil verir. Tallin Mühəndislik Kolleci 1962-ci ildə əsası qoyulmuş Tallin Orta İnşaat Mühəndisliyi və Mexanika Məktəbinin hüquqi varisidir və özü 1915-ci ildə əsası qoyulmuş oğlanlar üçün Tallin Ticarət Məktəbinin bazasında tikilmişdir. Universitet 6 institutdan ibarətdir: Memarlıq İnstitutu, İqtisadiyyat və Dairəvi Texnologiyalar İnstitutu, Geyim və Tekstil İnstitutu, İnşaat Mühəndisliyi İnstitutu, Logistika İnstitutu və Texnologiya İnstitutu.

Tallinna Kaubamaja Grupp — Estoniyanın ən böyük ticarət konserni. Konsernə daxil olan müəssisələrin əksəriyyətinin əsas fəaliyyəti pərakəndə və topdansatış ticarətdir. Konsernin rəsmi ünvanı: Tallinn, Kaubamaya k 1. / Gonsiori k 2. . Konsernin 679.000-dən çox müştərisi olan Partnerkaart loyallıq proqramı Estoniyada ən böyüyüdür. 1996-cı ildə konsernin sələfi olan Tallinna Kaubamaja şirkətinin səhmləri Tallin Fond Birjasında siyahıya alındı. Konsernin əsas şirkəti NG Investeeringud OÜ şirkətidir. Konsernin tarixi 1960-cı ildə Tallin Ticarət Evinin açıldığı vaxtdan başlayır. 1966-cı ildə Tartu Ticarət Evi Estoniya SSRİ-dən çıxdıqdan sonra RAS Tallinna Kaubamaja dövlət səhmdar cəmiyyəti olaraq adlandırılır. 1994-cü ildə səhmdar cəmiyyətə çevrilir, səhmlərin böyük hissəsi E-Investeeringugrupi AS (10.06.2004-cü ildə ləğv edilib) şirkətinə satılıb.

Qordon Tallok (ing. Gordon Tullock; 13 fevral 1922 – 3 noyabr 2014, De-moyn) — amerikalı iqtisadçı. Çikaqo Universitetində hüquq elmləri doktoru dərəcəsini almışdır (1947). Virciniya Politexnik İnstitutunda (1968–1983), Corc Meyson Universitetində (1983–1987) işləyib. Arizona Universitetində İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər professoru (1987-ci ildən). Yeni siyasi iqtisad məktəbinin banilərindən biri. "İctimai Seçim" Cəmiyyətinin prezidenti (1965). Adam Smit mükafatı laureatı (1993). Tullock G. The Politics of Bureaucracy — Washington: Public Affairs Press, 1965. 228 p.

Tallin Universitetinin Akademik Kitabxanası (est. Tallinna Ülikooli Akadeemiline Raamatukogu) — Estoniyanın Tallin şəhərində yerləşən ən böyük və ən qədim elmi kitabxanalardan biridir. Bu kitabxana 1946-cı ildə təsis edilib və Tallin Universitetinin tərkibində fəaliyyət göstərir. == Əsas xüsusiyyətləri == === Kolleksiyası === Kitabxananın kolleksiyası genişdir və Estoniyanın elmi, akademik və mədəni irsinin qorunmasına xüsusi diqqət yetirir. Kolleksiyada kitablar, elmi nəşrlər, jurnallar, dövri nəşrlər, arxiv materialları və elektron resurslar var. Kitabxana həmçinin çoxsaylı nadir və qədim əlyazmaları da saxlayır. === Xidmətləri === Akademik Kitabxana geniş istifadəçi kütləsinə xidmət göstərir, xüsusilə tələbələrə, tədqiqatçılara və alimlərə. Kitabxanada kitabların və digər resursların istifadəsi, elektron mənbələrə giriş, arxiv materiallarının tədqiqi və elmi məlumatların araşdırılması üçün şərait yaradılıb. Kitabxana həmçinin rəqəmsal mənbələrə çıxışı asanlaşdırmaq üçün müxtəlif onlayn xidmətlər təklif edir. Beynəlxalq əməkdaşlıq: Kitabxana Estoniya və xaricdə yerləşən müxtəlif elmi və akademik kitabxanalarla əməkdaşlıq edir.