Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Leyli
Leyli — bir çox Yaxın Şərq xalqlarının folklorunda yayılmış "Leyli və Məcnun" haqqında dastanların qəhrəmanıdır. Yazılı ədəbiyyatda Leyli obrazı ilk dəfə Nizami Gəncəvi tərəfindən istifadə edilmiş, daha sonra Nizaminin təsiri ilə həmin mövzuda əsərlər yazmış şairlər tərəfindən istifadə olunmuşdur. Leyli həm də, Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyov tərəfindən, Məhəmməd Füzulinin "Leyli və Məcnun" poemasının motivləri əsasında yazılmış "Leyli və Məcnun" operasının əsas qəhrəmanlarından biridir. Operada soprano səs olan Leyli rolunun ilk ifaçısı Əbdürrəhman Fərəcov olmuşdur. Kinematoqrafiyada Leyli obrazını, 1961-ci ildə çəkilmiş Leyli və Məcnun filmində aktrisa Kima Məmmədova, 1982-ci ildə çəkilmiş Nizami filmində isə Gülnarə Sayalıyeva canlandırmışlar. == Nizaminin "Leyli və Məcnun"unda == Nizami Leyli obrazında gözəlliyə məhəbbəti tərənnüm etmişdir. Bu gözəlliyin məzmuu və mündəricəsi olduqca genişdir. O, şüur, əxlaq, ənənə gözəlliyi, həyat və yaşamaq gözəlliyidir. Məcnun şerlərində tərənnüm olunan bu gözəlliyi cəmiyyət də dərk etməlidir və bu gözəllikdən zövq almaq üçün əvvəlcə poeziyanın, sənətin gözəlliyini duymalıdır, həyat həqiqətlərini bu poeziyadan əxz etməlidir. Nizami əsərdə Leylini canlı sənət nümunəsi kimi təsvir edir: Nizaminin təsvirinə görə Leylinin saçından bənövşə qıvrım verərdi.
Şleqeli pinqvini
Şleqeli pinqvini (lat. Eudyptes schlegeli) — Kəkilli pinqvinlər cinsinə daxil olan, Makkuori adasının endemik canlısı. Şleqeli pinqvinləri orta ölçülü pinqvinlər hesab edilir. Uzunluğu 70 sm, çəkisi isə 6 kq təşkil edir. Yetkin pinqvinlər vaxtlarının nöyük hissəsini okeanda keçirir. Əsasən kril, kiçik balıq və zooplanktonla qidalanır. Əvvəllər Şleqeli pinqvini Makaronlar pinqvini ilə eyni növə daxil edilirdi. Makkuori adasının iqlimi mülayimdir. Antarktidada yaşayan pinqvinlərlərdən fərli olaraq iki yumurta qoyurlar. İnkubasiya dövrü 35 gündür.
Şeyxli (Meşkinşəhr)
Şeyxli (fars. شيخ لو‎) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 162 nəfər yaşayır (38 ailə).
Leyli Erol
Leyli Erol — Azərbaycanlı şairə və musiqiçi. == Həyatı və karyerası == Leyli Erol-İsrafilova Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1986-1997-ci illərdə Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbində orta təhsil almışdır. 1998-2002-ci illərdə Bakı Musiqi Akademiyasında bakalavr təhsili almışdır.2004-cü ildən başlayaraq günümüzə qədər 100 dən çox mahnının söz müəllifidir. İlk olaraq, Azərbaycanın Xalq artisti Röya Ayxanla çalışmışdır. Röya Ayxanın ifa etdiyi "Tənha yağış" mahnısının sözlərinin müəllifidir. Daha sonra Xalq artistləri Aygün Kazımova, Miri Yusif, Zülfiyyə Xanbabayeva, Əməkdar artist Abbas Bağırov, Lalə Məmmədova, müğənnilər Sevda Yahyayeva, Zamiq Hüseynov, Səidə Sultan, Aysel Əlizadə və digər ifaçılarla işbirliyi olmuşdur. Nəğməkar şairə təkcə Azərbaycanda deyil, xaricdə də bir çox layihələrdə rol almışdır. Məsələn, Lalə Məmmədovanın ifa etdiyi "Şalaxo" rəqsinə azərbaycanca sözləri Leyli Erol, gürcücə sözləri isə Givi yazmışdır. Türkiyəli müğənni Çingiz Kurtoğlunun 2014-cü ildə işıq üzü görən "Saklı Düşlər" albomunda yer alan və Kral Müzik ödüllərində namizəd göstərilən "Kor olsun" adlı mahnısının söz müəllifidir.
Leyli Vəliyeva
Leyli Vəliyeva (tam adı: Leyli Fətulla qızı Vəliyeva; 17 iyul 1969, Zəngilan rayonu) — Azərbaycanın teatr və kino aktrisası, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti (2002). == Həyatı == Leyli Vəliyeva 1969-cu ildə Azərbaycan Respublikası Zəngilan rayonunun Seyidlər kəndində doğulub. 1994-cü ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin "Dram və kino aktyorluğu" fakültəsini bitirib. 1991-ci ildən Bakı Kamera Teatrının, 2009-cu il oktyabr ayının 1-dən Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar teatrının aktrisasıdır. O, bir neçə bədii və telefilmlərdə çəkilmişdir. Respublika və Beynəlxalq Teatr Festivalları laureatıdır. L.Vəliyeva 24 dekabr 2002-ci ildə "Əməkdar Artist" fəxri adına layiq görülmüşdür. 6 may 2016-cı ildə, 1 may 2017-ci ildə və 6 may 2023-cü ildə Prezident Mükafatına layiq görülmüşdür. Aktisa Güşvər Şərifovanın bacısıdır.
Leyli köçən
Leyli köçən və ya Leyliqaçan— İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Paşalı (Əzizbəyov, Vayk) rayonu ərazisində kənd. == Tarixi == Culçayın sağ qolu olan Köçbəkçayın yaxınlığında yerləşirdi. Kəndin adı erməni mənbələrində Leyliqaçan kimi də göstərilir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. == Toponimi == Toponim Leyli şəxs adı ilə köçən feli sifətin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Leylinin köçünün düşdüyü yer" mənasını verir. Antropotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Mənbədə Leylikaçan kimidir. Kənd XIX əsrin ortalarında qışlaq əsasında yaranmışdır.
Leyli məktəbləri
Leyli məktəbləri — Azərbaycanda qız pansionları. İlk Leyli məktəbini 1901-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü və xərci ilə Bakıda (indiki AMEA Əlyazmalar İnstitutunun binasında) açmışdı. Bu məktəbə H.Z. Tağıyevin qız məktəbi də deyilirdi.
Leyli Ağazadə
Leyli Ağazadə (26 avqust 2006) — Azərbaycanı təsmil edən bədii gimnast. == Həyatı == Leyli Ağazadə 2006-cı il avqustun 26-da anadan olub. == Karyerası == Leyli Ağazadə 2020-ci ildə Kiyev şəhərində baş tutan Avropa Çempionatını bürünc medalla başa vurdu. Həmin il Leyli Ağazadə həm də Macarıstanda beynəlxalq turnirin bürünc medalına sahib olduLeyli Ağazadə 2022-2023-cü illərdə Almaniya, Cənubi Koreya, Latviya və Bosniya və Herseqovinada baş tutan beynəlxalq turnirlərdə altı qızıl, üç gümüş və altı bürünc medala sahib oldu.
Qleyli-sarı torpaqlar
Qleyli-sarı torpaqlar — Lənkəran zonasında atmosfer və qrunt sularının yüksək rütubətləndirici sahələrində formalaşmış torpaq tipi. Yaz-payız mövsümlərində qrunt sularının dərinliyi 1 m-dəm çox olmur. Yay aylarında isə bu səviyyə 2,-2,5 m-lə əvəz olunur. == Relyefi == Bu torpaqlar relyefin aşağı terraslarında və depressiya sahələrində əsasən dellüvial, allüvial-prolüvial çay və yarğan-bataqlıq çöküntüləri yayılmışdır. Bu çöküntülərin tərkibi mürəkkəb olmaqla çox vaxt laylı quruluşa malik olur. == Morfoloji əlaməti == Morfoloji təsvirdən göründüyü kimi ağır mexaniki tərkibə malik olub, podzollaşma və qleyləşmə profil boyu özünü göstərir. Bu, əsasən relyefdən daha çox asılıdır. çökək ərazilərdə qrunt sularının təsiri daha böyükdür. A1 horizontu boz, kəsəkvari-dənəvari, ot və ağac kökləri, qırmızı rəng seçilir, mexaniki tərkibi gillicəli, qalınlığı 0-11 sm; A2 horizontu daha çox açıq-boz, sıx köklər, qozvari-dənəvari, nisbətən yumşaq/, mexaniki tərkibi ağır gillicəli, qalınlığı 11-32 sm; B1 horizontu sarı-qonur, güclü gilləşmə, şaquli çatlar, gilli, qalınlığı 32-46 sm; C1 daha tünd, qonur-qəhvəyi, gilli, rütubətli. Qalınlığı 85-97 sm; C2 horizontu sarı, rütubətli, karbonat yoxdur.
Seyfəli
Aşağı Seyfəli — Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Yuxarı Seyfəli — Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Siləyli
Siləyli (Qəbələ) — Azərbaycanın Qəbələ rayonunda kənd. Siləyli (Zərdab) — Azərbaycanın Zərdab rayonunda kənd.
Leyli Erol (İsrafilova)
Leyli Erol — Azərbaycanlı şairə və musiqiçi. == Həyatı və karyerası == Leyli Erol-İsrafilova Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1986-1997-ci illərdə Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbində orta təhsil almışdır. 1998-2002-ci illərdə Bakı Musiqi Akademiyasında bakalavr təhsili almışdır.2004-cü ildən başlayaraq günümüzə qədər 100 dən çox mahnının söz müəllifidir. İlk olaraq, Azərbaycanın Xalq artisti Röya Ayxanla çalışmışdır. Röya Ayxanın ifa etdiyi "Tənha yağış" mahnısının sözlərinin müəllifidir. Daha sonra Xalq artistləri Aygün Kazımova, Miri Yusif, Zülfiyyə Xanbabayeva, Əməkdar artist Abbas Bağırov, Lalə Məmmədova, müğənnilər Sevda Yahyayeva, Zamiq Hüseynov, Səidə Sultan, Aysel Əlizadə və digər ifaçılarla işbirliyi olmuşdur. Nəğməkar şairə təkcə Azərbaycanda deyil, xaricdə də bir çox layihələrdə rol almışdır. Məsələn, Lalə Məmmədovanın ifa etdiyi "Şalaxo" rəqsinə azərbaycanca sözləri Leyli Erol, gürcücə sözləri isə Givi yazmışdır. Türkiyəli müğənni Çingiz Kurtoğlunun 2014-cü ildə işıq üzü görən "Saklı Düşlər" albomunda yer alan və Kral Müzik ödüllərində namizəd göstərilən "Kor olsun" adlı mahnısının söz müəllifidir.
Leyli və Məcnun
Leyli və Məcnun (ərəb. مجنون و ليلى‎, fars. لیلی و مجنون‎, özb. Layli va Majnun) — Yaxın Şərq xalqlarının folklorunda geniş yayılmış dastan-rəvayətdir. Tarixi hadisələrə əsaslanan rəvayət VII əsrdə müasir Səudiyyə Ərəbistanı ərazisində yaşamış Qeys ibn Muləvvəh adlı gəncin həyatı və Leyli adlı qıza olan nakam sevgisindən bəhs edir. Leyli və Məcnunun faciəvi hekayəsi Yaxın Şərq və Cənubi Qafqaz xalqlarının mədəniyyətinə əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. 1186-cı ildə Nizami Gəncəvi həmin rəvayət əsasında ilk dəfə poema yazmışdır. Leyli və Məcnun mövzusu Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyovun eyni adlı operasında öz əksini tapmışdır. Azərbaycan poeziyasının klassiki Məhəmməd Füzuli də 1536-cı ildə Leyli və Məcnun mövzusunda Azərbaycan dilində poema yazmışdır. 2023-cü ildə XXI əsrin ədəbi hadisəsi olan Azərbaycan yazıçısı Vahid Məmmədlinin “Leyli və Məcnun” romanı çap olundu.
Məşədi Xanım Leyli
Məşədi Xanım Leyli (1892-1912) — şairə. == Həyatı == Məşədi xanım Leyli XIX əsrin ikinci yarısında Bakıda yaranmış “Məcməüş-şüəra” adlı ədəbi məclisin gənc üzvlərindən olan şair Mir Əbdülvahab Seyid Zərgərin bəyat yoldaşıdır. Uşaq üstündə xəstələnərək, iki cərrahiyyə əməliyyatı keçirən bu istedadlı şairə çox cavan yaşlarında vəfat etmişdir. “Ölürəm” rədifli şeirini ölüm yatağında əri Seyid Zərgərə diktə etmişdir.
Veyverli Pleysli sehrbazlar (teleserial, 2007)
Veyverli Pleysin sehrbazları (ing. Wizards of Waverly Place) serialda Castin Russo, Aleks və Meks adındakı 3 cadugər haqqındadır. Bu bacı və qardaşlar sehrlərini istifadə etməyi öyrənmək məcburiyyətindədir. Bir gün bir yarışma edəcəklər və ən güclü olan qazandıqda gücləri onda qalacaq, digərləri güclərini itirəcəklər. Serialın finalında Cadugərlik yarışması keçirilir və ailə cadugəri Aleks Russo seçilir. Bunu da bildirək ki, serialın "Dude Looks Like Shakira " hissəsində məşhur müğənni Şakira çəkilmişdir.Bundan başqa serial bitdikdən sonra davam filmi olaraq "The Wizards Return :Alex vs Alex" filmi lentə alınmışdır.Ancaq bu filmdə Devid Henri rol almamışdır.
Leyli və Məcnun (1961)
"Leyli və Məcnun" və ya "Məhəbbət əfsanəsi" (rus. Сказание о любви) — Lətif Səfərovun filmi. == Məzmun == Film-dastan iki sevən gəncin ülvi məhəbbəti, onların faciəli taleyi haqqında, bütün Şərq poeziyasında yüz illərlə yaşayan, qədim rəvayət barədə zəmanəmizin poetik hekayətidir. == Film haqqında == Film Məhəmməd Füzulinin eyniadlı əsərinin motivləri əsasında çəkilmişdir. Burada Nizami Gəncəvinin eyniadlı poemasından Zeyd ilə Zeynəbin sevgi motivindən də istifadə edilmişdir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Əsərin Müəllifi : Məhəmməd Füzuli, Nizami Gəncəvi Ssenari müəllifi : Ənvər Məmmədxanlı Quruluşçu rejissor : Lətif Səfərov Quruluşçu operator : Arif Nərimanbəyov Quruluşçu rəssam : Cəbrayıl Əzimov Geyim rəssamı : Bədurə Əfqanlı, Cəbrayıl Əzimov Bəstəkar : Qara Qarayev Səs operatoru : Ağahüseyn Kərimov Rejissor : Rəşid Atamalıbəyov, Məmməd Əlili Quraşdırılmış səhnələrin operatoru : Mirzə Mustafayev, Leonid Koretski Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı : Mirzə Rəfiyev Qrim rəssamı : İ. Antimonov Montaj edən : Y. Bajenova Rejissor assistenti : A. Vəkilov, Ramiz Əliyev (R. Əliyev kimi) Operator assistenti : B. Vlasov, Fəraməz Məmmədov, V. Şaptalo, İ. Qafarov, Eldar Abbasbəyli Montaj üzrə assistent : Y. Fomina Rəssam assistenti : Q. Abdullazadə Çalır : Filmlər İstehsal edən İdarənin Orkestri Dirijor : Q. Hamburq Filmin direktoru : Bəşir Quliyev === Rollarda === Nodar Şaşıqoğlu-Qeys Kima Məmmədova-Leyli Gündüz Abbasov-Zeyd Rafiq Tağıyev-Nofəl Qriqori Tonuns-İbn Səlam Əli Zeynalov-Şeyx Haşimi Ələsgər Ələkbərov-Şeyx Əmiri Firəngiz Qurbanova-Zeynəb Nəcibə Məlikova-Səlimə Ağasadıq Gəraybəyli-İbn Xalid Adil İsgəndərov-Tacir Məmmədrza Şeyxzamanov-Dərviş Lütfi Məmmədbəyli-Qul Müxlis Cənizadə-Qul Cabbar Əliyev-Döyüşçü Məlik Dadaşov-Döyüşçü Ələkbər Hüseynzadə R. Məmmədov R. Rəcəbov Q. Kələntərli O. Qasımova A. Mustafayeva Arif Mədətov-Silahsatan İ. Müxtəliyev - Abdel Əli Xəlilov Əbdül Mahmudov Törəxanım Zeynalova - Qoca qarı == İstinadlar == == Mənbə == Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр.
Leyli və Məcnun (Cami)
"Leyli və Məcnun" — Əbdürrəhman Caminin "Həft övrəng" toplusuna daxil olan üçüncü əsəridir. == Məzmunu == Qeys doğulub böyüdükdən sonra bir şair kimi tanınır, dəvə ilə seyrə çıxarkən Leyli ilə qarşılaşır. O, hər gün Leylinin qəbiləsinə gəlir, Leyli onu imtahan edir, sədaqətinə inandıqdan sonra əhd-peyman edib and içirlər. Leyli deyir: Amirilər Qeysin əhvalının dəyişdiyini görüb, onun Leyliyə vurulduğunu başa düşürlər. Atası bundan xəbərdar olub oğluna nəsihət verir. Leylinin nəsəbcə aşağı olduğunu söyləyib onu bu eşqdən əl çəkməyə çağırır: Qəbilə böyükləri qəbilə qızlarından bir gözəli onunla evləndirməyi məsləhət görürlər. Atası isə əmisi qızını seçir. Qeys buna etiraz edir. Bu söhbəti Leyliyə xəbər aparırlar, o, Qeysi müzəmmət edir. Qeys sevgilisini inandırmağa çalışır.
Leyli və Məcnun (Dəhləvi)
"Leyli və Məcnun" — Əmir Xosrov Dəhləvinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan üçüncü əsəridir. == Məzmunu == Dəhləvinin “Leyli və Məcnun”unu Nizaminin eyni adlı əsərinin təsiri ilə yazsa da, onun məzmunu bir qədər fərqlidir. Burada Qeys həqiqi bir dəli kimi təqim edilir. Əsərin başlanğıcında Nizaminin istifadə etdiyi xalq ədəbiyyatından gələn stil də yoxdur. O, hadisəni deyə başlayır. Qeysin gələcəkdə aşiq olacağını falçılar təyin edirlər. Məktəbdə Leyliyə aşiq olması, Leylinin anasının xəbərdar olub ona nəsihət verməsi, atasının Leylini ev dustağı etməsi təsvir edilir. Məcnun dağa-səhraya düşür, atası onu tapır. Anası elçi getsə də, Məcnunun atası qızı vermir. Bundan sonra hadisələr başqa cür inkişaf edir.
Leyli və Məcnun (Füzuli)
Leyli və Məcnun (az.-əbcəd لیلی و مجنون‎) — XVI əsr şairi Məhəmməd Füzuli tərəfindən yazılmış və "Məcnun" ("Dəli") ləqəbi ilə tanınan Qeys adlı gənc oğlanın Leyli adlı gözələ sevgisindən bəhs edən liro-epik poemadır. Poema 1537-ci ildə Azərbaycan dilində yazılmışdır. Bu poema Füzulinin şah əsəri hesab edilir. 3096 beytdən ibarət olan poema Bağdadın osmanlı hakimi Üveys Paşaya həsr olunmuşdur. Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyov 1907-ci ildə Füzulinin "Leyli və Məcnun" poemasının motvləri əsasında ilk Azərbaycan operası olan "Leyli və Məcnun" operasını yazmışdır. == Məzmunu == Leyli və Məcnun məhəbbəti məktəbdən başlayır. Onlar bir-birini yalnız mədrəsədə görür və bu məhəbbətə, qarşılıqlı münasibətə burada daha da yaxınlaşırlar. Məcnunun iztirabı, həsrəti Leylinin məktəbdən getməsi ilə başlayır. Həm Məcnun, həm də Leyli eyni sosial statusa malikdirlər. Yəni hər ikisi qəbilə başçılarınının yeganə övladıdır, var-dövlət cəhətdən də eyni zənginliyə malikdirlər, amma Leylinin atası qızını belə bir imkanlı ailənin oğluna vermək istəmir.
Leyli və Məcnun (Hatifi)
"Leyli və Məcnun" — Hatifinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan üçüncü əsəridir. == Məzmunu == Əsərin başlanğıcında oğulsuz atanın iztirabları və Məcnunun doğulması göstərilir. Burada Məcnun doğulduğu gündən aşiqdir. Məcnun böyüyür, məktəbə gedir və Leyli ilə sevişir. Leylinin anası işdən xəbər tutub qıza nəsihət verir: Leyli inkar edir və onu daha məktəbə buraxmırlar. Məcnun ayrılıqdan fəryad edib məktəbi tərk edir. O, hiylə ilə sevgilisinin görüşünə gəəlir, bir gün libasını dəyişib gözlərini bağlayır, Leylinin qapısında yıxılıb əlindən tutmaq üçün yalvarır, Leyli onu tutub qaldırır, bir gün dilənçi libasında gedib ondan pay alır. Artıq eşqi məlum olub Məcnun adı ilə çağırılır. Atası, Leyli evdədir deyə onu gətirir, anası ilə görüşür, nəsihət edirlər. Məcnun bu işdə ürəyi müqəssir olduğunu söyləyir və yenə evdən qaçır.
Leyli və Məcnun (Həqiri)
Leyli və Məcnun - Həqiri Təbrizi tərəfindən məsnəvi janrında yazılmış poemadır. Həqiri “Leyli və Məcnun” mövzüsuna Füzulidən on il əvvəl müraciət etmişdir. Həqirinin “Leyli və Məcnun”u bu mövzuda Azərbaycan dilində yazılmış ilk əsərdir. Əsər orijinallığı və mündəricəsi, dolğun və canlı xarakterləri, obrazları, sadə və aydın dili ilə diqqəti cəlb edir. == Məzmunu == == Tədqiqi == Həqirinin əsərlərindən ibarət divanın tərtib olunması haqqında məlumat yoxdur. Lakin, bir çox təzkirə müəlliflərinin Həqiri şerini təqdir etməsi, habelə qəzəllərindən nümunələr gətirilməsi şairin divanının mövcud olması fikrini təsdiq edir. Həqiridən bəhs edən təzkirə müəllifləri onun yalnız fars dilində yazılmış qəzəllərindən nümunələr gətirsələr də, dövrümüzə qədər şairin yalnız Azərbaycan dilində yazdığı “Leyli və Məcnun” əsəri gəlib çatmışdır. Əsər elm aləminə ilk dəfə Şarl Rio tərəfindən təqdim edilmişdir. Şarl Rio əlyazması halında olan bu əsəri yaxşı oxuya bilmədiyindən onu “Azərbaycan dilində yazılmış naməlum müəllifli əsər” kimi təqdim edir.Həqiri “Leyli və Məcnun” poemasının başlanğıcında Nizami, Dəhləvi və Hatifinin adını hörmətlə yad edir, onların əsərlərində mövzu və sənətkarlığı yüksək qiymətləndirərək göstərir ki, bu maraqlı mövzunu mən isə türk dilində qələmə aldım. Akad.
Leyli və Məcnun (Məktəbi)
"Leyli və Məcnun" — Məktəbi Şirazi tərəfindən Nizaminin eyni adlı məsnəvisinin təsiri ilə yazılmış lirik poemadır. == Məzmunu == Qeysin doğulmasından sonra münəccimlər onun taleyində eşq olduğunu xəbər verirlər. O, böyüyür, məktəbə gedir və Leyli ilə sevişir. Müəllim qorxuya düşür, onlara çubuq ilə əzab vermək istəyir. Leylinin anası xəbərdar olub qızı məktəbə buraxmır. Leyli eşqini anasından gizlətmir. Məcnun məktəbi tərk edir. Hər gün Leyli qəbiləsinə gedib ahü-zar edir, gecələrini dağ-daşda keçirir. Ana-ata iztiraba düşür. Atası Leylini almaq vədəsi ilə Məcnunu evə gətirir.
Leyli və Məcnun (Nizami)
Leyli və Məcnun (fars. لیلی و مجنون‎) — Nizami Gəncəvinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan üçüncü poemadır. Əsər 1188-ci ildə fars dilində yazılmışdır. Nizami bu əsəri Şirvanşah I Axsitana (1160–1197) ithaf etmişdir. Əsərin süjetinin əsasında sonradan "Məcnun" (dəli) adlandırılan gənc Qeys və gözəl Leylinin nakam eşqindən bəhs edən qədim "Leyli və Məcnun" dastanı dayanır. 4600 beytdən ibarət olan poema "Leyli və Məcnun" haqqında dastanın fars dilində yazılmış ən məşhur variantıdır. Nizami "Leyli və Məcnun" haqqında xalq dastanını yazılı ədəbiyyata gətirən ilk şairdir.Nizami "Leyli və Məcnun" poemasında insanın mənəvi əsarətinə və məhəbbətin faciəsinə səbəb olan ictimai-dini ziddiyyətləti tənqid etmişdir. "Leyli və Məcnun"da ideya və məzmun iki əsas ədəbi priyom üzərində qurulmuşdur. Birinci halda Nizami iki gəncin faciəli məhəbbətini ictimai-dini şəraitlə əlaqələndirir. Əsərin bu hissəsində orta əsr həyat həqiqətlərinin güclü ifadəsi müşahidə edilir.
Leyli və Məcnun (Nəvai)
"Leyli və Məcnun" — özbək şairi Əlişir Nəvainin "Xəmsə" toplusuna daxil olan üçüncü əsərdir. Şair bu poemanı 1484-cü ildə yazmışdır. Əsər Nizaminin “eyni adlı” poemasına nəzirə yazılmışdır. == Məzmunu == Nəvai də əsəri Nizami kimi başlayır. Burada Qeysin doğulması, əzizliklə böyüdülməsi, məktəbə gedib Leylini görməsi və gənclərin sevişmələri təsvir olunur. Qeys məktəbi buraxıb hər gün Leylinin qəbiləsinə gedir. Tezliklə Qeys Məcnun adı ilə məşhurlaşır. Hadisədən Leylinin atası xəbərdar olur, Məcnunun atasına qasid göndərir: Atası Məcnunu zəncirə vurur. Məcnun iztirab çəkir. Leyli gülşəndənqayıdanda İbn Salama rast gəlir.
Leyli və Məcnun (Qaracadaği)
"Leyli və Məcnun" — XIX əsr Azərbaycan şairi Əndəlib Qaracadaği tərəfindən yazılmış lirik-realistik poemadır. == Məzmunu == Sadələşdirilmiş süjetə malik əsərdə bir-birinə bağlı, düyümlü, müxtəlif intriqalar doğuracaq hadisələr və ikinci planda duran köməkçi personajlar yoxdur. Şair, yalnız Məcnunun dili ilə danışır, iztirablarını təsvir edir. Leylinin qəlbi və sevgisi isə məchul qalır. Birinci görüşlərində Leyli Məcnunu deyə rədd edirsə də, az keçmədən onun iztirabına acıyır və ümidverici bir ahənglə deyir: Oxucu qızla, onun sevgi macərası ilə tanış olmağa imkan tapmamış qasiddən onun başqasına ərə verilməsi xəbərini öyrənir. Əvvəlki “Leyli və Məcnun”larda bu hadisə hər iki aşiqin romantik ölümü ilə bitsə də, burada çox real fonda, birisinin başqasına ərə verilməsi, digəriin isə qürbətə düşməsi ilə yekunlaşır. == Tədqiqi == H. Səmədzadə Əndəlibin poemasını Füzulinin “Leyli və Məcnun”unun təsiri ilə yazdığını qeyd edir və bunun ilk növbədə poemanın bəhrində özünü göstərdiyini vurğulayır. Poemanın ilk misrası olan “Məşşateyn-feyz sünbari” Füzuli “Leyli və Məcnun”unun başlanğıcındakı “Meşşateyn növərus-aləm” misrasını xatırladr.Bu xatırlatmaların getdikcə dərinləşməsinə baxmayaraq, Əndəlibin “Leyli və Məcnun”u bir çox maraqlı xüsusiyyətlərinə görə daha əvvəl bu mövzuda yazılmış əsərlərdən fərqlənir.Həcm etibarı ilə böyük olmayan bu poema ərəb folkloru əsasında deyil, sadəcə təsir nəticəsində yazılmışdır. Bu orijinallıq ilk növbədə poemadakı romantik və realistik məqamların münasibətindədir. Əndəlibə qədər yazılmış bütün “Leyli və Məcnun”larda romantizm bir yaradıcılıq metodu olaraq hakim metod və stil olsa da, Əndəlibin “Leyli və Məcnun”u əsl əfsanəyə əsaslanmadığı kimi, onun bi vaxta qədər necə yazıldığını da nəzərə almır.
Leyli və Məcnun (balet)
"Leyli və Məcnun" baleti — Qara Qarayevin 1969-cu ildə yazdığı simfonik əsər əsasında birpərdəli xoreoqrafik poema.
Leyli və Məcnun (dəqiqləşdirmə)
== Ədəbiyyat == Leyli və Məcnun — Şərq xalqlarının folklorunda yayılmış rəvayət. Leyli və Məcnun — Nizami Gəncəvinin poeması Leyli və Məcnun — Əmir Xosrov Dəhləvinin poeması Leyli və Məcnun — Əbdürrəhman Caminin poeması Leyli və Məcnun — Əlişir Nəvainin poeması Leyli və Məcnun — Həqirinin poeması Leyli və Məcnun — Məhəmməd Füzulinin poeması Leyli və Məcnun — Zəmirinin poeması Leyli və Məcnun (roman) — Vahid Məmmədlinin romanı == Teatr == Leili-Məcnun — 1923-ci ildə Tatar Dövlət Akademik Teatrında Soltan Qabaşinin musiqisinə qoyulmuş Kərim Әmiri pyesası. == Musiqi == Leyli və Məcnun — Üzeyir bəy Hacıbəyovun ilk operası. Leyli və Məcnun — Qara Qarayevin 1969-cu ildə yazdığı birpərdəli xoreoqrafik poema. Leyli və Məcnun — Qara Qarayevin 1947-ci ildə yazdığı simfonik poema. == Kino və televiziya == Leyli və Məcnun — 1936-cı ildə çəkilmiş İran filmi. Leyli və Məcnun — 1959-cu ildə çəkilmiş Tacikistan film-baleti. Leyli və Məcnun — 1961-ci ildə çəkilmiş Azərbaycan kinofilmi. Leyli və Məcnun — 1976-cı ildə çəkilmiş Hindistan filmi. Leyli və Məcnun — 1996-cı ildə çəkilmiş 2 seriyalı Azərbaycan televiziya filmi.
Aşağı Seyfəli
Aşağı Seyfəli – Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Aşağı Seyfəli Şəmkir rayonunun Seyfəli inzibati ərazi vahidində kənd. Şamxor çayının sahilində, Kicik Qafqazın ətəyindədir. Bəzi ədəbiyyatlarda Şamaxı rayonu ərazisində de Aşağı Seyfəli yaşayış məntəqəsinin olduğu göstərilir. 1917-ci ildə Seyfalı variantında qeydə alınmışdır. Etnotoponimdir. Seyfalı dərəsi (Daşkəsən), Seyfalas/Seyfalısu (Qəbələ) oronim və hidronimi də seyfalı etnonimi ilə bağlıdır. XIX əsrə aid sənədlərdə Gəncə qəzasında maldarlıqla məŞul olan seyfəli (seyfəlli) elatı haqqında məlumat verilir. Onlar əsasən Şəmkir çayından çəkilmış Kotançı arxın kənarında yaşayırdılar. Oykonim "Aşağıda yerləşən Seyfəli kəndi" mənasındadır.
Eleyalı Zenon
Elealı Zenon (yun. Ζήνων, m. ö. 490 – 430) — qədim yunan filosofu, Eleya məktəbinin təmsilçisi, Parmenidesin şagirdi olmuşdur. == Aporiaları == == Mənbə == Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 39-40. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
Seyfəli Rəfiyev
Seyfəli Musa Oğlu Rəfiyev (21 dekabr 1997; Siyəzən, Azərbaycan — 29 sentyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin giziri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Seyfəli Musa Oğlu Rəfiyev 1997-ci il dekabr ayının 21-də Siyəzən şəhərində dünyaya göz açıb. Təhsilini Şirin İsmayılov adına 3 saylı tam orta məktəbdə almışdır. O, təhsil aldığı müddətdə dərslərində bir çox müvəffəqiyyətlər qazanmış və dərslərinə hər zaman hazırlıqlı olmuşdur. Seyfəlinin mərhəmətli ürəyində bir çox arzu və istəkləri olsa da ən böyük arzusu torpaqlarımızı düşməndən geri almaq idi. Vətənpərvərliyini hələ o vaxt bəlli etdi ki, orta məktəbi bitirib məzun olduqdan sonra tələbə adını qazanmaq əvəzinə əsgər olmağı seçdi. 2016-cı il yanvar ayının 5-i həqiqi hərbi xidmətə çağrıldı. Canından çox sevdiyi vətənin keşiyində durmuş Seyfəlimiz komandirlərinin sevgisini qazanmış və bir neçə fəxri fərman alaraq iyul ayının 5-i xidmətini başa vuraraq geri dönmüşdür. Ermənlərin günahsız dinc əhaliyə etdiyi vəhşilikləri düşündükcə düşmənə olan kini qəzəbi daha da artırdı, əsgərlikdən dönməyi 1 il belə deyildi ki, Seyfəli Rəfiyev Bakı şəhərində Xüsusi Hərbi İxtisas Kurslarına qəbul olaraq snayper təhsili aldı. 2018-ci ildə yenidən hərbiyə qayıdaraq Maxe kimi Vətənə xidmətə dəvam etdi Seyfəli Rəfiyev "Kəşfiyyatçı Gizir" kimi bir çox uğurlar qazanmaqla yanaşı aprel döyüşlərində də qəhrəmancasına iştirak etmişdir Və həmin bu uşaq idi ki Qarabağ uğrunda gedən İkinci Qarabağ müharibəsində qızğın döyüşlər zamanı böyük rəşadət göstərərək qəhrəmancasına Füzuli rayonunda şəhid oldu.
Siləyli (Qəbələ)
Siləyli — Azərbaycan Respublikasının Qəbələ rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimikası == Kənd Vəndamçayın yaxınlığındadır. Yaşayış məntəqəsi siləyli nəslinin adını daşıyır. == Coğrafiyası == Siləyli. Tarixdə bu adda tayfanın olduğu deyilir. Çox güman ki, həmin türk tayfasının adından götürülüb. Rayon mərkəzi ilə arası 37 km-dir. İri magistral yola çıxış üçün 17 km. qət etmək lazım gəlir. Ucqarda yerləşməsinə baxmayaraq yolu rahatdır.Ərazidə 2 artezian quyusu qazılıb.
Siləyli (Zərdab)
Siləyli — Azərbaycan Respublikasının Zərdab rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 14 iyul 1998-ci il tarixli, 524-IQ saylı Qərarı ilə Zərdab rayonunun Bıçaqçı kənd inzibati ərazi vahidinin Siləyli kəndi Yuxarı Seyidlər kənd inzibati ərazi vahidinin tabeliyinə verilmişdir.
Siləyli bələdiyyəsi
Qəbələ bələdiyyələri — Qəbələ rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Yuxarı Seyfəli
Yuxarı Seyfəli – Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Kənd əhalisi 3725 nəfərdir ki, onunda 1819 nəfəri kişi,1906 nəfəri isə qadınlar təşkil edir. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq və əkinçilikdir.
Səsyazma leyblı
Musiqi şirkəti və ya səsyazma şirkəti — musiqi yazıları və musiqi videoları bağlı brend və ya ticari quruluş. Çox vaxt əsərlərin nəşrində, istehsal prosesi, istehsalı, paylanması, təbliği, müəllif hüquqlarının izlənməsi, yeni sənətkarların aşkarlanması və inkişafı və sənətkarlarla müqavilə bağlama işlərində iştirak edir.
Aşağı Seyfəli bələdiyyəsi
Şəmkir bələdiyyələri — Şəmkir rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarix == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Seyfəli bəy Baharlı
Yuxarı Seyfəli bələdiyyəsi
Şəmkir bələdiyyələri — Şəmkir rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarix == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Seyfi Dursunoğlu
Seyfi Dursunoğlu (1 oktyabr 1932, Trabzon – 17 iyul 2020, İstanbul) — tanınmış səhnə adı, Qoca bakirə, türk sürük kraliçası, müğənni və aparıcıdır. 1970-ci illərdən 2000-ci illərə qədər davam edən əyləncə proqramları ilə Türkiyədəki məşhur bir əyləncə simaları ortaya çıxdı. == Ölüm == "Şıltaq qız" ləqəbli türkiyəli Şou və səhnə artisti Seyfi Dursunoğlu 17 iyul 2020-ci ildə İstanbul şəhərində yerləşən 87 yaşında pnevmoniyadan müalicə aldığı xəstəxanada vəfat etmişdir. == Proqramlar == Huysuz ve Tatlı Kadın Huysuz Şimdi Hostes Popstar Türkiye – Kanal D Huysuz'la Dans Eder Misin? – Show TV Benzemez Kimse Sana – Star TV Benzemez Kimse Sana – Show TV Benimle Dans Eder Misin? – Kanal D Benimle Dans Eder Misin?
Seyfi Düzgörən
Seyfi Düzgörən (1880, Konstantinopol – 27 dekabr 1948, Ankara) — Türk əsgəri və siyasətçisi. == Həyatı == Seyfi Dözgörən 1880-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. 1990-ci ildə Hərbi Akademiyaya daxil olmuş, 1902-ci ildə oranı leytenant rütbəsi ilə bitirmişdir. Lakin daha sonra isə 1905-ci ildə təhsilini davam edərək kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir. == Fəaliyyəti == Minaatan bölük komandirliyi, Divân-ı Harb-î Örfî İdare-i Mahsusa Tövsiyə komissiyası üzvü, Hüdeydə firqəsi ərkan rəisliyi, Mürəttəp ordu komandirliyi ərkan rəisliyi, Türkiyə-Bolqarıstan Təhdid Komissiyasının rəisi, Hərbi Nəzarət Kəşfiyyat Şöbəsinin zabiti, Yeniköy Firqəsi Qurmay Rəhbərliyi, Ümumi Qərargah Kəşfiyyat Şöbəsinin rəhbəri, Danimarka Üsera Mübadilə Konqresində türk nümayəndəsi, Şərq cəbbhəsi komandirliyi, 13-cü Qafqaz Tümən Komandirliyi, Şərq Cəbhəsi Qurmay Rəhbərliyi, Milli Müdafiə Nazirliyində ordu dairəsi rəhbəri, Gömrük-mühafizə Xidməti Ümumi komandirliyi və s. vəzifələrdə xidmət etmişdir. Türkiyə Böyük Millət Məclisinin VI, VII Və VIII çağırışlarında Mardinin millətvəkili seçilmiş və IV, VII və VIII çağırışlarında Gömrük və Monopoliya Komissiyasının sədri kimi xidmət etmişdir. Məcidiyyə ordeni, Almaniyanın Dəmir xaç ordeni, Dəmir xaç ordeni ilə Gümüş Ləyaqət və İstiqlal Medalı ilə təltif edilmişdir.20 fevral 1923-cü ildə təqaüdə çıxmışdır. == Həmçinin bax == İtaliya-Osmanlı müharibəsi Birinci Dünya müharibəsi Balkan müharibələri Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi == Mənbə == T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 172.
Seyfi Mehrəliyev
Seyfi Seyid oğlu Mehrəliyev — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı. == Həyatı == 1900-cü ildə Zərdab rayonunun Dəli Quşçu kəndində anadan olmuşdur. 1931-ci ildən 1971-ci ilədək Dəli Quşçu kəndində, o vaxtkı "Bakı fəhləsi" kolxozunda sıravi kolxozçu, çoban və briqadir işləmişdir. 1941–1945-ci illər müharibəsi dövründə gecə-gündüz çöllərdə çalışmış, faşizm üzərində qələbə naminə hər cür əziyyət çəkmiş, fədakarlıqlar göstərmiş, döyüşən ordunun ərzaq və geyimlə təchiz olunmasına böyük töhfələr vermişdir. 1977-ci il martın 8-də Dəli Quşçu kəndində vəfat etmişdir. == Mükafatları == 1948-ci ildə qoyunçuluq sahəsində qazandığı çox yüksək nəticələrə və heyvandarlıq sahəsində göstərdiyi bacarıq və qabiliyyətə görə Seyfi Mehrəliyev 1949-cu ildə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı fəxri adına layiq görülmüşdür. O, əmək cəbhəsində fədakarlığına görə Lenin ordeni və çoxlu medallarla da təltif edilmişdir. 1971-ci ildən İttifaq əhəmiyyətli fərdi pensiyaçı olmuşdur.
Ələkbər Seyfi
Ələkbər Seyfulla oğlu Seyfi (19 mart 1901, Tiflis – 8 dekabr 1977, Kirovabad) — Azərbaycan teatr aktyoru və inzibatçısı, tərcüməçi, Azərbaycan SSR xalq artisti (1961). == Həyatı == Ələkbər Seyfulla oğlu Seyfi 19 mart 1901-ci ildə Tiflisdə anadan olmuşdur. Ailəsinin imkanı olmadığı üçün müəyyən imtiyazlar əsasında təşkil olunmuş və fars dilində tədris olunan "İttifaq" məktəbinə verilmişdir. Mustafa Mərdanov ilə yaxın yaşayan Ələkbər Seyfi həvəskar tamaşaları izləyərək teatrla tanış olmuşdur. Səhnəyə isə ilk dəfə 13 yaşında, 1914-cü ilin əvvəllərində Tiflisə qastrola gəlmiş Hüseyn Ərəblinski və Əbülfət Vəlinin də iştirakı ilə səhnəyə qoyulmuş "Dəmirçi Gavə" (Şəmsəddin Sami) tamaşasında Bəhram rolunda çıxmışdır.1918-ci ilədək səhnə fəaliyyəti dram dərnəklərində çıxış etməkdən ibarət olan Ələkbər Seyfi Tiflisdə "İbrət" dram cəmiyyətinin yaradılmasında yaxından iştirak etmiş, oranın həvəskar aktyoru kimi komik rollarda çıxış etmişdir. 1921-ci ildə Gürcüstanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflis Dövlət Türk Dram Teatrı açılmış, Ələkbər Seyfi bu teatrın tərkibinə daxil edilərək 1922-ci ildə Türkiyədə, 1926-cı ildə isə Orta Asiyada qastrol səfərlərində olmuşdur. Ələkbər Seyfi aktyorluqla yanaşı, 1922–1929-cu illərdə Tiflis Teatrında müdir müavini də işləmiş, "Yeni fikir" qəzetində həm şöbə müdiri, həm də tərcüməçi, "Dan ulduzu" jurnalında isə tərcüməçi vəzifələrində çalışmış, 1928-ci ildə yeni Azərbaycan əlifbası komitəsinə üzv seçilmiş və bu səbəbdən bir neçə aylıq teatrdan ayrılmışdır.1929-cu ilin əvvəllərində Məmmədsadıq Əfəndiyev və Mustafa Quliyev tərəfindən Bakı Türk İşçi Teatrına dəvət edilmiş Ələkbər Seyfi həmin ilin iyununda Bakıya köçərək aktyor kimi işə başlamış, bir ay sonra ədəbi hissə müdiri, bir neçə ay sonra isə bədii hissə üzrə direktor müavini olmuşdur. 1930–1931-ci il mövsümündən başlayaraq o, teatrın direktoru vəzifəsini icra etmişdir. 1932-ci ildə Bakı İşçi Teatrı Gəncəyə köçürüldükdə Ələkbər Seyfi də truppa ilə birlikdə ora gedərək yaradıcılığını davam etdirmiş, 1938-ci ilin fevralınadək bu teatrın direktoru olmuşdur.Ələkbər Seyfi 1938-ci ilin fevral ayında həbs edilərək Sibirə sürgün edilmiş, 1956-cı ildə bəraət alaraq yenidən Gəncə Dövlət Dram Teatrına qayıtmışdır. O, burada 1956–1962-ci illərdə aktyor, 1962–1965-ci illərdə isə direktor kimi fəaliyyət göstərmişdir.Ələkbər Seyfi aktyorluqla yanaşı, teatr üçün bir sıra tərcümələrin müəllifi olmuşdur.