Netbuk

 

"Android" ƏS-li aşağı qiymətli "Craig" netbuku.

Netbuk — əsasən internetə çıxış vasitəsi kimi nəzərdə tutulmuş kiçik və ucuz notbuk. Netbuklar 2007-ci ildən təxminən 2013-cü ilə qədər satılmışdır. Smartfonplanşetlərin geniş yayılması onların populyarlığını geridə qoymuşdur. Netbuklar, əsasən, internet xidmətləri üçün müştərilər kimi nəzərdə tutulmuş, o dövrün istehlakçı notbuklarına nisbətən daha aşağı səviyyəli texniki xüsusiyyətlərə malik idi. Netbuk istifadədən çıxsa da, bu cihazlar "Google Chromebook" daxil olmaqla əsasən "iOS" və ya "Android" kimi mobil əməliyyat sistemləri ilə işləyən digər məhsullara və mobil cihazlara, xüsusən də planşet kompüterlərə çevrilmişdir.

Netbuklar 2007-ci ilin sonlarında[1] aşağı çəki və aşağı qiymətə görə optimallaşdırılmış adi notbuklardan daha kiçik ölçülü notbuklar kimi istifadəyə verilmişdir.[2] Onlarda o zamanlar standart olan notbukların müəyyən xüsusiyyətləri yox idi (məsələn, optik sürücü) və tam ölçülü notbuklara nisbətən daha az hesablama gücünə malik idilər. Sonrakı netbukların ölçüləri 5" ekran diaqonalı ilə 12" arasında dəyişirdi. Tipik çəkisi 1 kiloqram idi. Çox vaxt digər notbuklardan xeyli ucuz olurdu.[3] 2009-cu ilin ortalarında netbuklar bəzi simsiz məlumat daşıyıcıları tərəfindən uzadılmış xidmət müqaviləsi ilə "ödənişsiz" təklif edilirdi.[4]

Yarandıqdan qısa müddət sonra netbuklar ölçüsü və xüsusiyyətləri baxımından böyümüş, daha kiçik notbuklar və subnotbuklarla birləşmişdir. Biri netbuk, digəri isə adi noutbuk kimi satılan iki "Dell" modelini müqayisə edərkən, "CNET" netbukları 2009-cu ilin avqust ayında "daha kiçik, daha ucuz noutbuklardan başqa bir şey deyil" deyə qiymətləndirmişdir. Burada qeyd edilmişdir ki, "Xüsusiyyətlər o qədər oxşardır ki, adi alıcı çox güman ki, niyə birinin digərindən daha yaxşı olduğu ilə bağlı çaşqınlıq yaşayır" və "yeganə nəticə odur ki, cihazlar arasında həqiqətən heç bir fərq yoxdur".[5] Öz zirvəsində ikən netbukların asan daşınması və internetə çıxışın genişlənməsi onlara notbuk kompüter bazarının əhəmiyyətli hissəsini vermişdir. Daha gəlirli notbuklarının satışını qorumaq üçün istehsalçılar tezliklə netbuklarının texniki təchizatına məhdudiyyətlər qoymuşdular. Bu, netbukları ənənəvi notbuklar və ya yeni yaranan planşet kompüterləri ilə müqayisədə çox az fərqli üstünlüyə malik olan bazar işinə itələmək kimi gözlənilməz təsir göstərmişdir.[6]

2011-ci ilə qədər fərqli forma faktoru təklif edən, lakin təkmilləşdirilmiş hesablama imkanları və aşağı istehsal dəyərinə malik planşet kompüterlərin (xüsusilə "iPad") artan populyarlığı büdcəyə uyğun netbukların satışının azalmasına səbəb olmuşdur.[7] Eyni zamanda, "MacBook Air" başda olmaqla, yüksək səviyyəli noutbukların ölçülərinə və texniki xüsusiyyətlərinə malik ultra yüngül noutbukların ortaya çıxması yüngül noutbuk üçün xeyli yüksək qiymətə daha az qurban verməyə imkan vermişdir.[8][9] "Intel" qısa vaxt sonra[10] "Ultrabook"u dizüstü kompüterlər üçün yeni yüksək mobillik standartı kimi irəli sürmüşdür.[11][12][13]

Bu iki yeni sürətlə genişlənən məhsul kateqoriyasına qarşı planşet kompüterlərdən daha az portativ və istifadəsi asan və ultrabuklardan daha az performansa malik olan netbuklar təxminən 2011-ci ilə qədər bazar payını sürətlə itirmişdir.[14] 2012-ci ilin sonuna qədər bir neçə yeni notbuk "netbuklar"[15] kimi satışa çıxarılmış və bu termin ümumi istifadədən çıxmışdır.

  1. "What was the first netbook?". Computerworld. May 11, 2009. January 30, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 19, 2011.
  2. "Cheap PCs Weigh on Microsoft". The Wall Street Journal. Business Technologies blog. December 8, 2008. April 22, 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023.
  3. Netbook Trends and Solid-State Technology Forecast (PDF). pricegrabber.com. səh. 7. February 26, 2009 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 28, 2009.
  4. Vance, Ashlee; Richtel, Matt. "Light and Cheap, Netbooks Are Poised to Reshape PC Industry". The New York Times. April 1, 2009. May 26, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023. AT&T announced on Tuesday that customers in Atlanta could get a type of compact PC called a netbook for just 50 US$ if they signed up for an Internet service plan...—'The era of a perfect Internet computer for 99 US$ is coming this year,' said Jen-Hsun Huang, chief executive of Nvidia, a maker of PC graphics chips that is trying to adapt to the new technological order.
  5. Ogg, Erica. "Time to drop the Netbook label". CNN. August 20, 2009. May 27, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 20, 2010.
  6. Charles Arthur. "Sayonara, netbooks: Asus (and the rest) won't make any more in 2013". The Guardian. December 31, 2012. May 11, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 10, 2015.
  7. Caulfield, Brian. "The NetBook Is Dead, The iPad Killed It, Don't Buy One". Forbes. November 28, 2011. April 14, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 20, 2012.
  8. "Apple MacBook Air review (11-inch, Summer 2012)". 2014-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-27. Remember Netbooks and ultraportable laptops? Those 10- and 11-inchers were all the rage a few years ago, but thanks to the rise of larger-screened Ultrabook laptops and smaller-screened tablets, they've been disappearing from the computer landscape. One significant 11-incher still remains: the 11-inch MacBook Air. When it debuted in late 2010, it was the answer to the Netbook Generation. Now it stands alone, not only as a speedy ultraportable, but as one of the few 11-inch Ultrabook-class laptops around. The closest Windows equivalent we've reviewed recently, the Dell XPS 13, is larger and heavier.
  9. "Life with the MacBook Air: The netbook I've been waiting for". TechRepublic. December 21, 2010. July 10, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023.
  10. "MacBook Air vs. Ultrabooks". PC Magazine. 2018-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-27.
  11. "Ultrabooks Will Succeed Where Netbooks Failed: 10 Reasons Why". eWeek.
  12. "The Ultrabook Revolution". PC World. August 21, 2012. March 18, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023.
  13. John C. Dvorak. "Where Did All the Netbooks Go?". PC Magazine. August 23, 2012. October 31, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023.
  14. "iPad vs ultrabook vs netbook: Which is right for you?". CNET. 2023-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-27.
  15. Arthur, Charles. "Asus (and the rest) won't make any more in 2013". The Guardian. December 31, 2012. May 11, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2023.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]