Lüğətlərdə axtarış.

Baronci Altarpiece — İntibah dövrü İtaliya rəssamı Rafael Santinin 1500–1501-ci illərdə yağlı boya ilə işlədiyi portret. Əsər İtaliyada Breşiya şəhərində saxlanılır.

Fransız Alpları — Fransada yerləşən Qərbi Alp dağlarının bir hissəsi. Uzunluğu təxminən 330 km-dir. Fransız Alplari Şimal və Cənuba bölünür. Şimali Fransız Alplari buzlaqları və dağ-buzlaq torpaq formaları, iynəyarpaqlı meşələr, subalp və alp çəmənlikləri olan yüksək dağlıqdır. Buraya Monblan, Ekren (Pelvu), Beldonn, Qray və Kotsk Alpları massivləri daxildir. Ən yüksək nöqtəsi Monblan dağıdır (4810 m). Cənubda yerləşən Fransız Alpları dağları daha aşağı (adətən 3000 m-ə qədər), Aralıq dənizi iqlimi və landşaft elementləri olan Provans Alpları və Dənizaşırı Alplarını əhatə edir. == Ədəbiyyat == Французские Альпы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Oddi Altar (it. Pala degli Oddi) — İntibah dövrü İtaliya rəssamı Rafael Santinin 1502 - 1504 - ci illərdə yağlı boya ilə işlədiyi əsər. Əsər Rafael Santinin ilk işlərindən hesab olunur. Oddi Altar əsəri hal-hazırda Vatikanda Vatikan muzeyində saxlanılır.

Alapars — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 18 km cənub-qərbdə, Zəngi (Razdan) çayının sahilində yerləşir. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kənd XVIII əsrdə İrəvan xanlığının Dərəçiçək mahalının tabeliyində olmuş, xanlıq ləğv edildikdən sonra XIX əsrin əvvəllərində yaradılan İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasının inzibati-ərazi bölgüsünə daxil edilmişdir. 1930-1964-cü illərdə Axta (Razdan) rayonunun tərkibində olmuş, 1964-cü ildə Sevan rayonunun tabeliyinə verilmişdir. Bir ildən sonra yenidən Axta (Razdan) rayonuna qaytarılmışdır. Toponim rəng bildirən ala sözü ilə bars türk etnonimi əsasında formalaşmışdır. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. == Əhalisi == Kəndin köklü sakinləri azərbaycanlılar olmuşdur.

Alarix bunlara aid olunur: == Ad == Alarix (ad) — german dillərində ad. I Alarix — vestqotların kralı. II Alarix — vestqotların kralı. Alarix və Erik — İsveçin əfsanəvi kralları. == Digər == HMS Alaric (P441) — Britaniya Kral Donanmasının sualtı qayığı.

Alatri (it. Alatri) – İtaliyanın Latsio vilayətində şəhər.

Albiri Tsinxvali rayonunda kənd adı. == Toponimkası == Albiri - Tsinxvali rayonunda kənd adı. XII əsrə aid rus salnamələrində (məsələn, "İqor polku haqqında dastan"da) Olber kimi yazılmış qıpçaq tayfasının adını əks etdirir. N.A.Baskakovun fikrincə bu etnonim türk dillərində alp "igid" və "ər" (kişi, döyüşçü) sözlərindən ibarətdir.

Dəvətikanı (lat. Alhagi) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Tarixçə == Orta əsr Azərbaycan təbabətində dəvətikanın "tərancəbin" adında qatı, bərkimiş şirəsi (еlmi dildə "manna") gеniş istifadə еdilirdi. Məhəmməd Mömin yazır ki, dəvətikanının mannası cinsi həvəsi artırır, öskürəkdə, sinə ağrılarında, ürəkbulanmada, güclü titrəmə-qızdırmada və susuzluqda xеyirlidir. Kərə yağı ilə manna sidik tutulmasında da xеyirlidir. Dalaq üçün zərərlidir. Onun zərərini tamarind toxumları və innab aradan qaldırırlar. Dozası: 32 – 135 q. Onu söyüd mannası əvəz еdir. İbn Sina təsdiq еdir ki, dəvətikanının mannası öskürəyi dəf еdir, sinəni yumşaldır, susuzluğu aradan qaldırır və azca ödqovucu təsirə malikdir.

== Xüsusiyyətləri == Bütün dəvə növlərində olduğu kimi alpakalar da nisbilik uzun bədənə sahib olub, incə qıçlar, uzun və incə boyun, kiçik bir baş xarakteristika xüsusiyyətləridir. Bütün Yeni Dünya dəvələri kimi hörgücü tapılmaz. Lamalardan bir az daha kiçik olmaqla birlikdə 55 ilə 65 kq ağırlıqlarıyla onlardan diqqətə çarpan şəkildə daha yüngüldürlər. Rəng, ümumiyyətlə tək rəngli qəhvəyi, qara ya da mavi-boz olub, nadir olaraq ləkəlidir. Diqqət çəkici olan, 50 smə qədər çata bilən uzun tüklərdir. == Həyat şəkli == Alpakalar, bütün dəvə növləri kimi ictimai heyvanlardır və qrup içində rahatdırlar. Bitki yeyici heyvanlar olub, haradasa sırf otlarla bəslənərlər. Bütün dəvələr kimi həzmdə onlara köməkçi olan çox otaqlı mədəyə sahibdirlər. Hamiləlikləri 240 ilə 345 gün arasında dəyişər və dişi, Cənub Amerikada "Cria" adı verilən bala dünyaya gətirər. Bu bala təxminən altı ilə səkkiz aya qədər əmizdirilər və 12 ilə 24 ay arasında cinsi yetkinluğa çatar.

Alapars — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 18 km cənub-qərbdə, Zəngi (Razdan) çayının sahilində yerləşir. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kənd XVIII əsrdə İrəvan xanlığının Dərəçiçək mahalının tabeliyində olmuş, xanlıq ləğv edildikdən sonra XIX əsrin əvvəllərində yaradılan İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasının inzibati-ərazi bölgüsünə daxil edilmişdir. 1930-1964-cü illərdə Axta (Razdan) rayonunun tərkibində olmuş, 1964-cü ildə Sevan rayonunun tabeliyinə verilmişdir. Bir ildən sonra yenidən Axta (Razdan) rayonuna qaytarılmışdır. Toponim rəng bildirən ala sözü ilə bars türk etnonimi əsasında formalaşmışdır. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. == Əhalisi == Kəndin köklü sakinləri azərbaycanlılar olmuşdur.

Alpava, Arpavar - İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 9 km şimalda, Gərnibasar çayının sağ sahilində yerləşir. Erməni mənbələrində Arpavar formasında qeyd edilir «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Alpevi, «Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti»ndə Albava, Alpava, Alpavan formalarında qeyd edilmişdir. Toponim qədim türk dilində «igid, qoçaq, cəsur» mənalarında işlənən alp sözü ilə türk dilində «düzənlik, geniş yer», «dərə, vadi» mənasında işlənən ova sözünün fonetik variantı olan ava sözünün birləşməsindən əmələ gəlib, «igidlərin, qoçaqların məskəni, yurdu, düzənlik, vadi» mənasını ifadə edir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 20.VIII.1945-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Lusakert, 21.X.1967-cı il fərmanı ilə yenidən dəyişdirilib Nşavan qoyulmuşdur. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 35 nəfər, 1873 - cü ildə 97 nəfər, 1886-cı ildə 121 nəfər, 1897-ci ildə 127 nəfər, 1904 - cü ildə 188 nəfər, 1914 - cü ildə 305 nəfər, 1916-cı ildə 161 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilərin soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş və kəndə xaricdən köçürülən ermənilər yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz kəndlərinə dönə bilmişdir. Burada ermənilərlə yanaşı 1922-ci ildə 31 nəfər, 1926-cı ildə 30 nəfər, 1931-ci ildə 51 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.

Alvars (fars. الوارس‎) — İranın Ərdəbil ostanının Səreyn şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,007 nəfər yaşayır (199 ailə).

Aldair Nassimentu dos Santos (br-port. Aldair Nascimento dos Santos, 30 noyabr 1965) — Braziliyalı keçmiş futbolçu. Müdafiəçi kimi çıxış edib. Braziliya milli komandasının üzvu olub və milli komanda ilə 1994-cü il Dünya Çempionatının qalibi olub.

Alpavut nahiyəsi — 1593 cü ildə Osmanlı İmperiyasının Gəncə-Qarabağ əyaləti Həkəri sancağı inzibati–ərazi nahiyə 1593-cü ildə Osmanlı dövləti Həkəri nahiyyəsinin oba, kənd, qışlaq və məzrələrini siyahıya alıb. Həmin siyahıdan çıxarış belədir Alpavut oymağı — Qaraqoyunlu tayfa ittifaqına daxil olan qurumlardan biri.

Allon (fr. Allons, oks. Alonh) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Sent-Andre-lez-Alp kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastelan. INSEE kodu — 04005. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 131 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 62 nəfərin (15–64 yaş arasında) 33-ü iqtisadi cəhətdən, 29-u fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 53,2%, 1999-cu ildə 68,8%). 33 aktiv adamdan 30 nəfəri (22 kişi və 8 qadın), 3 qadın işsiz idi.

Anql (fr. Angles, oks. Angles) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Sent-Andre-lez-Alp kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastelan. INSEE kodu — 04007. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 72 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 46 nəfər arasında (15–64 yaş) 26 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 20 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 56,5%, 1999-cu ildə 58,5%). 26 fəal 25 nəfərdən (15 kişi və 10 qadın) 1 nəfər işsiz idi.

Bayon (fr. Bayons) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Tyurye kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04023. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 253 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 140 nəfər arasında (15-64 yaş) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 47 nəfər hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 66,4%, 1999-cu ildə 69.9%) idi. Fəal olan 93 nəfərdən 82 nəfəri (45 kişi və 37 qadın), 11 nəfəri işsizdir (6 kişi və 5 qadın). Aktiv olmayan 47 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 23 nəfər təqaüdçü, 16 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir..

Ben (fr. Beynes, oks. Beinas) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Mezel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04028. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 121 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 80 nəfər arasında (15-64 yaş) 61 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 19 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 76.3%, 1999-cu ildə 72.8%). Fəal olan 61 nəfərdən 55 nəfər (28 kişi və 27 qadın), 6 nəfər işsiz (1 kişi və 5 qadın) idi.

Bojö (fr. Beaujeu) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. La-Javi kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04024. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 153 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 89 yaşda (15-64 yaş arasında) 67 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 22 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 75.3%, 1999-cu ildə 71.4%). 67 fəal şəxsdən 60 nəfəri (31 kişi və 29 qadın), 7 nəfər işsizdir (4 kişi və 3 qadın). 22 hərəkətsiz 10 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 4 nəfər təqaüdçü, 8 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir..

Bojö (fr. Beaujeu) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. La-Javi kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04024. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 153 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 89 yaşda (15-64 yaş arasında) 67 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 22 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 75.3%, 1999-cu ildə 71.4%). 67 fəal şəxsdən 60 nəfəri (31 kişi və 29 qadın), 7 nəfər işsizdir (4 kişi və 3 qadın). 22 hərəkətsiz 10 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 4 nəfər təqaüdçü, 8 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir..

Bro (fr. Braux, oks. Brau) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Anno kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastelan. INSEE kodu — 04032. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 131 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 62 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 44 nəfər iqtisadi fəal, 18 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 71.0%, 1999-cu ildə 65.2%). Fəal olan 44 nəfərdən 39 nəfər (19 kişi və 20 qadın), 5 nəfər işsiz (3 kişi və 2 qadın) idi.

Dre (fr. Draix, oks. Drais) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Valansol kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04072. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 76 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 55 yaşdan yuxarı (15-64 yaş arasında) 41 nəfər iqtisadi fəal, 14 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 74.5%, 1999-cu ildə 73.8%). Fəal olan 41 nəfərdən 36 nəfər (22 kişi və 14 qadın), 5 nəfər işsiz (2 kişi və 3 qadın) idi.

Eqlön (fr. Aiglun, oks. Aiglun) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Qərbi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. == Həmçinin bax == Fransa rayonlarının siyahısı == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Fransa Statistika və İqtisadi Araşdırmalar üzrə Milli İnstitutu (fr.) "Eqlön" (fransız). cassini.ehess.fr. 2014-03-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-11.

Eqlön (fr. Aiglun, oks. Aiglun) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Qərbi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. == Həmçinin bax == Fransa rayonlarının siyahısı == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Fransa Statistika və İqtisadi Araşdırmalar üzrə Milli İnstitutu (fr.) "Eqlön" (fransız). cassini.ehess.fr. 2014-03-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-11.

Klare (fr. Claret, oks. Claret) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. La-Mot-dyu-Ker kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04058. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 218 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 154 nəfər (15-64 yaş) arasında 117 nəfər iqtisadi fəal, 37 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 76.0%, 1999-cu ildə 72.9%). Fəal olan 117 nəfərdən 101 nəfər (59 kişi və 42 qadın), 16 nəfər işsiz (3 kişi və 13 qadın) idi.

Kolmar (fr. Colmars, oks. Cormarç) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Allo-Kolmar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastellan. INSEE kodu — 04061. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 384 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == İqtisadiyyatın əsasını kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq təşkil edir. 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 238 nəfərdən (15-64 yaş) 174 nəfər iqtisadi fəal, 64 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73.1%, 1999-cu ildə 70.1%).

Korbyer (fr. Corbières, oks. Corbièras) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Cənub-şərqi Manosk kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04063. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 957 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 607 nəfər (15-64 yaş arasında) 456 nəfər iqtisadi cəhətdən, 151 fəaliyyətsiz (fəaliyyət göstərici 75.1%, 1999-cu ildə 71.4%) idi. Fəal 456 nəfərdən 417 nəfər (227 kişi və 190 qadın) işləyir, 39 nəfər işsizdir (15 kişi və 24 qadın).

Kürel (fr. Curel, oks. Curèu) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Nuaye-sür-Jabron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04067. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 2875 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 37 nəfər arasında (15-64 yaş) 25 nəfər iqtisadi fəal, 12 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 67,6%, 1999-cu ildə 75.0%). 25 aktiv adamdan 22 nəfəri (8 kişi və 14 qadın), 3 nəfər işsiz (1 kişi və 2 qadın) idi.

Kürel (fr. Curel, oks. Curèu) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Nuaye-sür-Jabron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04067. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 2875 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 37 nəfər arasında (15-64 yaş) 25 nəfər iqtisadi fəal, 12 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 67,6%, 1999-cu ildə 75.0%). 25 aktiv adamdan 22 nəfəri (8 kişi və 14 qadın), 3 nəfər işsiz (1 kişi və 2 qadın) idi.

Larş (fr. Larche, oks. L'Archa) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Barselonnet kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Barselonnet. INSEE kodu — 04100. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 72 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == İqtisadiyyat turizm və kənd təsərrüfatına əsaslanır. 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 42 nəfər (15-64 yaş) arasında 27 nəfər iqtisadi fəal, 15 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 64.3%, 1999-cu ildə 67.3%).

Lür (fr. Lurs, oks. Lurs) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Perüi kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04106. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 2875 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 240 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 168 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 72 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 70.0%, 1999-cu ildə 69.7%). 168 fəal şəxsdən 154 nəfəri (91 kişi və 63 qadın), 14 nəfəri işsizdir (4 kişi və 10 qadın).

Lür (fr. Lurs, oks. Lurs) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Perüi kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04106. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 2875 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 240 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 168 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 72 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 70.0%, 1999-cu ildə 69.7%). 168 fəal şəxsdən 154 nəfəri (91 kişi və 63 qadın), 14 nəfəri işsizdir (4 kişi və 10 qadın).

Man (fr. Mane, oks. Mana) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Forkalkye kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04111. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1355 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 843 əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 612 nəfər iqtisadi fəal, 231 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 72.6%, 1999-cu ildə 68.7%). Fəal olan 612 nəfərdən 520 nəfər (269 kişi və 251 qadın), 92 nəfər işsizdir (51 kişi və 41 qadın).

Marku (fr. Marcoux, oks. Marcòs) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Şərqi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04113. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 492 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 321 nəfərdən (15-64 yaş) 228 nəfəri iqtisadi cəhətdən, 93 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 71.0%, 1999-cu ildə 73.9%) olmuşdur. Fəal olan 228 nəfərdən 215 nəfər (108 kişi və 107 qadın), 13 nəfər işsiz (3 kişi və 10 qadın) idi.

Meron (fr. Meyronnes, oks. Maironas) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Barselonnet kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Barselonnet. INSEE kodu — 04120. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 77 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 51 yaşda (15-64 yaş arasında) 36 nəfər iqtisadi cəhətdən, 15 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 70,6%, 1999-cu ildə 78.1%). Fəal olan 36 nəfərdən 33 nəfər (16 kişi və 17 qadın), 3 nəfər işsiz (2 kişi və 1 qadın) idi.

Alxasi (kürd. Alxasî) — Türkiyə və Azərbaycanda kürddilli tayfa. Onlar əsasən Türkiyənin Əlbistan və Sivərək ərazilərində yaşayırlar. Alxasi tayfasının üzvləri kürd dilinin kurmanc ləhçəsində danışırlar.

Anmari-Əslən Rusiyalı olan Anmari (Anmary) Latviya Musiqi Akademiyasını bitirib. Latviyada keçirilən "Talantu Fabrika 2" müsabiqəsində ikinci yerə sahib olub və qısa müddətdə ölkəsində tanınmağa başlayıb. Milli Seçimlərin əsas finalında 3 ifaçı arasından ölkə təmsilçisi seçilib.

Ariari - Madaqaskarın pul vahidi.

Ascari Cars Ltd. (qısaca: Ascari) — Böyük Britaniyada yerləşən idman avtomobil istehsalçısıdır. Şirkət hollandiyalı milyoner Zvart Klaas tərəfindən təsis edilib. Şirkət iki dəfə Formula-1 dünya çempionu olan Alberto Askarinin (1918-1955) adına layiq görülmüşdür. O, iki dəfə qalib gələn ilk sürücü oldu.

Ascari Cars Ltd. (qısaca: Ascari) — Böyük Britaniyada yerləşən idman avtomobil istehsalçısıdır. Şirkət hollandiyalı milyoner Zvart Klaas tərəfindən təsis edilib. Şirkət iki dəfə Formula-1 dünya çempionu olan Alberto Askarinin (1918-1955) adına layiq görülmüşdür. O, iki dəfə qalib gələn ilk sürücü oldu.

Aspara Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında xaraba kənd adı. == Toponimkası == Aspara- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında xaraba kənd adı. Qədim türkmənşəli Az tayfasının adından və farsca para "kənd" sözündən ibarətdir.

Aypara — yeni doğulmuş Ay. Türkiyə və Azərbaycanın bayrağında bu simvoldan istifadə olunur.

Kalqari (ing., fr. Calgary) - Alberta əyalətində şəhər, Kanada.

Kalyari (Sardinian: Casteddu) — İtaliyaya bağlı olan Sardiniya Muxtar Bölgəsi paytaxtı və eyni adlı Cagliari vilayətinin mərkəzi olan bir liman şəhəridir.

Ənuşə Ənsari ( fars. انوشه انصاری‎ — Anušeh Ansâri, ing. Anousheh Ansari; 12 sentyabr 1966-cı il, Məşhəd, İran) — İran əsilli ABŞ vətəndaşı, alim. Prodea systems, Inc.( ABŞ ) şirkətinin yaradıcısı və rəhbəri. 18 sentyabr 2006-cı ildə ilk turist kosmonavt müsəlman qadın oldu. == Mənbə == Lenta.ru: Российская ракета выведет на орбиту первую космотуристку. Lenta.ru: "Союз" с космической туристкой выведен на орбиту. Lenta.ru: Первая космическая туристка вернулась на Землю.

Aubari, İdexan-Ubari, Edeyen-Ubari — Liviyanın qərbində yerləşən səhra. Səhranın hündürlüyü 400—500 metr arasında dəyişir. Tənha qum təpələri müşahidə edilir ki, onlarında hündürlüyü 200 metrə çatır. İl ərzində cəmi 10 mm yağıntı düşür. Bütünlüklə bitki örtütündən məhrumdur. Duz gölləri və şoranlıqlara sahibdir ki, buradan doda əldə edilir. Kənarlarında vahələr vardır. Burada əsasən Palma bitir. Əhalisi əsasən köçəri meyvandarlıqla məşğul olur.

Aypara adası (ing. Half Moon Island) — kiçik subantarktik ada. Ada Cənubi Şetland adaları qrupuna daxildir. Antarktik yarımadasından 120 km aralıda yerləşir. Coğrafi koordinatları: 62°35′ c. e. 59°54′ q. u.. == Coğrafi == Adada böyük suitilər və pinqvinlərin böyük populyasiyası vardır. Aypara adası antarktik adaları adasında nisbətən əlverişli buxtası ilə seçilir.

Aypara sümük (lat. os lunatum) — əlin bilək nahiyəsinə aid sümüklərdən biri. Onun mil sümüyünə məxsus çıxıq səthi, başlı və qarmaqlı sümüklərəməxsus aşağı basıq səthi və qayığabənzər sümüyə məxsus bayır, üçvəcli sümüyə məxsus içəri səthi vardır. == Mənbə == Prof.

Alaplı (türk. Alaplı) — Zonquldak ili ilçəsi. Zonquldak şəhər mərkəzindən 58 km məsafədədir. Əhalisi 44.286 nəfərdir. Balıqçılıq üzrə ixtisaslaşmışdır və burada qoz-fındıq istehsal olunur. Erdemir şirkətinin təchizatçı sənayesi bu yerin sakinlərinin əsas dolanışıqlarından biridir. İşçilər əhalinin əksəriyyətini təşkil edir. Rayonda ip və fındıq fabrikləri var. 31 mart 2019 tarixində edilən yerli seçkilər nəticəsində ikinci dəfə Bələdiyyə Başçısı Nuri Təkin seçildi.Alaplı ilçəsi Zonquldak ilinin qərb hissəsində yerləşir. Cənubdan Düzcə ili, şimalda Zonquldaka bağlı Qaradəniz Ereğli ilçəsi və şərqdə də Zonquldak ilçəsinə bağlı Devrək ilçəsi ilə həmsərhəddir.

Albalı (lat. Prunus subg. Cerasus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü. == Yabanı albalı == Albalı yarımcinsinə aid 140 növ var. Növ müxtəlifliklərindən ən çox yayılanı aşağıdakılardır: mərmərik albalı; mahaleb albalısı; çöl albalısı.Güman edirlər ki, adi mədəni albalı yabanı gilas ilə çöl albalılarının təbii hibrididir. Azərbaycanda mərmərik və çöl albalısı bitən sahələr çoxdur. Yabanı albalı aprel-mayda çiçəkləyir. Ağ rəngli çiçəkləri 2-4 ədəd bir yerdə uzun saplaq üzərində əmələ gəlir. Meyvələri iyulun axırı və avqustda yetişir. Meyvəsi mədəni sortlara nisbətən xırda olub (8–10 mm diametrli), qırmızı, tünd qırmızı və ya qara-bənövşəyidir.

Aldaçı – türk və altay mifologiyasında ölüm mələyi. "Aldacı Xan" kimi də tanınır. == Xüsusiyyətləri == Yeraltı tanrısı Erlikin insanların canını alması üçün yer üzünə göndərdiyi və onun elçisi olduğuna inanılan pis ruhdur. Uzun qara geyimləri və quru bir atı vardır. Görünüşü heybətli və qorxu vericidir. Keçdiyi yerlərə qorxu salar. Idarə etdiyi ölüm ruhlarına da Aldaçılar adı verilər. Altaylılara görə ölü bir evdən çıxdıqdan sonra aldacı deyilən pis ruhlar evdə qalar. Bunun üçün o evdən yeddi gün çölə əşya verilməz və içəriyə də alınmaz. Ev, yeddi gün sonra təmizlənir və ancaq sonrasında o evə girilib yemək edilir.

Yaşayış məntəqələri AzərbaycandaAlmalı (Daşkəsən) — Azərbaycanın Daşkəsən rayonunda kənd. Almalı (Xocalı) — Azərbaycanın Xocalı rayonunda kənd. Almalı (Qax) — Azərbaycanın Qax rayonunda kənd.ErmənistandaAlmalı (Dərələyəz) — Qərbi Azərbaycanın Dərələyəz mahalında kənd.

Almatı (qaz. Алматы; 1921-ci ilədək — Vernı, orta əsrlərdə — Almatu) — Qazaxıstanın ən böyük şəhəri və 1927-1997-ci illərdə ölkənin paytaxtı. Əhalisi 2 milyon nəfərdir). Qazaxıstanın cənub şərqində yerləşən Almatı şəhəri, 1854-cü ildə Rusların şərqdə sərhəd qalası olaraq qurduqları şəhərdir və 2020-ci il 1 sentyabr statistikasına əsasən 1.955.080 nəfər əhalisi ilə Orta Asyanın ən inkişaf etmiş beynəlmiləl şəhəridir. Bir çox ticarət mərkəzi, restoranları, otelleri və kazinoları ilə varlı həyat tərzi ilə seçilir. Öncəki adı Alma Ata olan şəhər Alatau Dağları platosunda yerləşir. Bütün Qazaxıstanda olduğu kimi, Almatıda da ana dil qazaxca və ruscadır. Qazaxıstanın 1991-ci ildə Sovet İttifaqından müstəqillik əldə etməsindən sonra, Almatı şəhəri Qərb bazarlarına açılıb, çox sürətli inkişaf etmişdir. Almatı köhnə paytaxt olmasına baxmayaraq (indiki paytaxt Astana şəhəridir), hələ də ölkənin mədəni, iqtisadi və ticarət mərkəzi olaraq qalır. == Təbiəti == Almatı şəhəri qış turizmi üçün ideal yerdir.

Alpamış — özbək, qazax, qaraqalpaq, başqırd, tatar və başqa türk xalqlarının, həmçinin taciklərin qəhrəmanlıq dastanı. Xalq qəhrəmanı Alpamışın adı ilə bağlı Orta Asiya epik rəvayətləri güman ki, XIV-XVII əsrlərdə Orta Asiya xalqlarının xarici işğalçılara qarşı mübarizəsi dövründə dastan şəklinə düşmüşdür. "Alpamsı Xan" olaraq da bilnir. Bilinməyən diyarlara səfərlər etmişdir. Əfsanəvi varlıqlarla döyüşmüşdür. Anasının bətnində 12 ay qalmışdır. Yeddi gündə yeddi yaşına gəlmişdir. Atının adı Şubar (Bayşubar)dır. Ulu bir ağacın təpəsindəki nəhəng quşun balalarını əjdahahadan (və ya ilandan) qurtarar. Aya gedib gəlir.

AzərbaycanAlçalı — Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunda kənd. Alçalı — Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunda kənd. Alçalı (Kəlbəcər) — Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunda kənd. Alçalı (Salyan) — Azərbaycanın Salyan rayonunda kənd.ErmənistanAlçalı (Göyçə) — Qərbi Azərbaycanın Göyçə mahalında kənd. Alçalı — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Gorus rayonu ərazisində kənd. Alçalı — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Qaranlıq (Martuni) rayonunda çay. Aşağı Alçalı — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Qaranlıq (Martuni) rayonunda kənd.

Adi albalı və ya gilənar (lat. Prunus cerasus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Qərbi Avropada, Şimali Amerikada, Cənubi Asiyada, Qafqazda təbii halda yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 10 m-ə çatan, gövdəsinin qabığı qonur, qışda yarpaqlarını tökən, sallaq çətirli ağacdır. Yarpaqları növbəli yerləşir, sadə, saplaqlı, uzunluğu 7-12 sm, eni 3-5 sm-dir. Yarpaq ayası ellipsvari və ya yumurtavari, kənarları dişli, üst səthi tünd-yaşıl, alt səthi açıq-yaşıl, hər iki üzü çılpaq və ya tüklü, ucu bizdir. Çiçəklər ağdır, 2-4 ədəd olmaqla çətir çiçək qrupuna yığılmışdır, aprel-may aylarında çiçəkləyir, meyvəsi açıq və ya tünd-qırmızı rəngli çəyirdəkmeyvədir, çəyirdək lətdən asanlıqla ayrılır, iyulda yetişir. == Ekologiyası == Rütubətli, çimli torpaqlarda, qida elementləri zəngin olan sahələrdə, çay ətrafı ərazilərdə, işıqlı yerlərdə bitir. Şaxtaya davamlıdır. == Azərbaycanda yayılması == Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz, Kür-Araz ovalığı, Talış və Naxçıvan MR-da təbii halda, Abşeronda isə həyatyanı sahələrdə rast gəlinir.

Allahın 99 adı (ərəb. أسماء الله الحسنى‎ — Allahın gözəl adları) — Əsmayi-hüsna. Möminlərə görə insan təfəkkürü Uca Yaradanı dərk etmək və tanımaq üçün yetərli olmadığından, insan yalnız Onun Özünü bizə tanıtdığı kimi anlaya bilir. Bu prosesin incəliklərini dərk etməkdə Onun gözəl adlarını (əsmayi-hüsna) öyrənmək daha məqsədəuyğundur. Qurani-Kərimdə buyurulur: "Ən gözəl adlar (əsmayi-hüsna) Allahındır. Onu bu adlarla çağırıb dua edin…"; "Allah — Ondan başqa ibadətə layiq olan məbud yoxdur. Ən gözəl adlar təkcə Ona xasdır!". Həzrət Peyğəmbərdən (s) rəvayət edilən hədislərin birində deyilir: "Allahın 99 ismi var. Kim onların mənasını bilərək əzbərləyib, sayarsa, Cənnətə girər". == Əsmaül Hüsna == Adın cəmi olan əsma və "gözəl, ən gözəl" mənasını verən hüsna sözlərindən ibarət olan əsma-i hüsna (əl-əsmaü’l-hüsna) birləşməsi Allaha aid edilən adları ifadə edir.

Alpamış (özb. Alpomish) — özbək dastanı. Burada Baysun vadisində konqrat tayfasından olan qəhrəmandan bəhs edilir. == Məzmun == Dastanda konqrat tayfasının məişəti, ictimai münasibətləri, adət-ənənələri, dünyagörüşü aydın şəkildə təsvir edilmişdir. Müsbət qəhrəmanlar Alpamış, Gülbərçin, Keyqubad, Qarakozayım xalqın ən yaxşı keyfiyyətlərinin daşıyıcılarıdır. "Alpamış" digər türkdilli xalqlar, o cümlədən qaraqalpaqlar, tatarlar, başqırdlar, altaylar, qazaxlar və başqaları arasında da tanınır. Dastanın özbək variantları qazax və qaraqalpaq variantlarından onunla fərqlənir ki, Alpamış və onun sevgilisi iki qardaşın övladlarıdır. Özbək konqratlar öz yaxın və uzaq qohumları ilə evlənirlər ki, bu da onları Mərkəzi Asiyada yaşayan digər xalqlardakı konqratlardan fərqləndirir. Dastanın əsas ideyasını xalqın müstəqillik uğrunda mübarizəsi, ədalətli və dinc həyatın bərqərar olması, yüksək bəşəri ideallar təşkil edir. == Tədqiqi == Dastanın variantlarının mətnlərini Əbubəkr Divayev, A. Konratbayev, Saken Seyfullin, Sabit Mukanov hazırlayıb nəşr etdirmişlər.