Butan (maddə)
Butan (C4H10) — Alkanlar sinfindən üzvi maddə. Kimyada ad n-butanın işarələməsi üçün istifadə olunur. n-butan və onun izomeri olan izobutanın qatışığı CH(CH3)3 da eyni adı daşıyır.
| Butan | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | C4H10 |
| Molyar kütlə | 58.12 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | (0 °S-də) 0.6012 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | –138.4 °S |
| Qaynama nöqtəsi | –0,5 °S |
| Öz-özünə yanma temperaturu | 372 °C |
| Buxarın təzyiqi | 207.716,25 Pa |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 106-97-8 |
| PubChem | 7843 |
| SMILES | CCCC |
| RTECS | EJ4200000 |
| ChEBI | 37808 |
| BMT nömrəsi | 1011 |
| ChemSpider | 7555 |
Zəhərlidir və tənəffüs orqanlarına təsir göstərir.
İzomerləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Butanın 2 izomeri var:
| adı | formulu | formulun quruluşu | ərimə temperaturu, °S | qaynama temperaturu, °S |
| n-butan | CH3–CH2–CH2–CH3 |
|
−138,3 | −0,5 |
| izobutan | CH(CH3)3 | −159,6 | −11,7 |
Fiziki xassələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Butan rəngsiz, iysiz yanan qazdır. Asanlıqla sıxılır. Suda həllolma qabiliyyəti 100 ml suda 6,1 mq-dır.
100 °C-yə yaxın temperaturda və 10 atm. təzyiqdə su ilə azotrop birləşmə əmələ gətirə bilir.
