Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • КЕМ

    мест. kimin tərəfindən, kim; с кем? kiminlə?; за кем? kimin dalında (dalınca)?

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЕМ

    местоим. 1. нелди. 2. ни. 3. вуж яз

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЕМ

    ...сущ.; кимивал, затӀ авачир гьал. Дустариз вирт, чӀем, Душманриз кем ХупӀ ярашугъ я. А. Гь. ХупӀ ярашугъ я.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • кем

    недостаток (чего-л.), нехватка : акьулдиз вич хьана кем - он глуп, бестолков (букв. у него недостаток ума).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • kəm-kəm

    kəm-kəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • KƏM-KƏM

    нареч. разг. мало-помалу, понемногу, постепенно, Kəm-kəm oxumaq читать понемногу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM-KƏM

    f. az-az, bala-bala

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • KƏM-KƏM

    ...yavaşyavaş, asta-asta. Lakin saqın, ölüm günü kəm-kəm yaxınlaşır. Ə.Nəzmi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM-KƏM

    [fars.] нареч. тӀимил-тӀимил, яваш-яваш, аста-аста.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • kəm

    kəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • плясать перед кем-л.

    Заискивать перед кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM

    is. Yüyənin atın ağzına keçirilən dəmir hissəsi; cövzə. Atın kəmini tutmayan yolda piyada qalar. (Ata

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM₁

    sif. və zərf [fars.] 1. Az. Yağış yağdı, nəm qaldı; Qəlyan keçdi, dəm qaldı; Bağçada bar bol idi; Dolu vurdu, kəm qaldı. (Bayatı). [Usta Kərbəlayıya:]

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КӀЕМ

    сущ.; -ини, -ина; -ер, -ери, -ера эвягъай сарикай рекъина амукьай пай.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀЕМ

    нугъ., сущ.; -и, -е; -ер, -ери, -ера 1) къужах. Руш гададин кӀеме хьайитӀани, ада са чуькъни ийидачир. Са чӀалалди, бубани руш гьар сад са тарце ава

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM...

    ...birinci tərkib hissəsi; məs.: kəmsavad, kəmetina, kəmağıl və s.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • kəm

    1) is. manque m, insuffisance f, défaut m ; reste m, restant m ; 2) sif. insuffisant, -e ; manquant, -e, ağıldan ~ imbécile m, f ; 3) inférieur, -e ;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • кӀем

    ...охапка : са кӀеме авай векьер - охапка сена; кӀеме кьун - держать на руках (кого-что-л.); ада вичин аял кӀеме кьунвай - она держала своего ребёнка на

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • KƏM

    ...kəmdir? What is lacking / missing? ~ olmaq to be* short; to be* missing; to lack; Nəyin kəmdir? What do you lack? Onun üç manatı kəmdir He / She is t

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • КӀЕМ

    n. armful; truss.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КӀЕМ

    (-и, -е, -ер) (bir) qucaq; са кӀеме авай векь bir qucaq ot.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КӀЕМ

    (-и, -е, -ер) (bir) qucaq; са кӀеме авай векь bir qucaq ot.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KƏM²

    сущ. къенердин ракьар (кьенердин балкӀандин сиве твадай пай, ракь).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KƏM¹

    [fars.] прил., нареч. 1. тӀимил; кими; эксик; kəm etmək (qılmaq) куьгьн. тӀимил авун, тӀимиларун, кими авун, эксикарун; kəm gəlmək эксик атун, эксик х

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KƏM

    ...əskik, yarımçıq; 2) pis, alçaq; 3) az, cüzi. KƏM2 ə. neçə, nə qədər.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • КӀЕМ

    n. armful; truss.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • KƏM

    KƏM I is. [ fars. ] Yox; əskik, nöqsan. Eh, oğul, dünyada mən taleyi kəm; Qırx il at belində mürgüləmişəm (S.Vurğun). KƏM II sif. [ fars. ] Az; dar. A

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti
  • KƏM…

    мало … первая часть сложных слов, соответствующая по значению словам “малый”, “мало”. Kəmsavad малообразованный, kəmağıl полоумный, kəmbəxt несчастлив

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM

    ...tutmaq kimi пренебрегать, пренебречь (относиться к кому, к чему высокомерно); kəm baxmaq kimə косо смотреть на кого; уделять недостаточное внимание к

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM

    ...Bu ələyin kəmi təzədi III (Culfa, Hamamlı) vəl. – Kəmi ver küləşimi döyüm (Hamamlı) IV (Qazax) cilovun atın ağzına keçirilən dəmir hissəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KƏM

    1. недостача, нехватка; 2. без; 3. недодача, недовес, недомер и т.п.;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM

    əskik — kəsir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • выворотить душу перед кем

    Выворотить душу (наизнанку) перед кем. Рассказать кому-л. о себе всё самое сокровенное, интимное.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • фиг с кем-, чем-л

    Пусть остаётся так, можно оставить без внимания.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пива не сваришь с кем

    Не сговоришься с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • не каплет над кем-л

    Нет причин спешить, торопиться; успеется.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM-KƏSİR

    1. недостача, недочет, нехватка; 2. недоделка, недоделанность;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BİŞÜ KƏM

    f. 1) az-çox, azdan-çoxdan; 2) birtəhər

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • KƏM-KƏSİRLİ

    s. 1. (i.s.) with shortages; 2. unfinished; imperfect

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KƏM-KƏSİR

    ...lack; deficit; 2. imperfection; ~i qalmaq: 1) to have* shortages; 2) to be* (left) unfinished

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KƏM-KƏSİR

    I сущ. собир. 1. недостатки, недочеты, нехватка. Kəm-kəsirimiz çoxdur у нас много недостатков, kəm-kəsirləri düzəltmək устранить недостатки, недочеты

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM-KARASTI

    ...используемых в какой-л. специальности или для какой-л. операции). Dülgər kəm-karastısı столярные инструменты 2. оружие

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM-KƏSİRLİ

    прил. 1. с недостатками, с недочетами 2. с недоделками

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏM-KƏSİRLİ

    sif. Kəm-kəsiri olan; nöqsanlı, qüsurlu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM-KARASTI

    ...Bütün kəmkarastılarını alıb verək yoxsul şərbaflar işləsinlər. Ə.Əbülhəsən. 2. Silah, yaraq. [Məşədi Kazım:] Pişto və sair kəm-karastını götürmüşdür.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏM-KƏSİR

    is. [fars. kəm və ər. kəsr] Çatışmayan cəhət, nöqsan, qüsur, çatışmazlıq. [Tükəzban:] Heç bir zaddan kəm-kəsir yoxdur. S.S.Axundov. [Aşıq Alı Ələsgərə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • kəm-kəsir

    kəm-kəsir

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • kəm-karastı 2021

    kəm-karastı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • kəm-kəsirli

    sif. avec les manques (les insuffisances)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • KƏM-KƏSİRLİ

    прил. кимивилер авай (квай), нукьсанар авай (квай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KƏM-KARASTI

    [fars.] рах. 1. са пешеда, са кар ийидамаз лазим къведай алатар-зереъатар (санал); 2. яракь, яракьар.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KƏM-KƏSİR

    [fars. kəm və ər. kəsr] сущ. кими (агакь тийизвай) жигьет, нукьсан, рехне; кимивал; // прил. кими, агакь тийивай (мес. затӀар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • kəm-kəsir

    is. manque m, insuffisance f, reste m ; défaut m ; ~i qalmaq être insuffisant, -e

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • KƏM FARS

    Az, əskik. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoy aparım, səndən kəm baxsam, bu papaq mənə haram olsun. (“Eyvazın Çənlibelə gətirilməyi”)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • KƏM BAXMAQ

    pis nəzərlə baxmaq, bədxahcasına yanaşmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin frazeologiya lügəti
  • стать на одну доску с кем-л

    Стать (становиться) на одну доску с кем-л. Приравнять себя к кому-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ставить знак равенства между кем-, чем-л

    Считать одинаковым, аналогичным.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • подчинять полностью своей воле, бесцеремонно распоряжаться кем-л

    Верёвка плачет по ком. О том, кто заслуживает самого сурового наказания.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ставить, поставить кого-л. на одну доску с кем-л

    Приравнять кого-л. к кому-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇƏM-XƏM

    ...2) Boyun qaçırmaq, özünü naza qoymaq. [Xəlil:] Heç çəm-xəm eləmə, Xəlil ki bir işə girişdi, öldü var, döndü yoxdur. S.Rəhman.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • çəm-xəm

    çəm-xəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ÇƏM-XƏM

    ...гун, назанивилин кьуьруьк, пад чуькьвез акъвазун; çəm-xəm etmək а) наз гун, наз маса гун, наз гудай кьуьруькар авун; б) кьабул тавун, наз гун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇƏM-XƏM

    Bax: çamxana. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • ÇƏM-XƏM

    Farsca hər ikisi əyri anlamını əks etdirir, sinonimlər birləşməsidir; “naz-qəmzə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ÇƏM-XƏM

    ...кокетничанье, жеманство, манерность 2. необоснованная придирка к чему-л. 3. упрямство (неуступчивость, несговорчивость); çəm-xəm eləmək ломаться: 1.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏM-XƏM

    1. жеманство; 2. отнекивание;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏM, QƏM ÇÖMÇƏSİ

    Saz nəzərdə tutulur. Dədə, ona həm dəm, həm də qəm çömçəsi deyərlər. O gahdan dəmə çalar, gahdan qəmə. Bəli, gətirdilər, Qurbaniyə bir dənə saz verdil

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • чем дальше, тем...

    см. дальше; союз. со сравн. ст. прил. Чем дальше, тем хуже.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SÖKDÜRÜLMƏK

    глаг. 1. распарываться, быть распоротым кем-л. 2. распускаться, быть распущенным кем-л. 3. разбираться, быть разобранным кем-л. 4. сноситься, быть сне

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CÖVZƏ

    bax kəm2.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • kəm-kəsirli

    kəm-kəsirli

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • kəm-kəsirsiz

    kəm-kəsirsiz

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • CÖVZƏ

    кил. kəm².

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • FIRLADILMAQ

    глаг. вертеться, крутиться, вращаться кем-л.; кружиться кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • иметь дело

    с кем-чем. Вступать в какие-л. отношения с кем-л., сталкиваться с кем-, чем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • GÖRÜŞMƏK

    1. повидаться, свидеться, встретиться (с кем); 2. переговариваться с кем-нибудь; 3. здороваться;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • OTURUB-DURMAQ

    вести с кем-нибудь знакомство, водиться, часто бывать (с кем)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GƏZDİRİLMƏK

    глаг. прогуливаться кем-л., выводиться гулять, на прогулку кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YIXDIRILMAQ

    глаг. 1. сваливаться, быть сваленным кем-л. 2. быть свергнутым кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • забить / забивать стрелку

    с кем. Назначить встречу, договориться о встрече с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QAÇIRDILMAQ

    глаг. 1. угоняться, быть угнанным кем-л., похищаться, быть похищенным кем-л., уводиться, быть уведенным кем-л. 2. упускаться, быть упущенным кем-л. (о

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SEVİLMƏK

    быть любимым (кем)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ходить на цыпках

    перед кем. Заискивать.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QUCAQLANMAQ

    глаг. 1. обниматься, быть обнятым кем-л. 2. обхватываться, быть обхваченным кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZİNƏTLƏNDİRİLMƏK

    глаг. 1. украшаться, быть украшенным кем-л. 2. наряжаться, быть наряженным кем-л

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • каши не сваришь

    Каши (пива) не сваришь с кем Не сговоришься с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • тридцать три несчастья

    с кем-л. шутл. О том, с кем постоянно случаются неприятности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • в сообществе с

    см. сообщество кем-чем. в зн. предлога.; книжн. = совместно с кем-л. Совершить преступление в сообществе с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • совокупно с

    см. совокупный кем-чем. в зн. предлога.; книжн. Вместе, совместно с кем-, чем-л. Действовать совокупно с кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • рафтар

    1. обхождение (с кем-чем-л.), отношение (к кому-че-му-л.), обращение (с кем-чем-л.) :рафтар авун - обращаться (с кем-л.), обходиться (с кем-л.). 2. св

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • GEYDİRİLMƏK

    глаг. 1. надеваться, быть надетым кем-л. 2. быть одетым к емлибо 3. насаживаться, быть насаженным кем-л. 4. вдеваться, быть вдетым кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • стоять на задних лапках

    Стоять (ходить) на задних лапках перед кем. Прислуживаться, угодничать перед кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • печки-лавочки

    у кого с кем. разг. О близком, тесном знакомстве между кем-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏTƏKLƏNMƏK

    глаг. перен. быть схваченным за подол кем-л., быть задержанным кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İRİŞDİRİLMƏK

    глаг. соединяться, быть соединенным кем-л. с кем-л., с чём-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YAZIŞMAQ

    ...kimlə переписываться с кем, писать друг другу, вести переписку с кем

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UZADILMA

    сущ. от глаг. uzadılmaq: 1. удлинение чего-л. кем-л. 2. протягивание чего-л. кем-л. 3. укладывание кого-л. кем-л. 4. отращивание чего-л. кем-л. (бород

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KÜSÜŞMƏK

    неполадить, рассориться (с кем)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GAM

    (Meğri) bax kəm IV

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • YELLƏNDİRİLMƏK

    глаг. качаться кем-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • баришугъ хьун

    мириться (с кем-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • навести мосты

    с кем. Установить отношения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ставить на одну доску

    с кем см. доска

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ходить на задних лапках

    перед кем. см. лапка

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QÜRRƏLƏNMƏK

    глаг. 1. гордиться кем-л., чём-л. 2. чваниться 3. куражиться над кем-л., чём-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • закорешиться

    -шусь, -шишься; св. с кем. жарг. Подружиться, установить с кем-л. дружеские связи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YOLLAŞMAQ

    глаг. kimlə 1. идти в ногу с кем 2. ладить, уживаться с кем 3. приходить, прийти к соглашению, договариваться, договориться, сойтись в цене с кем

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • вслед за

    см. вслед кем-чем, в зн. предлога. Следуя за кем-л.; следом за кем-л. Идти вслед за проводником. Выступить вслед за докладчиком.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • GÖTÜRÜLMƏK

    1 глаг. 1. браться, быть взятым кем-л. 2. сниматься, быть снятым кем-л. 2 глаг. броситься бежать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QOHUMLAŞDIRMAQ

    глаг. kimi kimlə связывать, связать родственными узами кого с кем, породнить кого с кем

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DANIŞMAMAQ

    ...не говорить 2. kimlə не разговаривать с кем, быть в ссоре с кем

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KƏMBƏXT

    sif. [fars.] Bəxtsiz, talesiz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMBAHA

    sif. [fars.] köhn. Ucuz, qiymətsiz, dəyəri az. Kəmbaha paltar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMANDAR

    bax kamandar. Nə kəmandarsan, ey məh ki, atıb qəmzə oxun; Yıxdığın seyddə nə zəxm, nə peykan görünür

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMAN

    bax kaman. Kəmanə dönübdü qaməti-mövzun; Əhvalını fələk edib digərgun. Q.Zakir. Ey alnın ay, üzün günəş, ey qaşların kəman; Ceyran gözün, qarışqa xəti

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMALINCA

    bax kamalınca

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMAL

    bax kamal. Yəni ki, gətir kəmalə zövqüm; Gündən-günə qıl ziyadə şövqüm. Füzuli. Hər aşiqin ki, sən kimi bir məhcəmalı yox; Nöqsanı var ki, eşqinə əsla

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMAĞILLIQ

    is. Ağıl azlığı, ağlı çatışmazlıq; giclik. Kəmağıllıq etmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏMAĞIL

    sif. [fars. kəm və ər. əql] Ağlı az, ağıldan zəif. Kəmağıl adam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Kim Kum-Ok
Kim Kum-Ok (9 dekabr 1988) — Koreya Xalq Demokratik Respublikasını təmsil edən marafonçu. Kim Kum-Ok Koreya Xalq Demokratik Respublikasını 2008, 2012 və 2016-cı ildə Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. O, həmdə 2007-ci ildə Universiada Oyunlarında qızıl, 2010-cu ildə Asiya Oyunlarında isə bürünc medal qazanıb. == Karyerası == Kim Kum-Ok birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2008-ci ildə qatıldı. O, Çin Xalq Respublikasının paytaxtı Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınadı və məsafəni 2 saat 30 dəqiqə 1 saniyəyə qət edərək 82 marafonçu sırasında 12-ci yeri tutdu. Kim Kum-Ok özünün ikinci Olimpiadasına 2012-ci ildə qatıldı. Böyük Britaniyanın London şəhərində keçirilən XXX Yay Olimpiya Oyunlarında Kim Kum-Ok məsafəni 2 saat 33 dəqiqə 30 saniyəyə qət edərək 49-cu yeri tutdu. Kim Kum-Ok növbəti Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınadı və məsafəni 2 saat 38 dəqiqə 24 saniyəyə qət edərək 49-cu yeri tutdu.
Kem-ur
Atribis (q.yun. Ἀθριβίτης νομός), Kem-ur(q.misir 𓈪) və ya Ka-kem (q.misir ; "qara öküz") — Qədim Misirdə inzibati rayon (nom). Atribis Aşağı Misirdə yerləşirdi və regionda sayca onuncu nom idi. Misirşünaslıqda bu ad müxtəlif şəkildə oxunur və transliterasiya edilir. Bunlara "Kem-ur", "Ka-xem", "Ka-kam" və "Ka-kem" daxildir. Tədqiqatda bu nom adətən "L10" adlandırılır.
Kem Eyveri
Kameron Eyveri (ing. Cameron Avery, 23 aprel 1988, Frimantl[d], Qərbi Avstraliya) — avstraliyalı musiqiçi, müğənni və bəstəkar. Pond qrupunun üzvü və Tame Impala ilə əməkdaşlığı ilə tanınır. Həmçinin o, The Growl qrupunun solistidir. == Həyatı == Şərqi Frimantlda anadan olan Eyveri, bir neçə illik Pertin şimalına köçdü; valideynləri ayrılana qədər 6 yaşına kimi Brum şəhərində yaşadı. 7 yaşında müvəqqəti olaraq Komoda məskunlaşdı və Collier İbtidai Məktəbində oxudu. O, heç vaxt məktəbə uyğun gəlmədiyini və "xordan başqa heç bir şeydə yaxşı olmadığını" dedi. Eyveri daha sonra anası və qardaşı Eliott ilə birlikdə Liminqdəki nənəsinin evində yaşamağa davam etdi.Erkən yaşlarından Avstraliyanın peşəkar futbolçusu olmağa və AFL-də West Coast Eagles komandasında oynamağa can atırdı. Eyveri on altı yaşında gitara çalmağa, on yeddi yaşında isə mahnı yazmağa başladı; uşaq ikən arabir piano çalırdı. Gəncliyində blüz, soul musiqiçilərini xüsusilə Skip Ceyms və Son Hausu dinləyirdi.
Kem çayı
Kem çayı — Yenisey çayının sol qolu. == Əsas göstəricilər == Bu çay Rusiya Federasiyasının Krasnoyarsk əyalətindən axır. Çayın uzunluğu-356 km, hövzəsinin sahəsi isə 8940 кm²-dir.Qidalanmasında qarışıq mənbələrdəndir. Ancaq qar suları daha üstünlük təşkil edir. 1960-1993-cü illərin məlumatlarına əsasən Mixayilovka kəndində suyun sərfi 12,86 m³/san olmuşdur.
Zəm-zəm
Zəm-zəm suyu (ərəb. زمزم‎) — Məkkə şəhərində, Məscidül-həramın ərazisində, İslam dininin ən müqəddəs yeri sayılan Kəbədən 20 metr şərqdə yerləşən bulaqdır. İslam inanclarına görə, bu bulaq min illər əvvəl, İbrahim peyğəmbərin körpə oğlu İsmayıl susuzluqdan ağladığı vaxt möcüzəvi şəkildə Allah tərəfindən yaradılmışdır. Hər il milyonlarla zəvvar Həcc və ya Ümrə ziyarətləri zamanı bu bulağın suyundan içir və özü ilə götürür. == Yaranması == İslam tarixində qeyd olunur ki, İbrahim peyğəmbər Allahın əmri ilə öz körpə oğlu İsmayılı və onun anası Həcəri Hicazda qoyub gedir. Həcər susuzluqdan əziyyət çəkən oğlu üçün su axtarsa da, tapa bilmir. Çünki Məkkə isti və quru havası və çox az su mənbəyi olan yerdə yerləşir. Həcər su axtarışında 7 dəfə Səfa və Mərva dağları arasındakı məsafəni gedib gəlir. Susuzlayan İsmayıl ayaqları ilə yeri sürtdükdə həmin yerdən su çıxmağa başlayır. Bu hadisənin başqa bir versiyasında Allah Cəbrayılı göndərir və o öz əsası (digər versiyada qanadı) ilə yerə toxunur və həmin yerdən su çıxır.
Sem və Ket (teleserial, 2013)
Sem və Ket (ing. Sam & Cat) — Nickelodeon-da yayımlanan ABŞ sitkomu. İlk seriya 8 iyun 2013-cü ildə, sonuncu seriya 17 iyul 2014-cü ildə yayımlanmışdır.
Bəm
Bəm — İranın Kirman ostanının şəhərlərindən və Bəm şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 73,823 nəfər və 19,572 ailədən ibarət idi.Parfiya dövründə (b.e.ə.247- b.e. 224) salındığı təxmin edilən və Sasanilər imperatorluğu dövründə önəmli bir mərkəz olan şəhərə X əsrdə gələn ərəb səyyah İbn-i Həval, Surət-ul Ərz adlı kitabında , şəhərin qalasından və əl işləməli geyimlərin gözəlliyindən danışır. Bu şəhərin əl toxumalı geyimləri o qədər məşhur olub ki hədda onu Mərkəzi Asiya və Misirdən də alarmışlar.Farsların qurduğu bu şəhər Səfəvi xanədanlığı zamanında yüksək inkişaf dövrü yaşadı. Bəm səhralıqda olmağına baxmayaraq bu gün olduğu kimi qədim zamanlarda da ənkinçilik mərkəzi olmuşdu. Tarixən güclü bir qalaya sahib olması isə onun hərbi bir mərkəz rolunda da iştirak etməsini şərtləndirmişdi . Bəm qalasının tikililərindən bu günə qədər qalan hissələri əsas etibarı ilə 12-ci əsrdə tikilmiş və 6 km2 sahəyə malikdir. Kərpicdən tikilmiş qala 13000 insanın yaşaya biləcəyi bir qaladır. Burada 1850-ci ilə qədər yaşayış olmuşdur. 2000 illik bir tarixə malik olan Bəm qalası dünyanın ən böyük kərpicdən tikilmiş kompleksi hesab olunur.
Cem
Cem - tərkibində ən azı 1% pektin maddələri, 1%-dən az olmayaraq üzvi turşu olan bütöv və ya doğranılmış meyvə-giləmeyvənin şəkər şərbətində paldaşəkilli konsistensiyaya qədər bişirilməsindən alınan qida məhsulu. Cem bişirmək üçün turş alma, armud, heyva, gavalı, alça, ərik, şaftalı, albalı (gilənar), gilas, qara qarağat, firəng üzümü, çiyələk, moruq, üzüm, əncir, xurma və digər meyvələrdən istifadə edilir. Cemin mürəbbədən əsas fərqi ondan ibarətdir ki, bişirilən meyvənin formasının saxlanılması vacib deyildir. Eyni zamanda cemin şirəsi mürəbbə şirəsindən fərqli jeleyəbənzər (paldalı) konsistensiyalı olub süzülmür və qeyri-şəffafdır. Cem bir dəfəyə bişirilir. Tərkibində az pektin olan meyvə-giləmeyvələrdən cem bişirdikdə ona davamlı jele əmələgətirən meyvə-giləmeyvə (heyva, bəzi sort almalar, firəng üzümü) qatmaq lazım gəlir. Cem bişirilməsi və əlavə olunan şəkərin miqdarına görə mürəbbəyə, konsistensiyasına və xarici görünüşünə görə povidloya oxşayır. == Mənbə == Əhmədov Ə. 1002 şirniyyat. Bakı, «Gənclik», 2010. == İstinadlar == The principles of jelly-making, by N.E. Goldthwaite ...
Cəm
Cəm (lat. summa) — iki ədədi toplayanda alınan ədəd bu ədədlərin cəmi adlanır.
Jem
Jem — Qazaxıstanın Aqtöbe vilayətinin Mugaljar rayonunda şəhər. Emba şəhərinin 10 kilometr cənubunda yerləşir. Adını Qazax dilində belə adlandırılan Emba çayından almışdır. == Tarixi == İndiki Jem qəsəbəsi keçmiş hərbi şəhər Emba-5, Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyinin 11-ci Dövlət Araşdırma Sahəsinin inzibati və yaşayış mərkəzi. Şəhərin və zibilliyin qoyulduğu tarix, Qazaxıstan SSR-in Aktobe vilayətinin Emba stansiyasından 10 kilometr məsafədə ilk istinad dirəyinin döyüldüyü və çadır şəhərciyinin qurulduğu 7 may 1960-cı il sayılır. Şəhər sonsuz qazax çölləri arasında həqiqətən bir vaha olmuşdur. Qurulan bənd sayəsində bir vaxtlar kiçik Emba çayı bahar daşqınları zamanı geniş və olduqca təhlükəli bir çaya çevrildi. Əslində, hərbçilər boş bir yerin ortasında yaşıllıqlara qərq olmuş bir şəhər şəklində əsl bir möcüzə qurmağı bacardılar. Emba-5 məktəblərin, dükanların, yaxşılaşdırılmış tərtibatlı evlərin, xəstəxana, hesablama mərkəzi və məşhur Qarnizon Zabitlər Evinin (GARDO) sivilizasiyadan çox uzaqlarda tikildiyi nümunə bir hərbi şəhərə çevrildi. raket və pilot [mənbə 2101 gün göstərilməyib].
KLM
KLM və ya Hollandiya Kral Hava Yolları (nid. Koninklijke Luchtvaart Maatschappij) — Hollandiyada hava yolu şirkəti. Air France ilə xidmət verməkdədir. KLM 1919-cu ildə Rotterdam şəhərində qurulmuşdur. Ölkə içi, xarici və yük daşımaları xidmətini 111 ayrı nöqtəyə çatdırmaqdadır. Mərkəzi Amsterdam Şiphol Hava limanıdır.
Kek
kek ya da tort— şirin xəmirdən hazırlanan kiçik ölçülü, adətən də kremli olan şirniyyat məhsulu. == kekların növləri == === Şokoladlı kek === ==== Ərzaqlar ==== 250 qram un 6 ədəd yumurta 130 qram şəkər 50 qram kakao tozu 200 qram qaymaq 100 qram şokolad 5 qram ovulmuş portağal qabığı 1 paket vanil 5 qram soda ==== Hazırlanması ==== Yumurtaların ağını 150 qram şəkərlə çalın. Üzərinə kakao, soda, un, portağal qabığı, vanil və 50 qram şəkərlə ovuşdurulmuş yumurta sarısı əlavə edib xəmir yoğurun. Xəmiri 3 hissəyə bölüb qoğal bişirin. Qaymağı qalan şəkərlə çalın. Şokoladı sürtgəcdən keçirin. Qoğallara çalınmış qaymaq sürtün, sonra şokolad səpin. Məmulatı üçbucaq formasında doğrayıb 20 dəqiqə soyuq yerdə saxlayın. Nuş olsun! === Portağal sufleli kek === ==== Tərkibi ==== biskvit üçün: 3 yumurta 150 q şəkər tozu 150-200 q unsufle üçün: 20 q jelatin 200-250 portağal şirəsi (4-5 portağalın) 500 ml 33-35%-li qaymaq 150 q şəkər tozu ==== Hazırlanması ==== Yumurtaları şəkər tozu ilə çalın.
Ken
Ken — Yaponiya kişi adı. Ken Naqanuma — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Ken Noritake — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Ken Robinson (maarifçi) — İngiltərəli müəllif.
Ker
Ker - türk və altay mifologiyalarında pis varlıq. Gər (Gir, Kir) olaraq da deyilir. O varlığın pis bir xüsusiyyətə sahib olduğunu göstərir. Tek ayaqlı, tək gözlü, tək qollu keçəl varlıqlardır. Şumerlerde Qur adlı bir yer altı canavarı bulunur ki, yer altında yaşayan varlıqların Ker sözcüyü ilə təyin olunması bununla əlaqəli ola bilər. Yeraltında yaşadığına inanılan "Ötker" adlı pis varlıqlar da bunların bir növüdür. O biri aləmə aid canlılar daim tək gözlüdür. Ker sözünün kor mənasını verdiyini qarşıya qoyan görüşlər də mövcuddur. Bu sifətlə xatırlanan beş əhəmiyyətli varlıq tapılar. Ker Yutpa: Yeraltı əjdahası Ker Abra: Yeraltı ilanı Ker Arat: Yeraltı balığı Ker Doydu: Yeraltı balığı Ker Köylek: Yeraltı cadugəri == Etimologiya == (Ker/Gər/Gir) kökündən törəmişdir.
Kev
Elektron volt (eV) hissəciklər fizikasında istifadə olunan enerji vahididir. Hissəciklər fizikasında kütlə də elektron volt vasitəsilə ifadə olunur. Vahid 1912-ci ildə təklif edilmişdir, 1930-cu ildən istifadə olunur.Fizikada, kimyada və səhiyyədə istifadə olunur. == eV enerji vahidi kimi == Elektron x volt potensiala malik yerdən (x+1) volt potensiala malik yerə hərəkət etdikdə (və ya sürətləndikdə) elektronun qazandığı potensial enerji 1 elektron volt olur.1 elektron volt= 1.602 176 565(35) × 10−19 coulVahid çox kiçik olduğundan onun daha yüksək dərəcələrindən istifadə edilir: keV — (kilo yunan khilioi — min) — 103 elektron volt MeV — (meqa yunan megas — böyük) — 106 elektron volt GeV — (giqa yunan gigas — giqant) — 109 elektron volt TeV — (tera yunan teras — monstr) — 1012 elektron volt == eV/c2 kütlə vahidi kimi == Elektron volt vahidi enerji ilə yanaşı kütlə üçün də işlənir. Bu A. Eynşteynin (A. Einstein) E =mc2 formulundan alınır. Bu formulaya görə enerji kütlə ilə işıq sürəti kvadratının hasilinə bərabərdir. E = m ∗ c 2 {\displaystyle E=m*c^{2}} Buradan m = E / c 2 {\displaystyle m=E/c^{2}} Beləliklə 1 eV/c2 = 1.782 661 845(39) × 10−36 kg Məsələn, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV/c2 və ya 1.672 621 777(74)×10−27 kgBəzən fizikaya aid ədəbiyyatda kütləni elektron volt ilə ifadə edəndə vahidin c2 hissəsi nəzərə alınmır. Belə ki, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV kimi də yazıla bilir.
Keş
Keş yaddaş (ing. cache) — prosessorla əsas yaddaş arasında yerləşən kiçik tutuma və yüksək işləmə sürətinə malik yaddaşdır. ən güçlü prossessor İ7 dir. Əsasən onu təmizləyərək yaddaşı artırırlar. Bu zaman heç bir şey silinmir əksinə yenilənir Əməli yaddaşa müraciəti sürətləndirmək, kompüterin məhsuldarlığını artırmaq üçün onlarda xüsusi hazırlanmış yaddaşdan - keş yaddaşdan istifadə edilir. Bütün əsas yaddaşın sürətlə işləyən keş-yaddaş kimi hazırlanması texnoloji cəhətdən çox baha başa gələrdi. Odur ki, iqtisadi cəhətdən kiçik tutuma malik yaddaş sahəsinin sürətinin artırılması əlverişlidir. Kompüterin yaddaşına müraciət edən zaman verilənlər keş-yaddaşdan axtarılır. Buna əsas səbəb odur ki, keş-yaddaşa verilənləri axtarmaq üçün edilən müraciət vaxtı əməli yaddaşa edilən müraciət vaxtından bir neçə dəfə azdır. Keş-yaddaşın tutumu artdıqca kompüterin işləmə sürəti də artmış olur.
Kim
Kim (ad)
Kom
Kom dağı — Bolqarıstanda dağ. Kom FK — Monteneqronun paytaxtı Podqoritsanın peşəkar futbol klubu.
Krem
Krem, tam yağlı süddən yağ hissəsinin ayrılması nəticəsində əldə edilən süd məhsuludur. Kərə yağı, xama, dondurma istehsalı üçün istifadə olunur, təzə istehlak olunur. == Krem istehsalı == Ayırıcıların ixtirasından əvvəl, çökmüş südün altda bir kranla xüsusi qablara boşaldılması ilə krem ​​əldə edilmişdir və buna görə ona “krem” adı verilmişdir. Ümumiyyətlə, qaymaq və xama yalnız istehsal üsulu ilə fərqlənən çökmüş südün üst təbəqəsidir. Qədim Slavlar müasir Ukrayna dilində də olduğu kimi ona “Vershki” deyirdilər. Süd sənayesi müəssisələrində krem, süd plazmasından daha yüngül süd yağından topları ayıran santrafujlu ayırıcılarda təzə inək südündən ​​istehsal olunur. Süd ilkin olaraq kiçik çirklərdən təmizlənir və qızdırılır. Ayrılma 40-45 °C temperaturda aparılır. Ayrılmış kremin yağ tərkibi tamburun fırlanma sürəti ilə tənzimlənə bilər, məhsulun son yağ tərkibi tam və ya yağsız süd əlavə edilərək standartlaşdırılır. Sonra krem ​​homogenləşdirilir və 85-88 °C-də 10-15 dəqiqə pasterizə edilir, 4-6 °C-yə qədər soyudulur və tökülür.
Mem
Mem (ing. meme, ru. мем) -bir nəsildən başqa nəsilə genetik olaraq deyil, imitasiya, öyrətmə yoluyla ötürülən mədəni informasiya. "Mem" termini yunan dilindəki μίμημα ("oxşarlıq") sözündəndir. Mem anlayışı və onun konsepsiyası 1976-cı ildə Riçard Dokinz (Richard Dawkins) tərəfindən "Eqoist gen" kitabında işlənib. İnternetdə bu termindən, adətən, çox sürətlə populyarlıq qazanan sözü, ifadəni, görüntünü bildirmək üçün istifadə olunur. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Yem
== Yem bitkiləri == Becərilən yem bitkiləri-kənd təsərrüfatı heyvanlarının yemləndirilməsi üçün becərilən birillik, ikiillik və çoxillik bitkilər, siloslu və dənli Y.b. aiddir. Azərbaycan respublikasında birillik və çoxillik yem otları, şalğam, yemlik, yerkökü, yem çuğunduru, turneps, kartof (yemlik sortları), yerarmudu, yemlik qarpız və qabaq, qarğıdalı, günəbaxan, yem kələmi və s. becərilir. Yaşıl yem üçün dənli-paxlalı (noxud, soya, mərci) və dənli yemlər (çovdar, vələmir, arpa, darı) bitkilər, dənli yemlər almaq üçün çöl noxudu, at paxlası, noxud, vələmir, arpa, qarğıdalı, darı, kalış və s. bitkilərdən istifadə olunur. == Yem əmsalı == İstifadə olunan yem kütləsinin, yemi istifadə edənin çəkisinin artımına nisbəti (onların kimyəvi tərkibindən asılı olmayaraq). Y.ə. sənaye heyvanlarının inkişafı üçün yem resurslarının effektivliyini göstərir. == Yem norması == Heyvanların sağlam saxlanmasını v ə yüksək məhsuldarlığını təmin etmək üçün zəruri qidalı maddələrin miqdarı.
Ket
Ketlər
Qəm
Kədər və ya qəm — mənfi duyğu və ya bədbəxt olmaq hissi.
Zəm-zəm suyu
Zəm-zəm suyu (ərəb. زمزم‎) — Məkkə şəhərində, Məscidül-həramın ərazisində, İslam dininin ən müqəddəs yeri sayılan Kəbədən 20 metr şərqdə yerləşən bulaqdır. İslam inanclarına görə, bu bulaq min illər əvvəl, İbrahim peyğəmbərin körpə oğlu İsmayıl susuzluqdan ağladığı vaxt möcüzəvi şəkildə Allah tərəfindən yaradılmışdır. Hər il milyonlarla zəvvar Həcc və ya Ümrə ziyarətləri zamanı bu bulağın suyundan içir və özü ilə götürür. == Yaranması == İslam tarixində qeyd olunur ki, İbrahim peyğəmbər Allahın əmri ilə öz körpə oğlu İsmayılı və onun anası Həcəri Hicazda qoyub gedir. Həcər susuzluqdan əziyyət çəkən oğlu üçün su axtarsa da, tapa bilmir. Çünki Məkkə isti və quru havası və çox az su mənbəyi olan yerdə yerləşir. Həcər su axtarışında 7 dəfə Səfa və Mərva dağları arasındakı məsafəni gedib gəlir. Susuzlayan İsmayıl ayaqları ilə yeri sürtdükdə həmin yerdən su çıxmağa başlayır. Bu hadisənin başqa bir versiyasında Allah Cəbrayılı göndərir və o öz əsası (digər versiyada qanadı) ilə yerə toxunur və həmin yerdən su çıxır.
Həm sevincdə, həm kədərdə
Həm sevincdə, həm kədərdə (hindcə: कभी ख़ुशी ख़ुशी कभी कभी ग़म-->, Rom: Kabhi Khushi Kabhie Gham) — rejissoru Karan Johar olan Bollivud filmidir. Filmdə Amitabh Bachchan, Jaya Bachchan, Shahrukh Khan, Kajol, Hrithik Roshan, Kareena Kapoor və Rani Mukerji çəkilmişdirlər. Film Kuch Kuch Hota Hai filmindən sonra çəkilmişdir. == Süjet xətti == Rahul Yaşvardhan və Nandinin ögey övladıdır. O məktəbi bitirib gələndə qardaşı Rohan 9 yaşındadır. Rahulun atası Hindistanın zəngin insanlarından biridir. O, oğlunu ən yaxın dostunun qızı Naina ilə evləndirmək istəyir, lakin Rahul onların evində dayə işləyən qadının qardaşı qızı Ancaliyə aşiq olur. Rahulun atası buna qarşıdır və Rahul vəziyyəti izah etmək üçün Ancalinin yanına gedəndə Ancalinin atasının öldüyünü görür və elə həmin gün onunla evlənir. Bundan xəbər tutan atası Rahuldan imtina edir. Rahul İngiltərəyə gedir, bir daha geri qayıtmır.
Spişskа Nоvа Vеs
Spişskа Nоvа Vеs (slovak. Spišská Nová Ves, alm. Zipser Neudorf‎, mac. Igló) — Slovakiyanın şərqində şəhər. Koşitse bölgəsində yerləşir. Əhalisi 39 min nəfərdir. === Əhali === === Etnik tərkib === == Siyasət == 1989-cu ildən şəhər icra başçıları: 1989 – 1990 – Ján Borovský 1990 – 1994 – Rastislav Jacák 1994 – 2002 – Karol Mitrík 2002 – 2006 – Anna Fedorová 2006 – 2014 – Ján Volný, PhD. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Almaniya Alsfeld (alm. Alsfeld‎) Çexiya Havliçkuv-Brod (çex. Havlíčkův Brod) Polşa Groets (pol. Grójec) Fransa Eql (fr.
Pa-dе-Kale (departament)
Pa-dе-Kale (fr. Pas-de-Calais) — Fransanın şimal-qərbində yerləşən, O-de-Frans regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 62. İnzibati mərkəzi — Arras. Əhalisi - 1.472.589 nəfər (departamentlər arasında 7-ci yer, 2014-cü ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Nor departamenti O-de-Frans regiounun bir hissəsidir, Nor və Somma departamentləri ilə sərhəddir. Şimaldan Şimal dənizinin suları, qərbdən Pa-de-Kale boğazı tərəfindən yuyulur. Ərazisi — 6671 km². Departamentin əsas şəhərləri Kale, Bulon-sür-Mer, Arras, Lans, Lyeven və Sent-Omer. == Tarixi == Birinci Dünya müharibəsi dövründə Pa-dе-Kale də çox qanlı döyüşlər olmuşdur.
Xəmsə əlyazması (М—156)
Xəmsə əlyazması М-156 — farsdilli epik ədəbiyyatın klassiklərindən biri olan Nizami Gəncəvinin poemalarının toplandığı tarixi əlyazma. Əlyazma Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır. == Xüsusiyyətləri == Əlyazmasında "Xəmsə" poemalarından ikisinin ardıcıllığı pozulmuşdur. Belə ki, "Sirlər xəzinəsi"ndən (1b — 26b) sonra "Leyli və Məcnun" (128b — 77a), daha sonra isə "Xosrov və Şirin" (78b — 118a) gəlir.Əlyazmasında dördüncü poema olan "Yeddi gözəl", digər poemalardan daha əvvəl - XVI əsrin I yarısında yazılmışdır. Həmin poemanın mətni incə əl işi olan və qızıl suyu, açıq mavi və qara boyalarla işlənmiş nəbati naxışlarla bəzədilmiş ünvan səhifəsi ilə başlayır. Poemanın mətni noxud rəngli yüksək keyfiyyətli şərq kağızı üzərində dörd sütun şəklində kalliqrafik nəstəliq ilə yazılmış, səhifənin kənarı isə qızılı və mavi rəngli xətlərlə çərçivələnmiş, qızılı və qara çərçivələrə alınmışdır. Sütunlar iki incə qızılı xəttlə bir-birindən ayrılmışdır. Çərçivələr arasındakı boşluqlar qızıl suyu ilə çəkilmiş nəbati naxışlarla doldurulmuşdur. Səhifələrin bəzədilməsində də eyni formada, qızıl suyu ilə çəkilmiş nəbati naxışlardan istifadə olunmuşdur. Həmin poemaya Təbriz miniatür məktəbinə məxsus 27 miniatür (126b, 127b, 129а, 130а, 131а, 131b, 132b, 133b, 134b, 135а, 136b 137b, 138b, 139b, 140b, 142, 144а, 145а, 148а, 155b, 158b, 161b 165а, 167b, 169а, 170b, 171b) çəkilmişdir.
Xəmsə əlyazması (М—439)
Xəmsə əlyazması М-439 — Nizami Gəncəvi “Xəmsə”sinin iki poemasından ibrarət olan əlyazması nüsxəsi. Hazırda AMEA Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır. == Xüsusiyyətləri == Əlyazmasında “Xəmsə”yə daxil olan “Leyli və Məcnun” və “Yeddi gözəl” poemaları vardır. Əlyazmanın bir çox yerlərində tikmə zamanı düzülüşün pozulması müşahidə edilir. Mətnlər kalliqrafik nəstəliq ilə dörd sütun şəklində yazılmış və müxtəlif rəngli xətlərdən çərçivəyə alınmışdır. Əlyazmasının kağızı Orta Asiya mənşəlidir.Əlyazmasında Herat miniatür məktəbinə məxsus üç miniatür vardır. Əlyazma mətninin başlanğıcında rəngli divan vardır. Şərq mənşəli üzləməsi qəhvəyi rəngli dəridən hazırlanmış və romb formalı medalyonla bəzədilmişdir. Ölçüləri 14 × 24 sm olan 84 səhifəli əlyazması hicri 1110-cu ildə (1698/1699) hazırlanmışdır. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Хамсэ // Низами Гянджеви: Краткий справочник / Составитель Дж.
Xəmsə əlyazması (М—500)
Xəmsə əlyazması М-500 — Nizami Gəncəvinin bütün poemalarını özündə birləşdirən və XVII əsrdə yazılmış əlyazma. AMEA Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır. == Xüsusiyyətləri == Əlyazmanın siyahısı tam deyil və "İsgəndərnamə"nin "İqbalnamə" hissəsi yoxdur. Buna baxmayaraq, poemaların sıralanması ardıcıllığı ənənəvidir. Əlyazmasının səhifələrində dioqanal üzrə Əmir Xosrov Dəhləvinin "Xəmsə"si də yazılmışdır.Əlyazmasının mətni yüksək keyfiyyətli və krem rəngli parlaq şərq kağızı üzərində yaxşı keyfiyyətli nəstəliq xətti ilə iki sütun şəklində yazılmış və qızıl suyu ilə çəkilmiş iki xətlə çərçivəyə alınmışdır. Həmçinin səhifələrdəki yazı sütunları da oxşar iki sütunla bir-birindən ayrılmışdır. Başlıqlar isə qızıl suyu ilə süls xətti ilə yazılmışdır.Poemaların hər birinin başlanğıcında rəngarəng, çiçəkli bədii ünvan səhifəsi vardır. Ünvan səhifəsi qızıl suyu, lazur, kinovar və beyllərlə işlənmişdir. Əlyazmasının sonunda bir qəsidə də verilmişdir (699a−570b). Əlyazması müasir üzlənməyə malikdir.Paleoqrafik xüsusiyyətlərinə görə əlyazması XV əsrin I yarısına aid edilir.