Lüğətlərdə axtarış.

Bəqliyyə və ya Buraniyyə — qərmətilərin XX əsrin əvvəllərində Cənubi Mesopotamiyada fəal olmuş alt qrupu. Qrup 907-ci ildə Zikrəveyh ibn Mihrəveyhin qərməti üsyanının Abbasilər xilafəti tərəfindən yatırılmasından sonra yaranmışdır. Zikrəveyh öldürülmüş, lakin onun Səvaddakı ardıcıllarının çoxu onun ölümünə inanmaış, onlara yenidən rəhbərlik etmək üçün qayıdacağına inanmışdır. 907-ci və ya 908-ci ildə Əbu Hatəm Zutti adlı bir dai Səvadda fəal olmuş və ardıcıllarına sarımsaq, kəvər və şalğam yeməyi, heyvan kəsməyi və İslam dininin bəzi ayinlərinə riayət etməyi qadağan etmişdir. Buna görə də onun ardıcılları Bəqliyyə ləqəbini almış və tezliklə bu addan ümumiyyətlə Səvad qərmətiləri üçün istifadə olunmağa başlanmışdır. Çox keçməmiş, Məhəmməd ibn İsmayılın Mehdi olaraq qayıtmasına hələ də inanan Həmdan Qərmət və Əbu Məhəmməd Əbdanın ardıcılları Zikrəveyhin ardıcıllarına qoşulmuşdur.Bu hərəkat sonradan Məsud ibn Hureyt və Əbu Məhəmməd Əbdanın qardaşı oğlu İsa ibn Musanın başçılığı ilə Kufə və Vəsit ətrafındakı ərazilərdə Abbasilərə qarşı bir neçə dəfə üsyan qaldırmışdır. Onlar Bəhreyn qərmətilərinin 927-ci ildə Əbu Tahir Cənnəbinin başçılığı altında İraqa yürüşündən sonra üsyan qaldırmış, lakin Abbasi sərkərdəsi Harun ibn Qərib tərəfindən məğlub edilmişlər. Onların bayraqları ağ fon üzərində Quranda İsrail övladlarının fironun zülmündən xilas olması haqqında yazılar qeydə alınmış şəkildə təsvir edilmişdir. Fars əsilli bir sıra qərməti bəhreynlilərə qoşulmuş, sonra onların ardınca öz yurdlarına qayıtmış və burada "Əcəmiyyun" adlandırılmışlar. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Daftary, Farhad.

Bilqeys Zişərh qızi, Səba məlikəsi və ya Makida – hazırkı Efiopiya və ya Yəmənin ərazisində mövcud olduğu guman edilən tarixi Səba Krallığının (İbricə Sh'va və ya Səba שבא, Ərəbcə Səba və ya Səba سبأ, Amhar dilində: ሳባ) hökmdarıdır. Müasir arxeologiyaya görə bu krallığın mövcudluğu mübahisəlidir. Kitabı Müqəddəsdə kraliça haqqında söhbət açılmır. == İslama görə == Nəml surəsində 22-44-cü ayələrində Səba məlikəsi haqında söhbət gedir. Quranda məlikənin adı çəkilməsə də ərəb mənbələrində o, "Bilqeys" olaraq adlandırılır. Bilqeys haqqında Quran və Əhdi-Ətiq rəvayətləri bir-birinə çox bənzəyir.

Bahriyə Üçox (1919, Trabzon – 6 oktyabr 1990, Ankara) Türk tarixçi və siyasətşünası, ehtiyat kadrdan senator, Ordu millət vəkili və Sosial-demokrat Xalqçı Partiya Məclis üzvü. == Həyatı == Hamit Ataçın qızıdır. Ankara Universiteti Hüquq fakültəsinin müəllimi Coşqun Üçox ilə evlənmiş və Qumru adlı bir qızı olmuşdur. İlk və orta məktəbi Orduda oxuyan Üçox, İstanbul Kandilli qız liseyini bitirdi. Ali təhsilini Ankara Universiteti Dil və tarix-coğrafiya fakültəsi orta əsr türk-islam tarixi ixtisası üzrən alıb. O, eyni zamanda Ankara Dövlət Konservatoriyasının Opera bölümündə də təhsil almışdır. Samsun və Ankarada on bir il müəllimlik etdikdən sonra, 1953-cü ildə Ankara Universiteti İlahiyat fakültəsində müəllim kimi çalışdı. O, bu fakültənin ilk qadın müəllimidir. 1957-ci ildə doktor, 1964-cü ildə "İslam Dövlətlərində Qadın Hökmdarlar" adlı dissertasiyası ilə də dosent olmuştur. Farsca və ərəbcəni yaxşı dərəcədə bilirdi.

Asəf ibn Bərxiyə – rəvayətlərə görə Süleyman peyğəmbərin vəziri olmuşdur. O, çox imanlı bir şəxs kimi tanınır. Süleyman peyğəmbər Səba kraliçasının taxtını onun yanına gətirtmək əmrini verdikdə, öncə İfrit adlı bir cin onu gətirmək istəmişdir. Ancaq sonra, Asəf ibn Bərxiyə Süleymanı inandırdı ki, o bu işi daha yaxşı yerinə yetirəcəkdir. O, taxtı bir göz qırpımında gətirəcəyini vəd vermiş və verdiyi vədi də həyata keçirmişdir. Bu hadisə Quranda (27: 40) anılmaqdadır.

Bədriyə Tahir Gökmən — ilk Türk qadın pilotdur."Gökmən Bacı" adı ilə tanınır. == Həyatı == 1932-ci ildə Vecihi Uçuş Məktəbində aviasiya təliminə başladı. Dövlət qulluqçusu olduğu müddətdə uçuş təliminə davam etdi. 1933-cü ildə nişan aldı. Abdurrahman Türkkuşu ona Gökmən ləqəbini verdi. Gökmən Bacı kimi tanınan Bədriye Tahir 1934-cü ildə Soyad Qanunu qəbul edilərkən Gökmən soyadını götürdü.Bədriye Tahir, aviasiya səyləri səbəbindən bir çox reaksiya və maneə gördü. Aviasiya ilə maraqlandığı üçün maaşından kəsildi və nəticədə işindən qovuldu. 1934-cü ildə Vecihi Məktəbi, şagirdlərin döş nişanlarını təsdiqləmək üçün onların Hava Qüvvələri Müsteşarlığı tərəfindən test edilməsini istədi. Ancaq imtahan komitəsi gələndə imtahan keçirilə bilmədi, çünki məktəbin yeganə aktiv təyyarəsi məhv edilmişdi, nümayəndə heyəti yenidən gəlməkdən imtina etdikdə məktəb bağlandı və Gökmən Bacı-nın pilotluğu təsdiqlənmədi. O dövrdə işdən qovulan Bədriye Tahir Gökmənin sonrakı həyatı məlum deyil.

Berqiya (lat. Bergia) — elatinaceae fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Belıy — Rusiya Federasiyasının Tver vilayətində şəhər.

Ammaniyayabənzər berqiya (lat. Bergia ammanioides) - berqiya cinsinə aid bitki növü.

Adi quşəppəyi (lat. Capsella bursa-pastoris) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin quşəppəyi cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Bir və ya ikiillik bitkidir. Milşəkilli kök sisteminə malikdir. Gövdəsinin uzunluğu 10-40sm, yarpaqlı, sadə və ya budaqlanan, səthi qabırğalı, çılpaq və ya zəif tüklü, çiçəkləri və yetişməmiş meyvələri olur. Kök üzərindəki yarpaqları uzunsov-neştərşəkilli, meyvələrinin bir tərəfi daralaraq üçbucağabənzər dişli girintili-çıxıntılı və ya lələyəbənzər bölümlüdür. Gövdəki yarpaqları növbəli, oturaq, girintili-çıxıntılı dişcikli və ya bütöv, zirvə yarpaqları isə getdikcə azalandir. Çiçəyinin quruluşu K4L4E4+2D1 bərabərdir. Meyvələri sıxılmış çəlləyəbənzər, tərsüçbucağabənzər və ya üçbucaq-ürəkşəkilli formalı, zirvədə isə dişli, uzunluğu 3-8mm, eni 2-5mm-dir. Zəif iyli, özünəməxsus acı dadlıdır.

Adi quşəppəyi (lat. Capsella bursa-pastoris) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin quşəppəyi cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Bir və ya ikiillik bitkidir. Milşəkilli kök sisteminə malikdir. Gövdəsinin uzunluğu 10-40sm, yarpaqlı, sadə və ya budaqlanan, səthi qabırğalı, çılpaq və ya zəif tüklü, çiçəkləri və yetişməmiş meyvələri olur. Kök üzərindəki yarpaqları uzunsov-neştərşəkilli, meyvələrinin bir tərəfi daralaraq üçbucağabənzər dişli girintili-çıxıntılı və ya lələyəbənzər bölümlüdür. Gövdəki yarpaqları növbəli, oturaq, girintili-çıxıntılı dişcikli və ya bütöv, zirvə yarpaqları isə getdikcə azalandir. Çiçəyinin quruluşu K4L4E4+2D1 bərabərdir. Meyvələri sıxılmış çəlləyəbənzər, tərsüçbucağabənzər və ya üçbucaq-ürəkşəkilli formalı, zirvədə isə dişli, uzunluğu 3-8mm, eni 2-5mm-dir. Zəif iyli, özünəməxsus acı dadlıdır.

Yay palıdı, pulcuqlu palıd (lat. Quercus robur) - palıd cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Quercus abbreviata Vuk. Quercus accessiva Gand. [Invalid] Quercus accomodata Gand. [Invalid] Quercus acutiloba Borbás Quercus aesculus Boiss. Quercus aestivalis Steven Quercus afghanistanensis K.Koch Quercus alligata Gand. [Invalid] Quercus altissima Petz. & G.Kirchn. Quercus amoenifolia Gand.

Behiyə Sultan (20 sentyabr 1881, Çırağan sarayı, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 5 mart 1948, Qahirə, Misir) — Osmanlı sülaləsinin üzvü, Osmanlı xanım sultanı. == Həyatı == Behiyə Sultan 20 sentyabr 1881-ci ildə babasının taxtdan endirilişinin ardından həbs tutulduğu Çırağan sarayında dünyaya gəldi. Atası Sultan Muradın oğlu Səlahəddin Əfəndi, anası isə onun üçüncü xanımı Naziknaz xanımdır. Babasının vəfat etdiyi 1904-cü ilədək bu sarayda nəzarət altında yaşayan Behiyə Sultan daha sonra digər ailə üzvləriylə birlikdə Üsküdar sarayına köçürüldü. 17 fevral 1910-cu ildə məhz bu sarayda Hafiz Haqqı Paşayla nikahlandı. Nigah mərasimi əsnasında bacısı Ruqiyə Sultan da Əbdülməcid Heydər bəylə (d. 1889 - ö. 23 noyabr 1965) nikahlandı. Hər iki sultanın toy mərasimi isə 12 yanvar 1911-ci ildə Vasif Paşa köşkündə baş tutdu. Ancaq nə Behiyə Sultanın, nə də Ruqiyə Sultanın bu nikahlarından övladları olmadı.

Belıe Kuçuqurı — dil Ukraynanın Xerson vilayəti, Qolopristan rayonu ərazisində yerləşir. == Coğrafiyası == Dilin uzunluğu 6 km, sahil xəttində hündürlük isə 40 sm-dir. Dilin daxilinə doğru topaq yol gedir. Yaşayış məntəqəsi yoxdur. Şimalında qumluqlar və qamışlıqlar, cənubunda isə şoranlıq və quruyan göllər mövcuddur. Dil Qaradəniz biosfer qoruğu ərazisinə daxildir. == Mənbə == Топографическая карта. Лист: L-36-064. Издание 1979 года.

Elviyə-yi Səlasə — Osmanlı dövründə Batum, Qars və Ərdahan livalarının ortaq adı. "Üç liva" deməkdir.Bu ifadə xüsusilə 1878-ci ildən sonra istifadə olunmağa başlanmışdır. Bu üç vilayət 1877–1878-ci il Rusiya–Osmanlı müharibəsindən sonra bağlanmış müqavilə ilə Rusiya imperiyasına verilmişdi. 3 mart 1918-ci ildə imzalanan Brest-Litovsk müqaviləsi ilə yenidən Osmanlı nəzarətinə keçmişdir, lakin 30 oktyabr 1918-ci ildə imzalanan Mudros müqaviləsinə uyğun olaraq Osmanlı ordusu bu regionu tərk etmək məcburiyyətində qalmışdır.Bir müddət Cənub-Qərbi Qafqaz Cümhuriyyətinin nəzarətində qalan Batum, Qars və Ərdəhan daha sonra Gürcüstan və Ermənistanın nəzarətinə keçmişdir. 16 mart 1921-ci il tarixli Moskva müqaviləsinin və 13 oktyabr 1921-ci il tarixli Qars müqaviləsinin müddəalarına uyğun olaraq Batumi Gürcüstana, Qars və Ərdahan Türkiyəyə verilmişdir.

Sevgiyə səyahət – Amerikalı modernist şair Uilyam Karlos Vilyamsın 1955-ci ildə çap olunmuş şeir kitabı. Şairin həyat yoldaşına həsr etdiyi kitabda olan şeirlərin böyük əksəriyyəti üç misralıq bəndlərdən ibarət olsa da, bəzilərinə “ölçünü tamamlamaq üçün qısa bir 4-cü misra” da əlavə olunub.

Belıy Navalok (rus. Белый Наволок) — burun Barens dənizinə daxil olan Varanger-Fiordun cənubunda, Murmansk vilayətinin şimal-qərbində yerləşir. Burun vulkanık suxurların səthə çıxmasından formalaşmışdır. Əsasən qranit və qneysdən təşkil olunmuşdur. Sahilə yaxın ərazilərdə su altı və su üstü adacıqlar vardır.

"Müstəqil Türkmənistana böyük sevgiyə görə" medalı - Türkmənistanın dövlət mükafatıdır. == Tarixi == 1 mart 1999-cu ildə təsis edilmişdir. Əvvəlcə sifariş boyun zəncirində bir qızıl medal görünüşünə sahib idi, daha sonra 2011-ci ildə bir göğüs blokunda bir qızıl ulduz görünüşü əldə etdi. Türkmənistanın ilk prezidenti Saparmurat Niyazovun profili istisna olmaqla, 2014 -cü ildən bu sərəncama yeni bir görünüş verildi. == Əsasnamə == Sərəncam ölkə iqtisadiyyatının inkişafına, istehsalın səmərəliliyinin artırılmasına, elm və texnologiyanın inkişafına, ölkənin müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsinə verdiyi böyük töhfələrə görə ölkə vətəndaşlarını və əcnəbiləri, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət, səhiyyə sahəsindəki böyük uğurlarına görə mükafatlandırmaq məqsədi daşıyır. Qayğıya, dövlət və ictimai fəaliyyətə, qanunun aliliyinin və asayişin möhkəmləndirilməsinə, gənc nəslin təhsili və tərbiyəsinə, Türkmənistanla digər dövlətlər və beynəlxalq təşkilatlar arasında iqtisadi və mədəni əlaqələrin inkişafına görə verilir. Sifarişlə təltif olunan şəxslərə minimum əmək haqqının on beş mislinə bərabər birdəfəlik mükafat verilir və əmək haqqı, əmək haqqı, təqaüd, müavinət və ya təqaüdə aylıq əlavə minimum əmək haqqının yüzdə 15-i miqdarında əlavə edilir. Ordenə layiq görülmüş şəxslər Türkmənistan qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş hallarda və qaydada imtiyazlardan istifadə edirlər. == Təsvir == === 1999-dan 2011-ə qədər === Sifariş nişanı 40 mm diametrli bir dairə şəklindədir. Sifarişin ön tərəfinin ortasında Türkmənistan Prezidentinin ağ qızıldan hazırlanmış profil şəkli var.