Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
İnternasionalizm
Beynəlmiləlçilik və ya İnternasionalizm (lat. inter — "arasında" vənatio — "millət") — millətlər arasında dostluq və əməkdaşlığı təbliğ edən ideologiya. Beynəlmiləlçiliyin müxtəlif variantları var: xüsusən, marksizmdəki proleter beynəlmiləlçilik, müxtəlif ölkələrin proletarlarının istismarçılara qarşı mübarizədə həmrəyliyi deməkdir. Bizim dövrümüzdə bu termin də özünü qloballaşmanın alternativ bir versiyasını təqdim etməyə çalışan solçu ideologiya kimi təqdim edir. Konsepsiya millətçiliyin ziddinə istifadə olunur. Sovet ideologiyasında proletar beynəlmiləlçilik, bir tərəfdən, milli müstəsnalıq və şovinizm ideologiyası kimi başa düşülən "burjua millətçiliyinə", digər tərəfdən isə hər hansı bir millətin inkar edilməsi kimi başa düşülən "burjua kosmopolitizmi" nə bərabər şəkildə qarşı çıxırdı. Marksizm ideologiyasında "proletar internasionalizm" anlayışı, imperialist dövlətlər və proletariat arasındakı ziddiyyətlərlə əlaqələndirilir. Kapitalizm altında beynəlmiləlçilik, zəhmətkeşlərin imperialistlərin apardığı müharibələrə, millətçilik və şovinizmə qarşı beynəlxalq həmrəyliyində və ümumbəşəri dəyərlərin müdafiəsində ifadə olunur. Sosialist inqilabının qələbəsindən sonra beynəlmiləlçilik kommunizmə aparan yeni cəmiyyətin ideologiyasının bir hissəsinə çevrilməlidir: sinifsiz bir cəmiyyət və (milli) dövlətin tükənməsi. Bu məqsədlə, marksistlər 1914-cü ildən əvvəlki dövrdə sosialistlərin (sosial demokratların) iki beynəlxalq həmrəylik təşkilatı yaratdılar: Birinci İnternasiolist (1864–1876), sonra İkinci İnternasiolist (1889–1914).
Sosialist İnternasionalı
Sosialist İnternasionalı (ing. Socialist International – SI; Sosintern) — beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı, demokratik sosializm ideyası tərəfdarı olan siyasi partiyaların ümumdünya assosiyasiyası. Təşkilatın üzvləri əsasən demokratik sosialistlər, sosial demokratlar, leyboristlərdən və bu ideyalara yaxın partiyalardan ibarətdir. Əmək və Sosialist İnternasionalının varisi kimi 1951-ci ildə yaradılsa da, təşkilatın kökləri XIX əsrə gedib çıxır. İlk öncə əsasən Qərbi Avropa ölkələrindən olan partiyaların dominant olduqları təşkilat hal-hazırda 100-dən çox ölkədən 160-dan çox üzvə malikdir. Təşkilata üzv partiyalar, Avropa ölkələri də daxil olmaqla bir çox ölkələrdə tam və ya koalisiya tərkibində siyasi hakimiyyətdə olmuşlar. Avropa Sosialistləri Partiyası (ümumavropa miqyaslı şərti partiya) və Avropa İttifaqı Parlamentindəki qruplardan biri olan Sosialistlər və Demokratların Proqressiv Alyansı da Sosialist İnternasionalına bağlı təşkilatlardır. 1989-cu ildən etibarən Sosialist İnternasionalının baş katibi postunu Luis Ayala (Çili) icra edir. Təşkilatın prezidenti Yunanıstanın keçmiş baş naziri Qeorqies Papandreudur.