Lüğətlərdə axtarış.

Məskər (ərəb. معسكر‎) və ya Maskara (fr. Mascara) — Əlcəzairin şimal-qərbində, eyniadlı vilayətin inzibati mərkəzi olan şəhər. Xobra çayı üzərində yerləşir. Maskara inzibati, ticarət və kommersiya mərkəzidir. Dəri məmulatları, taxıl, zeytun yağı və şərab istehsal olunur. == Tarixi == Maskara şəhərinin əsası 1701 -ci ildə qoyulmuşdur. Burada Osmanlı imperiyasının hərbi qarnizonu olmuşdur. Şəhərin adı ərəb dilində "hərbi düşərgə" mənasını verir. İndiki ad ərəb dilindəki adı fransız dilinə uyğunlaşdırılmış variantıdır.

Mastara - İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Talin rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 9 km məsafədə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Toponim türk dilində «meşəsiz dağ», «dağın cənub tərəfi» mənasında işlənən mes sözü ilə dərə (tara) sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Orotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. == Əhalisi == 1828-1830 - cu illərdə Türkiyədən 138 erməni göçürülmüşdür. Kənddə ermənilərlə yanaşı 1831-ci il də 7 nəfər, 1897-ci ildə 18 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. XX əsrin əvvəllərində, 1905-1906-cı illərdə azərbaycanlılar deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

Monkarra (fr. Montcarra) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Tur-dyu-Pen kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dyu-Pen. INSEE kodu — 38250. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 351 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 309 ilə 452 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 430 km cənub-şərqdə, Liondan 50 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 55 km şimal-qərbdə yerləşir.

Peskara — İtaliyada Abruzzo regionunun mərkəzi və eyni adı daşıyan Pescara vilayətinin mərkəzi olan Adriatik dənizi sahilində bir liman şəhəridir. "Aterno-Pescaro Çay"nin Adriatik dənizinə qatıldığı mövqedə olan Pescara şəhəri böyük bir bələdiyyə olaraq 1926da o zaman Chieti Rayonu içində çayın cənub sahilində olan Pescara komünü ilə o zaman Teramo elində və çayın şimalında olan Castellamare Adriatıco komününün birləşdirilməsindən doğulmuşdur. Bu yeni şəhərin qurulmasına başda təşəbbüskar olan Pescara'da doğulmuş şair Gabriele D'Annunzio idi. Peskaranın bələdiyyə sərhədləri içindəki əhalisi (31.12.2009 itbarıyla) 123.062 adamdır. Lakin Varoşlarıyla birlikdə şəhərləşmiş metropoludan Peskara əhalisi təxminən 400.000 olduğu təxmin edilməkdədir. Ayrıca Pescara Adriatik Deniz'nde çimərlikləri ilə xüsusilə İtalyan yaz tatilcileri tərəfindən tanınmış bir yazlıq çimərlik istirahət mərkəzidir. Bu səbəblə yaz tətili dövründə şəhərin effektiv əhalisinin bir neçə dəfə artdığı bildirilir.

Toskana — İtaliyanın sahəsi 23,000 kvadrat kilometr (8,900 kv mi) və əhalisi 3.8 milyon olan regionlarından biridir. Regionun paytaxtı Florensiyadır (Firenze də deyilir). == Coğrafiyası == == Mədəniyyət == Toskana regionunun kilsələri, sarayları, sənət qalereyaları, muzeyləri, kəndləri, böyük mədəni və bədii irsi var. Bu eksponatların çoxuna Florensiyada və Siena kimi əsas şəhərlərində, həmçinin San Gimignano kimi ətrafa səpələnmiş kiçik kəndlərində rast gəlinir. === İncəsənət === ==== Əsas mərkəzləri ==== Arettso əyalətində: Arettso Kastilyon Fyorentino Kortona Luçinyano Poppi SansepolkroFlorensiya əyalətində: Florensiya Fyezole ÇertaldoQrosseto əyalətində: Qrosseto Massa Marittima Orbetello Pitilyano Rozelle Sorano SovanaLivorno əyalətində: Campilya Marittima Livorno Pyombino Populoniya SuveretoLukka əyalətində: Barqa Kastelnuovo di Qarfanyana Kastilyone di Qarfanyana Lukka Pyetrasanta Viarecco Villa BazilikaMassa və Karrara əyalətlərində: Massa və Karrara Pontremoli FivittsanoPiza əyalətində: Piza San Miniato Volterra VikopizanoPrato əyalətində: Karminyano Pocco a Kayano PratoPistoya əyalətində: Peşa PistoyaSiena əyalətində: Kolle di Val d'Elsa Pyentsa Montepulçano Montalçino San Ciminyano Siena == İqtisadiyyat == === Turizm === Toskana şəhərlərində böyük təbii və memarlıq gözəlliyi var. Bütün il boyu çoxlu turist qəbul edilir. Bunun da regionun iqtisadiyyatı üçün mühüm əhəmiyyəti var. === Moda === Moda və tekstil sənayesi Florensiya iqtisadiyyatının dayaqlarından biridir. 15-ci əsrdə Florensiya bu cür yun və ipək kimi lüks tekstil sahəsində məşhur idi. Bu gün Avropada ən böyük dizaynerlər Toskanada, xüsusilə də Florensiyada tekstil sektorunda çalışırlar.

Volfqanq Amadey Motsart (alm. Wolfgang Amadeus Mozart‎; 27 yanvar 1756[…], Zalsburq, Zalsburq arxiyepiskopluğu[d], Müqəddəs Roma imperiyası[…] – 5 dekabr 1791[…], Vyana, Avstriya hersoqluğu, Müqəddəs Roma imperiyası[…]) — dahi Avstriya bəstəkarı, Avropa klassik musiqisinin ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri. Motsart bəstəkarlıqla yanaşı, eyni zamanda mahir skripkaçı, orqan ifaçısı və dirijor da olmuşdur. Müəllifin dediyinə görə dahi bəstəkar qeyri-adi musiqi duyumu, eşitdiyi musiqiləri yadda saxlama və improvizə etmə kimi fenomenal qabiliyyətlərə malik olmuşdur. Yaratdığı 600-dən çox əsəri simfonik, konsert, kamera, piano, xor kimi klassik musiqi janrlarının ən yüksək zirvələrində qərarlaşıb. Onun əsərləri dünyanın ən nüfuzlu orkestrlərinin konsert repertuarlarının ayrılmaz parçasını təşkil edir. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. == Həyatı == Volfqanq Amadey Motsart o dövrlər Müqəddəs Roma imperiyasının tərkib hissəsi olan Avstriyanın Salzburq arxiyepiskopluğunun eyniadlı şəhərində Leopold və Anna Mariya Pertl Motsartların ailəsində dünyaya göz açmışdır. Motsartın özündən savayı sağ qalmış "Nanerl" Mariya Anna adlı bacısı da olmuşdur. Motsart doğumundan bir gün sonra Müqəddəs Rupert kilsəsində xaç suyuna salınmışdır.

Moskva (rus. Москва) — Rusiya Federasiyasının paytaxtı, ölkəsinin federal əhəmiyyətli şəhəri, Mərkəz Federal Dairəsinin inzibati mərkəzi və Moskva vilayətinin (tərkibinə aid olmasa da) mərkəzi. (2019) əhalisi ilə bu göstəriciyə görə Rusiyanın ən böyük şəhəri və subyektidir. Ərazisi bütövlüklə Avropada yerləşən şəhərlər içərisində ən çox əhaliyə maikdir, əhalisinin sayına görə dünya şəhərlərin onluğuna daxildir, dünyanın ən böyük rusdilli şəhəridir. Böyük Moskva knyazlığı, Çar Rusiyası, Rusiya imperiyası (1728–1730-cu illərdə), RSFSR və SSRİ-nin paytaxtı olmuşdur. II Dünya müharibəsi dönəmində hərbi əməliyyatlarda fərqləndiyinə görə Qəhrəman şəhər statusunu almışdır. Şərqi Avropa düzənliyində, Oka və Volqa çayları arasında yerləşir. Rusiya Federasiyasının subyekti kimi Moskva və Kaluqa vilayətləri ilə həmsərhəddir. Moskva Rusiyanın məşhur turizm mərkəzidir. Burada yerləşən Kreml, Qırmızı meydan, Novodeviçi monastırı UNESCO Ümumdünya irsi siyahsına əlavə edilib.

Mostar (bosn. Mostar, serb. Мостар, xorv. Mostar) — Bosniya və Herseqovinada şəhər. Herseqovina-Neretva Kantonun mərkəzi.

Akademiya mükafatları (ing. Academy Awards) və ya daha çox tanınan adı ilə "Oskar" mükafatı (ing. Oscar Awards) — film sənayesində bədii və texniki dəyər üçün verilən və 1929-cu ildə yaradılmış mükafat. Film Sənətləri və Elmləri Akademiyası tərəfindən illik olaraq verilən mükafatlar, Akademiyanın səsvermə üzvləri tərəfindən yoxlanılaraq verilən ən nüfuzlu film mükafatıdır. Müxtəlif kateqoriyalı qaliblərə daha çox "Oskar" ləqəbi ilə tanınan, ancaq rəsmi olaraq "Akademiya mükafatı" adlandırılan qızıl heykəlin bir nüsxəsi verilir. Mükafat Sedrik Qibbons tərəfindən hazırlanmış dizayn eskizindən ilhamlanan Corc Stenli tərəfindən tərtib edilmişdir. İlk dəfə 1929-cu ildə Hollywood Roosevelt Hotelində Duqlas Ferbensk tərəfindən təşkil edilən xüsusi bir yeməkdə təqdim edilib. "Oskar" mükafatı mərasimi ilk olaraq 1930-cu ildə yayımlanmışdır. 1953-cü ildə isə ilk dəfə televiziyada yayımlanmışdır. Bu dünyanın ən köhnə əyləncə mükafatları mərasimi idi və dünya səviyyəsində canlı olaraq baxılırdı.

Arbat — Moskvanın tarixi mərkəzində təxminən 1 km uzunluqlu piyada küçəsidir. Arbat küçəsi XV əsrin sonlarında salınıb və bu da onu Moskvanın bu günə gəlib çıxmış ən qədim küçələrindən biri edir. Moskvanın Arbat rayonunun mərkəzi hissəsini təşkil edir. Əvvəllər küçə ticarət yolunun bir hissəsi idi və bir çox sənətkarlar burada yaşayırdı. XVIII əsrdə rus zadəganları Arbatı Moskvanın ən nüfuzlu yaşayış sahəsi hesab edirdilər. Napoleonun Moskvanı işğalı ilə əlaqədar 1812-ci ildə baş vermiş böyük yanğınla, demək olar ki, tamamilə məhv edildi və bundan sonra küçənin yenidən qurulmasına ehtiyac yarandı. XIX əsrin sonu və XX əsrdə kiçik zadəganların, sənətkarların və alimlərin yaşadığı yerə çevrildi. Sovet dönəmində isə bir sıra yüksək vəzifəli dövlət məmurları Arbatda yaşayırdılar.

Cihan Özkara (14 iyul 1991, Hamm, Şimali Reyn-Vestfaliya) — Azərbaycan milli futbol komandasının oyunçusu. Hazırda Alamaniya 3-cü liqasının "Proyssen" klubunda oynayır. Hücumçu mövqeyində çıxış edir. == Karyerası == === Klub karyerası === Karyerası ərzində Azərbaycan, Almaniya və Türkiyə klublarının heyətində çıxış etmişdir. === Milli komanda karyerası === 2012-ci ildə Azərbaycan milli futbol komandasına dəvət olunmuş və indiyə kimi 18 oyunda meydana çıxmış və 1 qol vurmuşdur.

Acı südləyən (lat. Euphorbia esula) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Esula angustifolia Haw. Esula ararica (Jord.) Fourr. Esula dalechampii Haw. Esula major Garsault [Invalid] Esula pseudocyparissias (Jord.) Fourr. Esula riparia (Jord.) Fourr. Esula salicetorum (Jord.) Fourr. Esula vulgaris Fourr. Euphorbia androsaemifolia Schousb.

Koza Mostra — 2011-ci ildə qurulmuş Yunan musiqi qrupu. Koza Mostra Yunanıstanı 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Aqafon İakovidis ilə birlikdə "Alcohol Is Free" mahnısı ilə təmsil edib.

Moskva Kremli — Moskvanın mərkəzində və onun ən qədim hissəsindəki bir qala, şəhərin əsas ictimai-siyasi və tarixi-bədii kompleksi, Rusiya Federasiyası Prezidentinin rəsmi iqamətgahı, Sov.İKP MK-nın Baş Katibinin rəsmi iqamətgah Moskva çayının yüksək sol sahilində - Borovitski təpəsində, Neqlinnaya çayının axdığı yerdə yerləşir. Planda Kreml 27,5 hektar ərazini əhatə edən nizamsız üçbucaqdır. Cənub divarı Moskva çayına, şimal-qərb İskəndər bağlarına, şərqə isə Qırmızı meydana baxır. == Tarixi == === Finn-uqor qəsəbəsi === Moskva Kremlinin ərazisindəki ilk yaşayış məskənləri tunc dövrünə (e.ə. II minillik) aiddir. Müasir Arxangelsk kafedralında erkən dəmir dövrünə (e.ə. I minilliyin ikinci yarısı) aid Finno-Uqor yaşayış məskəni tapıldı. Bu zaman Dyakovo tipli qəsəbə Borovitski(Kremlin) təpəsinin yuxarı sel düzənliyinin mərkəzini işğal etdi(müasir Katedral meydanının sahəsi) və cox gümanki,artıq istehkamları ola bilərdi. Şimal-şərqdən yaşayış məskəni iki yarğanla qorunurdu: biri,indiki Üçlük Qapısından şimalda, Neglinnaya çayına doğru uzanırdı,digəri isə Petrovskaya ilə müasir Kremlin İkinci Naməlum qalaları arasından uzanırdı. === Vyatiçi qəsəbəsi === Oka və Moskva çayı hövzələrinin slavyan müstəmləkəçiliyinin XX əsrində başlayan Vyatiçi, Borovitski təpəsinin zirvəsini (bəlkə də köhnə yaşayış məntəqəsini mənimsəmiş) məskunlaşdırdı.

Moskva Kremli — Moskvanın mərkəzində və onun ən qədim hissəsindəki bir qala, şəhərin əsas ictimai-siyasi və tarixi-bədii kompleksi, Rusiya Federasiyası Prezidentinin rəsmi iqamətgahı, Sov.İKP MK-nın Baş Katibinin rəsmi iqamətgah Moskva çayının yüksək sol sahilində - Borovitski təpəsində, Neqlinnaya çayının axdığı yerdə yerləşir. Planda Kreml 27,5 hektar ərazini əhatə edən nizamsız üçbucaqdır. Cənub divarı Moskva çayına, şimal-qərb İskəndər bağlarına, şərqə isə Qırmızı meydana baxır. == Tarixi == === Finn-uqor qəsəbəsi === Moskva Kremlinin ərazisindəki ilk yaşayış məskənləri tunc dövrünə (e.ə. II minillik) aiddir. Müasir Arxangelsk kafedralında erkən dəmir dövrünə (e.ə. I minilliyin ikinci yarısı) aid Finno-Uqor yaşayış məskəni tapıldı. Bu zaman Dyakovo tipli qəsəbə Borovitski(Kremlin) təpəsinin yuxarı sel düzənliyinin mərkəzini işğal etdi(müasir Katedral meydanının sahəsi) və cox gümanki,artıq istehkamları ola bilərdi. Şimal-şərqdən yaşayış məskəni iki yarğanla qorunurdu: biri,indiki Üçlük Qapısından şimalda, Neglinnaya çayına doğru uzanırdı,digəri isə Petrovskaya ilə müasir Kremlin İkinci Naməlum qalaları arasından uzanırdı. === Vyatiçi qəsəbəsi === Oka və Moskva çayı hövzələrinin slavyan müstəmləkəçiliyinin XX əsrində başlayan Vyatiçi, Borovitski təpəsinin zirvəsini (bəlkə də köhnə yaşayış məntəqəsini mənimsəmiş) məskunlaşdırdı.

Çəmən yarpızı (lat. Mentha arvensis) — dalamazkimilər fəsiləsinin nanə cinsinə aid növ. Nanə cinsinin Avrasiyada — Avropada, Qərbi və Orta Asiyada, Qafqazda, Hindistan və Nepalda yayılmış növüdür. Əkin yerlərində, çəmənliklərdə, su hövzələri, çay, göl, arx və bataqlıq sahələri kənarında bitir. == Sinonim == Calamintha arvensis (L.) Garsault [Invalid] Mentha agrestis Hegetschw. [Illegitimate] Mentha agrestis Sole Mentha agrestis var. subrotunda Schur ex Heinr.Braun Mentha albae-carolinae Heinr.Braun Mentha alberti Sennen Mentha allionii Boreau Mentha angustifolia Schreb. Mentha anomala Hérib. Mentha approximata (Wirtg.) Strail Mentha arenaria Topitz Mentha arguta Opiz Mentha argutissima Borbás & Heinr.Braun Mentha argutissima var. recedens Heinr.Braun Mentha argutissima var.

Moskva (Moskva) — Rusiyanın futbol klubu 1997-ci yerdə yaradılan “Moskva” 2001-ci ildən yüksək liqada oynayırdı. Sözügedən kollektiv 2002-ci ilədək “Torpedo-ZİL”, 2003-2004-cü illərdə “Torpedo-Metallurq”, son 6 ildə isə “Moskva” adlanırdı. Azərbaycan milli komandasının sabiq müdafiəçisi Emin Ağayev “Torpedo-ZİL” adlanan dövrdə bu komandanın şərəfini qoruyub. Yığmamızda oynamaqdan imtina edən soydaşımız Aleksandr Səmədov isə ötən mövsüm bitdikdən sonra “Moskva”nı digər paytaxt klubu “Dinamo”ya dəyişib. Moskvanın eyniadlı təmsilçisinin ən böyük uğuru 2007-ci ildə ölkə çempionatında 4-cü yer, kubokun finalçısı və UEFA kubokunda mübarizə aparmaq olub. Yeni 2010 mövsümü öncəsi ciddi maliyyə problemləri ilə üzləşən rəhbərlik çıxış yolunu çempionatdan imtina etməkdə görüb. Rusiya Peşəkar Futbol Liqası da “Moskva”nın yeni çempionata buraxılmayacağını rəsmən bəyan edib. Reqlamentə görə, paytaxt komandasını birinci divizion təmsilçisi “Alaniya” əvəzləyəcək. Azərbaycanlı hücumçu Nazim Süleymanovun 1995-ci ildə heyətində ölkə çempionu olduğu Vladiqafqaz klubu uzun illər Premyer Liqada mübarizə aparıb.

Böyük Moskva knyazlığı — orta əsr rus feodal dövləti. Əvvəlcə, Vladimir knyazlığının mirası, XIV əsrin ortalarından etibarən Vladimir şəhərinin Moskva knyazlarının irsi mülkiyyətinə keçməsi nəticəsində böyük mübarizə aparmışdılar. 1330-cu ildən 1480-ci ilə qədər Moskva knyazları, nadir istisna olmaqla, Xanın möhtəşəm dukal etiketinin sahibləri idilər, bunun üçün digər iki əsas knyazlıqlarla mübarizə apardılar: Tver və Nijni Novqorod-Suzdal. == Tarixi == Böyük Moskva knyazlığı 1263-cü ildə yaranmışdır. XIV əsrin əvvəllərində Moskva knyazlığı təsərrüfat, sənət və ticarət sahəsində özünün yüksəliş dövrünü keçirirdi. Qərbi Avropa və Şərq ölkələri ilə ticarətdə uğurlar qazanan Moskva Qızıl Ordu xanlarından "Böyük knyaz" titulu almaq üçün Tver knyazlığı ilə mübarizəyə başladı. Moskva knyazı İvan Kalita (rus dilində pul kisəsi deməkdir; olduqca xəsis və dövlətli knyaz II İvana verilən ləqəb) hiylə yolu ilə öz rəqibini aradan qaldırıb, Qızıl Orda xanından "yarlıq" aldı. İvan Kalita böyük knyaz titulunu ələ keçirdikdən sonra Qızıl Orda xanları xeyli müddət rus torpaqlarına yürüşlər etmədilər. Bu da rus torpaqlarının dirçəlməsinə, Moskvanın varlanıb başqa knyazlıqları özündən asılı vəziyyətə salmasına imkan yaratdı. Moskva knyazlığının güclənməsi birləşdirilmə üçün ilkin şərait yaratdı.

Moskva Kremli — Moskvanın mərkəzində və onun ən qədim hissəsindəki bir qala, şəhərin əsas ictimai-siyasi və tarixi-bədii kompleksi, Rusiya Federasiyası Prezidentinin rəsmi iqamətgahı, Sov.İKP MK-nın Baş Katibinin rəsmi iqamətgah Moskva çayının yüksək sol sahilində - Borovitski təpəsində, Neqlinnaya çayının axdığı yerdə yerləşir. Planda Kreml 27,5 hektar ərazini əhatə edən nizamsız üçbucaqdır. Cənub divarı Moskva çayına, şimal-qərb İskəndər bağlarına, şərqə isə Qırmızı meydana baxır. == Tarixi == === Finn-uqor qəsəbəsi === Moskva Kremlinin ərazisindəki ilk yaşayış məskənləri tunc dövrünə (e.ə. II minillik) aiddir. Müasir Arxangelsk kafedralında erkən dəmir dövrünə (e.ə. I minilliyin ikinci yarısı) aid Finno-Uqor yaşayış məskəni tapıldı. Bu zaman Dyakovo tipli qəsəbə Borovitski(Kremlin) təpəsinin yuxarı sel düzənliyinin mərkəzini işğal etdi(müasir Katedral meydanının sahəsi) və cox gümanki,artıq istehkamları ola bilərdi. Şimal-şərqdən yaşayış məskəni iki yarğanla qorunurdu: biri,indiki Üçlük Qapısından şimalda, Neglinnaya çayına doğru uzanırdı,digəri isə Petrovskaya ilə müasir Kremlin İkinci Naməlum qalaları arasından uzanırdı. === Vyatiçi qəsəbəsi === Oka və Moskva çayı hövzələrinin slavyan müstəmləkəçiliyinin XX əsrində başlayan Vyatiçi, Borovitski təpəsinin zirvəsini (bəlkə də köhnə yaşayış məntəqəsini mənimsəmiş) məskunlaşdırdı.

Moskva Metropoliteni — Rusiyanın Moskva şəhəri və Moskva vilayətində nəqliyyat vasitəsi == Tarixi == 15 may 1935-ci ildən fəaliyyətdədir. Moskva metropolitenində 185 stansiya vardır. == Baş vermiş terror aktları və qəzalar == === Terror aktları === Moskva metrosunda ilk silahlı terror aksiyalarını ermənilər həyata keçirib. SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin uzun illər açıqlanmamış arxivindən əldə edilmiş məlumatlara görə, 1977-ci il yanvarın 8-də Stepan Zatikyan adlı erməninin İrəvandan idarə etdiyi millətçi qrup Dağlıq Qarabağ və Naxçıvanın Ermənistanın tərkibinə verilməsi iddiası ilə Moskva Metropoliteninin İzmaylovskaya və Pervomayskaya stansiyaları arasında partlayış törədib. Terror aksiyasında ölənlər barədə o vaxt ictimaiyyətə məlumatlar açıqlanmasa da, qəzetin yazdığına görə, hadisə nəticəsində 7 nəfər ölüb, 37 nəfər isə yaralanıb. Ölənlər arasında uşaqlar da olub. DTK-nın keçirdiyi əməliyyat tədbirləri nəticəsində terroru törətmiş Stepan Zatikkyan, Akop Stepanyan və Zaven Baqdasaryan adlı şəxslər yaxalanaraq edam olunub. İrəvan Texniki Universitetinin tələbəsi olan bu şəxslərin Ermənistan Beynəlxalq Birlik Partiyası adlı təşkilat yaratdıqları, "Paros" adlı qəzet nəşr etdirdikləri bəlli olub. === Qəzalar === 2014-cü il iyulun 15-də Moskva metrosunda qatarın bir neçə vaqonunun relsdən çıxması nəticəsində qəza baş verib. Qəza nəticəsində 22 nəfər ölüb, 160 nəfər xəsarət alıb.

M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti (rus. Московский государственный университет имени М. В. Ломоносова) və ya qısaca MDU (rus. МГУ) — Rusiyanın aparıcı və böyük ali məktəblərindən biri, qədim universitet ənənələrinə malik nüfuzlu elm və mədəniyyət mərkəzi. MDU doqquz elmi-tədqiqat institutu, 40 fakültə, 300-dən çox kafedra və çox sayda xarici ölkədə filial (o cümlədən, İsveçrə və Azərbaycanda). Universitetdə 32.5 min tələbə, 4.5 min aspirant, doktorant, tədqiqatçı və 10 min hazırliq şöbəsini dinləyicisi, ümumilikdə 47 min nəfər təhsil və elmlə məşğul olur. Fakültə və elmi-tədqiqat mərkəzlərində 4 min professor və müəllim, 5 minə yaxın elmi işçi çalışırır. Köməkçi və xidmətçi personalın sayı təxminən 15 000 nəfərdir. 1992-ci ildən MDU-nun rektoru fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, akademik Viktor Antonoviç Sadovniçidir.

Moskva vilayəti (rus. Московская область) — Rusiya Federasiyasının subyektlərindən biri.

Moskva müqaviləsi Bu anlaşma SSRİ və Almaniya Federativ Respublikası arasında 1970-ci ilin 12 avqustunda Moskvada imzalanmışdır.Müqavilə imzalama mərasimində SSRİnin nümayyəndəsi Nazirlər Sovetinin sədri A.N.Kosiqin və AFR-sını isə Federal kansler B.Brant təmsil edirdi. == Şərtləri == Bu anlaşmaya əsasən Oder-Neys və Polşa,AFR və ADR arasında sərhədlərini müəyyənləşdirilməsi nəzərdə tutulurdu.Üstəlik dövlət sərhədlərin qorunması və ərazi bütölüyünün tanınmasını hər iki ölkə öz üzərinə götürürdü .Tərəflər Avropada dövlətlərin sərhədlərini təstiqləyirdilər.AFR Şərqi Prusiyaya olan ərazi idiasında əl çəkir.(ikinçi dünya müharibəsində bu ərazilər SSRİ və Polşa arasında bölüşdürülür).SSRİ isə öz növbəsində gələcəkdə əlverişli zaman yetişərsə hər iki ölkənin (AFR VƏ ADR) bir dövlət halında birləşməsinə maniə olmayacağını üzərinə götürür. == Əlavələr == Bu anlaşma təkcə iki ölkə arasında nəzədə tutulan müqavilə deyildi.Bu müqavilə Avropa miqyaslı bir anlaşma olaraq SSRİnin təsir dairəsində olan ölkələrlə Avropa kapitalist ölkələri arasında sərhədi tam təstiqlədirdi.

Moskva uğrunda döyüş (rus. Битва за Москву; alm. Schlacht um Moskau‎) — İkinci dünya müharibəsi ərzində Şərq cəbhəsində Sovet və alman qoşunları arasında baş vermiş döyüş əməliyyatlarına verilən addır. Bu döyüş əməliyyatları Şərq cəbhəsinin 600 km genişliyindəki sektoru boyunca baş tutmuşdur və strateji əhəmiyyətli iki dövrə bölünür. Birinci dövr Sovet qüvvələrinin şəhəri alman hücumlarından müdafiə etməsindən, ikinci dövr isə almanlara qarşı əks-hücum əməliyyatından ibarətdir. Döyüşlər 1941-ci ilin oktyabrından 1942-ci ilin yanvar ayına qədər davam etmişdir. Bu şəhər Nasist Almaniyası və onun müttəfiqlərinin Sovet İttifaqının işğalı üçün əsas hərbi və siyasi obyektivlərindən biri idi. Almanların strateji hücum əməliyyatı olan "Tayfun əməliyyatı" iki cinah hücumundan ibarətdi. Belə ki, bu əməliyyatın planına əsasən almanların 3-cü və 4-cü tank orduları Moskvanın şimalındakı Kalinin cəbhəsinə, 2-ci tank ordusu Tulanın qərbinə, Moskva vilayətinin cənub istiqamətinə göndərilmişdi, 4-cü alman ordusu isə qərb istiqamətindən birbaşa Moskva şəhəri üzərinə hücuma keçməli idi.İlkin olaraq, Sovet qoşunları Moskva vilayətinin strateji müdafiəsini təşkil etmək məqsədilə üç müdafiə zolağı yaratdı və yenicə təşkil olunmuş ehtiyat orduları irəli çəkdi, həmçinin Sibir və Uzaq Şərq hərbi dairələrindən gələn yeni qoşun hissələrini cəbhə xəttinə göndərdi. Moskva uğrunda döyüşlərin ilkin mərhələsində alman hücumlarının qarşısı alındı, Sovet strateji əks-həmləsi və kiçikmiqyaslı hücum əməliyyatları alman qüvvələrinin Oryol, Vyazma və Vitebsk şəhərləri ətrafındakı mövqelərə çəkilməsi və üç alman ordusunun mühasirəyə düşməsi ilə nəticələndi.

Moskva Metropoliteni — Rusiyanın Moskva şəhəri və Moskva vilayətində nəqliyyat vasitəsi == Tarixi == 15 may 1935-ci ildən fəaliyyətdədir. Moskva metropolitenində 185 stansiya vardır. == Baş vermiş terror aktları və qəzalar == === Terror aktları === Moskva metrosunda ilk silahlı terror aksiyalarını ermənilər həyata keçirib. SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin uzun illər açıqlanmamış arxivindən əldə edilmiş məlumatlara görə, 1977-ci il yanvarın 8-də Stepan Zatikyan adlı erməninin İrəvandan idarə etdiyi millətçi qrup Dağlıq Qarabağ və Naxçıvanın Ermənistanın tərkibinə verilməsi iddiası ilə Moskva Metropoliteninin İzmaylovskaya və Pervomayskaya stansiyaları arasında partlayış törədib. Terror aksiyasında ölənlər barədə o vaxt ictimaiyyətə məlumatlar açıqlanmasa da, qəzetin yazdığına görə, hadisə nəticəsində 7 nəfər ölüb, 37 nəfər isə yaralanıb. Ölənlər arasında uşaqlar da olub. DTK-nın keçirdiyi əməliyyat tədbirləri nəticəsində terroru törətmiş Stepan Zatikkyan, Akop Stepanyan və Zaven Baqdasaryan adlı şəxslər yaxalanaraq edam olunub. İrəvan Texniki Universitetinin tələbəsi olan bu şəxslərin Ermənistan Beynəlxalq Birlik Partiyası adlı təşkilat yaratdıqları, "Paros" adlı qəzet nəşr etdirdikləri bəlli olub. === Qəzalar === 2014-cü il iyulun 15-də Moskva metrosunda qatarın bir neçə vaqonunun relsdən çıxması nəticəsində qəza baş verib. Qəza nəticəsində 22 nəfər ölüb, 160 nəfər xəsarət alıb.