Rorayma

Rorayma (port. Roraima) — Braziliyanın şimalında yerləşən ştat. İnzibati mərkəzi Boa-Vista şəhəridir. Şimalda Venesuela, şərqdə Qayana və Para ştatı, cənuba isə Amazonas ştatı ilə sərhədə malikdir. Rorayma Braziliyanın ən şimalda yerləşən ştatıdır.

Rorayma
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]

2°08′ şm. e. 61°21′ q. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 5 oktyabr 1988
Sahəsi
  • 223.644,5 km² (2020)[1]
Hündürlük
 104 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 636.707 nəf. (2022)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu BR-RR
Poçt indeksi 69300-000, 69399-000
Rəsmi sayt
Rorayma xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rorayma adı ştat ərazisində yerləşən Rorayma dağına[3] görə verilmişdir. Rorayma yerli hinduların dilində «yaşıl dağ»[4] mənasını verir.

Coğrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rorayma ştatının ərazisi öz növbəsində düzənlikdir. Buradan Amazon çayının iri qollarından biri olan Riu-Neqru çayı axır. Ştatın şimal sərhəsində Rorayma və Pakarayma dağları mövcuddur. Ekvator xətti ərazisindən keçir.

İqlimi ekvatorialdır. Şimal dağlıq hissəsi isə tropikdir. İki mövsüm hakimdir. Qış apreldən sentyabra, yay isə oktyabrdan marta qədər sürür.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ştatın müasir ərazisi 1943-cü ildə Amazonas ştatından ayrılmışdır. İlk əvvəllər ayrılmış bölgə Riu-Branku adlanırdı. 1962-ci ildə ərazi çağdaş adını almışdır. Rorayma 1988-ci ildə Rorayma Braziliyada tam hüquqlu ştat statusu almışdır.

İnzibati bölgü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ştat ərazisi 2 mezoregiona və 4 mikroregiona bölünür.

  Rayon (az.) Rayon (por.) Sahə, km² Mezoregion Mikroregion
1 Altu-Aleqri Alto Alegre (Roraima) 26109,70 Şimali Rorayma Boa-Vista
2 Amajari Amajari 28472 Şimali Rorayma [[Boa-Vista (mikroregion)|Boa-Vista
3 Boa-Vista Boa Vista (Roraima) 5687 Şimali Rorayma Boa-Vista
4 Bonfin Bonfim (Roraima) 8095 Şimali Rorayma Nordesti-di-Rorayma
5 Kanta Cantá 7691 Şimali Rorayma Nordesti-di-Rorayma
6 Karakaray Caracaraí 47411 Cənubi Rorayma Karakaray
7 Karoebi Caroebe 12066 Cənubi Rorayma Sudesti-di-Rorayma
8 İrasena Iracema (Roraima) 14119 Cənubi Rorayma Karakaray
9 Mukajai Mucajaí 12751 Cənubi Rorayma Karakaray
10 Normandiya Normandia (Roraima) 6967 Şimali Rorayma Nordesti-di-Rorayma]]
11 Pakarayma Pacaraima 8028 Şimali Rorayma Boa-Vista
12 Roraynopolis Rorainópolis 33594 Cənubi Rorayma Sudesti-di-Rorayma
13 San-Juan-da-Baliza São João da Baliza 4284 Cənubi Rorayma Sudesti-di-Rorayma
14 80px San-Luis São Luís (Roraima) 1527 Cənubi Rorayma Sudesti-di-Rorayma
15 Uyramutan Uiramutã 8066 Şimali Rorayma Nordesti-di-Rorayma

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ştatda kənd təsərrüfatı və meşəçiliş inkişaf etdirilmişdir. Burada iri buynuzlu mal-qara saxlanılır. Ştat ərazisində çəltik, soya, qarğıdalı, maniok, pomidor, qarpız, ananas, banan, portağal yetişdirilir.

Rorayma ərazisində uran, dəmir, qızıl yataqları mövcuddur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://www.ibge.gov.br/en/cities-and-states/rr.html.
  2. ↑ https://censo2022.ibge.gov.br/panorama/.
  3. ↑ "IBGE recalculates altitude of Mount Roraima". IBGE (Brazilian Institute of Geography and Statistics). 2005-07-29. 2013-01-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-08-30.
  4. ↑ "Rorayma". 2016-09-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-24.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]