Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Formul
Düstur və ya beynəlxalq aləmdə Formul (lat.
Kimyəvi formul
Kimyəvi formul — kimyəvi birləşmələrin kəmiyyət və keyfiyyət tərkibini bildirmək üçün istifadə olunan kimyəvi işarə və İndeks toplusudur.İndeks-elementin işarəsinin sağ tərəfində aşağıda yazılan və atomların sayını göstərən ədədə deyilir == İstinadlar == .
1950 Formula-1 mövsümü
1950 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən təşkil edilən Formula 1-də birinci dünya yarışları çempionatı. Çempionat 13 mayda başladı və 113 gün davam edən 3 sentyabrda sona çatdı. Çempionatda 16 komanda iştirak edib, onlardan 5-i zavod və 11-i müstəqil idi. Müsabiqə bir başqa texniki qayda üzrə keçirilmiş olmasına baxmayaraq Dünya Kuboku çempionatına daxil olan altı Avropa Qran Pri və bir "American Indianapolis 500" yarışından ibarət idi və yalnız Amerikanın komandaları, dizaynerlər və pilotlar iştirak etdi. Formula 1 qaydalarına uyğun olaraq mövsüm ərzində də qeyri-qazanan bir çox qələbə qazandı. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Hər bir yarışın nəticələrinə görə, ilk beşinci yarışçı sırasıyla 8, 6, 4, 3 və 2 bal aldı. Bundan əlavə, bir nöqtə yarışda ən sürətli kubok sahibinə verildi. Hər pilotun göstərdiyi nəticələrdən yalnız çempionat üçün yalnız ən yaxşı 4 nəticə nəzərə alınmışdır. Qaydalar pilotun yarışın gedişində əvəzinə icazə verildi, bu halda bu bolide vuran ballar bu pilotların arasında bərabər paylaşıblar. Konstruktorlar Kuboku oynanılmadı.
1950 Formula 1 mövsümü
1950 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən təşkil edilən Formula 1-də birinci dünya yarışları çempionatı. Çempionat 13 mayda başladı və 113 gün davam edən 3 sentyabrda sona çatdı. Çempionatda 16 komanda iştirak edib, onlardan 5-i zavod və 11-i müstəqil idi. Müsabiqə bir başqa texniki qayda üzrə keçirilmiş olmasına baxmayaraq Dünya Kuboku çempionatına daxil olan altı Avropa Qran Pri və bir "American Indianapolis 500" yarışından ibarət idi və yalnız Amerikanın komandaları, dizaynerlər və pilotlar iştirak etdi. Formula 1 qaydalarına uyğun olaraq mövsüm ərzində də qeyri-qazanan bir çox qələbə qazandı. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Hər bir yarışın nəticələrinə görə, ilk beşinci yarışçı sırasıyla 8, 6, 4, 3 və 2 bal aldı. Bundan əlavə, bir nöqtə yarışda ən sürətli kubok sahibinə verildi. Hər pilotun göstərdiyi nəticələrdən yalnız çempionat üçün yalnız ən yaxşı 4 nəticə nəzərə alınmışdır. Qaydalar pilotun yarışın gedişində əvəzinə icazə verildi, bu halda bu bolide vuran ballar bu pilotların arasında bərabər paylaşıblar. Konstruktorlar Kuboku oynanılmadı.
1951 Formula-1 mövsümü
1951 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən təşkil edilən Dünya Formula-1 Dünya Çempionatı. Çempionat 27 mayda əvvəlki dövrə nisbətən daha gec başladı və 28 oktyabrda sona çatdı və 154 gün davam etdi. Əvvəlki mövsümlə müqayisədə Alfa Romeonun üstünlüyü bu qədər təsirli deyildi. Çempion unvanı nəticədə Alfa pilot (Fanxio, unvan üçün beşinci ildir) tərəfindən qazandı, lakin mövsümün ikinci yarısında Ferrari avtomobillərinə üstünlük verildi və ilin sonunda Alfa rəhbərliyi yarışların tamaşasını elan etdi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Ötən mövsümlə müqayisədə, bal sistemi dəyişməmişdir. Əvvəlki kimi, hər yarışın bitməsində beş ilk yarışçı sırasıyla 8, 6, 4, 3 və 2 bal aldı. Bundan əlavə, bir nöqtə yarışda ən sürətli kubok sahibinə verildi. Hər pilotun göstərdiyi nəticələrdən yalnız ən yaxşı 4 şampiyona sıralamasına çıxdı. Qaydalar pilotun yarışın gedişində əvəzinə icazə verildi, bu halda bu bolide vuran ballar bu pilotların arasında bərabər paylaşıblar. Quruluşçuların çempionatı əvvəllər olduğu kimi oynamırdı.
1955 Formula 1 mövsümü
1955 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən keçirilmiş Formula 1-də 6 dünya avtomobil yarışları çempionatı. Çempionat 6 yanvar-11 sentyabr tarixləri arasında başladı və yeddi mərhələ ilə müşayiət edildi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazanılır, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 bal aldı. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün 1 bal topladı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 5 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarışda bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan xallar arasında bərabər şəkildə bölünür.
1956 Formula-1 mövsümü
1956 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən maliyyələşdirilən 7 Formula 1 Dünya Çempionatı. Çempionat 22 yanvar-2 sentyabr tarixləri arasında keçirilib və 8 mərhələdən ibarət idi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazandı, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 bal aldı. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün 1 bal topladı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 5 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan ballar yarışda qalan sayına görə aralarına bölünür.
1956 Formula 1 mövsümü
1956 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən maliyyələşdirilən 7 Formula 1 Dünya Çempionatı. Çempionat 22 yanvar-2 sentyabr tarixləri arasında keçirilib və 8 mərhələdən ibarət idi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazandı, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 bal aldı. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün 1 bal topladı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 5 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan ballar yarışda qalan sayına görə aralarına bölünür.
1957 Formula-1 mövsümü
1957 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən təşkil edilən 8-ci Formula-1 Dünya Çempionatı. Çempionat 13 yanvar — 8 sentyabr tarixləri arasında keçirilib və 8 mərhələdən ibarət idi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazanılır, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 bal alırdılar. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün əlavə 1 xal toplanılırdı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 5 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan ballar yarışda qalan sayına görə aralarına bölünür.
"Formula-1" Qran-pri siyahısı
"Formula-1" Qran-pri siyahısı — 1950-ci ildən FİA Dünya Çempionatına daxil olan bütün mərhələlərin siyahısı. Qran-pri (fr. Grand Prix) — iri həcimli motor yarışının ənənəvi adı. Bu ənənə XX əsrin əvvəlində müəyyən edilmişdir. Formula 1 Dünya Çempionatının bir hissəsi olmuş bütün yarışlara Qran-pri (1950–1960-cı illərin çempionat təqvimində olan 11 yarış, 500 km Indianapolis istisna olmaqla) adlandırıldı. 2017 mövsümünün son yarışından etibarən, 976 Qran-pri (1950–1960-cı illərdə İndianapolis 500 milin 11 sınaq mərhələsi, rəsmi olaraq Qran-pri deyil), Dünya Çempionatı çərçivəsində keçirildi. == Adı ilə Qran-pri (ölkəyə görə deyil) == Qalın şriftlə 2019 mövsümünə 21 Qran-pri qeyd olunmuşdur.
1951 Formula 1 mövsümü
1951 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən təşkil edilən Dünya Formula-1 Dünya Çempionatı. Çempionat 27 mayda əvvəlki dövrə nisbətən daha gec başladı və 28 oktyabrda sona çatdı və 154 gün davam etdi. Əvvəlki mövsümlə müqayisədə Alfa Romeonun üstünlüyü bu qədər təsirli deyildi. Çempion unvanı nəticədə Alfa pilot (Fanxio, unvan üçün beşinci ildir) tərəfindən qazandı, lakin mövsümün ikinci yarısında Ferrari avtomobillərinə üstünlük verildi və ilin sonunda Alfa rəhbərliyi yarışların tamaşasını elan etdi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Ötən mövsümlə müqayisədə, bal sistemi dəyişməmişdir. Əvvəlki kimi, hər yarışın bitməsində beş ilk yarışçı sırasıyla 8, 6, 4, 3 və 2 bal aldı. Bundan əlavə, bir nöqtə yarışda ən sürətli kubok sahibinə verildi. Hər pilotun göstərdiyi nəticələrdən yalnız ən yaxşı 4 şampiyona sıralamasına çıxdı. Qaydalar pilotun yarışın gedişində əvəzinə icazə verildi, bu halda bu bolide vuran ballar bu pilotların arasında bərabər paylaşıblar. Quruluşçuların çempionatı əvvəllər olduğu kimi oynamırdı.
1952 Formula-1 mövsümü
1952 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən sponsorlanan 3-cü Formula-1 Dünya Yarışları Çempionatı. Çempionat 18 may - 7 sentyabr tarixləri arasında keçirilib və 8 mərhələdən ibarətdir. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazandı, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 xal alırlar. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün əlavə 1 bal topladı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 4 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan ballar yarışda qalan sayına görə aralarına bölünür.
1953 Formula-1 mövsümü
1953 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən dəstəklənən 4-cü Formula-1 Yarışları Dünya Çempionatı. Çempionat 18 yanvar - 13 sentyabr tarixləri arasında keçirilib və 9 mərhələdən ibarət idi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazanılır, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 xal almışdılar. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün əlavə 1 xal toplanır. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 4 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan ballar, başa çatan dövr sayından asılı olmayaraq, aralarında bərabər bölünür.
1954 Formula-1 mövsümü
1954 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən keçirilən 5-ci Formula-1 Yarışları Dünya Çempionatı. Çempionat 17 yanvar - 24 oktyabr tarixləri arasında keçirilib və 9 mərhələdən ibarət idi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazanılırdı, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 xal alırdılar. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün əlavə 1 xal toplayırdı. Fərdi yarışlarda pilotlar çempionatın ilk 5 yarışının nəticələrini nəzərə aldılar. Yarış əsnasında bir-birlərini əvəz edən bir neçə pilot tərəfindən yığılan xallar arasında bərabər şəkildə bölüşdürülürdü.
1955 Formula-1 mövsümü
1955 Formula-1 mövsümü — FİA tərəfindən keçirilmiş Formula 1-də 6 dünya avtomobil yarışları çempionatı. Çempionat 6 yanvar-11 sentyabr tarixləri arasında başladı və yeddi mərhələ ilə müşayiət edildi. == Çempionatın reqlamenti haqqında ümumi məlumat == Xallar, yarışın ilk beş ən yaxşı pilotu tərəfindən qazanılır, sırasıyla 8, 6, 4, 3, 2 bal aldı. Bundan əlavə, pilot yarışın ən sürətlisi üçün 1 bal topladı. Pilotların fərdi təsnifatında, çempionatın ən yaxşı 5 yarışının nəticələri nəzərə alınır. Yarışda bir-birlərini əvəz edən bir neçə atlı tərəfindən atılan xallar arasında bərabər şəkildə bölünür.
2000 Formula-1 mövsümü
Formula 1-in 51-ci mövsümü — 17-ci qran-pri idi və martın 12-dən 22-dək davam etmişdir. Mixael Şumaxer dünya çempionu olmuş, Konstruktorlar Kubokunu Ferrari komandası qazanmışdı.
2016 Formula-1 mövsümü
2016 Formula-1 sezonu — Formula-1 yarışlarının 67-ci sezonudur.
2016 Formula-1 sezonu
2016 Formula-1 sezonu — Formula-1 yarışlarının 67-ci sezonudur.
2017 Formula 1 Azərbaycan Qran-prisi
2017 Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisi (ing. 2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix)Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasının (FIA) Vyanada baş tutmuş Baş Assambleyasında qərar verildikdən sonra 2016-cı ildə Azərbaycanda keçirilən Formula-1 üzrə Avropa Qran-Prisinin adı və tarixi dəyişdirilib. Mötəbər yarış bundan sonra Avropa deyil, Azərbaycan Qran-Prisi adlandırılıb. Azərbaycan Qran-Prisi 23–25 iyun 2017-ci il tarixlərində baş tutub. Yarış Bakı Şəhər Halqası motor yarışması dairəsində keçirilib . Azərbaycan Qran-Prisi Formula-1 dünya çempionatının yenə də 8-ci mərhələsində yer alıb. Yarışın tarixini bir həftə sonraya keçirilməsində əsas məqsəd ötən yay eyni tarixdə baş tutan 24 saatlıq "Le Man" yarışı ilə üst-üstə düşməsi olub. Azərbaycan Qran Prisinin promouteri və eyni zamanda yarışın keçirildiyi şəhər treki Bakı Şəhər Halqası (BŞH) adlanır. == Azərbaycan Qran Prisinin rəsmi elçiləri == Azərbaycanın əməkdar artistləri Tünzalə Ağayeva və Murad Dadaşov, məşhur müğənni Miri Yusif, Formula 1 şərhçisi Rəhim Əliyev və Formula 3 pilotu Gülhüseyn Abdullayev Bakıda keçiriləcək sayca ikinci Qran Prini rəsmi elçi kimi təmsil edibler. == Azərbaycan Qran Prisinin konsert proqramı == Dünyaca məşhur ulduzlar Tarkan ,Nikol Şerzinger , The Black Eyed Peas qrupu və Mariah Carey.
2017 Formula 1 Azərbaycan Qran Prisi
2017 Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisi (ing. 2017 Formula 1 Azerbaijan Grand Prix)Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasının (FIA) Vyanada baş tutmuş Baş Assambleyasında qərar verildikdən sonra 2016-cı ildə Azərbaycanda keçirilən Formula-1 üzrə Avropa Qran-Prisinin adı və tarixi dəyişdirilib. Mötəbər yarış bundan sonra Avropa deyil, Azərbaycan Qran-Prisi adlandırılıb. Azərbaycan Qran-Prisi 23–25 iyun 2017-ci il tarixlərində baş tutub. Yarış Bakı Şəhər Halqası motor yarışması dairəsində keçirilib . Azərbaycan Qran-Prisi Formula-1 dünya çempionatının yenə də 8-ci mərhələsində yer alıb. Yarışın tarixini bir həftə sonraya keçirilməsində əsas məqsəd ötən yay eyni tarixdə baş tutan 24 saatlıq "Le Man" yarışı ilə üst-üstə düşməsi olub. Azərbaycan Qran Prisinin promouteri və eyni zamanda yarışın keçirildiyi şəhər treki Bakı Şəhər Halqası (BŞH) adlanır. == Azərbaycan Qran Prisinin rəsmi elçiləri == Azərbaycanın əməkdar artistləri Tünzalə Ağayeva və Murad Dadaşov, məşhur müğənni Miri Yusif, Formula 1 şərhçisi Rəhim Əliyev və Formula 3 pilotu Gülhüseyn Abdullayev Bakıda keçiriləcək sayca ikinci Qran Prini rəsmi elçi kimi təmsil edibler. == Azərbaycan Qran Prisinin konsert proqramı == Dünyaca məşhur ulduzlar Tarkan ,Nikol Şerzinger , The Black Eyed Peas qrupu və Mariah Carey.
2017 Formula 1 mövsümü
2017 ci il mövsümü — Formula 1 üzrə 68-ci mövsüm. == Komandalar == Şin təchizatçısı — P === Komanda tərkiblərindəki dəyişikliklər === Lens Stroll Williams komandasında Mercedes AMG komandasına keçmiş Valtteri Bottası əvəzlədi Stoffel Vandorn McLarendə Censon Battonu əvəzlədi Esteban Okon Manor Racing MRT komandasını tərk edərək Force Indiada Niko Hülkenberqi əvəzlədi. Niko Hülkenberq Force Indianı tərk edib Renault komandasına qoşuldu Kevin Maqnussen Renault komandasını tərk edib Haas komandasına qoşuldu Cari dünya çempionu Niko Rosberq karyerasını sonlandırdı Paskal Verləyn Manor Racing MRT komandasını tərk edərək Sauber komandasının pilotu oldu. Valtteri Bottas Williams komandasını tərk edib Mercedes komandasına qoşuldu. Esteban Qutierez və Felipe Nasr heç bir komandada vakansiya tapmadıqları üçün 2017 mövsümündə iştirak etmirlər.
2018 Formula 1 Azərbaycan Qran Prisi
2018 Formula 1 Azərbaycan Qran Prisi — Formula 1 üzrə 3-cü Azərbaycan Qran Prisi. == Azərbaycan Qran Prisi üçün təkər seçimi == == Sərbəst yürüşlər == === Birinci sərbəst yürüşlər === Sessiyanın əvvəlində asfalta plastik parçası düşüb və marşallardan biri onu dərhal götürüb. Startdan 16 dəqiqə sonra Brendon Hartli 8-ci döngənin girişində səhvə yol verib və təhlükəsizlik zonasına girib. Lakin yenidən trasa qayıdaraq məşqə davam edib.Maks Ferstappen 34-cü dəqiqədə bariyerlə toqquşub və dayanıb. Zərbənin təsirindən sürət qutusu birinci ötürmədə ilişib qalıb və bu, marşalların da işini çətinləşdirib.Maks Ferstappen da təxliyə prossesinə kömək edib. Virtual Təhlükəsizlik Maşını rejimi elan edilib və 4 dəqiqə sonra sessiya normal axarı ilə davam edib. Sürücülərin əksəriyyəti səhvlərə yol verib. Kimi Rəykkönen güc qurğusundakı problemə görə sessiyanın böyük hissəsini itirib. Protokollara Valtteri Bottas başçılıq edib – 1:44.242. Valtteri Bottas 1:44.242 Daniel Rikiardo 1:44.277 Lyuis Həmilton 1:45.200 Esteban Okon 1:45.237 Serxio Perez 1:45.422 Maks Ferstappen 1:45.559 Fernando Alonso 1:46.465 Sergey Sirotkin 1:46.480 Sebastyan Fettel 1:46.513 Lens Stroll 1:46.590 Brendon Hartli 1:46.747 Niko Hülkenberq 1:46.749 Kimi Rəykkönen 1:46.861 Şarl Lekler 1:46.875 Roman Qrojan 1:46.963 Markus Eriksson 1:47.073 Pyer Qasli 1:47.368 Kevin Maqnussen 1:47.434 Stoffel Vandorn 1:47.967 Karlos Sayns 1:48.741 === İkinci sərbəst yürüşlər === Mexaniklər ilk sessiyada qəza edən Maks Ferstappenin maşınını yalnız startdan 20 dəqiqə sonra hazır edə biliblər.
2018 Formula 1 mövsümü
2018 ci il mövsümü — Formula 1 üzrə 69-cu mövsüm. == Komandalar == Şin təchizatçısı — P === Komanda tərkiblərindəki dəyişikliklər === Felipe Massa karyerasını sonlandırdı Sergey Sirotkin Vilyams komandasına transfer edildi. Şarl Lekler Alfa Romeo Sauber komandasına transfer edildi. === Komandalarda dəyişikliklər === McLaren Renault mühərriklərinə keçid etdi. Toro Rosso Honda mühərriklərinə keçid etdi. === Təqvimdəki dəyişikliklər === Fransa Qran Prisi və Almaniya Qran Prisi təqvimə daxil edildi. Malayziya Qran Prisi isə təqvimi tərk etdi.
2020 Formula 1 mövsümü
2020 mövsümü Formula 1 71-ci mövsümünün məlumatları. == Komandalar və yarışçılar == == Mövsüm üçün təqvim == 2020-ci ilin mövsümündə həyata keçiriləcək Qran-prilər.
AFM (Formula-1 komandası)
AFM — Almaniyanın Formula 1 yarış komadası. Formula 1 yarışlarında çıxışı 1950-ci illərdən başlamışdır. == Tarixi == Komandanın əsası Alexander Von Falkenhausen tərəfindən qoyulmuşdur. O, 1930-cu ildə BMW 328 modelini yaradan əsas mühəndislərdən biri olmuşdur. Bu model 1930-cu ildə Avropa idman yarışlarında əsas yeri tuturdu. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Falkenhausen Münxendə öz avto salonunu açır. O burada BMW 328 hissələrini hazırlamağa başlayır. 1948-ci ildə isə o öz şəxsi avtomobilini hazırlayır və BMW 328 mühərrikindən istifadə edir. Növbəti il AFM-avtomobili hazır olur və Formula 2 yarışında iştirak edir. Alman sürücü Hans Joachim Grenzlandring-da üçüncü yer qazanır.
AGS (Formula-1 komandası)
AGS (ing. Automobiles Gonfaronnaises Sportives (AGS)) fransız avtomobil yarış komandası, Formula 1-də iştirak etmişdir. == Tarixi == Komandanın tarixi XX əsrin 60-cı illərinin sonlarında başlamışdı. O zaman Var əyalətində Gonfaron kəndində benzin stansiyası və qarajı olan fransalı mexaniki Henri Julien yarış avtomobilləri qurmağa qərar verdi. Julien özü müntəzəm kiçik avtomobil yarışlarında iştirak etdi. Yarışçı kimi mükəmməl olmasa da, lakin texniki elmlər dərəcəsi almışdı və nəticədə, yarış avtomobillərinin tikintisinə daha çox vaxt ayırmaq qərarına gəldi. Bu AGS'nin yaranmasına səbəb oldu, bunun açıqlaması "Gonfaron'dan yarış arabaları" idi. == İlk yarışlar == 1969-cu ildə ilk avtomobil təqdim olundu. Bu kiçik bir Formula Frans avtomobili idi. Avtomobilin layihəsini, Julienin tələbəsi mexanik Christian Vanderpleyn tərəfindən hazırlanmışdı.
BMW in Formula One
Bayerische Motoren Werke AG, qısaca olaraq BMW, baş ofisi Bavariyanın Münhen şəhərində yerləşir. Alman maşın və motosiklet istehsalçısıdır. == Tarixi == BMW şirkəti Münhendə təyyarə mühərriklər zavodu kimi Karl Fridrix Rapp, Kamillo Kastilyon, Maks Frits tərəfindən 1916-cı ildə təsis edilib. İlkin dövrdə qəbul olunmuş və hal-hazırdada istifadə olunan ağ-mavi rəngli emblem fırlanan təyyarə propellerinin təsviri BMW-nin ilkin "təyinat"ının nişanəsidir. İlkin dövrdə şirkət Avstriya-Macarıstan üçün V12 tipli mühərriklər istehsal etməyə başlayır. Tezliklə Rapp əlavə pula ehtiyac duyur və kompaniyanı tərk edir. Onun yerinə avstriyalı sərmayəçi Frans Cozef Popp firmaya rəhbərlik etməyə başlayır. Birinci dünya müharibəsindən məğlub çıxmış Almaniyada hərbi qüvvələrə məhdudiyyət qoyulur. Bundan sonra Almaniyada təyyarə istehsal edilə bilməzdi — beləliklə BMW-nin mühərrik istehsalı Almaniya üçün yararsız oldu. 1922-ci ildə BMW Münhendə özünün bu günkü əsas binasını tikir.
Formal
Formal – 1)rəsmi, qanuni formaya uyğun olan. Məsələn, formal sübut, formal təsir; 2)yalnız forma (zahir) üçün olan, işin həqiqi vəziyyəti ilə hesablaşmayan, rəsmiyyətçilik xatirinə olan. Formal məntiq – təfəkkürün elementar qanun və formaları haqqında elm. Formal məntiq – təfəkkür haqqında elm. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
Formula
Formula – [lat. formula – forma, qayda] 1)düstur; 2)hüquqda hər hansı hüquq qaydasının, hüquq münasibətinin, qanunun və i.a. dəqiq ümumi tərifi; formula müəyyən şəraitdə bütün xüsusi hallara əlavə edilir. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
Benetton Formula
Benetton — məşhur biznesmen ailəsi Benettonlara məxsus italyan Formula-1 komandası. 1986-cı ildən 2001-ci ilə qədər çıxış etmişdir. 2002-ci ildə Reno adı altında yenidən təşkil olunmuşdur. == Tarixi == Komanda 1977-ci ildə Toleman ("Towleman") adı altında Ted Toulman tərəfindən təsis edilmişdir. Baş qərargah İngiltərənin Enston şəhərində idi. 1981-ci ildən etibarən komanda Formula 1 çempionatında çıxış etməyə başladı. "Toulmen" markalı "Hart" markalı mühərrikləri yaxşı nəticələr göstərməyə imkan vermədi. Lakin 1984-cü ildə "Toulmen" in bir hissəsi kimi çıxış edən Ayrton Senna avtomobilini üç dəfə podiuma gətirdi. 1985-ci ildə komanda İtaliyalı sahibkarlar Benneton ailəsi, idman geyim markası sahibləri və eyni adlı Treviso basketbol klubu sponsorluq etməyə başladı.
Diş formulu
== Diş formulu == Müayinə zamanı əldə edilmiş bütün məlumatlar stomatoloji xəstənin tibbi kartasına yazılır (forma 043). Bu zaman diş formulasının doldurulması mütləqdir. Dişlərin yerləşmə qaydası xüsusi formulada qeyd edilir ki, buraya da ayrı-ayrı dişlər və ya diş qruplarırəqəm və ya hərflə işarələnir. Dişlərə baxışın nəticələrinin rahat lazılması üçün müxtəlif sxemlər ( diş formulaları) tətbiq olunur.Bizim Azərbaycanda bu yaxınlara qədər Ziqmond-Palmer sistemi yeganə sistem idi və geniş yayılmışdı. Bu sistemə görə horizontal xətlər dişləri yuxarı və ya aşağı çənəyə, vertikal xətlər isə sağ və sol tərəfə aid olduğunu göstərir. Daimi dişlər ərəb, müvəqqəti dişlər isə rum rəqəmi ilə göstərilir. Müasir dövrdə Stomatoloqların Beynəlxalq Assosiasiyası (FDİ) tərəfindən qəbul olunmuş və Rusiya, həmçinin də Azərbaycan Stomatoloji Assosiasiyası tərəfindən rekomendasiya olunmuş ikirəqəmli sistemin tətbiqinə başlanılır. Bu sistemə görə çənədə dişlərin sıra sayına 1-dən 8-ə qədər kvadrantın nömrəsi əlavə olunur və dişlərin nömrəsinin önündə yazılır. Müvəqqəti dişləmdə isə 1-dən 5-ə kimi, kvadrantları nömrəsi isə 5,6,7,8 olur. Bir sıra tibbi kartalarda diş formilasında dişin səthi və köklərin sxemi göstərilir ki, bu da aşkara çıxarılmış patologiyanın ifadə olunmasına imkan verir.
Dreyk formulu
Dreyk tənliyi — qalaktikada bizimlə əlaqəyə girmək ehtimalı olan sivilizasiyaların sayını hesablamağa imkan verən riyazi formul. Formul aşağıdakı kimidir: N = R ⋅ f p ⋅ n e ⋅ f l ⋅ f i ⋅ f c ⋅ L {\displaystyle N=R\cdot f_{p}\cdot n_{e}\cdot f_{l}\cdot f_{i}\cdot f_{c}\cdot L} burada, N {\displaystyle ~N} — əlaqəyə girməyə hazır olan sivilizasiyaların sayı; R {\displaystyle ~R} — il ərzində bizim qalaktikada yaranan ulduzların sayı; f p {\displaystyle ~f_{p}} — planetləri olan ulduzların xüsusi çəkisi; n e {\displaystyle ~n_{e}} — sivilizasiyanın yaranması üçün müvafiq şəraitə malik olan planetlərin və peyklərin sayı; f l {\displaystyle ~f_{l}} — müvafiq şəraitə malik olan planetdə həyatın yaranması ehtimalı; f i {\displaystyle ~f_{i}} — həyat olan planetdə şüurlu varlıqların yaranma ehtimalı; f c {\displaystyle ~f_{c}} — əlaqəyə hazır olan və əlaqəyə girmək istəyən şüurlu sakinlərə malik planetlərlə, şüurlu sakinləri olan planetlərin sayına nisbəti; L {\displaystyle ~L} — bu sivilizasiyaların ömür müddəti.Formul Kaliforniyanın Santa-Kruz Universitetinin astronomiya və astrofizika professoru Frenk Donald Dreyk tərəfindən 1960-cı ildə təklif olunmuşdur. Onun 1961-ci ildə ehtimal olunan rəqəmlər əsasında apardığı hesablama aşağıdakı kimi olmuşdur. R = 10/il (ildə 10 ulduz yaranır) fp = 0.5 (ulduzların yarısının planetləri var) ne = 2 (sitemdə orta hesabla 2 planet həyat üçün yararlıdır) fl = 1 (əgər həyatın yaranma ehtimalı varsa, o mütləq yaranır) fi = 0.01 (həyatın şüurlu formayadək inkişaf etməsi ehtimalı – 1 %) fc = 0.01 (sivilizasiyaların 1 %-i əlaqə yaratmaq imkanına malik olacaq və əlaqə qurmaq istəyəcək) L = 10 000 il (texniki cəhətdən inkişaf etmiş sivilizasiya 10000 il mövcud olur)Bu təxmini hesablamaya əsasən N = 10 × 0,5 × 2 × 1 × 0,01 × 0,01 × 10000 = 10. Tənlikdəki göstəricilərdən yalnız R {\displaystyle ~R} və f p {\displaystyle ~f_{p}} astronomiyanın indiki inkişaf səviyyəsində müəyyən qədər dəqiq müəyyənləşdirilə bilər. Digər göstəricilərin müəyyənləşdirilməsi mümkün olmadığından Dreyk tənliyi kəskin tənqidlərlə qarşılaşmışdır.
Elektron formulu
Atomlarda energetik səviyyələr və yarımsəviyyələrin elektronlarla dolma ardıcılığı kimidir: ...5s 4d 5p 6s 5d... Yuxarıdakı formullarda rəqəmlərlə energetik səviyyələrin nömrəsi, hərflərlə yarımsəviyyələrin növü göstərilmişdir.
Formal dillər
Formal dillər — insanın müxtəlif fəaliyyət sahələri üçün yaradılmış və öz əlifbası, qrammatik qaydaları, sintaksisi olan xüsusi dillərdir. Riyazi məntiq və riyazi proqramlaşdırma dillərini formal dillərə aid ən önəmli nümunələr olaraq qeyd etmək olar. Formal dillərin hamısı müəyyən şəxslər tərəfindən yaranıb. Formal dillər elm və texnikada geniş istifadə olunur.Elmi tətqiqatlarda və praktiki fəaliyyətdə formal dillər təbii dillərlə paralel istifadə olunur. Bunlardan biri digərini tam əvəz edə bilməz. Təbii dil daha güclü ifadə imkanlarına malik olsa da,formal dil biliyin daha dəqiq təqdimatı cəhətdən üstündür. == Tarixi == Riyaziyyatın bütün inkişaf tarixində müxtəlif obyektləri və anlayışları işarə etmək üçün həmişə simvolik işarələrdən istifadə olunmuşdur.Lakin işarələrdən başqa hər zaman təbii dillərdən də istifadə olunmuşdur.Elmin inkişafının müəyyən mərhələsində,əsasən ΧVΙΙ əsrdən başlayaraq,riyazi analizin ciddi məntiqi təhlilini və teoremlərin hökmlərini əsaslandırmaq üçün yeni bir yanaşmaya ehtiyac yarandı.Riyazi nəzəriyyələrin ciddi formalarla təqdimatı olmadan bir sıra məsələlərin həllinin mümkünsüzlüyü aydın oldu.Beləliklə,ΧΧ ərdən etibarən formal dillər yaranmağa başladı. == Formal dillər üzərində əməliyyatlar == === Dil, onun əlifbası və söz === Hər bir dil informasiyanı qarşı tərəfə çatdırmaq üçün istifadə olunur.Qarşı tərəf dedikdə insan,kompüter və s. nəzərdə tutulur.Dil informasiyanı birbaşa,yaxud dolayı yolla çatdırır.Dillər sintaksis və semantikadan ibarət olur.Sintaksis cümlənin quruluşunu müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunur,semantika isə cümlənin mənasını müəyyənləşdirir.Semantika sözlərin və cümlələrin məzmununu düzgün qurmağa xidmət edir.Simvollar çoxluğuna əlifba deyilir,əlifba-simvolların nizamlanmış çoxluğudur.Əlifbaya ixtiyari simvollar:hərflər,ədədlər,heroqliflər,yol nişanları və s. daxil ola bilər.Simvolların müəyyən sintaksis qaydalar ilə düzülüşündən əmələ gələn konstruksiyaya söz deyilir.Sözdəki simvolların sayına sözün uzunluğu deyilir.Tutaq ki,A={a1,a2,…,an} hər hansı əlifbadır.Verilmiş əlifbada bütün sonlu sözlərdən(yəni uzunluğu sonlu olan)ibarət çoxluğa universum deyilir,bunu A* ilə işarə edək.Aydındır ki,bu çoxluğun gücü hesabidir.Verilmiş B={0,1} əlifbasının universumu B*={0,1,00,01,10,11,000,001,…} olar.Heç bir simvolu olmayan sözə "boş söz" deyilir və {e} ilə işarə olunur.Universumdan {e} sözünün kənarlaşması ilə alınan çoxluq A+=A*\{e}.
Formal məntiq
Formal məntiq — İnsan mühakimələrinin konkret məzmununu nəzərə almadan onların formasını — (strukturunu), quruluşunu öyrənir. Başqa sözlə, formal məntiq konkret məzmunu nəzərə almadan əqli nəticə və isbat qaydalarında, mühakimə, anlayışlar arasında əlaqənin və məntiqi nəticə çıxarılmasının qanunlarını öyrənir. Formal məntiqin əsasını Aristotel qoymuşdur. Formal məntiq – təfəkkür haqqında elm. == Ədəbiyyat == R. Əliquliyev, S. Şükürlü, S. Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Bakı, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.
Formal qrammatika
Formal qrammatika — dedikdə elə qaydalar sistemi başa düşülür ki, onun vasitəsi ilə verilmiş formal dilin(yalnız bu dilin) düzgün sözləri qura bilir. Qrammatika vasitəsi ilə qurulan formal dilin sözlər çoxluğu sonlu, sonsuz, və ya boş çoxluq ola bilər. Qrammatika sözlər çoxluğunu ixtiyari qaydada qura, yaxud müəyyənləşdirə bilər. Beləliklə, qrammatika sözlərin daxili quruluşunun qanunlarını açıqlayır ki, bunlara sintaksis deyilir. Formal qrammatika— müəyyən sintaksis nəzəriyyə çərçivəsində qurulan qrammatik riyazi modeldir. == Formal qrammatikanın növləri == Alqoritmik nöqteyi-nəzərdən formal qrammatikaların aşağıdakı növləri var: Tanıyan qrammatikalar: Bu qrammatikalar bir növ elə qurğudur ki, bunun girişinə daxil olan söz verilmiş dilə aiddirsə, "hə", aid deyilsə- "yox" çap olunur. Sadalayan qrammatikalar: Bu qrammatikalar verilmiş dilin bütün sözlərini bir-bir çap etməklə(sadalamaqla) iş görür. Aydındır ki, dilin sözlərinin sayı sonsuz olarsa, qrammatika heç zaman dayanmayacaq. Ancaq qrammatikanı məcburi o zaman dayandırmaq olar ki, lazım olan söz çap olunmuşdur. Doğuran qrammatikalar: Bunlar elə "qurğu"dur ki, dilin lazımlı sözlərini qurur.
Formula-1
Formula-1 (ing. Formula One World Championship) – açıq təkər tipli avtomobillərin dövrəvi avtoyürüşləri üzrə dünya çempionatıdır. Formula-1 üzrə dünya çempionatı hər il keçirilir və Qran-pri statusu daşıyan ayrı-ayrı mərhələlərdən ibarət olur. İlk dünya çempionatının birinci yarışı 1950-ci il mayın 13-də Böyük Britaniyanın Silverstoun trasında baş tutub. Hər ilin sonunda çempionatın qalibi müəyyən edilir. Çempionatda həm sürücülər, həm də komandalar yarışırlar. Sürücülər dünya çempionu titulu uğrunda, komandalar isə Mühəndislər Kuboku uğrunda mübarizə aparırlar. Komandalar hər bir yarışa özünün hazırladığı şassi ilə çıxırlar, hər bir komandanı iki sürücü təmsil edir, sürücü çempionatda iştirak etmək üçün Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasından SuperLisenziya almalıdır. Komandalar öz şassilərinə kənar motor istehsalçısından aldıqları motoru quraşdıra bilərlər. Son idman reqlamentinə görə, motorun işçi həcmi 1.6 litrdir, silindrlərin sayı isə V6-dır, motorun çəkisi 145 kq-dır.
Formula 1
Formula-1 (ing. Formula One World Championship) – açıq təkər tipli avtomobillərin dövrəvi avtoyürüşləri üzrə dünya çempionatıdır. Formula-1 üzrə dünya çempionatı hər il keçirilir və Qran-pri statusu daşıyan ayrı-ayrı mərhələlərdən ibarət olur. İlk dünya çempionatının birinci yarışı 1950-ci il mayın 13-də Böyük Britaniyanın Silverstoun trasında baş tutub. Hər ilin sonunda çempionatın qalibi müəyyən edilir. Çempionatda həm sürücülər, həm də komandalar yarışırlar. Sürücülər dünya çempionu titulu uğrunda, komandalar isə Mühəndislər Kuboku uğrunda mübarizə aparırlar. Komandalar hər bir yarışa özünün hazırladığı şassi ilə çıxırlar, hər bir komandanı iki sürücü təmsil edir, sürücü çempionatda iştirak etmək üçün Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasından SuperLisenziya almalıdır. Komandalar öz şassilərinə kənar motor istehsalçısından aldıqları motoru quraşdıra bilərlər. Son idman reqlamentinə görə, motorun işçi həcmi 1.6 litrdir, silindrlərin sayı isə V6-dır, motorun çəkisi 145 kq-dır.
Formula 2
Formula 2, F2 kimi qısaldılmış Formula 2, tək oturacaqlı və açıq təkərli formula vasitələri ilə keçirilən avtomobil yarışlarından biridir. Formula 1 yarışlarından fərqli olaraq, daha kiçik və daha az güclü avtomobillər üçün təşkil olunur.
Tanrının formulu
Tanrının formulu — portuqaliyalı jurnalist və yazıçı Joze Rodriges dos Santos tərəfindən yazılmış , 2006-cı ildə Portuqaliyada nəşr olunan dördüncü roman. 2006-cı ildə Portuqaliyada 100.000 tirajla ən çox satılan roman idi. Romanda Portuqaliyalı professor Tomas Noronhanın Albert Eynşteynin özünün hazırladığı düstur əsasında tanrının varlığının elmi sübutu axtarışından bəhs edilir. Macəra MKİ -nin iştirakı ilə İran , Tibet və Portuqaliyada baş verir . Kitabda son fizika nəzəriyyələrinə əsaslanan kainatın mənşəyi haqqında innovativ baxış təqdim olunur. == Qısa məzmun == 1951-ci ilin yazısıdır. Princeton, New Jersey şəhərinin kiçik bir küçəsində naməlum bir adam gizlənib, baş verən mənzərəni diqqətlə izləyir. Polisin müşayiət etdiyi kortej kiçik, diqqətəlayiq bir evdə dayanarkən, ağ saçlı bir qoca aparıcı avtomobildən tullanır. O, piyada zolağına gedərkən eyvandan təxminən eyni yaşda, həm də vəhşi ağ saçlı bir kişi enir və onu hərarətlə qarşılayır. Kölgələrdə gizlənən müşahidəçi MKİ-dir – həmkarları da yaxınlıqdadırlar, İsrailin yeni gələn baş naziri David Ben-Qurion və onun ev sahibi, məşhur alim Albert Eynşteyn arasında evin içərisində baş verən söhbəti qeyd edirlər.
Formula 1 avtomobili
Formula 1 avtomobili — Bu avtomobillər tək oturacaqlı, açıq sükanlı, arxa və öndə iki qanada sahib yüksək sürətli yarış avtomobilləridir. Təyin olunmuş nizamnamələrə əsasən komandalar tərəfindən hazırlanan güclü mühərriklərlə təchiz edilmişdir. === Formula 1 avtomobili === Avtomobilləri idarə edən tənzimləmələr çempionata xasdır və istehsalın kənardan təmin edilə bilməsinə baxmayaraq avtomobillər yarış komandalarının özləri tərəfindən hazırlanmalıdır. Formula 1 avtomobilləri böyük miqdarda aerodinamik asfaltayatma qüvvəsi yaratma vasitəsilə çox yüksək manevr etmə sürətinə sahib olaraq dünya yarış treklərində ən sürətli avtomobillərdir. Əylənmə qüvvəsinin və ümumi dönmə sürətinin nəticəsi olaraq, Formula 1 sürücüləri tez-tez 5g-dən çox g yüklənmələrinə məruz qalırlar, bu yüklənmələr pik dönmə şiddətlərində 7g-yə qədərdir. == Klassik dizayn == İcazə verilən minimum çəki 740 kq(1631 lb)-dır, bu çəkiyə yanacaq xaric olmaqla sürücü daxildir. Avtomobillər quru hava təkərləri quraşdırılmış şəkildə ölçülür.
Kompüterin formal modeli
1936-cı ildə alqoritmlərin yerinə yetirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş kompüterin formal modeli, amerikalı alim Emil Post (Emil Leon Post), praktiki modeli isə ingilis riyaziyyatçısı Alan Türinq (Alan Turing) tərəfindən eyni zamanda yaradılmışdır. == Ədəbiyyat == Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.
Marşal (Formula 1)
Bakı Şəhər Halqası Əməliyyat Şirkəti tərəfindən 16 fevral 2016-cı ildə təsis olunmuş Bakı Marşal Klubunun əsas məqsədi marşallar arasında ünsiyyət və əlaqəni gücləndirmək, komanda ruhunu inkişaf etdirmək və üzvlər arasında güclü qarşılıqlı münasibətlər yaratmaqdır. Bakı Marşal Klubu, həmçinin, brendləşmə, promo, müxtəlif tədbirlərin təşkili, yerli və xarici marşallarla ünsiyyətin inkişaf etdirilməsi və Bakı Marşal Mərkəzinin faəliyyətinin həyata keçirilməsinə cavabdehlik daşıyır. Klubun əsas məqsədlərindən biri Marşallıq hərəkatını genişləndirmək və Azərbaycanda bu məşğuliyyət növünü inkişaf etdirməkdir. Bakı Marşal Klubunun üzvləri Bakıda təşkil olunumuş Formula 1 Avropa Qrand Prisi ərzində aktiv şəkildə iştirak etməklə yanaşı, müxtəlif ölkələrdə keçirilən 2016 Formula 1 Gulf Air Bahrain Qran Prisi, TCR Bahrain, Porsche GP3 və GP2 , 6 hours of Bahrain WEC, 2016 Formula 1 Etihad Airways Abu Dabi Qran Prisi, 2017 Formula 1 Gulf Air Bahrain Qran Pri, Porsche GT3 Orta Şərq, TCR Beynəlxalq seriya yarışları, 2017 ,2018 2019,2021-ci ildə keçirilən Formula 1 Azərbaycan Qran Prilərində yarışının təşkilində iştirak ediblər. Marşallıq çox əhəmiyyətli fəaliyyət sahəsi olaraq, məsuliyyət, dəqiqlik və bu şəraitdə işləmək üçün güclü istək kimi şəxsi keyfiyyətlər tələb edir. Marşallar – yarış zamanı yarana biləcək müxtəlif halları aradan qaldırmağa hazır ola bilən hərtərəfli bacarıqlara malik şəxslərdir. Dünyada keçirilən bütün Formula 1 yarışlarının təşkilatçılığında və keçirilməsində Marşallar böyük əhəmiyyət daşıyır. F1 aləmində Marşallara həmçinin "Yarış Rəsmiləri" də deyilir. Onların işi F1 pilotlarının təhlükəsizliyinin təminatında və bütün Marşal komandasının inzibati təşkilatçılığında həyati əhəmiyyət daşıyır. Bakı Şəhər Halqası Əməliyyat Şirkəti tərəfindən təsis edilən Baku Marshals Club marşallıq fəaliyyətinin bütün istiqamətlərinə dair tədbirlər təşkil edir, müsahibələr və təlimlər keçirir, eyni zamanda beynəlxalq Marşal Klubları ilə də sıx əməkdaşlıq qurur.Marşallar yerinə yetirdikləri müxtəlif növ vəzifələrə əsasən növlərə bölünürlər: === Sektor Marşalı === • Trek xəyali olaraq "sektorlara" bölünür və hər bir sektora nəzarət bir Sektor Marşalı və onun bir və yaxud iki müavininə tapşırılır.
Normal forma
Normal forma (normal form ) - relyasiyalı verilənlər bazasında: informasiyanın strukturlaşdırılması üsulunu müəyyənləşdirən, artıqlığın və uzlaşmamanın olmaması ilə xarakterizə olunan element; informasiyanın səmərəli işlənməsini, saxlanmasını və yenilənməsini təmin edir. Adətən, üç formada istifadə olunur: birinci normal forma (1NF), ikinci normal forma (2NF) və üçüncü normal forma (3NF). Birinci normal forma (1NF)(ən az strukturlaşdırılmış), hər bir sahəsi (sütunu) unikal informasiyadan ibarət olan yazılar qrupudur (məsələn, işçilərin siyahısı). İkinci və üçüncü normal formalar birinciləri ayrı-ayrı cədvəllərə bölür və ardıcıl olaraq sahələr arasında daha incə qarşılıqlı ələqələr müəyyənləşdirir. İkinci normal (2NF) formada ilkin açar sahəsi istisna olmaqla, başqa sahələrin altçoxluğu olan sahələr olmur. Üçüncü normal (3NF)formada açar olmayan sahələr haqqında informasiyaların yerləşdiyi sahələr olmur. Daha mükəmməl normallaşmada Boys-Kodd normal forması (BCNF), dördüncü normal forma (4NF) və birləşmiş proyeksiya – beşinci normal forma (PJ/NF və ya SNF) olur.Proqramlaşdırmada: normal forma, başqa dillərin sintaksisini təsvir etmək üçün istifadə olunan metadildir. Bəzən Bekus normal forması (Bekus-Naur forması) da adlanır.
Format
Format (alm. format‎, fr. format, lat. forma) - Verilənlərin kompüterin yaddaşında, verilənlər bazasında, monitor ekranında və ya xarici daşıyıcıda yazılması və göstərilməsi qaydalarının məcmusudur. Verilənlər sahələrinin siyahısını, onların xarakteristikalarını, daxil edilən verilənlərin məzmununu və onların yerləşdirilməsini müəyyən edir.O, emal edilən, maqnit daşıyıcısına və ya optik daşıyıcıya yazılan, displeydə əks etdirilən və ya kağızda çap edilən informasiya obyektinin müəyyən strukturudur. Format yazıda (o cümlədən faylda, verilənlər bazasında və s.) informasiya obyektlərinin göstərilməsini simvolik şəkildə təsvir edən dil elementidir. İkilik informasiyanın kodlaşdırılması üçün istifadə olunur (məsələn, mətn faylı). Format – 1)poliqrafiyada hazır çap məhsulunun, yaxud çap kağızının ölçüləri; 2)fotoqrafiyada obyektivin təsvir sahəsi daxilinə çəkilmiş düzbucaqlı və ya kvadrat; 3)kitabın, səhifənin, kartoçkanın və s.-nin ölçüsü; 4)əndazə; 5)mətbəə məhsulunun kəsiləndən sonra fiziki ölçüləri; 6)kitabın, səhifənin, kağız vərəqin, kartoçkanın və s.-nin ölçüsü; əndazə. Məsələn, böyük format, kiçik format. Kiçik formatda fotoşəkil; 7)mətbuatda nabor səhifəsinin uzunluğu və hündürlüyü, sətrin uzunluğu.
Normal
Normal (riyaziyyat)
Forel
Alabalıq (digər adı: forel) — qızılbalıqlar fəsiləsinə aid olan balıq cinsi. Alabalıq bulaq mənşəli dağ çaylarının və göllərinin daimi sakinləridir. Onlara şəffaf suyu və dibi daşlı olan bütün dağətəyi çaylarda da rast gəlmək olur. Azərbaycan ərazisində forellər Böyük və Kiçik Qafqaz sıra dağlarından, eləcə də Talış dağlarından süzülən bulaq mənşəli çaylarda yayılmışdır. Hər bir çayda yaşayan balıq öz rənginə, biololi və həmçinin bəzi morfoloji xüsusiyyətlərinə görə bir-birindən fərqlənirlər. Lakin bütün çaylarda yaşayan alabalıqlar üçün bədəndə əlvan xalların olması xarakterikdir. Çayların dibinin vəziyyətindən asılı olaraq balıqların rəngi də dəyişə bilir. Əgər çayın dibi açıq rəngli daşlardan təşkil olunmuşdursa, onda balığın da rəngi açıq olur, əgər daşlar tutqun rəngdədirsə balığın rəngi də tünd rəngdə olur.Bütün alabalıqlar üçün ən xarakter xüsusiyyət onların soyuq suya və oksigenə hədsiz tələbkar olmalarıdır. Belə ki, suda istilik 15-18°C, oksigenin miqdarı isə 1 litr suda 7-8 sm3 olduqda alabalıqlar özlərini yaxşı hiss edir, yaxşı qidalanır və böyüyürlər. Suda temperatur yüksəldikdə (25° C-dən artıq) və oksigenin miqdarı azaldıqda (1 litrdə 4 sm3-ə endikdə) alabalıqlar özünü pis hiss edir, böyümədən qalırlar.
Forma
Forma (yun. μορφή, lat. forma — qəbul edilmiş normativ xarici ölçü, görünüş. Forma (fəlsəfə) — materiyaya aid olan, məzmun anlayışına əks olan fəlsəfi kateqoriya. Forma (predmet) — predmetin konturlarının cizgisi. Forma (paltar), uniforma (lat. uniformis — ümumilik) — stilinə, tikilişinə, rənfinə, parçasına görə eyni olan vahid müəssisə geyimi. == Həmçinin bax == Format FormulyarForma – [lat. forma – görünüş, forma] 1)əşyanın xarici görünüşü, şəkli; 2)hər hansı bir şeyin onun məzmunu ilə müəyyənləşən görünüşü, nümunəsi, tipi, quruluşu, qurulma sistemi; 3)məcazi mənada: zahirən görünən, formallıq; 4)hər hansı bir şeyin nümunəsi, şablonu, qaydası; 5)əşyalara müəyyən formanın verilməsi üçün vasitə; 6)müəyyən edilmiş nümunədə paltar; 7)bədii əsərin növü, janrı, təsvir vasitələri və üsulları; 8)dilçilikdə qrammatik mənanın ifadə edilməsi; 9)zahiri görünüş; 10)quruluş, struktur; 11)ülgü, biçim, şablon, nümunə; 12)riyaziyyatda bütün hədləri eyni dərəcəli olan çoxhədli, formalar nəzəriyyəsi, cəbri həndəsə, ədədlər nəzəriyyəsi, diferensial həndəsə, riyaziyyatın başqa sahələrində və mexanikada işlədilir; 13)tip, quruluş, təşkilat sistemi; struktur; 14)rənginə, biçiminə və başqa əlamətlərinə görə müxtəlif kateqoriyalara mənsub şəxslər üçün vahid paltar tipi; rəsmi paltar, geyim. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova.
Morul
Morul — Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində keçmiş kənd. 2001-ci ildən etibarən Şəmkir şəhərinə daxildir. == İqtisadiyyatı == Morul kəndinin əsas gəlir mənbəyi əkinçilik , heyvandarlıq və Rusiyadan mədaxil olan pullardır , Əkinçilik sahəsində nəyinki Morullular ümumiyyətlə bütün şəmkir çox irəli bir səviyyədədir beləki Azərbaycanda mövcud olan parniklərin 75% məhz Şəmkir rayonunda yerləşir . Parniklərdən yığılan tərəvəzlərin sortlandırılması gedir , 1 ci sort və defektsiz olan tərəvəzlər Rusiya bazarlarına göndərilir , 2 ci sort tərəvəzlər Bakıya 3 cü sort isə rayonlara və konservasiyaya. Morul da heyvandarlıq da inkşaf etmişdir , beləki Morul Kür yanı qışlaqlar və Gədəbəy yaylaqlarının mərkəzində yerləşmişdir , bu isə kiçik baş heyvandarlıqda çox böyük müsbətdir .
Torul
Torul — Qara dəniz regionunda Gümüşxanə ilinə bağlı ilçə və ilçə mərkəzi.
Hörmüz
Hörmüz-İranın Hörmüzgan ostanının Qeşm şəhristanının Hörmüz bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,699 nəfər və 1,143 ailədən ibarət idi.