Aleksandrovsk rayonu (Stavropol diyarı)

Aleksandrovsk rayonu[5] (rus. Александровский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Aleksandrovskoye kəndidir. Əhalisi 45 709 nəfərdir (2020).

Aleksandrovsk rayonu
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]

44°45′ şm. e. 43°00′ ş. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1924
Sahəsi
  • 2.014 km²
Hündürlük
 336 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 46.441 nəf. (2023)[3]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu 86557
Avtomobil nömrəsi 26[4], 126[4]
Rəsmi sayt
Aleksandrovsk rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon Stavropol diyarının mərkəzi hissəsində yerləşir. Şimalda Petrov rayonu, şərqdə Novoselitsk rayonu, cənubda Mineralovod rayonu və qərbdə Qraçyovski və Andropov rayonları ilə sərhəddir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aleksandrovsk rayonu Stavropol diyarının ən qədim ərazi qurumlarından biridir. Rayonun ərazisinə birləşdirilmə və ixtisar edilmə sayəsində sahəsi dəfələrlə dəyişmişdir.

1924-cü ildə Stavropol quberniyasının Aleksandrovsk qəzasının volostları və kəndlərinin bir hissəsi Georgiyevsk, Kursav və Mineralovodsk bölgələrinə verildi və qəzasının özü mərkəzi Rostov-na-Donu şəhəri olan Şimali Qafqaz diyarının Stavropol rayonunun bir hissəsi olaraq Aleksadrovsk aryonuna çevrilir[6].

1932-ci ildə Sablinsk, Yujno Osetinski, Svobodnenski, Suxopadenski kənd sovetləri Georgiyevsk rayonundan Aleksandrovsk rayonuna verildi. 1939-cu ildə Yujno Osetinski kənd soveti Novoselisk rayonunun bir hissəsi oldu[7].

1934-cü ildə Şimali Qafqaz diyarı lğv edilir. Azov-Qara dəniz (mərkəzi Rostov-na-Donu) və Şimali Qafqaz diyarı (mərkəzi Pyatiqorsk şəhərində) qurulur. Şimali Qafqaz diyarı Aleksandrovsk rayonu da daxil olmaqla keçmiş Stavropol və Tersk dairələrinin bölgələrinin 17 rayonunu əhatə edirdi[8].

1935-ci ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 23 yanvar 1935-ci il tarixli "Şimali Qafqaz diyarının və onu təşkil edən muxtar birliklərin yeni bir şəbəkəsi haqqında" Fərmanı əsasında, Novoselitsk rayonu 1958-ci ilə qədər mövcud olan Aleksandrovsk rayonundan ayrıldı.

14 yanvar 1943-cü ildə Aleksandrovsk aryonu Alman faşist işğalçılarından azad edildi.

1958-ci ildə Novoselitsk rayonun ləğvi ilə əlaqədar olaraq Yujnaya Osetiya kənd sovetliyi yenidən Aleksandrovsk rayonuna verildi.

1963-cü ildə ərazisinin Koçubevsk, Mineralovodsk və Aleksandrovsk rayonlarına verilməsi ilə Kursav rayonu ləğv edildi.

1 fevral 1963-cü ildə mövcud 15 kənd rayonu əvəzinə: Aleksandrovsk, Apanasenkovski, Blaqodarnenski, Vorontsovo-Aleksandrovski, Qeorqievski, İzobilnenski, İpatovski, Koçubevski, Krasnoqvardeysk, Kursk, Levokumski, Mineralovodski, Petrovski, Şpakovski rayonları qurulur.


12 yanvar 1965-ci ildə RSFSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti qərarı ilə[9]:Aleksandrovski, Apanasenkovski, Blaqodarnenski, Vorontsovo-Alexsandrovski, Qeorqievski, İzobilnenski, İpatovski, Koçubevski, Krasnoqvardeyski, Kurski, Levokumski, Mineralovodski, Petrovki, Prikumski və Şapovski rayonları formalaşdırılır. 16 mart 2020-ci il tarixindən etibarən, 31 yanvar 2020-ci il tarixli 1 saylı Stavropol diyarı Qanununa əsasən, Aleksandrovsk inzibati dairəsinin bütün bələdiyyələri vahid Aleksandrovsk inzibati dairəsinə birləşdirildi. Ərazi vahidi statusunu qoruyur[10][11].

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cins tərkibi

2010-cu il Ümumrusiya əhalisinin siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə, rayonda 23 131 kişi (46,05 %) və 27 104 qadın (53,95 %) yaşayırdı[12].

Milli tərkib

2010-cu il əhalinin siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə rayonda aşağıdakı millətlərin nümayəndələri yaşayırdı:

Milliyyət sayları faiz
ruslar 42 963 85,52
qaraçılar 1993 3,97
darginlər 1477 2,94
ermənilər 875 1,74
digərləri 2927 5,83
Ümumi 50 235 100,00

Yaşayış məntəqələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayonun və müvafiq şəhər dairəsinin ərazisi 21 yaşayış məntəqəsini əhatə edir.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 http://docs.cntd.ru/document/461506269.
  2. ↑ 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
  3. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года.
  4. ↑ 1 2 http://docs.cntd.ru/document/901815383.
  5. ↑ "Закон Ставропольского края от 31.01.2020 № 11-кз «О преобразовании муниципальных образований, входящих в состав Новоселицкого муниципального района Ставропольского края, и об организации местного самоуправления на территории Новоселицкого района Ставропольского края»". publication.pravo.gov.ru (rus). 2020-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-16.
  6. ↑ "История". Официальный сайт Александровского сельсовета Александровского района Ставропольского края. 2016-06-04 tarixində orijinalından (#bad_url) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-04.
  7. ↑ "Историческая справка". Сайт муниципального образования села Долиновка Новоселицкого района Ставропольского края. 2016-03-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-11-20.
  8. ↑ "Краткая справка по административно-территориальному делению Ставропольского края с 1920 по 1992 год". Официальный сайт комитета Ставропольского края по делам архивов. 2018-09-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-14.
  9. ↑ "Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 12 января 1965 года «Об изменениях в административно-территориальном делении Ставропольского края»". 2014-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-12-26.
  10. ↑ "Закон Ставропольского края «Об административно-территориальном устройстве Ставропольского края»". 2017-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-12.
  11. ↑ "Закон Ставропольского края «Об утверждении Реестра административно-территориальных единиц Ставропольского края»". 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-12.
  12. ↑ "Всероссийская перепись населения 2010 года на территории Ставропольского края. Том 3 книга 1 «Национальный состав и владение языками, гражданство»". Сайт Северо-Кавказстата. 2015-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-05.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]