Lüğətlərdə axtarış.

Achema- Baltikyanı ölkələr arasında ən çox gübrə istehsal edən şirkət. Şirkət Litvanın Yonava şəhərində yerləşir. 2011-ci ildə burada 1700-ə qədər işçi çalışırdı. Şirkətin indiki icraçı direktoru Arunas Laurinaitisdir. == Tarixi == Fabrik 1962-ci ildə keçmiş Litva SSR-də istifadəyə verilmişdir.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.

Keş yaddaş (ing. cache) — prosessorla əsas yaddaş arasında yerləşən kiçik tutuma və yüksək işləmə sürətinə malik yaddaşdır. ən güçlü prossessor İ7 dir. Əsasən onu təmizləyərək yaddaşı artırırlar. Bu zaman heç bir şey silinmir əksinə yenilənir Əməli yaddaşa müraciəti sürətləndirmək, kompüterin məhsuldarlığını artırmaq üçün onlarda xüsusi hazırlanmış yaddaşdan - keş yaddaşdan istifadə edilir. Bütün əsas yaddaşın sürətlə işləyən keş-yaddaş kimi hazırlanması texnoloji cəhətdən çox baha başa gələrdi. Odur ki, iqtisadi cəhətdən kiçik tutuma malik yaddaş sahəsinin sürətinin artırılması əlverişlidir. Kompüterin yaddaşına müraciət edən zaman verilənlər keş-yaddaşdan axtarılır. Buna əsas səbəb odur ki, keş-yaddaşa verilənləri axtarmaq üçün edilən müraciət vaxtı əməli yaddaşa edilən müraciət vaxtından bir neçə dəfə azdır. Keş-yaddaşın tutumu artdıqca kompüterin işləmə sürəti də artmış olur.

Ahe (fr. Ahe) — Tuamotu arxipelaqına daxil olan kiçik atoll (Fransa Polineziyası). Manihi atolundan 15 km qərbdə, Taitidən 450 km şimal-şərqdə yerləşir. == Coğrafiya == Atollun uzunluğu 20 км, eni — 10 km, quru sahəsi isə 12 km²-dir. Daxilində böyük laqun vardır. Laqunun sahəsi 138 km²-dir. Laqun okeanla adanın qərbində yerləşən boğazla birləşir. == İnzibati bölgüsü == İnzibati baxımından Manihi kommunasına daxildir. == Tarixi == Ada 6 sentyabr 1839-cu ildə amerikalı Çarlz Vilks tərəfindən kəşf edilir. O, adanı Pikok (ing.

Sedum acre (lat. Sedum acre) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin dovşankələmikimilər fəsiləsinin sedum cinsinə aid bitki növü.

Comp Ace (コンプ エース, Konpu Eesu, Comptiq Ace ifadəsinin qısaltması) — Kadokawa Shoten nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunan aylıq videooyun və manqa jurnalı. Kadokawa Shoten nəşriyyatının "Comptiq" jurnalının xüsusi nəşri kimi nəşr olunmağa başlamışdır. İlk buraxılışı 26 mart 2005-ci ildə buraxılmışdır. İlk üç cildi 3 aydan bir nəşr olunmuşdur və üzlük illüstratoru Key-in əməkdaşı İtaru Hinoe olmuşdur. 4-9-cu cildlər iki aydan bir buraxılmışdır və üzlük illüstratoru Navel-in əməkdaşı Aoy Nişimata olmuşdur. 10-cu cilddən etibarən jurnal hər ay buraxılmışdır, üzlük illüstratorları isə Naru Nanao, Hiro Suzuhira, Type-Moon və August şirkətlərinin əməkdaşları olmuşdurlar. 26 iyun 2007-ci ildə buraxılmış 2007-ci il avqust sayından etibarən "Comptiq" jurnalından ayrılaraq müstəqil jurnala çevrilmişdir.

Young Ace (ヤングエース, Yangu Ēsu) — Yaponiyada Kadokawa Shoten nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunan aylıq seynen manqası jurnalı. 4 iyul 2009-cu ildə təsis olunmuşdur. == Manqa seriyaları == Akuma no Ikenie (Devil's Sacrifice; Ayun Taçibana) Another (Yukito Ayatsuci) Bio Booster Armor Guyver (Yoşiki Takaya; davam edir; əvvəllər "Monthly Shōnen Ace" jurnalında nəşr olunurdu) Black Rock Shooter: Innocent Soul (Sanami Suzuki) Blood Lad (Yuuki Kodama; davam edir) Boku Dake ga Inai Machi (Key Sanbe) Concrete Revolutio Echo/Zeon (Koşi Rikudo) Furekurain (Terio Teri) Haijin-sama no End Contents (Satoru Matsubayaşi) Hōzuki-san Chi no Aneki (Ran İqaraşi) Inari, Konkon, Koi Iroha (Morohe Yoşida) Isuca (Osamu Takahaşi; davam edir) Kill La Kill (Ryo Akizuki) Mirai Nikki Paradox (Future Diary-nin spin-offu. Hadisələr alternativ zamanda baş verir. 5 fəsildir.

Ace of Base — İsveçin rok qruplarından biri. == Tarixi == Ace of Base (Eys of Beys kimi tələffüz olunur) qrupu musiqi dünyasına ilk öncə "Tech Noir"adı ilə qatılıb. İlk əvvəl qrup tecno musiqi ifa etmişlər. Sonradan öz musiqi tərzlərini və adlarını dəyişərək "Ace of Base" adı altında fəaliyyət göstərməyə başlamışlar. Qrupun üzvləri Cenni Berggren, Cons "Joker" Berggren, Malin "Linn" Berggren və Ulf "Buddha" Ekberg olub. Qrup İsveçdə yaranıb. 1997-ci ildə onu üzvü Linn, 2009-cu ildə isə Cenni Berqqern tərk edib. 1992-ci ildə ilk albomları olan "Happy Nation" satışına görə Ginnesin Rekordlar kitabına düşmüşdür. Satış 21 milyon olub. Bu albom onları məşhurlaşdıraraq bütün dünyada tanıtdı.

Monthly Shōnen Ace (月刊少年エース, Gekkan Shōnen Ēsu) — Kadokawa Shoten nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunan Yaponiya şonen manqası jurnalı. Jurnal 1994-cü ildə təsis olunmuşdur. Tirajları 1 milyondan çox olan həftəlik şonen manqası jurnallarından fərqli olaraq Ace daha kiçik demoqrafiyanı hədəf almışdır. Manqa jurnalının tez-tez müraciət etdiyi mövzu eççidir. == Manqaka və manqalar == Hosui Yamazaki Mail (manqa) Sekihiko İnuy Ratman Monako Serasay Kaitō Tenshi Twin Angel Key Sanbe Kamiyadori Sankiçi Mequro Ghost Talker's Daydream (ssenari: Saki Okuse) Nişivaki Datto Fate/stay night Clamp Angelic Layer Masaru Qotsubo Samurai Champloo Yuci İvahara Chikyu Misaki Koudelka Yuyçi Haseqava Mobile Suit Crossbone Gundam (hekayə: Yoşiyuki Tomino) Mobile Suit Victory Gundam Outside Storty Kaishaku Kannazuki no Miko Steel Angel Kurumi (əslində "Monthly Ace Next" jurnalında yayımlanırdı; indi yayımlanmır) Mario Kaneda Girls Bravo Saving Life Katsu Aki The Vision of Escaflowne (şonen versiyası; şoco versiyası "Asuka Fantasy DX" jurnalında yayımlanmışdır) Cinsey Kataoka və Kazuma Kondo Eureka Seven Deadman Wonderland Smokin Parade (davam edir) Masami Kurumada B't X Tomohiro Marukava The World of Narue Haruhiko Mikimoto Macross 7: Trash Macross The First (davam edir) Suu Minazuki Heaven's Lost Property Masato Natsumoto Record of Lodoss War: Chronicles of the Heroic Knight (ssenari: Ryo Mizuno) Kenci Oyva Welcome to the N.H.K. (yaradıcı: Tatsuhiko Takimoto) Kamui Fucivara Kerberos Panzer Cop (hekayə: Mamoru Oşii; əvvəlcə "Combat Comic" və "Amazing Comics" jurnallarında nəşr olunmuşdur) Yoşiyuki Sadamoto Neon Genesis Evangelion (2009-cu ildə "Young Ace" jurnalında nəşr olunmağa başlamışdır) Tatsuya Shinqyoci The King of Fighters '94 Kumiko Suekane Blood+ Yukiru Suqisaki Brain Powerd (hekayə: Yoşiyuki Tomino) Şo Tacima Multiple Personality Detective Psycho (hekayə: Eyci Otsuka, davam edir, 2009-cu ildə "Young Ace" jurnalında nəşr olunmağa başlamışdır) Kitsune Tennoci Eden's Bowy Yasunari Toda Mobile Suit Gundam Seed Astray R (hekayə: Tomohiro Çiba, yaradıcılar: Yoşiyuki Tomino və Hacime Yatate) S-CRY-ed Mine Yoşizaki Sgt.

4-Koma Nano Ace (4コマnanoエース) – Kadokawa Shoten tərəfindən nəşr olunmuş yonkoma seynen və şonen manqa jurnalı. 2011-ci ildən 2013-cü ilə kimi nəşr olunmuşdur. == Manqa == Aiura (Çama) Black Rock-chan (Rinqo) (aprel 2011 - mart 2012) Chotto Kawaii Iron Maiden (Makoto Fukami, Alpha Alf Layla) Eureka Seven nAnO (2012 – yanvar 2013) G's Under Ground (Purapa) G-Sen Rough Sketch (Sakyu Tottori) Lucky Star (Kaqami Yoşimizu) The Melancholy of Haruhi-chan Suzumiya (Puyo) (2007 - ) Magical Record Lyrical Nanoha Force Dimension Nichijō (Keyichi Aravi) Chima R-15 (Nenqa Ninomiya) Sora no Kyūsoku (Suka) Strike Witches Gekijōban: 501 Butai Hasshin Shimasu-! (Makoto Fucibayaşi) Upotte!!

Açeh — İndoneziya əyalətidir, Sumatranın şimal ucunda yerləşir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Banda Açehdir. Hindistanın Andaman və Nikobar adalarına yaxındır və onlardan Andaman dənizi ilə ayrılır. Xüsusi bir muxtariyyət verilib, Açeh dini baxımdan mühafizəkar bir məkandır və şəriət qanunlarını rəsmi olaraq tətbiq edən yeganə İndoneziya əyalətidir. Bu bölgədə on yerli etnik qrup var, ən böyüyü Açeh xalqıdır və bölgə əhalisinin təxminən 80% -dən 90% -ə qədərini təşkil edir. Açeh İndoneziyada İslamın yayılmasının başlandığı yerdir və İslamın Cənub-Şərqi Asiyada yayılmasının əsas amilidir. İslam Açehə (Fansur və Lamuri Krallığı) eramızın 1250-ci ilində çatdı. XVII əsrin əvvəllərində Açeh Sultanlığı Malakka boğazı bölgəsində ən varlı, güclü və inkişaf etmiş bir dövlət idi. Açeh keçmiş Hollandiya kolonistləri və daha sonra İndoneziya hökuməti də daxil olmaqla, xarici müstəqillik və nəzarətə qarşı müqavimət tarixinə malikdir. Açeh bəzi qiymətləndirmələrə görə qaz ehtiyatlarının dünyanın ən böyük ehtiyatlarından biri olduğunu söyləyən neft və təbii qazın əhəmiyyətli təbii ehtiyatlarına malikdir.

Açe və ya Açeh (Aceh; əski adla Atjeh, Acheen) — XII əsrdə Sumatranın şimalında yaranan Müsəlman Sultanlığı. XVI əsrdən başlayaraq Açe Sumatra knyazlıqları arasında aparıcı mövqeyə sahiblənir və portuqal, ingilis və holland müstəmləkəçilərinə qarşı mübarizə aparır. Hollandiya Böyük Britaniya ilə Sumatra traktatı imzalayaraq, 1873-cü ildə Açeyə qarşı müharibəyə başladı. Müharibə 1904-cü ilə qədər davam etdi və Açehin işğalı ilə sona çatdı. Açe əhalisi Hollandiya istilası ilə barışmayaraq, müstəqil İndoneziya Respublikası elan olunana qədər azadlıq mübarizəsi apardı. Hal hazırda Açe İndoneziya Respublikasının tərkibində əyalətdir. == Tarix == VIII əsrdən başlayaraq bölgədə İslam dininin yayılmasının mərkəzinə çevrilmişdir. XVI əsrin əvvəllərinə qədər bölgə Pasay Knyazlığının tərkibinə daxil idi. Portuqaliyalılar və Cohor Sultanlığana qarşı mübarizədə Açe Malakka boğazına nəzarəti ələ keçirdi. Sultanlar İsgəndər Muda (1607-1636) və İsgəndər Tani (1636-1641) bütün Sumatra və Malayanı (Pahanq Sultanlığını da daxil olmaqla) özlərinə tabe etdilər.

Açe dili (onlar özlərinə Bahsa Acèh بهسا اچيه, İndoneziya dilində isə onlara Bahasa Aceh deyirlər) Avstroneziya dillərinin Çam dilləri qrupundan olan İndoneziyanın Açeh regionunda yaşayan Açe xalqının danışdığı dildir.

Aaxen (alm. Aachen‎) — Almaniyanın qərbində Şimali Reyn-Vestfaliya vilayətində, Hollandiya və Belçika ilə sərhəd bölgədə yerləşən bir şəhərdir. Əhalisi 258.380 min (2009) nəfərdir. Şəhərdə əsas texiniki universitetlərdən biri olan "Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule" yerləşir. == Tarixi == Axen eramızın 1-ci əsrinə aid Qədim Roma yaşayış məskəni Akve Qranninin yerində salınmışdır. 8-ci əsrin sonunda Frank imperiyasının paytaxtı, orta əsrlərdə isə mədəni və siyasi mərkəzi olmuşdur. Axen 1170-ci ildə birinci, 1330-cu ildə isə ikinci qala divarları (dövrümüzədək 4 bürc və 2 darvaza qalmışdır) ilə möhkəmləndirilmişdir. 1562-ci ildə kralların tacqoyma mərasimi Frankfurt-Mayn şəhərinə köçürüldükdən sonra tənəzzülə uğramışdır. 1794-cü ildə fransızlar tərəfindən işğal olunan Axen Vyana konqresinin qərarı ilə Prussiyanın ərazisinə qatılmışdır (1815). 1871-ci ildən Almaniyanın tərkibindədir.

Are və ya Aare (alm. Aare‎, fr. Aar) — İsveçrədə çay. Reyn çayının sol qolu. Uzunluğu 295 km, hövzəsinin sahəsi təqribən 17,8 mun kv. kilometrdir. Bern Alp dağlarındakı Aare buzlaqlarından başlanır. Tun gölünədək gəmiçiliyə yararlıdır. Aşağı axınında orta illik su sərfi saniyədə 560 kub metrdir. Aare çayı boyunca çoxlu Su Elektrik Stansiyaları var.

Acin (Həmədan) — İranın Həmədan ostanının Əsədabad şəhristanında şəhər.

Acmer və ya Acmir — Hindistanın şimal-qərbində, Racastan ştatında şəhər. 2001-ci ilin məlumatına görə, əhalisi 485,2 min nəfərdir. Aravalli dağlarında, 900 metr hündürlükdə yerləşir. Dəmiryol qovşağıdır. Ölkənin əsas dini mərkəzlərdən biri, müsəlmanların ziyarətgah yeridir. Hindistanda ilk məscidlərdən biri XII əsrdə burada tikilmişdir. Toxuculuq və yeyinti sənayesi, iri dəmiryol emalatxanaları, memarlıq abidələri var. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Dasharatha Sharma. Early Chauhān Dynasties. S. Chand / Motilal Banarsidass.

Adeh (Sulduz)

Alme (it. Almè; lomb. Lmé) – İtaliyada, Lombardiya bölgəsinin Berqamo əyalətində bir şəhər. Şəhər Berqamo əyalətinin idarə mərkəzinə tabedir. == Ümumi məlumat == Əhalisi 5612 nəfərdir (30 sentyabr 2005-ci il tarixinə), əhalinin sıxlığı 2.806 nəfər / km²-dir. Sahəsi 1,96 km² ərazini əhatə edir. Poçt kodu – 24011. Telefon kodu – 00035. Kommunanın hamisi müqəddəs Vəftizçi Yəhya sayılır. Kommunanın bayramı 24 iyun tarixindədir.

Əzvay (lat. Aloe) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Botaniki təsviri == Quşqonmazçiçəklilər sırasının dərman əhəmiyyətli növlərindən biri də aloe (əzvay) bitkisidir. O, isti ölkələrdə geniş yayılmışdır. Ən çox becərilən növü ağacşəkilli aloyadır. Aloe uzun, yaşıl, lətli-şirəli, kənarları tikanlı yarpaqlara malik çoxillik sukkent bitkidir. Təbii halda ən çox Afrikanın cənub-şərq hissəsində, yarımsəhra yerlərdə yayılmışdır. Azərbaycanda Abşeron istixanalarında becərilir. Aloenin yarpaqlarından alınan dərmanlar dəri, mədə-bağırsaq, sümük-oynaq və göz xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunur. Xalq təbabətində aloe şirəsini bal ilə qatıştırıb ciyər və mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəısində istifadə edirlər.

Alye (fr. Allier, oks. Alèir) — Fransanın mərkəzi cənubunda yerləşən, Over-Rona-Alp regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 3. İnzibati mərkəzi — Mulen. Əhalisi — 353.124 nəfərdir (departamentlər arasında 69-cu yer, 2010-cu ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Alye departamenti Overn bölgəsinin bir hissəsidir Şer, Nyevr, Sona və Luara, Luara, Püi-de-Dom və Kröz departamentləri ilə sərhəddir. Sahəsi — 7340 km². == Tarixi == Departament tarixinin çox hissəsi Burbon dövrünün tarixinə aiddir, çünki departament ərazisi keçmiş Burbon hersoqluğunun ərazisinə bərabərdir. Departament, 1790-cı il 22 dekabr 1789-cu il tarixli qanununa əsasən, 1790-cı il martın 4-də, 1790-cı ildə Fransa inqilab dövründə, 83-cü bölmədə köhnə Burbonlar əyalətinin ərazisində yaradılmış 83 departamentdən biridir.

Akka (lat. Acca) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Ağcaqayın (lat. Acer) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Arealı == Avropa, Asiya və Şimali Amerikada geniş yayılmışdır. == Botaniki xarakteristikası == Qarşı-qarşıya düzülən yarpaqları dilimli, nadir hallarda lələkvarı mürəkkəb və ya bütövdür; çiçəkləri salxım, yaxud qalxanabənzər çiçək qrupunda toplanmışdır. Meyvəsi ikiqat qanadlıdır. Avropa, Asiya, Şimali Afrika, Şimali Amerika və Mərkəzi Amerikada 150-dək növü məlumdur. Azərbaycanda 8 növü var. Oduncağından mebel, musiqi alətləri və s. hazırlanır. Ağcaqayın dekorativ və ballı bitkidir.

Açə Sultan Qacar — Səfəvi dövlətinin Qacar tayfasına mənsub olan hərbi və dövlət xadimi. 1514–1517-ci illərdə Urfanın hakimi olmuşdur. == Həyatı == 1514-cü ildə Urfanın hakimi təyin edilərkən ona "Qadurmış xan" fəxri adı verilmişdir. Bu adın verilməsinin səbəbi onun Səfəvi dövlətinin əsasını qoyan Şah İsmayılın düşməni olan Ağqoyunlu Murad Mirzəni şəxsən qətlə yetirməsidir. Açə Sultan Qacar Şah İsmayılın hakimiyyəti dövründə dövlətin etimad göstərdiyi iki Qacar tayfası mənsubundan biridir. Bir digər Qacar əmiri isə Qara Piri bəy Qacardır. Lakin bu iki əmirdən heç biri Səfəvi dövləti idarəçiliyinin ən yüksək mövqelərinə yüksəlməyi bacara bilməmişdirlər. == Həmçinin bax == Qara Piri bəy Qacar == Mənbə == Daniel, Elton L., redaktor Society and Culture in Qajar Iran: Studies in Honor of Hafez Farmayan. Costa Mesa, California: Mazda Publishers. 2002.

Osmanlı donanmasının Açe səfəri və Osmanlı donanmasının Açeyə yürüşü — 1566-1567-ci illərdə Osmanlı imperiyası ilə Açe sultanlığı arasında əlaqələrin qurulması məqsədilə göndərilmiş Osmanlı dəniz ekspedisiyası. 1560-cı illərin ilk yarısında Açe sultanı Sultan Əlauddin Riyat Şah əl-Kahar İstanbula diplomatik missiya göndərdi. O, Sultan Süleyman Qanunini İslamın xəlifəsi olaraq tanıdı və ondan portəgizlərə qarşı mübarizədə kömək istədi. Osmanlılar Portuqaliyalılara qarşı mübarizədə Açeyə kömək etməyə razılaşdılar. Dəniz yürüşünə admiral Kurtoğlu Hızır Rəis rəhbərlik edirdi. Osmanlı dəniz missiyası potuqallarla mübarizə aparan açelilərə odlu silah yardımı gətirmişdilər. Türklərin hərbi yardımı müqabilində açelilər mirvari, brilyant və yaqutla hesablaşdılar. == Tarixi == === Açe Osmanlı əlaqələri === Açe Sultanlığı ilə Osmanlı İmperiyası arasında qeyri-rəsmi əlaqələr 1530-cu illərdən mövcud olmuşdur. Bu əlaqələr Sultan Ələddin dövründən başlamışdır. Belə ki, Bu zaman Açedə hakimiyyətə gələn Sultan Ələddin Riyat-şah əl-Kahar həm Sumatradaki öz gücünü gücləndirmək, həm də Portuqalları Malakkadan qovmaq üçün bu əlaqələri genişləndirmək niyyətində idi.

ARTE (fr. Association relative à la télé européenne) — Fransa və Almaniyanın ortaq televiziya kanalı Mərkəzi Strasburqda yerləşir. ARTE kanalı Avropanın əksər ölkələrində 14 fərqli dildə yayımlanır.

Anje və ya Anjers (Angers) — Fransanın qərbində şəhər. Men və Luara departamentinin inzibati mərkəzi. Əhalisi 158,6 min (2005). Anju tarixi vilayətinin əsas şəhəridir. Nəqliyyat qovşağı, Men çayı sahilində gəmi dayanacağı var. Mədəniyyət və ticarət mərkəzidir. Maşınqayırma, metallurgiya, aviasiya, elektron, toxuculuq, yeyinti, ayaqqabı sənayesi müəssisələri, muzeylər, memarlıq abidələri (12–17-ci əsrlər), universitet var.

Apache HTTP Server və ya qısa olaraq Apache Linux, Unix, Windows, Mac, Solaris və digər müasir əməliyyat sistemləri üçün nəzərdə tutulmuş veb serverdir. Hal-hazırda internet saytların əksəriyyəti bu server ilə işləyir. Geniş imkanlara malikdir və elədə də açıq kod olduğundan hamı tərəfindən pulsuz istifadə oluna bilir. Apache veb serveri Apache Software Foundation tərəfindən işlənilir.

Tomas Arçer (ing. Thomas Croxen Archer; 1817[…] – 19 fevral 1885) — Böyük Britaniya botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Tomas Arçer toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == == Təsnif etdiyi taksonlar == Leopoldinia piassaba Wallace ex Archer Mauritia carana Wallace ex Archer Olearia fulvida Archer ex Kuntze Olearia rugosa Archer ex Kuntze == İstinadlar == == Ədəbiyyat == C.D. Waterston; A. Macmillan Shearer. 2006. Former Fellows of The Royal Society of Edinburgh, 1783–2002, Royal Society of Edinburgh (Edinburgo) : 1024 pp.

Advanced Combat Optical Gunsight (ACOG; Qabaqcıl döyüş optik nişangah) — qısa və orta məsafələrdə kiçik silahlardan atəş açmaq üçün bir sıra ordu optik nişangah. ABŞ-nin "Trijicon" korporasiyası tərəfindən istehsal olunan müxtəlif böyütmələri (1,5x-dən 6x-a qədər), mexaniki mənzərənin olub-olmaması, işıqlandırma növü və s. ilə geniş çeşiddə təklif olunur. ACOG ABŞ Ordusunun standart əhatə dairəsidir və dünyada bir çox xüsusi təyinatlılar tərəfindən istifadə olunur. == Rəngləndirmə == Digər kollimator nişangah sistemlərindən fərqli olaraq, nişangah torunun rəngləndirmə sistemi üçün kimyəvi batareyalar tələb olunmur. Kifayət qədər gün işığı olduqda, işıqlandırma fiber optik işıq bələdçisi vasitəsilə həyata keçirilir, əks halda tritium işıqlandırması istifadə olunur.

Ankhe (vyet. An Khê) — Vyetnamın Zyalay vilayətində şəhər, birinci dərəcəli inzibati bölgü. Əhalisi 63,118 nəfərdir. Sahildəki Kuinyon və Mərkəzi dağlıqdakı Pleyku arasında mühüm QL-19 magistral yolu üzərində yerləşən Ankhe Vyetnam müharibəsi zamanı strateji əhəmiyyətə malik idi. == Tarixi == 1965-ci ilin avqustunda ABŞ-nin 1-ci süvari diviziyası Ankhe yaxınlığında Kemp Redkliff bazasını qurmuşdu. Həmin ilin sentyabrında şəhərdən 30 km aralıda Annin döyüşü baş vermişdi. Kemp Redkliff 1970-ci ilin sonuna qədər ABŞ ordusunun müxtəlif bölmələri tərəfindən istifadə edilmiş, sonra Vyetnam Respublikası Silahlı Qüvvələrinə təhvil verilmişdir.

Arxe (q.yun. ἀρχή — "başlanğıc, təməl, mənşə; birinci səbəb, prinsip") — Sokrataqədərki qədim yunan fəlsəfəsində dünyanın əsasını təşkil edən birinci prinsip, ilkin substansiya, ilkin element. Aristotel bu termindən ilk filosofların təlimlərini xarakterizə etmək üçün istifadə etmişdir. Fales üçün su arxe rolunda çıxış edir (ən "formasız" maddə, element kimi). Anaksimandrda arxe — apeyrondur (q.yun. ἄπειρον — hüdudsuz və ya qeyri-müəyyən) — hər hansı konkret bir şey olmayan, özlüyündə "heç nə" olan, lakin dörd elementi və müəyyən şeylərin bütöv bir dünyasını doğuran birinci element. Anaksimendə arxe "qeyri-müəyyən hava"dır (q.yun. ἀήρ ἄπειρος — aer (və ya airos) apeiros). Onun fikrincə, hava həm qeyri-müəyyən, həm də müəyyəndir. Konsepsiya ziddiyyəti izah etmək cəhdi kimi ortaya çıxmışdır: əsas prinsip müəyyən bir şey olmamalıdır ki, hər şey ondan qaynaqlana bilsin (axı, müxtəlif şeylər müxtəlif müəyyənliklərə malikdir, çox vaxt bir-birinə ziddir, məsələn, soyuq və isti), lakin müəyyən bir şeydən nəyinsə yarana bilməsi üçün bu bir şeyin artıq bir növ əminliyi olmalıdır.

Aida və ya Aidə — Qadın adı. Aida Abdullayeva — musiqiçi, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti. Aida İmanquliyeva — şərqşünas, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, tərcüməçi. Aida Şahmurova — Baş elmi tədqiqatçı, professor. Aida Qasımova — professor, filologiya elmləri doktoru Aida Bağırova — Şərqşünas alim, Yaxın Şərq üzrə ekspert Aida Predele — latviyalı dövlət və siyasi xadim Aida Hüseynova Aida Hüseynova (aktrisa) Aida Hüseynova (musiqişünas) Aidə Şahbazova — Azərbaycan dilçi alimi, professor. Digər Aida (opera) — İtalyan bəstəkar Cüzeppe Verdinin bəstələdiyi opera əsəri. AIDA (marketinq) — hər hansı bir malı almaq qərarını verəndə alıcı reaksiyasının baş verən ardıcıl etaplarıdır.

Ailə sözü — aralarında qohumluq münasibəti olan insanlar üçün işlədilir. == Ailəm == Ailə sosiologiya baxımından evlənmək ya da qohumluq xətti ilə gələn bir həyat birliyidir. Ailə sözü Qərbdə əsasən ana-ata və uşaqlar anlayışını verir. Şərq xalqlarında ailə daha çox eyni evdə yaşayan, ya da eyni nəsildən gələn insanların cəminə deyilir. Biologiyada ailə sözü bir-birlərinə qohumluq dərəcəsi baxımından bir qrupda birləşən heyvanat ya da nəbatat üçün işlədilir. == Sözün mənşəyi == Ailə sözünün əsli ərəbcədən gələn عائلة (ailə) sözündəndir. Bu söz ərəbcədə dayanmaq mənasında olan عول (avl) kökündəndir. Bir-birlərinə dayanan, etimad edən insanlar üçün işlədilir. Ailə sözü müştərək xüsusiyyətləri olan elmi, texniki və sosial qruplar üçün də işlədilir. Misal üçün, bir istehsalçının bir məhsul xəttindəki məhsullara o istehsalçının məhsul ailəsi də deyilə bilər.

Açar (kilit)

Açay (rus. Асавка, başq. Аҫау) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd, Nijnekarışev kənd şurasının tərkibindədir. 2010-cu ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndin əhalisi 416 nəfərdir. == Coğrafi mövqe == Kənd, rayon mərkəzindən 23 kilometr, ən yaxın dəmiryolu stansiyasından isə 84 kilometr uzaqlıqdadır. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə udmurtlar (51%) başqırdlar (31%) üstünlük təşkil edir.

Açıq sistemlər — ətraf mühitlə daimi əlaqə ilə xarakterizə olunur. Bu cür sistem özü özünü təmin edən deyil (əslində bu cür sistemlərin mövcudluğu mümkün deyil) və kənardan da-xil olan enerji, material və informasiyadan asılıdır. Bununla belə, açıq sistem ətraf mühitdə baş verən dəyişikliklərə uy-ğunlaşa bilər və bunu öz fəaliyyətini davam etdirmək üçün etməlidir. Açıq sistemlər istifadəçinin dünyagörüşünə görə dəyişilir. Birlikdə işlənəbilərlik və daşınabilərlik xüsusiyyətləri olan və ya müəllif hüquqlarından asılı olan müstəqil sistemlər mənasını verir. Sistemlərin iki tipi mövcuddur: qapalı və açıq sistemlər. Qapalı sistem sərt, müəyyən edilmiş sərhədlərə malikdir və onun fəaliyyəti ətraf mühitdən nisbətən asılı deyil. Qapalı sistemin tipik misalı saatdır. Termini əsasən, xüsusilə o vaxt istifadə daha bazarda yer edinmiş mainframe'lerinde və minicomputers fərqli olaraq, Unix əsasında sistemi təsvir etmək üçün, erkən 1980-ci illərdə təbliğ edilmişdir. Older mövcud sistemi fərqli olaraq, Unix sistemlərinin, yeni nəsil standart proqramlaşdırma interfeys və periferik qarşılıqlı nümayiş; avadanlıq və proqram təminatı üçüncü tərəf inkişafı təşviq edilmiş, belə Amdahl və Hitachi kimi şirkətlər məhkəmə gedən gördüm ki, vaxt norması, bir əhəmiyyətli gediş sistemləri və IBM mainframe'lerinde uyğun olduğunu periferikler satmaq hüququ.

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (ing. European Court of Human Rights, fr. Cour Européenne des droits de l’homme) — "İnsan hüquqları və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında" Konvensiya əsasında yaradılmış beynəlxalq məhkəmə. İnzibati binası Fransanın Strasburq şəhərində yerləşir. Məhkəmə, Konvensiyanın qəbul edilməsindən 9 il sonra, qüvvəyə minməsindən isə 6 il sonra, yəni 1959-cu ildən fəaliyyətə başlamışdır. Bu, əsasən onunla izah olunur ki, iştirakçı-dövlətin Konvensiyanı ratifikasiya etməsi avtomatik olaraq Məhkəmənin yurisdiksiyasını da tanıması demək deyildi. Bu halda dövlətin xüsusi bəyanatı tələb olunurdu. == Tarixi == 12 iyul 1949-cu ildə Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının və Avropa Məhkəməsinin Statutunun layihələri təqdim edildi. Lakin buna baxmayaraq, Komitənin 9 avqust 1949-cu il tarixdə keçirilən birinci sessiyasında yeddi səs lehinə, dörd əleyhinə və bir səs bitərəf olmaqla "İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müəyyən edilməsi, müdafiəsi və inkişafı" adlı bəndin Şuranın Məşvərətçi Assambleyasının birinci yığıncağının gündəliyindən çıxarılması qərara alındı. Hüquq komitəsi tərəfindən təklif edilən konvensiya layihəsində on iki əsas insan hüquq və azadlıqları sadalanırdı, həmçinin insan hüquqları üzrə Avropa Komissiyasının və Məhkəməsinin yaradılması, ayrı-ayrı şəxslərin və dövlətlərin şikayət ərizəsi ilə Komissiyaya müraciət etmək hüququ və Komissiyanın və ayrı-ayrı dövlətlərin işi Məhkəməyə verə bilməsi nəzərdə tutulurdu.