Turhan Feyzioğlu

Turhan Feyzioğlu (1922[1], Kayseri24 mart 1988, Ankara) — Türkiyəli akademik və siyasətçi

Turhan Feyzioğlu
türk. Turhan Feyzioğlu
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin üzvü, 11, 12, 13, 14, 15 və 16-cı dövr deputatı
27 oktyabr 1957 – 12 sentyabr 1980
Seçki dairəsiSivas - 1957
Kayseri - 1961
Kayseri - 1965
Kayseri - 1969
Kayseri - 1973
Kayseri - 1977
Türkiyənin Milli Təhsil Naziri
5 yanvar 1961 – 7 fevral 1961
Baş nazirCamal Gürsəl
ƏvvəlkiBədrəddin Tuncəl
SonrakıƏhməd Taxtaqılınc
Türkiyənin Dövlət Naziri
20 noyabr 1961 – 25 iyun 1962
Baş nazirİsmət İnönü
25 iyun 1962 – 25 dekabr 1963
Baş nazirİsmət İnönü
ƏvvəlkiƏli Akif Əyidoğan
SonrakıKamal Sətir
Türkiyə Respublikasının 11, 19, 22-ci Baş nazirinin müavini
31 mart 1975 – 21 iyun 1977
Baş nazirSüleyman Dəmirəl
Türkiyə Baş nazirinin müavini
5 yanvar 1978 – 18 sentyabr 1978
ƏvvəlkiNəcməddin Ərbaxan
Alparslan Türkəş
SonrakıFaruk Sükan
Orxan Əyyuboğlu
12 sentyabr 1980 – 12 sentyabr 1980
ƏvvəlkiSüleyman Dəmirəl
SonrakıBülent Ulusu
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1922[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 24 mart 1988(1988-03-24)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti siyasətçi

Turhan Feyzioğlu Türkiyənin Kayseri şəhərində anadan olub. İbtidai məktəbi Kayseridə bitirdikdən sonra Galatasayar liseyində, daha sonra is və İstanbul Universitetinin Hüquq fakültəsində təhsil alıb. Böyük Britaniyada magistratura təhsili aldıqdan sonra Türkiyəyə qayıdıb və Ankara Universitetinin professoru olub. 1955-ci ildə o, Ankara Universitetinin Siyasi elmlər fakütləsinin dekanı seçilib. Həmçinin o, məktəbin bülletenində məqalələr yazmağa başlayıb, lakin onun məqalələri Demokrat Partiyası hökumətini qıcıqlandırıb və o istefa verib. 1960–1961-ci illərdə qısa müddətə akademik sahəyə qayıdaraq Ankarada Orta Şərq Texniki Universitetinin rektoru olaraq çalışıb, amma onun əsas maraq dairəsi siyasət olub.

Siyasi fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1957-ci ildə o, siyasətə atılıb və Cümhuriyyət Xalq Partiyasının üzvü olub. Eyni ildə Sivas vilayətinin millət vəkili seçilib. 1960-cı ildə (ODTÜ-də işlədiyi müddətdə) təsis məclisində də çalışıb və I Gürsəl Kabinetində Təhsil Naziri təyin edilib. Daha sonra 1961-ci ildə keçirilən seçkilərdə öz bölgəsi olan Kayseri vilayətindən millət vəkili seçilib. O, ilkində dövlət naziri olaraq, ikincisində isə baş nazirin müavini kimi İsmət İnönünün iki hökumətində çalışıb. Turhan Feyzioğlu partiyada əsas simalardan biri olub, lakin 1965-ci ildən başlayaraq partiyanın əsas katibi Bülənd Ecevit İsmət İnönü tərəfindən dəstəklənən partiyada onun nüfuzuna xələl gətirməyə başlayıb. Turhan Feyzioğlu Bülənd Ecevitin "ortanın solu" şüarına qarşı mübarizə aparıb.

1967-ci il 12 mayda Turhan Feyzioğlu və onun parlamentdəki 47 tərəfdarı Cümhuriyyət Xalq Partiyasından ayrılıb Güvən Partiyası adlı yeni partiya yaradıblar. Yeni partiyanın sədri Feyzioğlu olub. 1971-ci ilin 29 yanvarında partiyanın adı dəyişdirilərək Milli Güvən Partiyası, 1973-cü il 4 mayda isə Respublikaçılar Partiyası adlandırılıb. Cümhuriyyət Xalq Partiyasından ayrılan başqa bir partiya isə Milliyyətçi Güvən Partiyasına birləşdirilib. Bu dəyişiklikdən sonra partiyanın adı Respublikaçı Güvən Partiyasına dəyişdirilib və Turhan Feyzioğlu Respublikaçı Güvən Partiyasında fəaliyyətini davam etdirib.

Respublikaçı Güvən Partiyasının fəaliyyəti 1980-ci ildə Turhan Feyzioğlunun Kayseri vilayətindən millət vəkili olan vaxtadək davam edib. Onun partiyası dəstəyini itirsə də, o, 2 dəfə iki dəfə koalisiya hökumətlərində baş nazirin müavini vəzifəsində xidmət edib: 1975-ci ildə Süleyman Dəmirəl kabinetində və 1978-ci ildə Bülənd Evevitin kabinetində. (Kabinet IV Dəmirəl və Kabinet III Ecevit).

Turhan Feyzioğlu Leyla Cınqıllıoğlu ilə ailə həyatı qurub. Onların qızı Səidə Mehmet Buçukoğlu ilə evlənsə də, amma o, 1969-cu il iyulun 7-də Mətin adlı oğlunu dünyaya gətirdikdən iki saat sonra vəfat edib. Mətin nənə və babası tərəfindən övladlığa götürülüb Feyzioğlu soyadını alıb. O, cinayət hüququ professoru olub, 2013-cü il may ayında isə Türkiyə Vəkillər Kollegiyaları Birliyinin sədri seçilib.[2][3]

1980-ci ildən sonra Turhan Feyzioğlu, siyasətdən gedib. O, 1988-ci ilin 24 martında Ankarada 66 yaşında infaktdan vəfat edib.

Turhan Feyzioğlunun kitablarının siyahısı aşağıdakılardır. Onlardan beşi türk, biri isə fransız dilindədir.

• Qanunların Konstitusiyaya uyğunluğunun təsadüfən yoxlanılması (1951)

• Demokratiya və diktatura haqqında (1957)

• Dövlət xadimi Atatürk (1963)

• Atatürk ve Milliyətçilik

• Türk Milli Mücadiləsinin və Atatürkçülüyün əsas prinsiplərindən biri olaraq Millət suverenliyi

• Atatürk Yolu

• Dahi xilaskar və yenilikçi Kamal Atatürk (Un Liberateur et un Modernisateur Genial Kemal Atatürk)

Sələfləri 
Bedrettin Tuncel
Türkiyənin Milli Təhsil Naziri
6 yanvar 1961 - 7 fevral 1961
Xələfləri 
Ahmet Tahtakılıç
Sələfləri 
Hayri Mumcuğlu
Adnan Erzi
Sitkı Ulay
Ali Nasır Zeytinoğlu
Türkiyənin Dövlət Naziri
20 November 1961 – 25 June 1962
Xələfləri 
Hıfzı Oğuz Bekata
Şevket Raşit Hatiboğlu
Ali Şakir Ağanoğlu
Vefik Piriçcioğlu
Sələfləri 
Ali Akif Eyidoğan
Türkiyə Baş nazirinin müavini
25 iyun 1962 - 25 dekabr 1963
Xələfləri 
Ali Akif Eyidoğan
Sələfləri 
Zeyyat Baykara
Türkiyə Baş nazirinin müavini
31 mart 1975 - 21 iyun 1977
Xələfləri 
Turan Güneş
Orhan Eyüpoğlu
Sələfləri 
Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Türkiyə Baş nazirinin müavini
5 yanvar 1978 - 18 iyun 1978
Xələfləri 
Faruk Sükan
Orhan Eyüpoğlu
Sələfləri 
Yoxdur
Orta Şərq Texniki Universiteti
17 avqust 1960 - 8 fevral 1961
Xələfləri 
Seha Meray
  1. 1 2 Turhan Feyzioğlu // NUKAT. 2002.
  2. "Kılıçdaroğlu'na sözüm var: Hep doğruyu söyleyeceğim". Hürriyet Pazar (Turkish). 30 October 2011. 12 January 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 July 2013.
  3. "Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu". Radikal (Turkish). 26 May 2013. 24 September 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 July 2013.