Lüğətlərdə axtarış.

Vilyam Kolenso (ing. William Colenso; 17 noyabr 1811 – 10 fevral 1899) — Yeni Zelandiya botaniki, mikoloqu. == Elmi fəaliyyəti == Vilyam Kolenso toxumlu bitkilər, mamırkimilər, qıjıkimilər, mikologiya üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == William Colenso. The Authentic and Genuine History of the Signing of the Treaty of Waitangi. Government Printer, 1890.

Vilyam Kolenso (ing. William Colenso; 17 noyabr 1811 – 10 fevral 1899) — Yeni Zelandiya botaniki, mikoloqu. == Elmi fəaliyyəti == Vilyam Kolenso toxumlu bitkilər, mamırkimilər, qıjıkimilər, mikologiya üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == William Colenso. The Authentic and Genuine History of the Signing of the Treaty of Waitangi. Government Printer, 1890.

Əli Kolen — Afrikada müasir Mali ərazisində XIII əsrdə yaranmış Sonqai dövlətinin banisi. == Haqqında == Sonqai tayfası əvvəllər Afrikada Böyük Səhra ətrafında yarımköçəri həyat həyat tərzi keçirirdi. Mülahizələrə görə onlar Air vilayətindəki Sonq şəhərinin əsasını qoymuşdular. Quraqlıq nəticəsində köç etməyə məcbur olan sonqailər Niger çayının münbit vadisində məskunlaşaraq 890-cı ildə Qao şəhərinin əsasını qoymuşlar. Şəhər çox əlverişli mövqedə yerləşirdi. Şimaldan cənuba doğru gedən karvan yolları buradan keçirdi. Tezliklə Qao şəhəri sürətlə böyüməyə başladı. Sonqailər əvvəllər bütpərəst olsalar da, XII əsrin əvvəllərində onlar İslam dinini qəbul etdilər. XIII əsrin əvvəllərində Qao hakimləri Mali dövlətindən asılılığı qəbul etməyə məcbur olmuşdur. Qao hakimləri gəlirlərinin 1/3 hissəsini Mali hökmdarlarına verməli və oğlanlarını girov kimi Mali hökmdarının sarayına göndərməli idilər.

Bolero Moris Ravelin orkestr ifası üçün yazdığı ən məşhur musiqi kompozisiyasıdır. Bolerodan əvvəl Ravel bir sıra baletlər, suitalar bəstələmişdir. Bolero Ravelin rəqs hərəkətlərinə musiqi olaraq yeni bir yanaşması idi. Əsər orekstrada iki nəfərin ifası ilə başlayır, bütün orkestrın ifası ilə tamamlanır. == Musiqisi == Bolero böyük bir orkestranın ifası üçün bəstələnmişdir.

Vilyam Kolenso (ing. William Colenso; 17 noyabr 1811 – 10 fevral 1899) — Yeni Zelandiya botaniki, mikoloqu. == Elmi fəaliyyəti == Vilyam Kolenso toxumlu bitkilər, mamırkimilər, qıjıkimilər, mikologiya üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == William Colenso. The Authentic and Genuine History of the Signing of the Treaty of Waitangi. Government Printer, 1890.

Koblens (alm. Koblenz‎; lat. Confluentes) — Reynland-Pfalts əyalətində, Almaniyanın qərbində yerləşən alman şəhəri.

Kocedo (kor. 거제도) — Yapon dənizində, Koreya yarımadası sahillərində yerləşən, Cənubi Koreya aid olan ada. Kocedo sahəsinə görə Cənubi Koreyanın ikinci (383,44 km²) ən böyük adasıdır. Əsas yaşayış məntəqəsi Koce şəhəridir. == Tarixi == Koreya müharibəsi dönəmində adada "№ 76" saylı hərbi düşərgə olmuşdur. Burada şimali koreyalı və çinli əsirlər saxlanılırdı. 7 may 1952-ci ildə amerikan ordusunun onları köçürməsi cəhdi zamanı düşərgədə üsyan başlayır. Düşərgə rəhbəri general F. Dodd öldürülür. Sovet mənbələrinin məlumatına görə üsyanın yatırılmasında zirehli texnikalardan və kimyəvi silahlardan istifadə edilmişdir.

Kolanı (Hacıqabul) — Azərbaycanın Hacıqabul rayonunda kənd. Kolanı (Salyan) — Azərbaycanın Salyan rayonunda kənd. Kolanı (Siyəzən) — Azərbaycanın Siyəzən rayonunda kənd. Kolanı (Yevlax) — Azərbaycanın Yevlax rayonunda kənd. Kolanı (Şahbuz) — Azərbaycanın Şahbuz rayonunda kənd.

Vəba (lat. cholera) — Vibrio cholerae adlı bakteriyanın səbəb olduğu nazik bağırsağın infeksion xəstəliyidir. Bağırsaq infeksiyası, sərt və şiddətli ishal ilə müşahidə edilir. Bu xəstəlik üçün güclü zəhərlənmə, qusma, ishal, orqanizmin kəskin susuzlaşması və nazik bağırsağın zədələnməsi xarakterik cəhətlərdir. Vəba xəstəliyində ölüm halları yüksəkdir. Günəş işığı bu törədicilərə məhvedici təsir göstərir. Vibrion (vəba törədicisi) qaynadıldıqda, habelə xlorlu əhəng və xloramin məhlulunun təsirindən tez məhv olur. Xəstəlik, ümumiyyətlə, nəcis bulaşmış çirkli su ya da bu suyla yuyulmuş qidalar vasitəsilə yayılır. Buna görə kanalizasiya və ya su təmizləmə sistemlərindəki hər hansı bir səhv vəbanın qısa müddətdə geniş əraziyə yayılmasına yol aça bilər. Vəbanı asanlıqla müalicə etmək mümkündür, lakin müalicə edilməzsə, %50 nisbətində ölümlə nəticələnə bilər.

Kolett, tam adı Sidoni-Qabriel Kolett (fr. Sidonie-Gabrielle Colette; 28 yanvar 1873[…], Sen-Sovyor-an-Pyuize[d] – 3 avqust 1954[…], Paris) — fransız yazıçısı, Belle Époque-un ulduzlarından biri; 1945-ci ildən Qonkur akademiyasının üzvü. == Bioqrafiyası == Məmurun qızı, Burqundiyada doğulub böyümüşdür. 1893-cü ildə "Villi" təxəllüsü ilə tanınan o vaxtkı populyar yazıçı, jurnalist, musiqi tənqidçisi Anri Qotye-Villar (1859-1931) ilə evləndi. Onu paytaxtın ədəbi və bədii dairələri ilə tanış etdi, eyni zamanda utancsızlıqla "ədəbi neqr" olaraq istifadə etdi: 1896-cı ildən Kolett onun üçün "Klodine" haqqında təxəllüsü ilə nəşr etdirdiyi bir sıra avtobioqrafik roman yazdı. Öz təxəllüsü altında Kolett yalnız 1904-cü ildə nəşr etməyə başladı. Həyat yoldaşından uzaqlaşaraq öz yolunu axtarır, 1906-cı ildən musiqi salonunda, Marin teatrında, Mulin Ruj və s. müzikllarda çıxış etməyə başlayır. Sonra ərindən boşanır, qadınlarla bir neçə roman (həyat yoldaşı, yazıçı və aktrisa da daxil olmaqla Matilda de Morni, markiz de Belbyoff, Missi adı ilə çox tanınmayan, Poler təxəllüsü ilə çıxış edən aktrisa və müğənni Emili-Mari Buşo) və kişilər (bunların arasında - Qabriel d'Annunzio, məşhur boksçu və oyunçu Oqüst Olimp Erno və s.) yaşayır. Mulin Ruj səhnəsindəki "Misir xəyalları" pantomimasında (1907) Matilda de Morni ilə açıq öpüşməsi paytaxtda çox səs-küyə və polis prefekturasının müdaxiləsinə səbəb olmuşdur.

Kollenyo (it. Collegno) — İtaliyanın Pyemont regionunda şəhər.

Komino (malta Comino, malta Kemmuna) — Malta arxipelaqına daxil olan kiçik ada. Aralıq dənizinin suları ilə əhatələnir. Qozo və Malta adaları arasında qərarlaşır. Ümumi sahəsi 3,5 km²-dir. 2017-ci il məlumatına görə ada əhalisinin sayı 3 nəfərdir. == Tarixi == Adanın adı Maltada geniş yayılmış yaban toxumunun adından gəlir. Roma hakimiyyəti dövründə Kominoda kəndlilər yaşayırdılar, lakin uzun müddət ada zəif məskunlaşmış və ya hətta tərk edilmişdir. Adanın sahilləri əhəng daşları ilə kəsilmiş və orta əsrlərdə quldurlar və qaçaqmalçılar arasında çox populyar olan dərin mağaralarla kəsilmişdir. Daha sonra Malta cəngavərləri bu adadan ov və istirahət üçün istifadə edirdilər. 1285-ci ildən bəri Kominoda yəhudi mistiki və kabbalisti İbrahim Əbulafiyanın evi olmuşdur.

Korenk (fr. Corenc) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Melan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38126. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 3944 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 480 km cənub-şərqdə, Liondan 95 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 4 km şimal-qərbdə yerləşir.

Köhlən (at)

Kələmo (lat. Acipenser nudiventris) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin nərəkimilər dəstəsinin nərələr fəsiləsinin nərə cinsinə aid heyvan növü. == Yayılması == Qara dəniz, Azov, Xəzər və Aral dənizlərində yayılmış, Balxaş gölündə iqlimləşdirilmişdir. Azərbaycan sularında Kür qayabalığı populyasiyası yaşayır. == Morfoloji əlamətləri == Bədəninin uzunluğu 2 m, kütləsi 30 kq-a qədərdir. Burnu nisbətən qısa, itidir. Alt dodağı bütövdür, bığcıqları saçaqlıdır.Bel sırasında 11-dən 16-dək, yan sıralarında 51-dən 74-dək, qarın sıralarında isə 11-dən 27-dək sümük lövhəciklər vardır. Qəlsəmə Bədəni qəhvəyidir. Qarnı ağ rəngdədir. Üzərindəki açıq rəngli iri pulcuqlar beş xətdə düzülmüşlər.

Kələnov — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun Zərqava inzibati ərazi dairəsində kənd.Hazırda kənddə əsas təsərrüfat sahələri bitkiçilik və heyvandarlıqdır. Kənddə tam orta məktəb, klub, kitabxana və tibb məntəqəsi fəaliyyət göstərir.Ölkə regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramına uyğun olaraq, kəndə 2018-ci ildə asfalt örtüklü avtomobil yolu çəkilmişdir. Kəndin 2 yetirməsi Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda şəhid olmuşdur. Firuz Mustafayev və Eyvaz Babayev Qarabağ ətrafında gedən döyüşlərdə Bətən yolunda canlarından keçmişlər.Kələnov kənd tam orta məktəbinə şəhid Firuz Mustafayevin adı verilmişdir.Hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru Əli Eyvazovun 2010-cu ildə nəşr edilmiş "Bir batalyonun tarixi" sənədli povestində F.Mustafayevin döyüş yolu barədə bəhs edilib.Şəhidlərdən başqa,Kələnovun yeirmələri sırasında 10 nəfər Qarabağ müharibəsi veteranı vardır. Adı çəkilən povestdə cəbhə zonasına Quba rayonundan ən çox köməklik göstərmiş təşkilatların və müəssisələrin sırasında "Kalinin" adına (sonradan "İstiqlal" adlanan)sovxozun da adı qeyd edilmişdir.Məlumat üçün bildirmək lazımdır ki,ön cəbhəyə mümkün olan köməkliyi göstərən və arxa cəbhədə isə döyüşçülərin ailələrinə zəruri yardımlar etməyi üzərinə götürən həmin sovxozun rəhbəri Səfər Bayramov da Kələnovun yetirməsidir. == Tarixi == Kəndin ərazisi təsərrüfat məşğuliyyəti üçün əlverişli olduğuna görə keçmişdə Zərqava kəndindən bir sıra ailələr əvvəlcə bu məkandan qışlaq kimi istıfadə üçün buraya gəlmiş və 19-cu əsrin əvvəllərindən isə indiki ərazidə həmişəlik məskunlaşmışlar.Həm ilk zamanlarda,həm də sonrakı dövrlərdə əsasən taxılçılıqla,maldarlıqla, arıçılıqla,bağçılıqla məşğul olmuşlar. Yerli əhali arasında indiyədək işlədilən "Dadaş bağı", "Salman bağı", "Hacı bağçası" (tatca:"Bağça Həci"), "Murad bağı", "Məmmədağa qoruğu", "Axundun arıçılıq sahəsi" (tatca:"Əngəlu Axund"), "Talıbın arıçılıq sahəsi" (tatca:"Əngəlu Talıb") və sair yer adları o dövrlərdə yaranıb və ərazidə məskunlaşmış insanların məşğuliyyətini göstərir. Kəndin böyük biçənək sahələri olan "Güləvaxt" adlanan ərazisində isə ilk zamanlarda ot biçini ilə məşğul olublar. Həmin məkan geniş əraziyə malik düzənlikdən ibarət olub.Düzənliyin əhatə etdiyi sahələr əvvəlcə tam boş idi,orada hələ yaşayış da yox idi. Oradakı biçənək sahələri hər ilin bahar aylarında gül-çiçəyə bürünürdü.Sahələri biçən insanlar isə uzaqda yaşadıqlarına görə biçənəklərin olduğu ərazidə görüləcək yeganə təsərrüfat işini - otların biçilməsi işini məhz düzənliyin gül-çiçək vaxtında yerinə yetirirdilər.

Cekob Levi Moreno (18 may 1889, Buxarest- 14 may 1974, Nyu-York) — rumın mənşəli amerikalı sosioloq və psixoloq, sosiometriyanın və sosioterapevtik vasitə olan qrup psixoterapiyasının (psixodram metodu) yaradıcısı. == Həyatı == O, Buxarestdə anadan olmuş , beş yaşı olanda ailəsi ilə Vyanaya köçmüş və burada oxumağa başlamış , orta təhsilini isə Almaniyada bitirmişdir. Ali təhsilini Vyana universitetində almış, əvvəlcə fəlsəfəni, sonra isə tibbi öyrənmişdir.1915-ci-ildən 1917-ci-ilə qədər o, Mittendorfda (Avstriya) qaçqınlar düşərgəsinin həkimi və komendantı olmuşdur. Məhz burada o, sağlam cəmiyyətdə şəxsiyyətlərarası münasibətlərin əhəmiyyətli olması barədə özünün ilkin müşahidələrini aparmışdır.1918-ci ildən 1925-ci ilədək Moreno psixiatriya təcrübəsi ilə məşğul olmuşdur. Bu müddətdə onun ilk elmi işləri alman dilində yazılmış və dərc edilmişdir. Elə bu dövrdə o, gənc müəlliflərin , xüsusilə Martin Buberin çap olunduğu "Daymon" jurnalını nəşr etdirir. 1925-ci ildə Moreno Nyu York şəhərinə köçdü. Burada psixiatr kimi işləyirdi və psixodramatika ilə davam etdirdi. O, Sİng Sing kimi məktəblərdə ə cəzaçəkmə müəssələrində qrup terapiyası təqdim etdi və onun tədqiqatlarının nəticələrini 1934-cü ildə nəşr olunan "Who Shall Survive?: Foundations of Sociometry, Group Psychotherapy, and Sociodrama" adlı kitabını tərtib etdi. 1936–1968-ci illər arasında tam vəzifəli həkim olaraq işlədi.

Oklend (Kaliforniya)

Oklend (Kaliforniya)

Olenok (saxa Өлөөн) — Rusiya ərazisində Şərqi Sibirdən axan çay. Krasnoyarsk diyarı ərazisindən axaraq Yakutiya ərazisində dənizə tökülür. Rusiyanın ən uzun çaylarından biridir. Cəmi 92 km məsafədə naviqasiya mümkündür == Coğrafiyası == Çay Orta Sibir öndağlığı ilə Şimali Sibir çökəkliyi ilə axır. Laptevlər dənizinə daxil olan Olenok körfəzinə tökülür. Dənizə töküldüyü yerdə sahəsi 475 km² olan delta əmələ gətirir. Çayın uzunluğu 2292 km, hövzəsinin sahəsi 219 min. km² təşkil edir. Çayın deltasında bir qrup adalar vardır: Canqılax, Kuqun-Arıta, Ulaxan Arı (iri adalar), Bılıktax-Arıta, Oççuquy-Arı, Oqonner-Arıta, Ot-Arı, Bolder-Arıta, Syuqyulder-Arlta, Olete-Arıta, Okuollax-Arıta, Kersyose-Arıta, Xobuox-Arıta, Kasyan-Arıta, Şved-Mayaktax-Arıta, Eppet-Belkey, Kyiryor-Arı, Tonqolox-Belkee, Xastax-Arı, Tiqyan-Arı, Xaxıs-Belkee, Borid-Arıta, İsay-Belkee (kiçik adaları). Çayın dənizə töküldüyü yerdə Şaxtalax-Arı adası yerləşir.

Solent (ing. The Solent) — La-Manşın şimalında yerləşən boğaz, Vayt adasını Böyük Britaniya adasından ayırır. Boğazdan çoxlu sayda sərnişin, yük və hərbi gəmilər keçir. Yelkənli qayıqların yarışları keçirilməsi ilə seçilir. Sahilində iki mühüm liman şəhərləri yerləşir: Sauthemptom və Portsmunt. Boğazın şimalında Sauthemptom -Uoter körfəzi qərarlaşır. Boğazın sahil hissəsinin böyük hissəsi qorunma bölgəsidir. Bölgənin bir hissəsi Nyu-Forest Milli parkə ərazisinə daxildir. == Tarixi == İlk əvvəllər Solet çay vadisi olmuşdur. Soletin əsas çayları Frum, İtçet və Test olmuşdur.

Toledo (isp. Toledo) — İspaniyanın mərkəzi hissəsində yerləşən şəhər, Toledo və Kastiliya – La-Mança əyalətinin paytaxtı. Madriddən cənub-qərbdə Taxo çayının üzərində yerləşir. Əhalisinin sayı 2007-ci ildə 78 618 nəfər olub. 1986-cı ildə Toledo şəhəri Yuneskonun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilib.

Koley (q.yun. Κωλαῖος) – samoslu qədim yunan səyyahı və gümüş satışı ilə məşğul olan tacir. Atlantik okeanında olmuş adı bizə məlum olan ilk qədim yunandır. == Tartes şəhərinə səfər == Səyyahların adlarının anonim qaldığı qədim dövrdə Koley və Sostratın səyahətləri Herodot tərəfindən əhəmiyyətli sayılmış və o , onların adlarını qeyd etmişdi. Herodot yazır ki, Koley Tartes şəhərinə gedib çıxmış ilk yunandır (e.ə. VII əsrin ortaları) . O , şəhərin hökmdarı Arganthonios tərəfindən yaxşı qaşılanmış və hədiyyələrlə vətəni Yunanıstana yola salınmışdır. Koleyin Tartes şəhərinə səyahəti təsadüf nəticəsində baş tutmuşdu. Əslində, o, Misirə üzürdü, lakin güclü fırtına onun gəmisini istiqamətdən yayındırmışdı və Koley Cəbəllütariq boğazından keçərək müasir İspaniyanın cənub-qərbində yerləşən Tartes şəhərinə üzüb gəlmişdi.Koley bu səfərdən 30 sentner gümüş gətirmişdi, bu çox böyük uğur idi və buna görə də, Koley gümüşün 6 talant məbləğində onda bir hissəsini mis qab hazırlanmasına xərcləyib onu ilahə Hera məbədinə hədiyyə etmişdi. == Tartes şəhərinin əhəmiyyəti == Tartes e.ə.

Aron Koplend (ing. Aaron Copland; 14 noyabr 1900[…], Bruklin, Nyu-York ştatı – 2 dekabr 1990[…]) — Amerikalı bəstəkar, pianoçu, dirijor və pedaqoq. == Həyatı == Əslən Litva yəhudisi olan Aron Koplend Nyu-Yorkun Bruklin məhəlləsində anadan olmuşdur. Ailəsi Amerikaya Şotlandiyadan köçmüşdür. Koplendin atası köçməzdən əvvəl "Kaplan" soyadını "Koplend"ə dəyişir. 15 yaşında o musiqi ilə məşğul olmağa başlamışdır. Leopold Volfson və Rubin Qoldmark onun müəllimləri arasında olmuşlar. Koplend 1921–1924-cü illərdə Paris yaxınlığındakı Fontenblo Musiqi Akademiyasında Nadya Bulanjedən təhsil almışdır. == Fəaliyyəti == Aron Koplend konsertlər və filmlər üçün bir çox musiqi əsərləri yazmışdır. O, müasir Amerikan musiqi stilini yaratmış və ona "Amerikalı bəstəkarların başçısı" ləqəbi verilmişdir.

Bayron Moreno (isp. Byron Aldemar Moreno Ruales) (d. 23 noyabr 1969) — ekvadorlu keçmiş futbol hakimi. 2002-ci ildə Yaponiya və Cənubi Koreyada keçirilmiş dünya çempionatlnda verdiyi qərarlarla uzun müddət gündəmdə olmuşdur. == İtaliya-Cənubi Koreya matçı == Bayron Moreno 2002-ci il dünya çempionatının 1/8 final mərhələsində İtaliyanın meydah sahibi Cənubi Koreyaya məğlub olaraq yarışı tərk etməsindən sonra bir çox futbol mütəxəssisləri və azarkeşləri tərəfindən tənqidlərə məruz almışdır. İtaliyalı futbolçu Françesko Totti və komandanın məşqçisi Covanni Trapattoni İtaliyanın yarışdan kənarlaşdırılmasını əvvəldən qurulmuş plan adlandırmışdır. Trapattoni daha irəli gedərək iki ev sahibindən birinin turnirdə qalması üçün hakimin FİFA-dan tapşırıq aldığını iddia etmişdir. Morenonun oyun zamanı ən çox tənqidlərə məruz qalan qərarları Cənubi Koreyanın xeyrinə erkən penaltinin verilməsi, Damiano Tommazi tərəfindən əlavə vaxtda vurulan qızıl qolun ofsayd səbəbindən hesaba alınmaması və Françesko Tottiyə simulyasiyaya səbəbindən ikinci sarı vərəqənin göstərilməsi idi. === FİFA-nın reaksiyası === FİFA prezidenti Zepp Blatter yan hakimi "fəlakət" adlandırmış və İtaliyanı hələ qrup oyunları zamanı səhv ofsayd qərarlarından əziyyət çəkdiyini etiraf etmişdir. Bununla belə, o, İtaliyaya qarşı hər hansı planın olması fikirlərini inkar etmişdir.