Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ШИВИТ

    ...куьлуь пешер алай са йисан набатат. Салара газарар, кӀешнишар, шивитар цада. З. А. К. ТӀебиат чирун. Руфуник ял акатнаватӀа, иферар, кьурурнавай ш

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШИВИТ

    n. dill, type of plant whose seeds and leaves are used to flavor food.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ШИВИТ

    (-ди, -да, -ар) şüyüd; шивитдин şüyüd -i [-ı].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • шивит

    укроп : шивитдин - укропный.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • AĞIZBAAĞIZ

    нареч. 1. сиви-сивди, сиве-сивди, сивив кьван, ттулаба; 2. сивяй-сивиз, садан сивяй муькуьдан сивиз физ-физ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СИВИН

    n. infant, baby; very young child, toddler, tot; minor; beginner.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • СЫТИТЬ

    несов. məh. şirinləşdirmək, şirni vurmaq, bal vurmaq, dada gətirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШИРИТЬ

    несов. 1. enlətmək, genəltmək; 2. məc. genişləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СИВИН

    фарс, сущ.; ди. -да; -ар, -ра, -ри велед. Чил умун я, дишегьли хьиз сивин хайи. П. Ф. Зун хъфидач. Вичихъ сивин авачиз, ада стхадин аял Нажмудин хвав

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЦӀИВИН

    ...михьна, цӀивинар вегьена. С. Ярагъви ашукь Уьзден. * къванцин цӀивин.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • сивин

    ребёнок; дитя : адахъ сивин авач - у неё нет детей.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • цӀивин

    ...цӀивиндин - угольный; къванцин цӀивин - каменный уголь; кӀарасдин цӀивин - древесный уголь.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • СИВИН

    (-ди, -да, -ар) övlad, uşaq (oğul və ya qız); сивин авачир sonsuz, uşağı (övladı) olmayan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЦӀИВИН

    ...къванцин цӀивин mineral carbon, black coal, coal; кӀарасдин цӀивин n. charcoal.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • СИВЫЙ

    прил. 1. çal, boz; 2. ağ, ağarmış; çal, çallaşmış; ◊ врет как сивый мерин bax мерин.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЦӀИВИН

    (-ди, -да, -ар) kömür; кӀарасдин цӀивин ağac kömürü; къванцин цӀивин daş kömür; * цӀивин хьун a) yandıqdan sonra kömürə çevrilmək, kömürləşmək; b) köm

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • SİVİL

    [lat.] сущ. дяведин къуллугъдинди тушир, аскерринди тушир, штатский (мес. пек).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • sivil

    sivil

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • сиветь

    -ею, -еешь; нсв. (св. - посиветь); разг. становиться сивым 2); седеть. Борода, голова сивеет. Сиветь с годами.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сивый

    -ая, -ое; сив, -а, -о. 1) Серовато-сизый, пепельно-серый (о масти лошади) Бред сивой кобылы (разг.-сниж.; нелепость, чушь). Врёт, как сивый мерин (раз

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • синить

    ...синение, синька что 1) Делать синим, красить в синий цвет. Синить пряжу. Синить ткань. 2) (св. - подсинить) Полоскать (белое бельё, ткани) в воде с р

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СИНИТЬ

    несов. 1. göyərtmək, göy rəngə boyamaq; 2. lilləmək, lil vurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • цывын

    см. цувун (диал.), чӀугун и ялун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • СИВЕТЬ

    несов. çallaşmaq, bozarmaq, ağarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SIVIR

    ...birillix’ balası dıvırdı, ikinci ilə keçəndə sıvır olur; – Axşam bir sıvır kəsmişdix’, düz qırxbeş kilo əti vardı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SİVİL

    s. civilized; ~ ölkə civilized country

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • SİVİ́L

    [lat.] Mülki, qeyri-hərbi. …Hücrənin ətrafında yüz nəfərə qədər sivil paltarında mühafizəçilər gəzirdi… M.S.Ordubadi. …Zabitlər və sivil paltarlı sara

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİL

    штатский

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СИВЕТЬ

    çallaşmaq, bozarmaq, ağarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СИВЫЙ

    гуьг; чал рангунин (балкIан)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СИНИТЬ

    несов. 1. вили авун; вили рангунал вигьин. 2. лилдал вигьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ШИРИТЬ

    1. enlətmək, genəltmək; 2. məc. genişləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SİFİT

    (Şəki) bax sivirt. – Mə:n u işdən sifit xəbərim yoxdu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SİVİŞ

    (Gəncə) bax sibinc. – Bazardan bir siviş al

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞİBİT

    (Dərbənd) şüyüd. – Şibit uladu büzdə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SİVİL

    ...штатский 2 прил. цивилизованный: 1. приобщённый к мировой культуре. Sivil ölkələr цивилизованные страны 2. соответствующий международным нормам, прин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SİMİT

    (-di) 1) bublik; 2) avtomobilin sükan çarxı bublik

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • SİVİL

    mülki, sivil; sivil elbise – mülki geyim mülki, sivil

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • SİVİRT

    ...Zəngilan) büsbütün, tamam, xalis. – Ət sivirt yağdı (Bərdə); – Ət almışdım, svirt yağdı (Zəngilan); – Qoyun kəsmişdix’, sivirt yağ oldu (Cəbrayıl)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • SİVİL

    sivil bax mədəniyyətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ПӀИВИТӀ

    сущ.; - ди, - да; - ар, - ри, - ра зуьрнеда уф тун патал сиве кьадай шуькӀуь кьелечӀ затӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДИВИТЬ

    несов. dan. heyrətə gətirmək, heyrətə salmaq; təəccübləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖИВИТЬ

    несов. canlandırmaq, həyat vermək; ruhlandırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дивить

    ...чем. разг. Удивлять, поражать. Дивить всех своими знаниями. Дивить красотой.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пӀивитӀ

    мундштук (духового музыкального инструмента) : зуьрнедин пӀивитӀ - мундштук зурны.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ПӀИВИТӀ

    n. mouthpiece, piece placed at or in the mouth (in musical instruments, smoking paraphernalia, etc.); bit; embouchure

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ПӀИВИТӀ

    1. ağızlıq, dodaqlıq, müştük; зуьрнедин пӀивитӀ zurnanın dodaqlığı; 2. sümsü.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ДИВИТЬ

    heyrətə gətirmək, təəcübləndrimək, heyrətə gətirmək, heyrətə gətirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЖИВИТЬ

    несов. дири авун, ччан гъун, кIубанрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • живить

    ...-вишь; нсв. Оживлять, бодрить. Весенний ветер живит. Весна живит угаснувшие силы. Бокал хорошего вина живит и возвращает бодрость. Внимание и нежност

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УКРОП

    мн. нет шивит, шивитар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ширить

    ...-ришь; нсв. кого-что 1) разг. Делать более широким, расширять. Ширить глаза, ноздри. Ширить отверстие. 2) Распространять среди всё большего количеств

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шивать

    см. шить; наст. нет; шивал, -ла, -ло; шивавший; нсв., многокр.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шиваит

    -а; м. Последователь шиваизма.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сытить

    сычу, сытишь; нсв. что устар. Подслащивать воду, квас и т.п. мёдом или разводить мёд водой; настаивать мёд на чём-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШИИТ

    || ШИИ араб, сущ.;. ди, -да; -ар || -яр, -ри|-|йри, -ра || -йра мусурмандин диндин са хел. Адан [Сурхай хандин. А. Г.] пайдахдал "Шиияр галачир су

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • свить

    совью, совьёшь; свей; свил, -ла, свило; свитый; -вит, -а, -о; св. (нсв., также, вить) см. тж. свивать, свиваться, свивание, свивка что 1) Изготовить с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШИИТ

    м (dini) şiə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СВИТЬ

    ...lülə şəklində bükmək; 3. qayırmaq, qurmaq, tikmək, hörmək (yuva); ◊ свить себе гнездо bax гнездо.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SIVI

    duru, sıyıq

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • СВИТЬ

    1. звер гана авун; свить верѐвку еб авун. 2. хурун, храна расун (мес. рицIерикай къамчи). 3. авун, расун; свить гнездо (нуькIре) муг авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞÜYÜD

    сущ. бот. шивит (салан хъач); // шивитдин (мес. ни).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
OBASTAN VİKİ
Simit
Simit — suysamla qablı yumru formalı çörəklərə verilən ümumi ad. Türkiyə və Yunanıstanda geniş şəkildə istehlak edilən simitə Yunanıstanda kuluri (Yunanca: κουλούρι) deyilir. İzmir elində simit gevrek adıyla bilinir.(Bolqarıstanda 'gevrek' və Serbiyada 'çevrek' və Rumıniyada da 'covrigi' deyilir. Ehtimalla balkanlardan İzmirə gələn immiqrantların təsiriylə simitə 'gevrek' deyilir.) Ümumiyyətlə tək istehlak edilən simit, nahar üçün seçildiyində pendir, çay və ya cemlə birlikdə də yeyilə bilər. İndiki vaxtda simit, müasir sobalarda və simit evlərində hazırlanıb satıla bildiyi kimi prospekt və küçələrdə satıcılıq edən səyyar satıcılar tərəfindən bir əl avtomobili içində də satılar.
Sivil mühəndislik
Sivil mühəndislik və ya mühəndislik iqtisadiyyatı — mülki mühəndislik iqtisadiyyatı, daha dəqiq desək, mikroiqtisadiyyatın bir alt hissəsidir. "Qıt mənbələrin rasional bölgüsü üçün texniki cəhətdən mümkün alternativlər arasında iqtisadi seçimlərə rəhbərlik" olaraq təyin olunur. Məqsəd, əsas iqtisadi problemlə üzləşən özəl və ya dövlət təşkilatlarına rəhbərlik etməkdir. İqtisadiyyatın bu əsas problemi cavablandırılması iki sualdan ibarətdir: hansı hədəflər araşdırılmalı və araşdırılmalı və onlara necə nail olmaq olar? İqtisadiyyat bir sosial elm olaraq bu sualları cavablandırır və "… az mənbələrin rasional bölgüsü üçün texniki cəhətdən mümkün alternativlər" arasından seçim etmək üçün istifadə olunan bilik olaraq təyin edilir. Buna görə "… mənfəətin artırılması və ya xərclərin minimuma endirilməsi" ilə əlaqəli bütün problemlər iqtisadi məqsədlər üçün mühəndis problemləridir və "mühəndislik iqtisadiyyatı" termini ilə düzgün təsvir olunur. İnşaat mühəndisləri tərəfindən tətbiq olunan bir fənlər olaraq mühəndislik iqtisadiyyatı, geniş bir infrastruktur layihəsində dövlət və ya özəl kapital qoyuluşu ilə əlaqəli əsas iqtisadi problemin və bununla əlaqəli məsələlərin tərifini daraldır. Mülki mühəndislər mühəndislik layihələrinin qeyri-adekvat iqtisadi qiymətləndirilməsi şəklində əsas problemin daha ixtisaslaşmış formaları ilə qarşılaşırlar. İnşaat mühəndisləri, səmərəli və təsirli infrastruktur təmin etmək üçün davamlı təzyiq altında, az mənbələrin keyfiyyət təminatı, riskin azaldılması və layihə nəzarətinə ayrılması kimi çətin problemlərlə üzləşirlər. Sivil mühəndislər layihə həyat dövrünün hər mərhələsində baş verən qiymətləndirmələrin bir hissəsi kimi mühəndis iqtisadiyyatının oynadığı rolu tanımaq üçün təlim almalıdırlar.
Əfqanıstan Sivil Müharibəsi (1996-2001)
Əfqanıstan Vətəndaş müharibəsi-Əfqanıstanda "Taliban" rejimini devirmək və Üsamə bin Ladeni öldürmək məqsədi ilə yerinə yetirilmiş əməliyyat və ya müharibə.
Cirit
Cirit — at üzərində oynanılan idman növlərindən biridir. At üzərindəki idmançının ciritini rəqibinə dəqiq atmasını, döyüş zamanı özünə və atına hakim olmasını və bu yolla rəqibinə hakim olmağı hədəfləyən qaydaları olan bir idman növüdür. Ümumiyyətlə Qars, Bayburt, Ardahan, Uşak və Ərzurumda oynanılır. == Tarixi == Cirit türklərin Mərkəzi Asiyadan Anadoluya gəlişindən bəri oynadıqları döyüş oyunu olaraq bilinir. Sonrakı dövrlərdə Anadoluda oynanılan və atçılıq idmanı olaraq da bilinən cirit, nəsildən-nəslə ötürülərək mövcudluğunu bu gün də davam etdirir. Alp Arslan dövründə Anadoluda oynanılan bu idman növü, Şərqi və Orta Anadolunun fərqli bölgələrində daha çox yayılmışdır. XI–XVI əsrlərdə Anadoluda döyüşü oyunu kimi oynanılan cirit, sonrakı dövrlərdə, xüsusilə XIX əsrdə Osmanlı imperiyası sarayında ən böyük əyləncə idman növü idi. Müsabakalarda yaşanan hayati Yarışmalardakı həyati təhlükə səbəbiylə bu oyun II Mahmut dövründə qadağan edildi və daha sonra Anadoluda yenidən nümayiş oyunu olaraq oynanılmağa başlandı. Türkiyədəki cirit idmanına bugünkü dövrdə maraq Şərqi Anadolu bölgəsində yaşayan insanların daha sıx maraq göstərdiyi görülür. İlk Atçılıq İdman klubu 1957-ci ildə bu bölgədə Ərzurumda quruldu.
Kilit
Kilit — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd. == Coğrafi mövqeyi == Rayonun mərkəzindən 16 km cənub şərqdə, Naxçıvan-Bakı dəmir yolunun sol tərəfində, Zəngəzur silsiləsinin ətəyindədir. == Tarixi == Zaqafqaziya MİK-in 1929-cu il 18 fevral tarixli qərarına əsasən Ordubadın Qorçevan kəndində Naxçıvan MSSR-in 9 kəndi sırasında əkin yerləri və otlaqları ilə birlikdə qanunsuz olaraq Ermənistan SSR-ə birləşdirildi. Bundan əlavə Qorçevan ermənilərin hələ 1921-ci ildən icarəyə götürdükləri, 1923-cü ildən zorakılıqla sahibləndikləri Kilit kəndi torpaqlarının bir hissəsi də bu respublikaya qatıldı. 1992-ci ildə erməni silahlı quldurlarının basqınları nəticəsində əhalisi Ordubad rayonunun müxtəlif yerlərinə köçmüşdür. Hər tərəfdən sıldırım yamaclı dağ və dərələrlə əhatə olunan Kilit kəndinin cənub şərqində karst mağarası mövcuddur (mağaranın dəhliz və salonlarında stalaktik və stalaqmitlər var). Mağaraların girəcəyində aşkar edilmiş mədəni təbəqə qalıqları onların qədim insan məskənləri olduğunu göstərir. Kilit yaxınlığında Ül dərəsi adlı yerdə orta əsrlərə aid yaşayış yerinin qalıqları və qəbir abidələri aşkar edilmişdir.
Ksilit
Ksilit(CH2OH(CHOH)3CH2OH)-rəngsiz hidroskopik kristal, çoxatomlu spirtlərin nümayəndəsidir. == Fiziki xassələri == Optiki aktiv deyil; suda, metil və etil spirtlərində, qlikollarda, piridində, sirkə turşusunda həll olur; efirlərdə, dioksanda, karbohidrogenlərdə, alkilhalogenidlərdə, butil və propil spirtlərində həll olmur. == Kimyəvi xassələri == Kimyəvi xassələrinə görə Ksilit çoxatomlu spirtlərin tipik nümayəndəsidir. == Alınması == Ksilit sənayedə ksilozaları reduksiya etməklə alırlar. Bu məqsədlə xammal kimi kənd təsərrüfatının pentoza tərkibli tullantılarından və ağacdan istifadə olunur. Ksiliti təyin etmək üçün, adətən, xromotoqrafiyadan, eləcə də onun mis və vanadium-xinolin kompleksləri əmələ gətirmək xassəsinə əsaslanan üsullardan istifadə olunur. == Tətbiqi == Ksilit və onun 1,4-anhidridi (klisitan) sellofan istehsalında plastifikator və rütubət stabilizatoru kimi, kağız və ətriyyat sənayesində istifadə olunur. Ksilit ksiftal alkid qatranının, səthi-aktiv maddələrin, lakların, yapışdırıcıların alınmasında komponentdir. Ksilit şirin dada malikdir (saxarozadan iki dəfə şirindir), ödqovucudur; insan orqanizmi ilə mənimsənilmir. Şəkərli və piylənmədən əziyyət çəkən xəstələr üçün qənnadı məmulatların hazırlanmasında saxarozanın əvəzinə istifadə olunur.
Lilit
Lilit (ivr. ‏לילית‏‎; lilit, və ya lilith) — yəhudi mifologiyasında xarakter, ilk dəfə Babil Talmudda aşkar olunmuşdur. Mesopotamiya mətnlərində Lilit əksər hallarda şeytan qadın sinfi (Līlīṯu) ilə əlaqəli göstərilir. Yəhudilər Liliti şər qüvvə hesab edirlər. Yəhudi folkloruna görə üç mələk Liliti məcbur etdilər ki, üstündə o üç mələyin (Sanvi, Sansanvi və Semanqelaf) adları yazılmış gözmuncuğu taxmış ana və uşaqlara zərər verməyəcəyinə dair and içsin. Ben Sira əlifbası Lilitin Adəmin birinci həyat yoldaşı olduğunu bildirən ilk kitabdır. Bu ideya Yaradılış kitabında olan ikiqat ayələrin şərhinə dayanır. Tövratın ilk hissəsi olan Yaradılışın birinci Babında Adəm ilə birlikdə bir dişi yaradıldığından bəhs edilir, ikinci hissədə isə Adəmin qabırğa sümüyündən bir dişi yaradıldığı yazılmışdır. İnanca görə Lilit Adəm ilə eyni zamanda və eyni anda yaradıldığına görə Adəm ilə bərabər olduğu fikrində idi, bu səbəbdən də Adəmə tabe olmağı şiddətlə rədd etmişdi, tanrıya qarşı çıxmış və cənnətdən uzaqlaşdırılmışdı. Bundan sonra tanrı Adəmin qabırğa sümüyündən Həvvanı yaradır.
Pirit
Pirit (kükürd kolçedanı, dəmir kolçedanı) — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn. == Növ müxtəliflikləri == Kobaltpirit, nikelli pirit, mərgümüşlü pirit. == Xassələri == Rəng – açıq bürüncü-sarı, tez-tez oksidləşmə rəngləri alır; Mineralın cizgisinin rəngi – qara; Parıltı – güclü metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 4,9–5,2; S – 6–6,5; Ayrılma – {100} və {111} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvari; Başqa xassələr – zəif elektrik keçiricisidir; termoelektrik xassəsi var; bəzən detektor xassələri təzahür edir; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, pentaqon-dodekaedrik, hərdənbir oktaedrik, bəzən burulmuş; heksaedr üzləri üzrə kobud, başqa üzlər üzrə isə nazik ştrixlərin olması ilə səciyyələnir; İkiləşmə: {110} və {111} üzrə təmas və qarşılıqlı nüfuzetmə; Mineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, müxtəlif süxurlarda püruzlar, böyrək- və salxımvari aqreqatlar; konkresiyalar, sekresiyalar, stalaktitlər, bəzən – druzalar, pirrotin, maqnetit, hematit və üzvi qalıqlar üzrə psevdomorfozalar, markazit üzrə paramorfozalar, isti bulaqların çöküntülərində qabıq, qaysaq və nazik təbəqələr. == Mənşəyi və yayılması == Ən geniş yayılmış sulfid olub, müxtəlif genetik tipli filiz və süxurlarda rast gəlir. Piritin ən iri yığınları hidrotermal-çökmə və hidrotermal-metasomatik kükürd kolçedanı, mis-kolçedan və kolçedan-polimetal obyektlərində yerləşir. Kobaltpirit isə geniş miqyasda Mərkəzi Afrikanın stratiform tipli mis yataqlarında yayılmışdır. Skarnlar və maqnetit filizləri üzrə inkişaf edən sulfidlərlə sıx assosiasiyada kontakt-metasomatik yataqlarda rast gəlir. Daş kömürlər içərisində, həmçinin çökmə mənşəli dəmir, manqan və alüminium filizlərində və çökmə süxurlarda qeyd olunur. Aksessor mineral kimi püskürmə süxurlarda müşahidə edilir.
Sabit
Sabit — Daimi mənasını bildirən şəxs adı. Bu adı olan şəxslər Sabit Rəhman — Sabit Bağırov — Sabit Orucov — Sabit Abbasəliyev — Sabit Kərimov — Sabit Dönentayev — qazax şairi, satira yazarı, esse yazarı və ictimai fiqur.
Savat
Savat (fr. Savate; digər adları: boxe française, fransız boksu, fransız kikboksu) — Parisdə küçə döyüşü kimi başlanan və müstəqil idman növünə çevrilmiş fransız döyüş sənəti. == Tarixi == Savate XVIII əsrdə yaranmağa və inkişaf etməyə başlamışdır. Əvvəldən yalnız ayaqların istifadə edildiyi və əl zərbələrinin istifadə edildiyi bir idman idi. Əlləri çox az hücum üçün xidmət edərkən, əllər daha çox hücum üçün istifadə edildiyi üçün kapoeiraya bənzəyir. 1845-ci ildə bir Savate döyüşçü, Ouen Svift adlı ingilis boksçusu ilə döyüşməyə getdi, nəticədə Savate döyüşçüsünü tamamilə məğlub etdi. Bu, Fransız boksu adlandırılmağa başlanan döyüşdən sonra yumruqları birləşdirməyə başlayaraq başladı və inkişaf etdi. == Ümumi məlumat == Bu döyüş idman növündən həm əllər, həm ayaqlar qərb boksu və ayaq zərbəsi ilə birləşdirilmiş şəkildə istifadə olunur. Müasir savatedə (fransız boksu) boks əlcəklərindən istifadə edərək zərbələr vurulur. Təpik zərbəsi (qabırbağaya, buruna, ayağa, dabana) vurulmasına görə müasir avropa (kikboksinq) və asiya (muay tay) analoqlarından fərqlənir.
Sevil
Sevil (ad) — qadın adı. Əsərlər Sevil (pyes) — Cəfər Cabbarlının 1928-ci ildə yazdığı pyes. Sevil (opera) — Fikrət Əmirovun 1953-cü ildə Cəfər Cabbarlının eyniadlı dramı və Tələt Əyyubovun librettosu əsasında yazdığı opera. Filmlər Sevil (film, 1929) — Cəfər Cabbarlının eyni adlı pyesinin motivləri əsasında çəkilmiş film. Sevil (film, 1970) — dramaturq Cəfər Cabbarlının eyniadlı pyesinin motivləri və bəstəkar Fikrət Əmirovun eyniadlı operası əsasında ekranlaşdırılmış film. Digər Sevil (ansambl) — musiqi qrupu.
Sibir
Sibir (rus. Сибирь) — Avrasiyanın şimal-şərq hissəsində böyük coğrafi ərazi. Qərbdən Ural dağları, şərqdən Sakit okean, şimaldan Şimal Buzlu okean, cənubdan Qazaxıstan, Monqolustan, Çin əhatə edir. Sibir dedikdə Rusiya Federasiyasının tərkibidə olan ərazi başa düşülür. Ancaq coğrafi Sibirə Qazaxıstanın şimalı və Uzaq Şərq də daxildir. Sibir Qərbi Sibirə və Şərqi Sibirə bölünür. Həmçinin Cənubi Sibir, Şimal-Şərqi Sibir və Orta Sibir anlayışı da vardır. == Qərbi Sibir == Ural və Yenisey çayı arasında yerləşən Qərbi Sibir ilk yaşayış məntəqəsidir. Əhalinin əksəriyyətinin yaşadığı Sibir torpaqlarının ən inkişaf etmiş hissəsidir. === Tarixi === === İqlimi === === Təbii qaynaqlar === === İqtisadiyyatı === == Şərqi Sibir == Sibirin şərq hissəsi, Asiyanın şimal-şərqini əhatə edir.
Sibiu
Sibiu (almanca: Hermanştat, macarca: Nagyszeben) — Rumıniyada Transilvaniya regionunda şəhər, Sibiu administrasiya əyalətinin mərkəzi. Əhalisi 171,5 min nəfərdir (2002). Sibiuda məşhur alman şairi Oskar Pastior anadan olmuşdur.
Sicim
Sicim — qalın tovlanmış iplərdən hörülmüş kobud ipdir. Azərbaycanda belə iplə ata və yaxud arabaya ot yükləyərkən yükü bağlayırlar. Sicim yeddi və ya doqquz tağ iplikdən toxunur. Əsasən keçi tükündən (qəzilindən) toxunsada bəzən qoyun yunundan (qaba yundan) da istifadə edilərək toxunurdu . Toxunub hazırlanmış sicimin bir ucuna doğanaq tikilirdi. Uzunluğu on-iyirmi metr, bəzən daha çox olardı.
Sidik
Sidik — böyrəklərdən ürinasiya prosesi ilə ifraz olunan, ümumiyyətlə steril vəziyyətdə, bədənin yan məhsulu olan bir mayedir. Turş mənşəli olan bu maye, məhlullarında saxlayan məməli canlıların bədənlərindəki suyun məzmunundakı mineral, qeyri-üzvi və digər maddələrin tarazlığını təmin etmək məqsədi ilə sidik torbasından çölə əksəriyyətlə cinsi orqanlarda mövcud mexanizmlər köməyiylə atılır. Sidik meydana gəlməsi, bədəndə mineral və digər maddələrin tarazlığının təmin edilməsində təsirlidir. Bədəndə olması lazım olandan çox olan və ya bədənə zərərli olan maddələr sidik yolu ilə çölə atılır. Sidik, içində ərimiş ya da dayandırılması vəziyyətində olan bir çox maddəni uzaqlaşdırar. Eyni zamanda sidik (alınan qidaya bağlı olaraq) 5.0 - 8.0 pH dəyərləri arasındadır.
Sifət
Üz və ya sifət — insan başının yuxarıda baş dərisinin, aşağıda - alt çənənin küncləri və alt kənarı ilə, yanlardan - alt çənənin kənarları ilə sərhədlənmiş ön hissəsi.
Sıfır
Sıfır — ədəd oxunu müsbət və mənfi ədədlərə ayıran tam ədəd. == Tarixi == Qədim yunan astronomu və riyaziyyatçısı Klavdi Ptolemey astronomik cədvəllərində boş kvadratlara O işarəsi qoyardı (yunan əlifbası ilə omikron hərfi, q.yun. ονδεν — heç nə). Sıfır rəqəmi işarəsinin ondan yarandığı güman edilir. == Riyaziyyatda == === Sıfırın əsas xassələri === İstənilən ədədin üzərinə 0 əlavə etsən, cəm dəyişmir. Bu xassə genişləndirilmiş sistemlərdə, o cümlədən həqiqi və kompleks ədədlər meydanında da doğrudur. İstənilən ədədin 0-a hasili sıfra bərabərdir. Sıfırın işərəsi yoxdur, yəni o, nə mənfi, nə də müsbət ədəddir. 0 nə tək ədəddir, nə də cüt ədəddir. 0 istənilən natural ədədə bölünür və qismət 0-a bərabərdir.
Sığın
Sığın (lat. Alces alces) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin marallar fəsiləsinin sığınkimilər cinsinə aid heyvan növü. Fəsiləyə daxil olan ən iri növ hesab olunur. Erkəyinin bədəninin uzunluğu 3 metrdək, süysününün hündürlüyü 2,3 metrədək, kütləsi 570 kq-dək olur. Dişisi erkəkdən nisbətən kiçikdir. Ayaqları uzun, dırnaqları ensiz və itidir. Başı uzun, burnu donqar, ətli üst dodaqı sallaqdır. Quyruqu qısadır. Erkayinin kürəşəkilli buynuzu var. Dişisi buynuzsuzdur.
İvrit
İvrit dili, həmçinin ibri dili və ya ibrani dili (ivr.: עִבְרִית, ʿĪvrīt, tələffüzü [ivˈʁit] ( dinlə) və ya [ʕivˈrit] ( dinlə); səm.: ࠏࠁࠓࠉࠕ) — sami dillərinin Kənan dilləri qrupuna daxil olan dil. 1948-ci ildən İsrailin rəsmi dilidir. E.ə. II–I minilliklərdə Fələstin yəhudiləri bu dildə danışırdılar. Qədim yəhudi dilinin mühüm abidəsi olan "Əhdi-ətiq"in ən qədim hissəsi e.ə. XIII–XII əsrlərə aiddir. Eramızın əvvəlindən arami dilinin sıxışdırdığı ivrit dili mədəniyyət və din dili kimi qalmışdı. Orta əsrlərdən bədii, fəlsəfi, elmi və dini ədəbiyyat dilidir. XIX əsrin sonundan XX əsrin əvvəlindən yenidən danışıq dili kimi istifadə olunur. Müasir ivrit dili qədim yəhudi dilinin morfoloji xüsusiyyətlərini saxlamaqla, semantik və sintaktik cəhətdən idiş və digər german, Habelə slavyan dillərinin təsirinə məruz qalmışdır.
Şıbır
Şapar (çuvaş Шӑпӑр, rus. Шапар), Şabr (çuvaş Шӑбр, rus. Шабр), Şıbır (çuvaş Шыбыр) və ya Puzır (rus. Пузырь) — türkdilli çuvaşlara məxsus tuluq zurnası. Müasir dövrlərə qədər şapardan sadəcə toy mərasimlərində istifadə edilirdi.
Rinit
Rinit (yun. ῥίς, ῥινός - "burun") — burun boşluğu selikli qişasının qıcıqlanması və iltihabı. Ümumi simptomları — burun tutulması, asqırma və burun axıntısıdır. İltihab viruslar, bakteriyalar, qıcıqlandırıcılar və ya allergenlərdən qaynaqlanır. Rinitin ən çox rast gəlinən növü allergik rinitdir, adətən toz və tük kimi havada olan allergenlər səbəb olur. == Simptomları == Allergik rinit asqırma və burun qaşınması, öskürək, baş ağrısı, yorğunluq, halsızlıq və koqnitiv pozuntu kimi əlavə simptomlara səbəb ola bilər. Allergenlər gözlərə də təsir edə bilər, gözlərdə sulanma, qızartı və ya qaşınma, göz ətrafında şişlik yarada bilər. Əvvəllər qeyri-allergik rinit diaqnozu qoyulmuş bir çox insanda əslində yerli allergik rinit ola bilər. Əsas simptomları burun axıntısı, tutulması, tez-tez asqırmaq, tənəffüsün çətinləşməsi, burunda və boğazda qızartı, qaşıntı, qıcıqlanma və s. == Təsnifatı == === Yoluxucu rinit === kəskin rinit.
Sağ limit (sol limit)
Funksiyanın sağ (sol) limiti-əgər ixtiyari ε > 0 {\displaystyle \varepsilon >0} üçün elə δ > 0 {\displaystyle \delta >0} varsa ki, ixtiyari x ∈ ( a , a + δ ) ( x ∈ ( a − δ , a ) ) {\displaystyle x\in (a,a+\delta )(x\in (a-\delta ,a))} üçün | f ( x ) − b | < ε {\displaystyle |f(x)-b|<\varepsilon } olsun, onda deyirlər ki, b {\displaystyle b} ədədi y = f ( x ) {\displaystyle y=f(x)} funksiyasının α {\displaystyle \alpha } nöqtəsində sağ (sol) limitidir. Funksiyanın sağ (sol) limiti lim x → a + 0 f ( x ) = b ( lim x → a − 0 f ( x ) = b ) {\displaystyle \lim _{x\to {a+0}}f(x)=b(\lim _{x\to {a-0}}f(x)=b)} , yaxud f ( a + 0 ) ( f ( a − 0 ) ) {\displaystyle f(a+0)(f(a-0))} kimi işarə olunur. Məsələn, f ( x ) = 1 1 + e 1 x {\displaystyle f(x)={\frac {1}{1+e^{\frac {1}{x}}}}} funksiyası üçün lim x → 0 + 0 f ( x ) = 0 , lim x → 0 − 0 f ( x ) = 1 {\displaystyle \lim _{x\to 0+0}f(x)=0,\lim _{x\to 0-0}f(x)=1} . f(a+0)=f(a-0) şərti limitinin varlığı üçün zəruri və kafi şərtdir. == Sağ limit, sol limit necə tapılır? == Sağ və sol limitlər funksiyanın x dəyəri müəyyən bir dəyərə yaxınlaşdıqda onun dəyərinin nə olacağını müəyyənləşdirir. Funksiyanın sağ və sol hədlərini tapmaq üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirə bilərsiniz: 1. Sağ Limit (x → a+): — Əgər funksiyanın x qiyməti a qiymətinə, x qiyməti isə a-dan sağa yaxınlaşırsa, onda doğru həddi tapılır. — Düzgün həddi tapmaq üçün funksiyanın a-dan bir qədər böyük olan x dəyərlərinə yaxınlaşmasına icazə verin (məsələn, a + ε, burada ε kiçik müsbət qiymətdir). — Bu yaxınlaşan x dəyərlərinə uyğun gələn funksiya dəyərlərini hesablayın və bu dəyərlərin sərhədlərini yoxlayın.
Aslı Iskıt
Aslı İskit (d. 7 dekabr 1993) — Türkiyəni təmsil edən həndbolçu. Aslı İskit, Türkiyə yığmasının heyətində 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında gümüş medal qazanıb. == Karyerası == Aslı İskit, 2017-ci ildə Türkiyə yığması ilə birgə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. Yarışların həlledici, final görüşündə Türkiyə yığması, gərgin oyunun sonunda Azərbaycan yığmasına 26:28 hesabı ilə məğlub oldu və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.
Aslı İskit
Aslı İskit (d. 7 dekabr 1993) — Türkiyəni təmsil edən həndbolçu. Aslı İskit, Türkiyə yığmasının heyətində 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında gümüş medal qazanıb. == Karyerası == Aslı İskit, 2017-ci ildə Türkiyə yığması ilə birgə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. Yarışların həlledici, final görüşündə Türkiyə yığması, gərgin oyunun sonunda Azərbaycan yığmasına 26:28 hesabı ilə məğlub oldu və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.
Columba livia
Çöl göyərçini (lat. Columba livia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin göyərçinkimilər dəstəsinin göyərçinlər fəsiləsinin göyərçin cinsinə aid heyvan növü.
Cənubi Sibir
Cənubi Sibir — qərbdən şərqə Qərbi Sibirdən Zeya-Bureya düzünə qədər uzanan, 3000 kilometr uzunluğu, 200 ilə 800 kilometr arasında eni olan dağlıq region. Şimali Asiyada yerləşən regionun yerli əhalisi ortaq tarixə, sosial-iqtisadi inkişaf və sıx qarşılıqlı əlaqəyə malik olduğundan oxşar mədəni və məişət xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. Ən yeni tektonik hərəkətlər nəticəsində müxtəlif yaşlı strukturlardan əmələ gəlmiş, yüksək və orta dağlardan ibarətdir. Göllər və akkumulyativ düzənliklərlə tutulmuş dərin tektonik çökəklər var. Dağlıq tayqa, cənubunda dağ meşə-çöl landşaftı üstündür. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Михайлов Н. И. Горы Южной Сибири. — М., 1961. Горы Южной Сибири // Гвоздецкий Н. А., Михайлов Н. И. Физическая география СССР. — М.: Мысль, 1978.