араб, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) яшайиш. Я тӀебиат, зун куьз халкьнай - Уьмуьр гана, бахт тагана? Ф. Уьмуьр са затӀни туш хьи бахт авачир 1. Е. Э. Бахтсузвал. - Итим яни, тушни вун Къалурда ви уьмуьрди; Вуна гайи хийирди, Вуна тагай шийирди... А. С. Хцихъ галаз ихтилат. 2) яшайишдин йисар, вахт. Хьурай вичин кефи къумбар, Гуьгьуьл шад яз, уьмуьр санбар. С. С. Самурска Нажмудиназ салам-дуьа. Уьмуьр хьана винни санбар, Дуьньядикай хьухь тӀун хабар... С. С. Гъуьлуьнни папан гьуьжет. \[Гегьвер\] - Гьин вун харапӀа хьуй, имани чиди уьмуьр яни, са вахтундани рябет алай затӀ жегъин тийир, папарин уьмуьр икӀ акъатзавайди я, мугьман-итимдин виликай амукьайтӀа амукьна, чун гьадан иеси я, гьамни кӀанер-кӀунер. ТамукьайтӀа чун са куьнин иесини туш. Гь. Гь. Адетдин къармахра.
* умуьр куьруь хьуй ! межд. къаргъишдин са жуьре. Жеч мад ихьтин мелгъуьм къари, Уьмуьр хьуй ви, яллагь, куьруь. Е. Э. КафтӀар къарийриз.
* уьмуьрдин юлдаш ктаб., вуж шариатдалди ва я къанундалди санал хизан туькӀуьрзавай итимдиз дишегьли, дишегьлидиз итим. Куь руш Гуьлназ заз бегенмиш хьанва. Эгер рази хьайитӀа, ам уьмуьрдин юлдаш хьана кӀанзава заз. И. А. Гуьлназ. Вакай адаз уьмуьрдин юлдаш хьайила, адан веледдиз вун дидени жеда. А. Р., Я. Я. Хендедадин мехъер. Зейнидинани адан уьмуьрдин юлдаш Мегьрибана чпин кьуд аял - пуд рушни са хва - тербияламишзава... ЛГ, 2004, 13. ӀV. Синонимар: кӀвале авайди, паб, къари.
* уьмуьрдиз куьчуьрмишун (кечирмишун) ктаб., гл., ни вуч са вуч ятӀани кьилиз акъудун, кардик кутун. Программа уьмуьрдиз кечирмишун патал финансламишунин вири чешмейрай 2 миллиардни 288 миллион манатдин такьатар чара авуна. ЛГ, 21.02.2004. 2002-2003 - йисара – «Россиядин Кьиблепад» ФЦП уьмуьрдиз кечирмишунин нетижайриз къимет гуналди, М. Мегъамедова малумарайвал, ада Кьиблепатан Федеральный округдин, гьа гьисабдай Дагъустандин, экономика мягькем хьуниз куьмек гузвайдал так алач. ЛГ", 21.02.2004.