Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • призёр

    -а; м. см. тж. призёрка, призёрша, призёрский участник состязания, получивший приз I Призёр олимпийских игр. Призёры конкурса вокалистов. Призёр респу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИЗЁР

    м idm. priz alan, priz almış, mükafat almış (yarış iştirakçısı), mükafatçı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЗЁР

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра акьажунра вилик чка кьуна багъиш къачурди.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИЗЕР

    призѐр (приз къачурди).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИМЕР

    nümunə, örnək, misal

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • пример

    -а; м. см. тж. к примеру, к примеру сказать, не в пример 1) Конкретное явление, случай, приводимые для объяснения или доказательства чего-л. Пояснить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • призор

    -а (-у); м. - без призора - без призору

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PRIMER

    n 1. əlifba kitabı; 2. dua kitabı

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ПРИМЕР

    ...nümunələri; служить примером örnək olmaq; 2. misal; приводить пример misal gətirmək; ◊ для примера ibrət üçün, ibrət olaraq, dərs olsun deyə, не в пр

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЗОР

    м : без призора baxımsız, sahibsiz; nəzarətsiz; ребёнок остался без призора uşaq baxımsız (sahibsiz) qalmışdır.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИМЕР

    1. мисал. 2. чешне; пример беззаветной любви к ррдине ччандилай гъил къачуна ватан кIан хьунин чешне. ♦ по твоему примеру ваз килигна, вуна хьиз; дл

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЗОР

    без призора килигдай кас авачиз.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PRIZE

    prize1 n 1. mükafat, bəxşiş, priz; to be awarded the Nobel ~ Nobel mükafatına layiq görülmək; to win / to take / to gain first ~ birinci priz almaq; 2

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • prier

    vt 1) xahiş etmək, yalvarmaq; prier le Dieu Allaha yalvarmaq; 2) dua etmək

    Tam oxu »
    Fransızca-azərbaycanca lüğət
  • PAKİZƏR

    təmiz qızıl, saf qızıl, xalis qızıl

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ПРИЖЕЧЬ

    сов. tib. yandırmaq, dağlamaq; прижечь рану йодом yaranı yod ilə yandırmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИМЕСЬ

    ж къерехдай какахьайди, какадарнавайди; мука без примеси какадрай (ва я какахьай) затIар квачир гъуьр; с примесью маса затI какадарнавай (ва я к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИПЕВ

    тикрар жедай бенд (манийра тикрар жедай «перизада» хьтин пай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИПЕК

    мн. нет 1. припѐк (гъуьруькай фу чрайла акъадна гъуьруьн заланвилелай артух жедай фу). 2. рагъ алцифдай чка, гзаф рагъ алай чка, ракъини кузваи

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЦЕЛ

    1. воен. прицел, къаравул (туп, пулемѐт, винтовка дуьз лишандал туькIуьрун патал абрал раснавай затI). 2. лишандиз къачун; взять на прицел лишандиз

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЕЗД

    м gəlmə, gəliş (miniklə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЧЕМ

    союз идалайни гъейри; амма яз; идахъ галаз санал; причѐм тут я? ина зи вуч талукьвал ава? (зун вучтинди я?).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИДУРЬ

    ж : с придурью (dan.) bir az gicliyi var, bir az ağlı çatmır, ◊ лошадь с придурью harın at

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИГАРЬ

    ж мн. нет yanıq dadı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИГАР

    м 1. yanıq; yanıq yeri; 2. xüs. artım (əridilmə nəticəsində metalın çəkisində əmələ gələn artım)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИБОР

    ...измерительный прибор ölçü cihazı; 2. ləvazimat komplekti; письменный прибор yazı ləvazimatı komplekti (mürəkkəbqabı, qələm və s.); ◊ накрыть стол на

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРЕМЬЕР

    м 1. bax премьер-министр; 2. premyer (teatrda baş rol oynayan artist).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЖЕЧЬ

    ккун; тIимил ккун; прижечь рану иодом хер йоддалди (йод яна) ккун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PAYZƏR

    «pay» və «zər» (qızıl) sözlərindən düzəlmiş, «qızıl hədiyyə, qiymətli sovqat, bəxşiş» deməkdir

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ПРИЛЕТ

    мн. нет атун; хтун (цавай лув гана)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЛЕЧЬ

    1. къаткун; са тIимил къаткун. 2. разг. эцигун; къаткана эцигун; прилечь ухом к рельсам къаткана рельсерал яб эцигун (яб акалун патал).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЕЗД

    атун; хтун (са ккуьна акьахна)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЦЕЛ

    nişan, nişangah

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИДУРЬ

    ж мн, нет сефигьвал; ахмакьвал, кIамайвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИБОР

    cihaz, alət, ləvazimat komplekti

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИБОР

    прибор (1. алат; са кардиз герек зерят. 2. алатар, са кардиз герек тир алатрин комплект, кIватIал, мес. письменный прибор кхьиниз герек тир алатар -ч

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРЕМЬЕР

    премьер (1. премьер-министр, министррин кьил. 2. сифте кьилин, чIехи ролар къугъвазвай артист).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PRİZÇİ

    сущ. разг. призёр (участник состязания, получивший приз)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • фризер

    ...установка для приготовления мороженого. Мощный фризер. Установить фризер в столовой.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • frizer

    frizer

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • призёрка

    см. призёр; -и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИЗЁРША

    ж mükafatçı, priz alan (priz almış, mükafat almış) qadın (qız).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • призёрша

    см. призёр; -и; ж.; разг.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИВЕТ

    салам ♦ ни ответа, ни привета са хабарни авач, са хабар-тегьерни авач

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЗЫВ

    ПРИЗЫВ I м 1. çağırış; 2. şüar, müraciət; 3. çağırma, çağırılma; 4. xahiş, yalvarış, yalvarma. ПРИЗЫВ II м собир. (hərbi) çağırış (eyni zamanda əsgərl

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PRİZÇİ

    is. Priz almış yarış iştirakçısı. Olimpiya oyunlarının prizçisi. // Sif. mənasında. Prizçi idmançı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ПРИЦЕП

    прицеп (трамвайдин мотор авай вагондихъ гилигнавай вагон, трактордихъ гилигнавай араба ва мсб).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИМЕСЬ

    ж qatışıq, aşqar

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЛЕЧЬ

    сов. 1. uzanmaq (bir az); 2. yatmaq (taxıl, ot və s.); 3. bax прилегать 1-ci mənada

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЛЁТ

    м мн. нет uçub gəlmə, gəlmə; прилёт птиц quşların uçub gəlməsi.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИВЕС

    м k. t. çəkisi artma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИВЕТ

    м Salam; сердечный привет səmimi salam; послать привет salam göndərmək; ◊ ни ответа, ни привета nə xəbər var, nə ətər.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИТЕЧЬ

    авахьун, атун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЗЫВ

    1. эверун. 21 воен. призыв, эверун; призыв на военную службу дяведин къуллугъдал эверун. 3. воен. призыв, эверай ксар; призыв прошлого года шазан при

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ABIZƏR

    zər sahibi, qızılın yiyəsi. Acal uca, yüksək; mərhəmətli; xoca, müəllim, ustad

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ФРАЗЕР

    фразѐр, гуьрчег буш гафар рахадай кас, чIагай буш рахунар ийидай кас.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ABİZƏR

    zər sahibi, qızılın yiyəsi. Acal uca, yüksək; mərhəmətli; xoca, müəllim, ustad

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ADIZƏR

    adı qızıl olan; çox gözəl və qəşəng

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • FREZER

    тех. I сущ. фрезер, фреза II прил. фрезерный. Frezer dəzgahı фрезерний станок, frezer başmağı фрезерный башмак

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • FREZER

    i. tex. cutter, milling; ~ dəzgahı milling-machine

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ФРЕЗЕР

    фрезер (1. металлдин ва я кIарасдин затIунин ччин пад расун патал сарар авай элкъведай инструмент. 2. накьв пурпу ийидай, куьлуь ийидай машин. 3

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГРИМЁР

    м qrimçi, qrim edən (teatr işçisi)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГРИМЕР

    гримѐр (театрда артистрин ччинриз гримар, рангар ядай кас).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • FRÉZER

    ...frez 1-ci mənada. Frez maşını. – Bunların arasında dişaçan maşın, frezer avtomatı, yonucu dəzgah, güclü hidravlik preslər və s. vardır. (Qəzetlərdən)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ARİLƏR

    ...verilən ümumi ad; ari irqinə mənsub qövmlər. İranın müasir adı “Arilər ölkəsi” deməkdir. 2. Daha geniş və qeyri-elmi mənada Hind-Avropa dillərində da

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • PRİZÇİ

    призчи, призёр (акъажунра приз къачурди).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • призёрский

    см. призёр; -ая, -ое. П-ие места.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • медалист

    ...Выпускник средней школы, окончивший её с медалью. 2) Спортсмен-призёр какого-л. спортивного состязания, награжденный медалью. Золотой медалист. (о по

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • бронзовый

    ...третье место в конкурсе или спортивном состязании). Бронзовый призёр (обладатель такой медали). Бронзовый век (культурно-исторический период конца 4

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • серебряный

    ...медалями. Серебряный медалист. С-ые чемпионы мира в парном катании. Серебряный призёр спартакиады. 4) Блестяще-белый; цвета серебра. Серебряный иней.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YARIŞ

    ...соревнования, velosiped yarışları велогонки, yarışların mükafatçısı призёр соревнований II прил. соревновательный. Yarış metodu соревновательный мето

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Pfizer
Pfizer Inc. — Amerika transmilli əczaçılıq və biotexnologiya korporasiyası. Qərargahı Manhettendə (Nyu-York), 42-ci küçədə yerləşən Şirkət 1849-cu ildə Nyu-Yorkda iki alman mühaciri Çarlz Pfizer (1824-1906) və onun əmisi oğlu Çarlz F. Erhart (1821-1891) tərəfindən yaradılmışdır. Pfizer immunologiya, onkologiya, kardiologiya, endokrinologiya və nevrologiya üzrə dərmanlar və peyvəndlər hazırlayır və istehsal edir. Şirkətin hər biri illik 1 milyard ABŞ dollarından çox gəlir gətirən bir neçə blokbaster dərmanı və ya məhsulları var. 2020-ci ildə şirkətin gəlirlərinin 52%-i ABŞ-dən, 6%-i Çin və Yaponiyanın hər birindən, 36%-i isə digər ölkələrdən gəlib. Pfizer 2004-cü ildən 2020-ci ilin avqustuna qədər Dow Jones Industrial Average fond bazarı indeksinin tərkib hissəsi idi Şirkət Fortune 500 siyahısında 64-cü yerdə Forbes Global 2000 siyahısında 49-cu yerdədir.
Pfizer–BioNTech COVID-19 vaksini
ComiRNAty brendi altında satılan Pfizer–BioNTech COVID-19 peyvəndi (INN: tozinaran), Almaniyanın BioNTech biotexnologiya şirkəti tərəfindən hazırlanmış və onun hazırlanmasında klinik sınaqlar, logistika və istehsal dəstəyi üçün Amerika şirkəti Pfizer ilə əməkdaşlıq edən mRNT əsaslı COVID-19 peyvəndidir. Peyvənd əzələdaxili inyeksiya yolu ilə verilir. O, lipid nanohissəcikləri ilə əhatə olunmuş SARS-CoV-2-nin tam uzunluqlu sünbül zülalının mutasiya edilmiş formasını kodlayan nukleozidlə dəyişdirilmiş mRNT-dən (modRNT) ibarətdir. İlkin tövsiyədə peyvəndin 21 gün ara ilə iki dozada verilməli olduğu bildirilmişdi, lakin sonradan bu interval ABŞ-da 42 günə, Kanadada isə dörd aya qədər uzadıldı.
Arilər
Arilər (hind. ā́rya-, avest. airya-, fars. ariya-‎) — e.ə. 2000-ci ilə yaxın Mərkəzi Asiyadan Hindistana yerləşmiş Hind-İran köçəri tayfalarının özlərinə verdikləri ad. Hindisumda ariler tədricən yerli əhali ilə qarışaraq onlarla birlikdə hindxalqını təşkil etdilər. İran və Azərbaycan ərazilərində yerli əhali ilə qarışan arilərdən, o cümlədən Azərbaycan ərazisində bir çox irandilli tayfalar - parfiyalılar, farslar, midiyalılar, saqartilər, kadusilər, mardlar, kirtilər və b. meydana gəlmişdilər. Müasir İranın adı buradandır; qədim İran dilində aquapat – "arilər ölkəsi" və ya "padşahlığı" deməkdir. İrandilli tayfa və qəbilələr indiki İran ərazisinə b.e.ə.
Brizlər
Brizlər (fr. brises) — dəniz, göl və böyük çayların sahillərində gündüz dənizdən, gecə isə qurudan əsən yerli küləklərdir. Brizlər sutkalıq küləklərdir. Brizlərin əmələ gəlməsində quru ilə su üzərindəki hava temperaturunun müxtəlifliyi səbəb olur, gündüz qurunun üstündə hava su üzərindəki havaya nisbətən çox qızır, buna görə də qızmış hava yuxarı qalxır və onun yerini su üzərindən axıb gələn nisbətən soyuq hava tutur. Buna gündüz brizləri deyilir, gecə isə bu hal əksinə olur və gecə brizləri əmələ gəlir.
Driver
Drayver (ing. Driver) yaxud sürücü — kompüterin funksiyalarını idarə edən bir növ proqramdır. Bu proqram kompüterin əməli yaddaşı (RAM), video kartı , səs gücləndiriciləri, faksı, internet modemləri, prinetri, Bluetoothu və s. idarə edir. Belə ki, yeni alınmış kompüterə əməliyyat sistemi yüklədikdən sonra dərhal "sürücüləri" yükləmək lazımdır. Sürücülərin hamısı eynitipli deyil, onları yükləməzdən əvvəl əməliyyat sistemini, kompüterin və cihazın markasını düzgün seçmək lazımdır. Əks halda sürücü kompüterlə uzlaşmayacaq. === Sürücülərin xassələri === Adətən sürücülərin həcmi 2–20 MB arası olur. Sürücülər disklərdə çox yayılsalar da, onları daha çox internetdən yükləyirlər. Sürücünü bir diskdən (original diskdən) başqa diskə (pirat diskə) köçürdükdə sürücü etibarlı olmur.
Friker
Frikinq (ing. phreaking) — telefon sisteminin necə işlədiyini bilmək hesabına qanunsuz yolla pulsuz şəhərlərarası və beynəlxalq telefon danışıqları aparmaq. Frikinq ictimai telefon şəbəkələrinə qoşulmuş avadanlıq və sistemlər kimi telekommunikasiya sistemlərini öyrənən, sınaqdan keçirən və ya kəşf edən insanların mədəniyyətinin fəaliyyətini təsvir etmək üçün yaradılmış jarqon termindir. "Phreak" termini ingiliscə telefon (phone) sözündəki "ph-" ilə "freak" sözünün birləşməsi nəticəsində yaranıb və telefon sistemini manipulyasiya etmək üçün müxtəlif audio tezliklərin istifadəsinə də aid ola bilər. Frik, frikçi və ya telefon friki frikinqdə iştirak edən şəxslər üçün və onlar tərəfindən istifadə edilən adlardır. Termin ilk olaraq uzun məsafəli zəngləri yönləndirmək üçün istifadə edilən tonlar sistemini tərsinə çevirmiş qruplar üçün istifadə edilirdi. Bu tonları yenidən yaratmaqla, friklər zəngləri telefondan dəyişə bilir və bunun sayəsində istənilən yerdən pulsuz zəng edə bilirlər. Mavi qutu kimi tanınan elektron ton generatorları bu tonların yaradılmasını asanlaşdırmaq üçün frikinq cəmiyyətinin əsas hissəsinə çevrildi. Bu icmaya gələcək Apple-in həmtəsisçiləri Stiv Cobs və Stiv Voznyak daxil idi. Mavi qutu dövrü telekommunikasiya şirkətlərinə zəng yönləndirmə məqsədləri üçün diapazondaxili siqnaldan istifadəni dayandırmağa imkan verən kompüterləşdirilmiş telefon sistemlərinin getdikcə artan istifadəsi ilə sona çatdı.
Frimer
Frimer (fr. frimaire, fr. frimas — şaxta) — Böyük Fransa inqilabından sonra tərtib olunmuş, 1793-cü ilin oktyabrından 1 yanvar 1806-cı ilə qədər qüvvədə olmuş təqvimə əsasən III ay (21/23 noyabr - 20/22 dekabr).
Frizlər
Frizlər (qərbi friz dilində - Friezen, şərqi friz dilində - Fräisen) - qədim alman tayfası, hazırda milli azlıqlar kimi Niderlandın Frislandiya və Qroninqen əyalətlərində və Almaniyada (Aşağı Saksoniyada və Şlezviq-Qolşteyndə) yaşayan, alman dilli inqevon qrupuna daxil olan azsaylı xalq. == Tarixi == III əsrdən başlayaraq, xüsusilə, V əsrin ortalarında - xalqların böyük köçü zamanı friz tayfaları qonşu alman tayfaları olan anqlar, sakslar, yutlar və danlarla birlikdə Roma tərəfindən xristianlaşdırılmış kelt tayfalarından olan brittlərin, həmçinin skottların və piktlərin üstünlük təşkil etdiyi Britaniyaya köç etdilər. Orta əsrlərdə frizlər ən hündürboylu avropalılar hesab olunurdular. 1864-cü ilədək frizlərin müasir torpaqlarının bir hissəsi Danimarkaya məxsus olmuşdur. Onların məskunlaşdıqları tarixi ərazilər Friziya adlandırılmışdır. Bu qədim xalq zəngin tarixə və xalq yaradıcılığı ənənələrinə malikdir. Frizlərin sayı təxminən 410 min nəfərdir (1992-ci il). Friz dilləri qrupu Hind-Avropa dil ailəsinə aid olan alman dil qrupuna aiddir. Friz dili ənənəvi olaraq qərbi friz, şimali friz və şərqi friz dillərinə bölünür. Dini etiqadlarına əsasən frizlərin əksəriyyəti kalvinistlər və lüteranlardır, onların arasında katolik dininə ediqad edənlər də vardır.
Pirilər
Pirilər — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Comərd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 25 may 1991-ci il tarixli, 123-XII saylı Qərarı ilə Kəlbəcər rayonunun Kilsəli kənd Sovetindən Pirilər kəndi Comərd kənd Sovetinin tərkibinə verilmişdir. 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Kənd 25 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycana qaytarılıb. == Toponimikası == Kəndin keçmiş adi Pirməmmədli olmuşdur. Yerli məlumata görə, yaşayış məntəqəsini XIX əsrdə Dağıstandan gəlmiş Məşədi Pirməmmədin atası salmışdır. Sonralar toponimin ikinci komponenti (Məmmədli) düşduyündan yaşayış məntəqəsi Pirilar adlanmışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağətəyi ərazidə yerləşir.
Pirlər
Pirlər — Azərbaycan Respublikasının Xocalı rayonunun Pirlər kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Xocalı rayonunun Xramort kənd inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki Xramort kəndi Pirlər kəndi, Xramort kənd inzibati-ərazi vahidi Pirlər kənd inzibati-ərazi vahidi adlandırılmışdır. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Pirlər kəndi Rusiya Sülhməramlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19-20 sentyabr 2023-cü il tarixində Qarabağda həyata keçirilən lokal antiterror tədbirlərindən sonra Azərbaycanın nəzarətinə keçib. == Toponimikası == Oykonim Xram (yarğan) və art (arxa tərəf, aşırım) komponentlərindən düzəlib, "yarğanın arxa tərəfi" deməkdir. == Tarixi == 1993-cü ildən Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olub. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağ ətəyi ərazidə yerləşir. == Əhalisi == 2005-ci ildə Dağlıq Qarabağda keçirilən əhalinin siyahıyaalmasına əsasən Pirlər kəndinin əhalisi 403 nəfər təşkil edirdi.
Prilep
Prilep (mak. Прилеп, translit. Prilep) — Şimali Makedoniya Respublikasının cənubunda şəhər və eyniadlı bələdiyyənin inzibati mərkəzi. Şəhər ölkənin böyük şəhərlərindən olan Monastırın yaxınlığında yerləşir. == Coğrafiyası == Makedoniyanın cənubunda yerləşən Prilep, ölkənin inzibati ərazi bölügüsündə Pelagonya bölgəsi sərhədlərinə daxildir. == Tarixi == Prilep, antiq Styberra şəhərinin qalıqları üzərində qurulub. Qurulmasından sonra şəhər Roma İmperiyası dövründə inkişaf etmişdir. 268-ci ildə Qotlar tərəfindən demək olar ki, məhv edilmiş, işğaldan sonra şəhərin yalnız kiçik bir hissəsi qalmışdır. === Osmanlı imperiyası === Şəhər, XIV əsrdə (1385-1395) ətrafındakı yaşayış məntəqələri ilə Osmanlı İmperiyası ərazisinə daxil edilmişdir. Bu dövrdən XX əsrin əvvəllərinə (1912-1913) qədər Osmanlı inzibati ərazisinə aid olmuşdur.
Printer
Printer – kompüterin xarici qurğularından biridir. Verilən məlumatı (yazı, şəkil və s.) çap etmək üçündür. Kompüter üçün ilk printer 1834-cü ildə Çarl Bebbic tərəfindən ixtira edilmiş mexaniki “Fərqlər aparatı” üçün dizayn olunub. Hal-hazırda printerlərdən geniş istifadə olunur. Müasir İBM tipli kompüterlərə printerlər əsasən LPT (ing. Line Printer Terminal) və ya USB portu vasitəsi ilə qoşulur. LPT portu vasitəsi ilə 50Kbit/san sürətlə məlumat ötürülə bilir. Lakin USB portu 12Mbit/san sürətlə məlumat ötürə bilir. Bu baxımdan USB portu ilə qoşulan printer daha tez məlumat alıb-ötürə bilir. Bunlardan başqa hal-hazırda şəbəkə vasitəsi ilə də printerləri qoşmaq mümkündür.
Prizma
Prizma (yun. prisma – mişarlanmış) — iki üzü (oturacaqları) ixtiyari bərabər çoxbucaqlı, qalan üzləri (yan üzləri) isə paraleloqram olan çoxüzlü. Oturacaqları paralel müstəvilər üzərindədir və konqruyentdir. Yan üzləri oturacaq müstəvisinə perpendikulyar olan prizma düz prizma, Yan üzləri oturacaq müstəvisinə maili olan prizma mail prizma adlanır. Oturacağı düzgün çoxbucaqlı olan düz prizma düzgün prizma adlanır. Prizmanın həcmi oturacağının sahəsi ilə hündürlüyü (oturacaqlar arasındakı məsafə) hasilinə bərabərdir Yan səthin sahəsi: S y a n = P o t ⋅ l {\displaystyle S_{yan}=P_{ot}\cdot l} Tam səthin sahəsi: S t a m = P o t ⋅ l + 2 S o t {\displaystyle S_{tam}=P_{ot}\cdot l+2S_{ot}} Həcmi: V = S o t ⋅ l {\displaystyle V=S_{ot}\cdot l} V-Həcm Syan-yan səthin sahəsi Stam-tam səthin sahəsi Sot — oturacağın sahəsi Pot-oturacağının perimetri h-silindrin hündürlüyü olarsa l = h {\displaystyle l=h} Dioqonalı=√h kvadratı+ dioq.ot.
Prizren
Prizren — Kosovonın Prizrenski bölgəsində yerləşən şəhər. Bundan əlavə, de yure olaraq BMT Kosova Müvəqqəti İdarəçilik Missiyasının (ing. United Nations Interim Administration Mission in Kosovo ) Prizren bölgəsində (ing. District of Prizren) yerləşir. Şəhər Şar dağlarının ətəklərində salınmışdır. Prizren bölgəsi Makedoniya və Albaniya ilə həmsərhəddir.
Trizen
Trizen (alm. Triesen‎) – Lixtenşteyn knyazlığında bir əyalət == Ümumi məlumat == 2010-cu ilin məlumatlarına görə əhalinin sayı- 4826 nəfər, sahəsi isə 26,477 km²-dir. Rəsmi kodu 7002, poçt indeksi 9495. == Coğrafi mövqeyi == Trizen şəhəri şimaldan paytaxt Vadus şəhəri ilə, şimal-şərqdən Trizenberq, cənubunda isə Qraubyunden kantonu ilə (İsveçrə), cənub-qərbdən Balçers və qərbdən Sankt-Qallen (İsveçrə) ilə sərhədlənir.
Piper
İstiot (lat. Piper) — bitkilər aləminin i̇stiotçiçəklilər dəstəsinin i̇stiotkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Sinonimləri == === Heterotipik sinonimləri === == Növləri == Piper abajoense Bornst. Piper abalienatum Trel. Piper abbadianum Yunck. Piper abbreviatum Opiz Piper abellinum Trel. & Yunck. Piper aberrans C.DC. Piper abutiloides (Kunth) Kunth ex Steud. Piper achoteanum Trel. Piper achotense Trel.
Tizer
Tizer (ing. teaser "cəlb edən") — tapmaca kimi qurulmuş bir reklam mesajı. Məhsul haqqında bir hissə məlumat verilir, amma məhsulun özü göstərilmir, və beləcə alıcılarda maraq hissi oyadaraq, özünə cəlb edir. Tizerlər adətən məhsulun irəliləyişinin ən erkən mərhələrində göstərilir. Tizer istifadəsinə əsaslanan marketinq üsulu tizer reklaması adlanır. Tizerlərdə ikimənalı və təxribat xarakterli ifadələr və təsvirlər tətbiq edilə bilər. Hesab edilir ki, ilk tizer "MJB Coffee" brendinin irəlilədilmə kampaniyası üçün istifadə olunmuşdu. 1906 ildə San-Fransisko şəhərin yolları boyunca intriqa xarakterli elanlar peyda olunurdu, əlanların üstündə "Niyə?" ("Why?") sualı var idi.. == Texnologiya == Adətən tizerlər seriyalarla gəlir. Tizer reklam kampaniyası 2 mərhələdən keçir.
Ərizə
Ərizə və ya petisiya (ing. petition) — bir adam və ya birliyin düşüncə və şikayətlərini, ya da müəyyən bir mövzudakı istəklərini səlahiyyətli orqanlara (əksəriyyətlə rəsmi) göndərilməsini təmin edən yazı.
Trier
Trir (alm. Trier‎; lat. Augusta Treverorum) — "Şimali Roma", Reynland-Pfalts əyalətində yerləşən və Almaniyanın ən qədim şəhəri olan alman şəhəri. E.ə.15-ci ildə Roma imperatoru Oktavian Avqust tərəfindən əsası qoyulmuş şəhərin ilk adı "Avqusta Treverorum" olmuşdur. Şəhər Reynland-Pfaltsın qərbində, Lüksemburq ilə sərhədə yaxın ərazidə yerləşir. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Qloster, Birləşmiş Krallıq; Pula, Xorvatiya; Fort-Uort, ABŞ; Askoli-Piçeno, İtaliya; Veymar, Almaniya; Mets, Fransa; Naqaoka, Yaponiya; Hertoqenbos, Niderland.
Panzer IX/Panzer X
Panzerkampfwagen IX və Panzerkampfwagen X, Nasist Almaniyasının ordusu olan Wehrmacht üçün Panzerkampfwagen Zirehli sinfində müasir tanklar hazırlamağı hədəfləyən lakin yalnız nəzəri olaraq qalan, bir layihədir. 1946-1947-ci illərdə istismara verilməsi planlaşdırılan texnikalar müharibəyə çatdırıla bilinmədi. Texnikalar yalnız proyekt kimi qalmışdır. İki layihə ilə də əlaqədar olan heç bir layihə tapılmamışdır. PzKpfw X Maus tankından daha geniş, lakin daha balaca idi. Tankın əsas silahı kimi 88mm-lik və ya 128 mm-lik top nəzərdə tutulmuşdur. Hər iki dizaynda da çox böyük dəyişikliklər həyata keçirilmişdir. Bu dəyişikliklər bu gün belə istifadə olunur.
3d printer
Üçölçülü çapetmə prinsipcə sinterləmə ilə oxşar olan bu üsul başqa birləşdirmə metodu ilə işləyir və fiziki əsasına görə adi çapetməyə (plotter üsulu) bənzədiyindən üçölçülü çapetmə - 3D Printing adlanır. İlkin material kimi burada qranulatlardan və tozlardan istifadə edilir. İşçi zonaya qat şəklində çəkilmiş toz, xüsusi birləşdirici komponentin püskürdülməsi ilə bir-birinə yapışdırılır. Bu işləmə prinsipi demək olar ki, birləşdirilən materialın xassələrindın asılı olmadığından material seçimini asanlaşdırır. == İşləmə prinsipi == 3D Printing qurğusu işçi zonada yerləşən iki çəndən, işçi kameradan və bunların üzərində düzxəttli hərəkət edən çapetmə mexanizimindən (plotterdən) ibarətdir. Bu çənlər proses zamanı işçi zonaya toz verilməsinə, kamera isə əsasən prosesin aparılması, yəni hissənin qurulmasına xidmət edir. Hər bir çən hərəkətsiz divarlardan və Z istiqamətində hərəkətli lövhədən (dibdən) ibarətdir. Toz çənlərinin dibi hər bir yeni qat çəkilməzdən əvvəl yuxarıya hərəkət etdirilərək lazımi miqdarda toz qarışığını işçi zonaya çıxarır. Sonra bu kütlə xüsusi diyircəyin vasitəsilə işçi platformanın üzərinə bərabər yayılır. İşçi kamera isə əksinə olaraq hər addımdan sonra aşağıya doğru hərəkət etdirilir.
Arilər (Ariyailər)
Arilər (hind. ā́rya-, avest. airya-, fars. ariya-‎) — e.ə. 2000-ci ilə yaxın Mərkəzi Asiyadan Hindistana yerləşmiş Hind-İran köçəri tayfalarının özlərinə verdikləri ad. Hindisumda ariler tədricən yerli əhali ilə qarışaraq onlarla birlikdə hindxalqını təşkil etdilər. İran və Azərbaycan ərazilərində yerli əhali ilə qarışan arilərdən, o cümlədən Azərbaycan ərazisində bir çox irandilli tayfalar - parfiyalılar, farslar, midiyalılar, saqartilər, kadusilər, mardlar, kirtilər və b. meydana gəlmişdilər. Müasir İranın adı buradandır; qədim İran dilində aquapat – "arilər ölkəsi" və ya "padşahlığı" deməkdir. İrandilli tayfa və qəbilələr indiki İran ərazisinə b.e.ə.
Ferents Hirzer
Ferents Hirzer (mac. Hirzer Férénc; 21 noyabr 1902, Budapeşt – 28 aprel 1957, Trento) — Macarıstanlı keçmiş futbolçu. Mövqeyi hücumçu olub. Ferents karyerasını bitirdikdən sonra İtaliyada yaşayaraq orada məşqçi işləyib. Macarıstan yığmasında 32 oyunda iştirak etmiş və 14 qol vurub. == Karyera == Hirzer karyerasına 1913-cü ildə Macarıstan Dəmir Yolları Nazirliyinə məxsus Budapeştdəki "Törekvesh" klubunda başlayıb. 1923-cu ildə, ölkəsində 10 il oynadıqdan sonra doğma ölkəsini tərk edərək Çexoslovakiyaya yollanır. O burada Brno şəhərininin Yəhudi icmasına mənsub olan "Makkabi" klubuna keçir. Bu komanda Çexoslovakiyanın Yəhudi komandaları üçün olan turnirdə oynayırdı. Hirzer növbəti mövsümdə Hamburqun bölgələrindən biri olan Altonanın "Union 03" klubuna keçir.
George Ritzer
Corc Raitzer (ing. George Ritzer) —amerikalı sosioloq, professor, və müəllifidir. == Bioqrafiya == Ritzer, Nyu-York şəhərinin yuxarı Manhettenhissəsində bir yəhudi ailəsində 1940-cı ildə anadan olub. == Əsas İdeyaları == Ritzerin Makdonaldlaşdırılma konsepsiyası Maks Veberin(1864-1920) müasir cəmiyyət və mədəniyyət səmərələşdirilmə klassik nəzəriyyəsinin bir uzantısıdır.
Jak Prever
Jak Prever (fr. Jacques Prévert; 4 fevral 1900[…], Nöyi-sür-Sen – 11 aprel 1977[…]) — fransız şair və dramaturq. == Həyatı == Jak Prever 1900-cü ildə Fransada anadan olub. Gənclik illərində bir müddət sürrealist şairlərlə yoldaşlıq etsədə o təbii, anlaşılan, populyar şer dilini üstün tutub. Güclü heysiyyat sahibi olan bu nəğməkar şair müxtəlif jurnallarda dərc olunmuş şerlərini toplayaraq 1946-cı ildə iki şer kitabı, "Sözlər" və "Əhvalatlar" adlı kitab- larını nəşr etdirib. Dərin və sadə, zərif hisslər və xoş ovqatla yoğrulmuş şerləri Jak Preverə böyük rəğbət qazandırıb və şöhrət gətirib. O eyni zamanda film senariləri də yazıb ("Qəribə əhvalat" — 1937; "Dumanlı sahil"—1945). Daha sonra isə Jak Preverin şerlər kitabları, 1957-ci ildə "Tamaşa", 1966-cı ildə "Fatras", 1972-ci ildə "Əşyalar və başqaları", 1980-ci ildə isə "Gecə günəşi" əsərləri çap olunub. Jak Prever sözün əsl mə’nasında nəğməkar şair idi. O, İv Montan, Jülyer Qreko, Sert Reyqani, Jak qardaşları kimi müğənnilərin mahnılarının mətnlərinin müəllifidir.
LED printer
LED printer (en. LED printer - Light-Emitting diode printer) – LCD və lazerli printerlərə bənzəyən elektrofotoqrafik printer; onda da tozşəkilli boyaq maddəsinin (tonerin) köməyilə görüntünü formatlaşdırmaq üşün elektrostatik yüklənmiş barabandan istifadə olunur. Baraban görüntüyə uyğun olaraq şüa ilə işıqlandırma yolu ilə yüklənir. Buna görə də LED-printerləri çox zaman yanlış olaraq lazerli printerlər adlandırırlar, ancaq onlar işıq mənbələrinə görə fərqlənirlər. LED-printerlərdə istifadə olunan işıq-diodları massivi baraban fırlandıqca yanıb-sönməklə görüntünü onun üzərinə vurur. İşıq mənbələri massivindən istifadə olunduğundan, LED-printerlər bir işıq mənbəyindən istifadə edən lazerli printerlərə nisbətən daha çox elektrik enerjisi sərf edir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.