Betpak-Dala: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktə
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.1
 
(5 istifadəçi tərəfindən edilmiş 7 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{Səhra
{{Səhra
|Adı = Betpak-Dala
|Adı = Betpak-Dala
|Yerli adı = {{lang-kk|Бетпақдала}}
|Yerli adı = {{dil-kk|Бетпақдала}}
|Təsvir = Betpack-Dala.JPG
|Şəkil = Betpack-Dala.JPG
|Təsvirin izahı =
|Şəklin izahı =
|lat_dir = N|lat_deg =45 |lat_min =38 |lat_sec =06
|lat_dir = N|lat_deg =45 |lat_min =38 |lat_sec =06
|lon_dir = E|lon_deg =70 |lon_min =22 |lon_sec =22
|lon_dir = E|lon_deg =70 |lon_min =22 |lon_sec =22
Sətir 34: Sətir 34:
|Rayon 3 =
|Rayon 3 =
|Rayon 4 =
|Rayon 4 =
|Dəniz səviyyəsi = 300-500
|Mütləq hündürlüyü = 300-500
|Uzunluğu = 500
|Uzunluğu = 500
|Eni = 50
|Eni = 50
|Sahəsi = 75 000
|Sahəsi = 75 000
|Min. t =
|Min. t =
|Max. t =
|Maks. t =
|Orta illik t. =
|Orta illik t. =
|Yanvarda orta t. = –12 -14
|Yanvarda orta t. = –12 -14
Sətir 65: Sətir 65:
}}
}}


'''Betpak-Dala''', ({{lang-kk|Бетпақдала}}), eləcədə '''Şimali [[Mirzəçöl]]''' — [[Qazaxıstan]]ın [[Karağandı vilayəti]], [[Cənubi Qazaxıstan vilayəti]] və [[Cambul vilayəti]]ni əhatə edən [[səhra]]. Betpak-Dala Sarısu, [[Çu çayı|Çu]] çayları və [[Balxaş]] gölü əhatəsində yerləşir.
'''Betpak-Dala''', ({{dil-kk|Бетпақдала}}), eləcə də '''Şimali [[Mirzəçöl]]''' — [[Qazaxıstan]]ın [[Karağandı vilayəti]], [[Cənubi Qazaxıstan vilayəti]] və [[Cambul vilayəti]]ni əhatə edən [[səhra]]. Betpak-Dala Sarısu, [[Çu çayı|Çu]] çayları və [[Balxaş]] gölü əhatəsində yerləşir.


== Adının mənası ==
== Adının mənası ==
Betpak-Dala türk dilində «batnak» - bataqlıq və ya fars dilində bedbaxt - bədbəxt, kasıb; türk dilində «dala»- tala, düzənlik deməkdir.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/69067/%D0%91%D0%B5%D1%82%D0%BF%D0%B0%D0%BA Бетпак-Дала это:]</ref>
Betpak-Dala türk dilində «batnak» - bataqlıq və ya fars dilində bedbaxt - bədbəxt, kasıb; türk dilində «dala»- tala, düzənlik deməkdir.<ref>{{Cite web |title=Бетпак-Дала это: |url=http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/69067/%D0%91%D0%B5%D1%82%D0%BF%D0%B0%D0%BA |access-date=2016-05-29 |archive-date=2019-09-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190923002035/https://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/69067/%D0%91%D0%B5%D1%82%D0%BF%D0%B0%D0%BA |url-status=live }}</ref>


== Ümumi məlumat ==
== Ümumi məlumat ==
Səhra 46°30' paralelində Qazaxıstan xırdatəpəliyi ilə həmsərhəddir. Sahəsi 75 min km²-dir. Səthi düz və dalğalı düzənliklərdən ibarətdir. Ərazinin hündürlüyü 300-500 m arasında dəyişir. Ərazinin meyilliyi cənub-qərb istiqamətindədir. Cənub-qərb hissəsində Jeltau yüksəkliyi(974 m) yerləşir. Betpak-Dala alt palezoyun, [[Mezozoy|mezozoyun]] eləcədə paleoqenin çökmə, metomorfik süxurlarından təşkil olunub.
Səhra 46°30' paralelində Qazaxıstan xırdatəpəliyi ilə həmsərhəddir. Sahəsi 75 min km²-dir. Səthi düz və dalğalı düzənliklərdən ibarətdir. Ərazinin hündürlüyü 300–500 m arasında dəyişir. Ərazinin meyilliyi cənub-qərb istiqamətindədir. Cənub-qərb hissəsində Jeltau yüksəkliyi(974 m) yerləşir. Betpak-Dala alt palezoyun, [[mezozoy]]un eləcə də paleoqenin çökmə, metomorfik süxurlarından təşkil olunub.


== İqlimi ==
== İqlimi ==
İqlimi kəskin kontinentaldır. Yağıntıların illik göstəricisi 100-150 mm-dir. Yay dövründə yağıntıların ancaq 15 % düşür. Yayı quru və isti, qışı mülayim soyuqdur. Yanvar ayının orta temperaturu —12 —14°С, iyulun isə 24 - 26°С-dir<ref>[http://www.britannica.com/place/ Betpaqdala Betpaqdala Desert, Kazakhstan]</ref>
İqlimi kəskin kontinentaldır. Yağıntıların illik göstəricisi 100–150&nbsp;mm-dir. Yay dövründə yağıntıların ancaq 15 % düşür. Yayı quru və isti, qışı mülayim soyuqdur. [[Yanvar]] ayının orta temperaturu —12 —14°С, [[iyul]]un isə 24 - 26°С-dir<ref>[http://www.britannica.com/place/ Betpaqdala Betpaqdala Desert, Kazakhstan]{{Dead link|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>

== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
{{Şablon:Səhralar}}
{{Səhralar}}


[[Kateqoriya:Qazaxıstan coğrafiyası]]
[[Kateqoriya:Qazaxıstan coğrafiyası]]

Səhifəsinin 19:06, 10 sentyabr 2022 tarixinə olan son versiyası

Betpak-Dala
qaz. Бетпақдала
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 300-500 m
Sahəsi 75 000 km²
Uzunluğu 500 km
Eni 50 km
Temperatur
 • Yanvarda orta –12 -14 °C
 • İyulda orta 24-26 °C
 • İllik yağıntı 100-150 mm
Yerləşməsi
45°38′06″ şm. e. 70°22′22″ ş. u.
Ölkə  Qazaxıstan
Vilayətlər
Betpak-Dala xəritədə
Betpak-Dala
Betpak-Dala
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Betpak-Dala, (qaz. Бетпақдала), eləcə də Şimali Mirzəçöl — Qazaxıstanın Karağandı vilayəti, Cənubi Qazaxıstan vilayəti və Cambul vilayətini əhatə edən səhra. Betpak-Dala Sarısu, Çu çayları və Balxaş gölü əhatəsində yerləşir.

Adının mənası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Betpak-Dala türk dilində «batnak» - bataqlıq və ya fars dilində bedbaxt - bədbəxt, kasıb; türk dilində «dala»- tala, düzənlik deməkdir.[1]

Ümumi məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Səhra 46°30' paralelində Qazaxıstan xırdatəpəliyi ilə həmsərhəddir. Sahəsi 75 min km²-dir. Səthi düz və dalğalı düzənliklərdən ibarətdir. Ərazinin hündürlüyü 300–500 m arasında dəyişir. Ərazinin meyilliyi cənub-qərb istiqamətindədir. Cənub-qərb hissəsində Jeltau yüksəkliyi(974 m) yerləşir. Betpak-Dala alt palezoyun, mezozoyun eləcə də paleoqenin çökmə, metomorfik süxurlarından təşkil olunub.

İqlimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İqlimi kəskin kontinentaldır. Yağıntıların illik göstəricisi 100–150 mm-dir. Yay dövründə yağıntıların ancaq 15 % düşür. Yayı quru və isti, qışı mülayim soyuqdur. Yanvar ayının orta temperaturu —12 —14°С, iyulun isə 24 - 26°С-dir[2]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Бетпак-Дала это:". 2019-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-29.
  2. ↑ Betpaqdala Betpaqdala Desert, Kazakhstan[ölü keçid]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Betpak-Dala&oldid=6631312"