Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • драпать

    ...-аешь; нсв.; разг.-сниж. Поспешно отступать, бежать. Смотри, как драпают!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДРЕМАТЬ

    несов. суст хьун, кьезил ахвариз фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DİAMAT

    i. d.d. (tədris kursu) dialectical mate rialism

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • DİAMAT

    сущ. филос. разг. диамат (диалектический материализм)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DARAMAT

    (Qax) evdə olan yemək şeyləri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ДРЫГАТЬ

    несов. разг. (кIвачер) юзурун; кIвачеривди чабалмишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДРОЖАТЬ

    несов. 1. зурзун. 2. пер. кичIе хьун, кичIела зурзун. 3. пер. гъил зурзун, зурзаз- зурзаз харж авун (мискьивиляй)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДОСПАТЬ

    бегьем ксун, бегьем ахвар авун; не доспать бегьем ксун тавун, ахвар бес жедалди ксун тавун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДИАМАТ

    диамат, диалектический материализм.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДРОЖАТЬ

    1. Titrəmək, əsmək; 2. Qorxmaq; 3. Üstündə əsmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДРЕМАТЬ

    1.mürgüləmək, mürgü döymək, yatmaq; 2. Tərpənməmək, qımıldanmamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСПАТЬ

    1. Yatmaq; 2. ...qədər yatmaq; 3. Yuxusunu almaq, yuxudan doymaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DİAMÁT

    ...ixtisar forması] dan. Dialektik materializm (ali məktəbdə keçilən fənn). Diamat müəllimi. Diamatdan imtahan vermək.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КРАПАТЬ

    несов. куьлуь стIалар кIвахьун, стIалар аватун, стIалар кваз хьун (куьлуьз кьери марф къун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХРЯПАТЬ

    несов. vulq. ağzını marçıldada-marçıldada yemək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • крапать

    ...дождь всю ночь. 2) что Покрывать крапинами, брызгами, наносить крап. Крапать карты.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • хряпать

    ...грубо. Есть, громко, с хрустом откусывая, жуя; хрупать. Хряпать редиску, солёный огурец.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КРАПАТЬ

    несов. 1. çisəmək, çiləmək; дождь крапает yağış çiləyir; 2. səpmək; 3. çilləmək; çil vurmaq, xallamaq, xal vurmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • QRANAT

    1 I сущ. геол. гранат (полудрагоценный камень, преимущественно тёмно-красного цвета) II прил. гранатовый, с гранатом 2 разг. I сущ. граната: 1. воен.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВРАЩАТЬ

    несов. элкъуьрун, алчудрун. ♦ вращать глазами вилер гьарнихъ къекъуьрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БРЯЦАТЬ

    несов. cingildətmək, dınqıldatmaq; ◊ бряцать оружием qılınc oynatmaq, meydan oxumaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БРЯКАТЬ

    несов. 1. danqıldatmaq, dınqıldatmaq, cingildətmək; 2. danqıldamaq, dınqıldamaq, cingildəmək; 3. məc

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İDRAKAT

    ə. «idrak» c. anlayışlar, qavrayışlar

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • QRANÁT

    [ital.] 1. Partlayıcı top gülləsi; qumbara. □ Əl qranatı – əl ilə atılan kiçik qumbara. 2. idm. Yüngül atletikada: uzağa və ya hədəfə atılan idman alə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARAQAT

    i. washer, gasket, padding

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ВРАЩАТЬ

    1. Fırlandırmaq, hərləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГРАНАТ

    nar

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАПАТЬ

    damcıladıb qurtarmaq, damcı – damcı töküp qurtarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТРЕПАТЬ

    1. pırtlaşdırmaq, kilkə salmaq, pırtlaşıq salmaq; 2. didmək, yolmaq, çəkmək, dartmaq; 3. dağıtmaq, köhnəltmək, yırtmaq, üzmək, təmizləmək, ç

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХРУПАТЬ

    sınmaq, çatlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦАРАПАТЬ

    cırmaqlamaq, cızmaq, cızma – qara etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БРЯКАТЬ

    несов., см. брякнуть

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БРЯЦАТЬ

    ...ягъун (мес. чуьнгуьр ва маса сим алай затIар), симерив ванер ийиз тун. ♦ бряцать оружием яракьар юзурун, дяве ийида лугьуз кичIерар гун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГРАНАТ

    анар (емиш)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ARAQAT

    сущ. прокладка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ГРАНАТ₁

    мин. гранат (багьа къван, къаш).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРЯКАТЬ

    несов. разг. 1. къир-къир авун, къе-къе авун (уьрдегди). 2. кьаркьар авун, кьуркьур авун (туьтуьнив ван ийиз тун); туьд ачухрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРЯДАТЬ

    несов. уст. юзурун, къягъун (см. прясть2)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРЯТАТЬ

    несов. чуьнуьхун, кIевирун (угъривал туш). ♦ прятать концы гел квадрун, кьил- ттум чуьнуьхун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПЯТЬ

    ист. хашунал гъилеризни кIвачериз михер яна кьин (кьуьгьне заманда жаза гунин жуьре)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СРАЖАТЬ

    несов., см. сразить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СТРЯПАТЬ

    несов. 1. авун; хуьрек авун. 2. пер. разг. расун, гьазурун, туькIуьрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СЦАПАТЬ

    разг. кьун, агалчна кьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KRAVAT

    (-tı) qalstuk qalstuk

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ХРАПЕТЬ

    несов. 1. хух авун. 2. пурх авун, пурх ягъун (балкIанди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЦАРАПАТЬ

    несов. 1. чухун (мес. каци). 2. цIарар авун (мес. михинин кIвенкIвелди са затIунал). 3. пер. цIархар авун, усал кхьинар авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ARARAT

    dağ adı: Ağrıdağ, Əyridağ, Kamal dağı, Nuh dağı da adlanır

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • KARPAT

    Avropanın ən böyük dağlarından birinin adı

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ТРЕПАТЬ

    ...алтадун; трепать по плечу къуьнел гъил гьалчун, къуьнуьз кап ягъун. ♦ трепать нервы пер. ччандивай авун, инжиклу авун; трепать языком пер. см. язык.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВКАПАТЬ

    сов. damcılatmaq, damızdırmaq (bir şeyin içinə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • допаять

    ...паяние чего-л.; довести паяние до какого-л. предела, до конца. Допаять кастрюлю.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дрыгать

    -аю, -аешь; нсв. см. тж. дрыгнуть, дрыганье чем. разг. Делать резкие, отталкивающие движения (обычно ногами) Не дрыгай ногами! Упав, лошадь беспомощно дрыгала ногами.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДАРАМАТ

    n. building, structure, edifice; house; construction, erection; fabric.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ДАРАМАТ

    (-ди, -да, -ар) 1. bina, ev, mülk, tikili; 2. dan. saray, imarət.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • diamat 2021

    diamat

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • диамат

    -а; м.; разг. Диалектический материализм как учебный предмет. Лекции по диамату.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DİAMAT

    ...İttifaqında dialektik materializm geniş tədris edilirdi və qısaca diamat adlandırılırdı.

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • доспать

    ...разг. см. тж. досыпать 1) что Проспать до конца какого-л. срока. Доспать ночь. 2) Проспать до какого-л. времени. Доспать до утра.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • драпри

    ...мн. (франц. draperie) = драпировка 3); шторы. Синие, зелёные драпри. Тяжёлые драпри красного бархата. Сквозь опущенное драпри пробивается утренний св

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дремать

    ...дремлешь; дремлющий; нсв. 1) а) Находиться в состоянии полусна. Дремать в кресле. Дремать после обеда. б) расш.; трад.-поэт. О природе. Деревья дремл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дрожать

    ...нсв. см. тж. дрожание 1) а) Вздрагивать, содрогаться, трястись. Дрожать всем телом. Дрожать от холода, озноба. Дрожать от гнева. Руки, ноги, коленки

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дрыхать

    -аю, -аешь; нсв.; разг.-сниж. = дрыхнуть

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДАРАМАТ

    ...Ашарин хуьруьн юкьван школа патал 200 аял гьакьдай классрин дарамат эцигзава. ЛГ. Хуьруьн агъа кьил гьамиша лацу киреж янавай, гегьенш дакӀарар ава

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • drapeau

    m bayraq

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • diamat

    is. matérialisme m dialectique

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • DRAPER

    n 1. arşınmalçı, arşın malı satan; 2. bəzəkçi, üzçəkən, pərdəçi

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ДРЫГАТЬ

    несов. dan. atmaq, əsdirmək; oynatmaq (ayaqlarını)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДРОЖАТЬ

    несов. 1. titrəmək, əsmək; дрожать от холода soyuqdan titrəmək; 2. qorxmaq; 3. üstündə əsmək; мать дрожит за своего ребёнка ana öz uşağının üstündə əs

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДРЕМАТЬ

    ...mürgüləmək; mürgü döymək, yatmaq; 2. məc. tərpənməmək, qımıldanmamaq; ◊ не дремать yatmamaq, ayıq olmaq, sayıq olmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДРАПРИ

    ср нескл. pərdə, qapı pərdəsi

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОСПАТЬ

    сов. dan. 1. yatmaq; доспать ночь bütün gecəni yatmaq; 2. ...qədər (-çən, -çan, -dək) yatmaq; доспать до обеда nahara qədər yatmaq; 3. yuxusunu almaq,

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДОПАЯТЬ

    сов. lehimləyib qurtarmaq, lehimləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДИАМАТ

    м (диалектический материализм) fəls. diamat (dialektik materializm).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дарамат

    здание; сооружение.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • DRAMA

    i. drama

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • DAVAT

    davat bax mürəkkəbqabı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • DAVAT

    ...Mürəkkəbqabı. Bulud havada gedər; Qələm davata gedər. (Bayatı). …Davat və qələmimdən başqa, heç bir şeyə gümanım gəlmir. M.F.Axundzadə. Molla ağzının

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DRÁMA

    ...nə gedir? Dramaya bilet almaq. 3. məc. Faciə, ruhi iztirab. Drama keçirmək. Ailə draması.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DAVAT

    пенал с чернильницей

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДРАКА

    vuruşma, savaşma, dalaşma, dava

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДАВАТЬ

    ...сражение дяве авун. 4. вигьин; ягъун; давать звонок зенг ягъун; давать пощѐчину хъвехъ ягъун; давать по шее кьамуз са-кьвед вигьин. ♦ давайте играт

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДРАКА

    дяве, кукIун, къал-макъал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DAVAT

    сущ. устар. чернильница

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DRAMA

    сущ. драма: 1. род литературного произведения, построенного в форме диалога и предназначенного для исполнения на сцене. Dramanın tarixi история драмы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DRAQA

    сущ. гидротех. драга (плавучая машина с многочерпаковым рабочим органом) II прил. дражный (производимый драгой, при помощи драги); draqa ilə dərinləşd

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DAMAT

    damad, kürəkən, yeznə

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ДРАМА

    1. драма (театрда къугъун патал кхьенвай литературадин шейинин са жуьре). 2. пер. бедбахт. вакъиа, пис мусибатдин дуьшуьш.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Ararat
Ararat — ermənilərin Ağrı dağına verdiyi ad. Ararat rayonu — Vedi rayonunun indiki adı. Ararat (şəhər) — Ermənistanda şəhər. Ararat (kənd) — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Vedi (Ararat) rayonunda kənd.
Diamat
Dialektik materializm — materializmə və Hegel dialektikasının materialist anlayışına əsaslanan fəlsəfi cərəyan. Bu istiqamətin əsas ideyaları bunlardır: maddi (obyektiv) aləmin ilkinliyi; idealın (subyektiv, düşünülə bilən) ikinci dərəcəli olması; hərtərəfli əlaqə və müxtəlif sistemlərin daxili hərəkət və inkişaf mexanizmləri əsasında daimi hərəkəti; qaçılmaz ziddiyyətlərin daim aradan qaldırılması. Bu doktrina Lenin və digər marksist filosoflar tərəfindən hazırlanmış K. Marks və F. Engelsin ideyalarına əsaslanır. Engels bu sistemi dünyagörüşü adlandırmış, onu həm idealist fəlsəfəyə, həm də əvvəlki bütün materialist fəlsəfəyə qarşı qoymuşdur. Bu dünyagörüşü ayrı-ayrı elmlər üzərində "elmlərin elmi" iddiasındadır və praktik problemlərdən ayrı mövcud olan hər hansı fəlsəfi təlimləri inkar edir. SSRİ-də bu konsepsiya marksizmin nəzəri aspektini ifadə edirdi və 1930–80-ci illərdə Sov.İKP tərəfindən sovet fəlsəfəsinin rəsmi adı kimi istifadə edilmişdir. Diamat – Qərbdə, xüsusilədə Rusiyada dialektik materializmin qısaldılmış edilmiş adı. Keçmiş Sovetlər İttifaqında dialektik materializm geniş tədris edilirdi və qısaca diamat adlandırılırdı. == Tarixi == Marks Georq Vilhelm Fridrix Hegelin idealist dialektikasının materialist anlayışının banisidir. Bunda o, Lüdviq Andreas Feyerbaxın fəlsəfi materializminə arxalanırdı.
Drupal
"Drupal" — veb əsaslı Məzmun İdarəetmə Sistemi "Drupal" layihəsini 2000-ci ildə Dris Beytart istifadəyə vermişdir. Belə ki, Antverpen Universitetinin bir neçə tələbəsi internetə çıxış üçün ümumi ADSL-modemdən istifadə edirlər və Dris bu kiçik lokal şəbəkəsinin istifadəçilərinin ünsiyyəti üçün daxili sayt yaradır. Müsahibələrinin birində Beytart həmin dövrü belə xatırlayır: "Mən universitetdə oxuduğum zaman PHP və MySQL kimi texnologiyalar haqqında daha çox öyrənmək istəyirdim. Həmçinin, tələbələr üçün daxili mesajlaşma sisteminə ehtiyacın olduğunu hiss edirdim. Nəhayət, mən sadə bir mesaj board yazdım. Onu bitirdikdən sonra, daxili mesaj boardı internet üzərindən hərəkət etdirmək qərarına gəldim." Beytart layihə barədə fikirlərini davam etdirərək qeyd edir: "Mən saytı kənd və ya kiçik şəhər anlamına gələn "dorp" ingilis sözü ilə adlandırmaq istəyirdim, lakin qeydiyyatdan keçirən zaman kiçik səhvə yol verdim, adı "drop" (damcı) olaraq qeyd etdim. İlk olaraq bunu görəndə çox təəccübləndim, lakin sonradan adı elə bu cür saxlamağa qərar verdim". 2001-ci ildə Dris "Drupal" adı altında "drop.org" mənbə kodunu dərc etdi. O vaxtdan hazırlama daha sonra layihənin rəsmi saytı statusunu əldə edən "drupal.org" saytına yerini dəyişdi, hansı ki, layihənin rəsmi saytının statusunu əldə etdi. Yeni saytın auditoriyası zamanla yeni veb-texnologiyaların inkişafı ilə maraqlananlarla əvəz olundu və yeni sayt tədricən həvəskar sınaqdan veb-proqramlaşdırma ideyalarının müzakirələri üzrə layihəyə keçdi.
Karpat
Karpat dağları — Mərkəzi Avropada dağ sistemi. Slovakiya, Macarıstan, Polşa, Ukrayna, Rumıniya, Serbiya və bir qədər də Avstriya ərazisində yerləşir. Karpat dağlarının yaşı 1,2 milyard ilə yaxındır. O, qədim dağlara aid olunur. == Geologiyası == Karpat dağları Alp dağlarının şərqə davamı hesab edilir. Bu dağlar Dunayın sol sahilində yerləşən Kiçik Karpatlarla başlayaraq, Şərqi Serbiya dağlarına qədər, oraq formasında, təxminən 1300 km məsafədə uzanır. Şərqi Avropa platforması ilə Pannon qurusunun arasında yerləşməsi Karpat dağları zonasında tektonik hərəkətlərin Alp dağlarına nisbətən bir qədər başqa formada baş verməsi ilə nəticələnmişdir. Karpat dağlarında qırışıq əmələgəlmə hadisəsi Alp dağlarına nisbətən bir qədər tez, yəni hələ mezozoy erasının ikinci yarısından başlamışdır. Bu sahədə qüvvətli qırışıqlı tektonik hərəkətlər paleogenin əvvəllərində başa çatmışdır. Neogen və dördüncü dövrdə orogenik hərəkətlər və qalxma amplitudu Karpat dağlarında Alplara nisbətən zəif getmişdir.
Qranat
Qranat qrupu - Ümumi formulu A3B2 [SiO4]3 olan minerallar; burada A = Mg2+, Fe2+, Mn2+, Ca2+, Y3+, nisbətən az Na+, K+; B=Al3+, Fe3+, Cr3+, Mn3+, nisbətən az V3+, Ti3+, Ti4+, Zr4+, TR3+. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən. Kubik sinqoniya == Növ müxtəliflikləri == Qessonit – qırmızı rəngli dəmirli qrossulyar; melanit – demək olar ki, tam qara rəngli titanlı andradit; demantoid – rəngi yaşılımtıl-sarıdan zümrüdü — yaşıladək olan andradit və b. == Xassələri == Rəng – müxtəlifdir: ağdan qarayadək (göy rəng istisna olmaqla); pirop – qırmızı; almandin – qırmızı, qonuru-qırmızı, qara; spessartin – sarı, narıncı-sarı, tünd-qırmızı; qrossulyar – rəngsiz, açıq-yaşıl; andradit – qonur, yaşıl, qara; uvarovit – zümrüdü-yaşıl; Mineralın cizgisinin rəngi – müxtəlif çalarlı açıq rəngli; Parıltı – yağlı, şuşə, bəzən almaz; Şəffaflıq – yarımşəffaf, bəzən şəffaf; Sıxlıq – 3,50–4,30: piropun – 3,57, qrossulyarın – 3,60, uvarovitin – 3,83, andraditin – 3,87, spessartinin – 4,19, almandinin – 4,30; Sərtlik – 6,5–7,5; Kövrəkdir; Ayrılma – yoxdur; Sınıqlar – qeyri-hamar, yarımqabıqvari, qabıqvari; Bölünmə – bəzən {110} üzrə; Başqa xassələr – dəmirli növlərinin maqnitlik xassəsi vardır; Morfologiya – kristallar: rombododekaedrik və tetraqon-trioktaedrik; İkiləşmə: nadir hallarda {210} üzrə; Mineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, püruzlar. == Mənşəyi və yayılması == Əsasən uqranditlərlə təmsil olunmuş qranatların ən mühüm yığınları turş maqmatik süxurlarla karbonat süxurlarının (əhəngdaşı və dolomitlərin) endo- və ekzokontakt zonasında kontakt — metasomatik yolla əmələ gəlir. Maqmatik mənşəli qranatlar əsasən piralspitlərə aiddir: pirop ultraəsası süxurlar üçün xarakterikdir; almandin və spessartin isə qranitlərin və qranit peqmatitlərinin tipik minerallarıdır. Metamorfik mənşəli qranatlara ekloqitlərdə, kristallik şistlərdə rast gəlinir. Andradit bəzən hidrotermal damarlarda tapılır. Almandin çökmə süxurların tipik qırıntı mineralıdır. Pirop və almandin dayanıqlı kimyəvi birləşmələr olub, içərisində yerləşdikləri süxurların parçalanması zamanı səpintilərə keçirlər.
Daamat
Daamat (geez ደዐመተ, DʿMT; nəzəri olaraq ዳዓማት, yəni Daamat və ya ዳዕማት, yəni Daəmat kimi tələffüz olunur) — e.ə. X–V əsrlərdə Eritreya və şimali Efiopiyada mövcud olmuş çarlıq. Bu dövlət haqqında az sayda yazı sağ qalmışdır və çox az arxeoloji iş aparılmışdır. Nəticədə, Daamatın Aksum krallığının erkən mərhələlərindən əvvəl bir sivilizasiya olaraq sona çatması, Aksum dövlətinə çevrilməsi və ya təxminən 150-ci ildə Aksum krallığında birləşən kiçik dövlətlərdən biri olması məlum deyil.
Draba
Yastıqotu (lat. Draba) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
RASAT
RASAT — Araşdırma Peyki Türkiyənin və TÜBİTAK UZAY ın BiLSAT peykindən sonra sahib olduğu ikinci uzaqdan müşahidə peykidir. Yüksək keyfiyyətli optik göstərmə sistemi və Türk mühəndisləri tərəfindən hazırlanan yeni modullara malik olan RASAT, Türkiyədə hazırlanmış və istehsal edilən ilk yer müşahidə peykidir.
Rabat
Rabat (ərəb. الرباط‎ — ar-Rabāṭ və ya ar-Ribāṭ, mənası "möhkəmləndirilmiş qəsr") — Mərakeşin paytaxtı və üçüncü ən böyük şəhəri.
Rahat
Rahat (şəhər) — İsrailin cənubunda yerləşən bir şəhər. Rahat Əliyev — Qazaxıstanın Avstriyadakı keçmiş səfiri. Rahat Xan (d.1940) — Banqladeşli jurnalist.
Drama
Drama (yun. Δράμα) — Yunanıstanda şəhər. Dəniz səviyyəsindən 115 metr yüksəklikdə, Kavalanın 32 kilometr şimal-qərbində, Seredən 51 kilometr şərqdə, Salonikidən 116 kilometr şimal-şərqdə və Afinadan 354 kilometr şimalda yerləşir. Şərqi Makedoniya və Frakiyanın periferiyasında eyniadlı icmanın (dima) inzibati mərkəzi və eyniadlı periferik vahidi. 2011-ci il siyahıyaalınmasına görə şəhərdə 44,823 nəfər yaşayır. 12 saylı milli avtomagistral Dramanı Sere və Kavala ilə birləşdirir. 14 saylı milli yol Dram ilə Xantini əlaqələndirir. 57 saylı milli yol Dram ilə Kato-Neurocopionu birləşdirir. Şəhərdə Selanik - Aleksandrupolis dəmir yoluna aid "Dram" dəmir yolu stansiyası var. Şəhərə qədim tarixə və çoxlu memarlıq abidələrinə malikdi.
DARPA
ABŞ Müdafiə Nazirliyinin perspektivli layihələri araşdırma idarəsi (ing. Defense Advanced Research Projects Agency, DARPA) — silahlı qüvvələrin maraqları və istifadə üçün yeni texnologiyaların hazırlanmasına cavabdeh olan Müdafiə Nazirliyi nəznində idarə. DARPA-nın məqsədi ABŞ silahlı qüvvələrinin texnoloji üstünlüyünü qorumaq, ABŞ üçün yeni texniki müharibə vasitələrinin meydana gəlməsinin qarşısını almaq, irəliləyişli araşdırmalara dəstək vermək, təməl tədqiqat və hərbi sahədə istifadə arasındakı boşluğu aradan qaldırmaqdır. == Tarixi == DARPA 1958-ci ildə SSRİ-də ilk süni Yer peykinin buraxılmasına cavab olaraq təsis edilmişdir. DARPA-ya ABŞ hərbi texnologiyasının inkişaf etdirilməsi tapşırıldı. DARPA şərti hərbi tədqiqat institutlarından asılı olmayaraq mövcuddur və birbaşa Müdafiə İdarəsinin rəhbərliyinə hesabat verir. DARPA-nın təxminən 240 işçisi var (onlardan təxminən 140 nəfər texniki mütəxəssisdir); Təşkilatın büdcəsi təxminən 3 milyard dollardır. Bu rəqəmlər təxmini olaraq verilir, çünki DARPA, podratçı şirkətlərin kiçik, xüsusi seçilmiş kooperasiyaları tərəfindən həyata keçirilən qısamüddətli proqramlara (iki ildən dörd ilədək) diqqət yetirir. Əvvəlcə İdarə ARPA adlandırıldı, sonra 1972-ci ildə DARPA olaraq dəyişdirildi (Müdafiə sözünün əlavə edilməsi ilə), daha sonra 1993-cü ildə yenidən ARPA, və nəhayət 11 mart 1996-cı ildə yenidən DARPA oldu . DARPA paylanmış kompüter şəbəkəsinin ARPANET (sonradan İnternet yaranan), həmçinin BSD (Berkli Universiteti) versiyası UNIX və TCP / IP protokol yığımının maliyyələşdirilməsinə cavabdeh idi.
Dalat
Dalat (vyet. Đà Lạt) — Vyetnamın mərkəzi dağlıq ərazilərində yerləşən şəhər, Lamdonq vilayətinin paytaxtı. Dəniz səviyyəsindən təqribən 1,475 metr yüksəklikdə Lanqbian platosunda yerləşir. Hanoydan 1,491 km, Hoşimin şəhərindən 300 km məsafədə yerləşir. Şəhərin adının lati dilindən yaranmışdır və mümkün tərcümələrdən biri də "lat tayfasının çayıdır". == İqtisadiyyatı == Şəhərin iqtisadiyyatını kənd təsərrüfatı (meyvə, gül, çiyələk, üzüm, qəhvə becərilməsi), şərabçılıq, turizm, elmi tərəqqi (Dalat Vyetnam elminin mərkəzlərindən biridir) təşkil edir.
Arabat boğazı
Arabat boğazı - Kryac adasını Arabat əqrəbindən (Ukrayna, Krım yarımadası) ayırır. Azov dənizini Sivaş körfəzi ilə birləşdirir. Uzunluğu 6 km, eni ortalama olaraq 100 m, Azoz dənizi ilə birləşdiyi yerdə 150 m təşkil edir. Yaxın zamanlara qədər boğaz mövcud olmamış və Arabat bərzəxi üzərində dəmir yolu fəaliyyət göstərmişdir. 1970-ci ilin mart ayında bölgədə baş verən və gücü 30–35 km/s-a çatan fırtına baş verir və nəticədə bərzəx boğaza çevrilir. Rusiya vətəndaş müharibəsində Ağlarla Qırmızılarla baş verən əsas döyüşlər burada olmuşdur. Sahillərində yaşayış məntəqəsi yoxdur.
Arabat körfəzi
Arabat körfəzi (ukr. Арабатська затока, krımtat. Arabat körfezi, Арабат корьфези) — Azov dənizinin cənubunda körfəz. Arbat körfəzi Arbat əqrəbi ilə Kerç yarımadası arasında yerləşir. Körfəzin girişi ( ayrıca dənizlə məhdudlaşmır) 45 km-dir. Kerç yarımadasına doğru 20 km daxil olmuş. Körfəzin qərb sahilləri alçaqdır, cənub-şərq və cənub sahillər isə yarğan tiplidir. Körfəz öz adını keçmişdə sahildə mövcud olmuş Arbat qəsrindən almış. Arbat körfəzinin sahilində bir neçə kənd yerləşir. Bunlardan daha böyük olanı Semyonovka, Zavodskoe, Nasır və Kamenskoe.
Arabat əqrəbi
Arabat əqrəbi və ya Arabat dili (ukr. Арабатська стрілка, krımtat. Арабат бели, Arabat beli) — uzun və ensiz coğrafi obyekt, Krım yarımadasının şimal-şərqində yerləşir. Arabat əqrəbi əsasən balıqqulağından təşkil olunmuşdur. Arabat Sivaş körfəzi ilə Azov dənizi arasında yerləşir. Uzunluğu 100 kilometrdən çox, eni 270 m - 8 km arasında dəyişir. == Coğrafiyası == Arabat əqrəbi şimalı kiçik Kryaçin adasından Arabat boğazı ilə ayrılır. Adada öz növbəsində materikdən ensiz Qenices boğazı ilə ayrılır. Kryaçin adası Arabat oxunun davamıdır. Promoina və Qeniçeski boğazları ilə Sivaş körgəzi Azov dənizi ilə birləşir.
Arafat (Çaldıran)
Arafat (fars. عرفات‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Çaldıran şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 180 nəfər yaşayır (37 ailə).
Ararat (kənd)
Dəvəli, Ararat — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Vedi (Ararat) rayonunda kənd.1728-ci ildən mə'lumdur == Tarixi == Rayon mərkəzindən 14 km məsafədə, Vedibasar çayından axan arxın yanında yerləşir. "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. 1828–1829-cu illərdə kəndə İrandan gəlmə ermənilər yerləşdirildikdən sonra əhali qarışıq yaşamışdır. 1975-ci ildə kənd Ararat adlandırılmışdır. == Toponimi == Toponim qacarların bir boyu olan dəvəli etnonimi əsasında əmələ gəlmiş etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 3.l.1935-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Ararat qoyulmuşdur. XVII əsrin əvvəllərinə aid ermənicə mənbədə Davalonots kimi qeyd olunmuşdur. Ehtimal ki, orta əsrlərdə Anadoluda mövcud olmuş Dəvəlu bölgəsindən gəlmiş ailələrin özləri ilə gətirdikləri addır. 1588-ci ilə aid mənbədə Azərbaycanda qışı Qarabağda keçirən bir el də Davilu adlanırdı.
Ararat (şəhər)
Ararat — Ermənistanda şəhər.
Ararat Respublikası
Ararat Respublikası və ya Kürd Ararat Respublikası(Kürd: Komara Agiriyê, کۆماری ئارارات və Kürd: Komara Araratê) özünü Kürd dövləti elan etmişdi. Türkiyənin şərqində, mərkəzi Karaköse vilayətində yerləşirdi. Agirî, kürd dilində Ararat adlanır. == Tarixi == Xoybun partiyasının mərkəzi komitəsinin rəhbərlik etdiyi Ararat Respublikası 28 oktyabr 1927-ci ildə və ya 1928-ci ildə, Türkiyənin cənub-şərqindəki kürdlər arasında üsyan dalğası zamanı müstəqillik elan etdi. Xoybunun ilk iclasında İhsan Nuri Paşa Ararat qiyamının hərbi komandiri elan edildi. 1927-ci ilin oktyabrında Kürd Ava, və ya Ararat Dağı yaxınlığındakı bir kənd olan Kürdəva, Kürdüstanın müvəqqəti paytaxtı olaraq təyin edildi. Xoybûn Böyük Güclərə və Millətlər İttifaqına müraciət etdi və eyni zamanda İraq və Suriyadakı digər kürdlərlə əlaqə yaratmaq üçün mesajlar göndərdi. Ancaq Türkiyə tərəfindən edilən təzyiq altında, Britaniya İmperiyası və Fransa Xoybun üzvlərinin fəaliyyətlərinə məhdudiyyətlər qoydular. Türk ordusu sonradan 1930-cu ilin sentyabrında Ararat Respublikasını məğlub etdi.
Ararat dialekti
İrəvan dialekti (erm. Երևանի բարբառ Yerevani barbař) — şərqi erməni dilinin İrəvan və onun ətrafında danışılan dialekti. Qrabar sözləri İrəvan dialektinin lüğət tərkibinin əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Tarix boyu bu dialekt bir çox dillərin, xüsusən də rus və fars dillərinin təsirinə məruz qalmışdır və bu gün çoxlu alınma sözlər var. Bu gün erməni dilinin ən geniş yayılmış dialektidir. Tarixən bu dialekti əsasən danışıldığı Ağrı vadisinə istinadən Ararat dialekti kimi tanınırdı. XIX əsrdə müasir ədəbi erməni dilinin yaradılması üçün səylər göstərilmişdir. 1841-ci ildə erməni yazıçısı Xaçatur Abovyan İrəvan dialekti yazdığı "Ermənistanın yaraları" romanını tamamlamışdır. 1918-ci ildə İrəvan Birinci Ermənistan Respublikasının paytaxtı elan edildiyinə görə İrəvan dialektinin əhəmiyyəti artmışdır. Sovet dövründə şərqi erməni dili və İrəvan dialekti üstünlük təşkil edən rus dilinin güclü təsiri altına düşmüşdür və 1980-ci illərin sonunda ruslaşdırma erməni dilinin gələcəyi üçün zərərli hesab edilmişdir.
Ararat mahmızçiçəyi
Ararat mahmızçiçəyi (lat. Delphinium araraticum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin mahmızçiçək cinsinə aid bitki növü.
Ararat mərzi
Ararat mərzi (erm. Արարատի մարզ) — Ermənistan Respublikasında I dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Artaşat şəhəridir.
Ararat qəbiristanlığı
Ararat Massis erməni qəbiristanlığı və ya sadəcə Ararat qəbiristanlığı — ABŞ-də, Kaliforniya ştatının Fresno şəhərində erməni qəbiristanlığı. 1885-ci ildə əsası qoyulan qəbiristanlıq ABŞ ermənilərinin tarixində bir çox görkəmli şəxsiyyətin, o cümlədən Soqomon Teyliryan, Viktor Maqakyan və Vilyam Saroyanın dəfn olunduğu yerdir. Ararat Massis qəbiristanlığı bir əsrdən artıq müddətdə Ermənistan və Yaxın Şərqdən kənarda tikilmiş yeganə erməni qəbiristanlığı idi.
Ararat rayonu
Vedi rayonu, Ararat rayonu — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan Respublikası) Vedibasar mahalı rayonu ərazisində rayon. Mərkəzi Böyük Vedi şəhəridir. == Tarixi == 1930-cu il sentyabrın 9-da yaradılıb. 1968-ci il mayın 5-nə qədər Vedi rayonu, həmin tarixdən isə Ararat rayonu adlandırılıb. Ərazisi 1399 kv. km-dir. Rayon mərkəzi Böyük Vedidir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 49 km-dir. Vedi rayonu Qərbi Azərbaycan (indiki Ermənistan Respublikası) ilə Türkiyə arasında dağarası düzənlik olan Ağrı vadisində yerləşir. Bu düzənliyin uzunluğu 90 km, dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 850–1000 metrdir.