Azərbaycanca
Язык
Тип
Словари
Словари → Толковый словарь философских терминов

VƏRDİŞ

[fr. Habitude; alm. Gewohnheit; ing. Habit; yun. Heksis, əs.trk. itiyat; trk. alışkanlık] - Bir şeyə alışmış olma vəziyyəti, xasiyyət; daxili və xarici təsirlərlə hərəkət və davranışların təkrarlanılması, həmişə eyni şəkildə reallaşması nəticəsində meydana çıxan, şərtlənmiş davranış halıdır. Bəzən asılılıq, düşkünlük, narkomanlıq kimi, yaxud yaxınlıq, yoldaşlıq, ünsiyyət kimi də xarakterizə olunur. Alışqanlıq, daxili, xarici təsirlərlə iş və davranışların yenilənməsi, həmişə eyni formada reallaşması gözlənilən, şəraitə uygunlaşmış davranış və ya təsir formaları. Bəzən vərdişlərinin məcmusu insanın xasiyyətini ortaya qoyur, onun haqqında təsəvvür formalaşdırır.
#vərdiş #öyünmək #pusqu #şakər #adət #əl çəkmək #təcrübə #emal #vərəq #nəsihət #vəsiyyət #vərziş #dərhal #oymaq #çətin #rəqib #aludə #alışmaq #təpəl #mövhumat
a b c ç d e ə f g h x i k q l m n o ö p r s ş t u ü v y z
va ve və vi vo vu
VƏHM
VƏZİFƏ
OBASTAN VİKİ
Vərdiş
Vərdiş – mütəmadi olaraq təkrarlanan və şüuraltı olaraq baş verməyə meylli davranışların rutinidir. American Journal of Psychology (1903) "psixologiya nöqteyi-nəzərindən vərdişi, zehni təcrübənin əvvəlki təkrarı nəticəsində əldə edilmiş az və ya çox sabit düşüncə tərzi, istək və ya hisslər kimi" müəyyənləşdirib. Adi davranış onu nümayiş etdirən insanlarda çox vaxt diqqətdən kənarda qalır, çünki insanın gündəlik işləri görərkən özünü təhlil etməyə ehtiyacı yoxdur. Vərdişlər bəzən məcburidir. Vərdiş tədqiqatçısı Wendy Wood və onun həmkarları tərəfindən 2002-ci ildə gündəlik təcrübə araşdırması aşkar etdi ki, gündəlik davranışların təxminən 43%-i vərdişdən kənar həyata keçirilir. Yeni davranışlar vərdiş formalaşması prosesi ilə avtomatik ola bilər. Köhnə vərdişləri pozmaq və yeni vərdişləri formalaşdırmaq çətindir, çünki insanların təkrar etdiyi davranış nümunələri sinir yollarına həkk olunur, lakin təkrarlar vasitəsilə yeni vərdişlər formalaşdırmaq mümkündür. Davranışlar ardıcıl kontekstdə təkrar olunduqda, kontekstlə hərəkət arasındakı əlaqədə artan artım müşahidə olunur. Bu, həmin kontekstdə davranışın avtomatikliyini artırır. Avtomatik davranışın xüsusiyyətləri hamısı və ya bir neçəsidir: səmərəlilik; məlumatlılığın olmaması; qərəzsizlik və nəzarətsizlik.
Vərdiş (film, 2006)
"Məzməzə" — Asif Abramovun rejissoru olduğu 2006-cı ildə çəkilən 10 qısametrajlı bədii süjetdən ibarət olan Azərbaycan uşaq satirik kinojurnalıdır. Bütün süjetlərin bəstəkarı Vüqar Camalzadə, "Atama deyərəm" süjetindən başqa, digər bütün süjetlərin ssenaristi Müşfiq Hətəmov, operatoru isə Samir Həsənovdur. Hər bir süjet 3–8, ümumilikdə isə 38 dəqiqədən ibarətdir. Film dərsə qulaq asmayan dəcəl şagirdlərdən bəhs edir. Ssenari müəllifi: Arzu Soltan Rejissor: Asif Abramov Operator: Yusif Şəfiyev Bəstəkar: Vüqar Camalzadə Prodüser: Tural Məmmədov Aynur Məmmədova — müəllimə Taleh Səmədov — dəcəl Vimeo-da izlə Myvideo.az-da izlə Arxivləşdirilib 2017-06-14 at the Wayback Machine Ssenari müəllifi: Elşən Həsənzadə Rejissor: Asif Abramov Operator: Samir Həsənov Qrim edən: Maqsud Məmmədov Montaj edən: Aqil Əliyev Bəstəkar: Vüqar Camalzadə Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov Redaktor: Nazpəri Məmmədova Filmin direktoru: Saleh Məmmədov Prodüser: Müşfiq Hətəmov Ruhəngiz Qasımova — nənə Mübariz Tağıyev — baba Murad Dadaşov — ata İranə İlkin — ana Cahid Məmmədov — uşaq YouTubeda izlə Filmdə anasını bulvarda itirən uşağın başına gələn əhvalat əks etdirilir. Kinosüjetdə uşaqlarına biganə yanaşan analar və televiziya kanallarındakı açıq-saçıqlığın uşaqların tərbiyəsini pozması tənqid edilir. Ssenari müəllifi: Arzu Soltan Rejissor: Asif Abramov Operator: Samir Həsənov Qrim edən: Maqsud Məmmədov Montaj edən: Aqil Əliyev Bəstəkar: Vüqar Camalzadə Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov Redaktor: Nazpəri Məmmədova Filmin direktoru: Saleh Məmmədov Prodüser: Müşfiq Hətəmov Könül Mehrəliyeva — ana Rəşid Əbdül Vahid — uşaq Günay İsmayılova — uşaq YouTubeda izlə Əzəli düşmən olan iki aktyor rol xatirinə bir-birilərinə əziz dost deyirlər. Hətta belə vəziyyətdə belə çəkiliş arası yapışırlar bir-birilərinin yaxasından. Bəzən böyüklərdə də belə olur. Ssenari müəllifi: Elşən Həsənzadə Rejissor: Asif Abramov Operator: Samir Həsənov Qrim edən: Maqsud Məmmədov Montaj edən: Zumrad Muradov Bəstəkar: Vüqar Camalzadə Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov Redaktor: Nazpəri Məmmədova Filmin direktoru: Saleh Məmmədov Prodüser: Müşfiq Hətəmov İntiqam Soltan — rejissor Kərəm Sərxanoğlun — aktyor Kənan Sərxanoğlu (Kənan Quliyev kimi) — aktyor Vimeo-da izlə Film marşrut avtobuslarda pulyığan uşaqlardan bəhs edir.
Yüksək effektiv insanların 7 vərdişi
Yüksək effektiv insanların 7 vərdişi (ing. The 7 Habits of Highly Effective People: Restoring the Character Ethic) — amerikalı müəllif Stiven R. Kovi tərəfindən yazılmış və ilk dəfə 1989-cu ildə nəşr olunan biznes və özünüinkişaf kitabı. Kovi effektivliyi arzuolunan nəticələrin əldə edilməsi ilə həmin nəticələrin doğurduğu şeylərin qayğısına qalmaqda yaranan balans kimi müəyyən edir. O, bunu "Qızıl yumurta qoyan qaz" nağılına istinad etməklə göstərir. O, iddia edir ki, effektivlik P/PC nisbəti ilə ifadə edilə bilər, burada P arzu olunan nəticələrin əldə edilməsinə aiddir və PC nəticələri doğuran şeylərin qayğısına qalmağı göstərir. Kovi bir çox müasir özünüinkişaf kitablarında üstünlük təşkil etdiyi şəxsiyyət etikası adlandırdığı şeyə qarşı çıxır. O, xarakter etikası adlandırdığı şeyi təbliğ edir: birinin dəyərlərini universal və zamansız prinsiplər olduğunu iddia etdiyi şeylərlə uyğunlaşdırmaq. Bunu edərkən, Kovi prinsipləri və dəyərləri fərqləndirir. O, prinsipləri xarici təbii qanunlar kimi görür, dəyərlər isə daxili və subyektiv olaraq qalır. O deyir ki, dəyərlər insanların davranışlarını idarə edir, prinsiplər isə son nəticədə nəticələri müəyyən edir.

Значение слова в других словарях