Çatem (arxipelaq)

Çatem (ing. Chatham Islands, mao. Wharekauri) — arxipelaq Yeni Zelandiyadan təqribən 680 km. qərbdə yerləşir.

Çatem
ing. Chatham Islands
Ümumi məlumatlar
Adaların sayı 10
Ən böyük adası Çatem (ada)
Ümumi sahəsi 966 km²
Hündür nöqtəsi 116 m
Əhalisi 609 nəfər (2006-cı il)
Yerləşməsi
43°53′55″ c. e. 176°31′40″ q. u.HGYO
Ölkə  Yeni Zelandiya
Akvatoriya
Çatem xəritədə
Çatem
Çatem
Çatem arxipelaqı (Sakit okean)
Çatem arxipelaqı
Çatem arxipelaqı, Sakit okean
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adalarda 45 dəqiqədə xüsusi saat qurşağı istifadə edilir.

1832-ci ildən arxipelaq Yeni Zelandiyanın ərazisi elan edilmişdir. Arxipelaq xüsusi orqan olan ing. Area Outside Territorial Authority birbaşa idarəsindədir və xüsusi ərazi vahidi statusuna malikdir.

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Arxipelaqın tərkibinə 10 ada daxildir. Onlardan yalnız ikisi daha böyükdür: Çatem (43°53′ c. e. 176°31′ q. u.) və Pit (44°18′ c. e. 176°13′ q. u.).

Yalnız bu iki adada yaşayış vardır. Arxipelaqın ümumi sahəsi — 966 km²-dir.

Arxipelaq tərkibi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas adalarının adları, işğal ardıcıllığı üzrə:

İngiliscə adı Morioricə adı Maoricə adı Azərbacanca
Chatham Island Rekohu Wharekauri Çatem adası
Pitt Island Rangiaotea Rangiauria Pit adası
South East Island Rangatira Rangatira Cənub Şərq adası
The Fort naməlum Mangere Island Fort adası
Little Mangere Island naməlum Tapuenuku Kiçik Magere adası
Star Keys/Motuhope Motuhope Motuhope Star Keys
The Sisters/Rangitatahi Rangitatahi Rangitatahi Sisters
Forty-Fours/Motuhara Motchuhar Motuhara Foti-Fous

İqlimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Arxipelaqın iqlimi quru və küləklidir. Qışda orta temperatur təxminən 6 °S təşkil edir, yayda isə — təqribən 14°S təşkil edir. Yağıntının illik miqdarı 900 mm olur. Səfər üçün ən yaxşı vaxt — sentyabrdan martadəkdir.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hesab edilir ki, adalar bizim eramızın 1000-ci ilində məskunlaşıb.

Adanın əhalisi 609 nəfərdən çoxdur,[1] (2006-cı il), onlardan 240-ı avropalıların nəslindəndir, 369-u — Maorilər və Moirorilərdən (arxipelaqın yerli sakinləri) ibarətdirlər.

Arxipelaqın inzibati mərkəzi — Uaitanqi qəsəbəsidir. Burada təqribi olaraq 200 insan yaşayır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Ethnic groups, birthplace and languages spoken Arxivləşdirilib 2014-04-17 at the Wayback Machine, QuickStats About Chatham Islands Territory, 2006 Census. Wellington: Statistics New Zealand. Retrieved 19 January 2010.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]