is. [fr. a forfait "hüquqdan imtina"] mal. 1) dəyəri azalma hüququ olmayan köçürmə veksellərinin köməyi ilə beynəlxalq ticarətin maliyyələşdirilməsi;
is. [ital. a conto "ödəniş hesabı"] mal. Satılmış mallar üzrə ixracatçının hesabları əsasında idxalçının əvvəlcədən etdiyi ödəniş
is. [lat. ab ovo "yumurta, əvvəldən, sıfırdan başla"] mal. Uğursuz ötən sessiyadan sonra birja fəaliyyətini ye-ni dövriyyədən başlama
is. [lat. abacus < yun. ἄβαμ, ἀβάθηνλ "hesab lövhəsi"] riy. Çötkə. Təxminən b.e.ə. V əsrdə qədim Yunanıstanda və qədim Romada istifadə olunmuş, hal-ha
is. [fr. abandon, ing. abandonment "imtina"] 1. mal. Borc tələbindən imtina, birtərəfli akt: tərəflərdən biri özünün maliyyə qoyuluşunu işdən çıxarmam
sif. [lat. abdominalis "qarın" ] tib. 1. Qarın ilə əlaqəli, qarın nahiyəli. □ Abdominal ultrasəs müayinəsi – ultrasəs müayinənin qarın üzərində aparıl
is. [lat. abdominalis "qarın" + fr. plastique < lat. plastica < yun. πιαζηηθ "heykəl yapmaq, çapmaq, gil sənətkarlığı"] tib
is. [ing. ABECOR, Associated Banks of Europe Cor-poration - Avropa Korporsiyaları Bankları Asossiasiyası] mal
is. [fr. abonnement "müəyyən müddət ərazində hər hansı bir şeyin istifadə hüququ"] mal. hüq. 1. Təsbit olunmuş müddətlər ərzində xidmətlərdən və rifah
is. [fr. abonner "imza etmək"] mal. İstehlakçı, küt-ləvi xidmətlərin yayılmış növünün istifadəçisi, abone-ment sahibi
is. [lat. аbrogatio] hüq. iqt. Köhnəlmiş qanu-nun səmərəsizliyi və ya zamanınla ayaqlaşa bilməməsi səbəbindən tamamilə ləğv olunması – köhnə qanunun y
is. [lat. absentia "olmamaq, gəlməmək, iştirak etməmək"] hüq. 1. Mülkiyyətçinin yoxluğu, mülkiyyətçi-sindən təcrid edilmiş torpaqdan istifadə forması
is. [lat. absorptio "udulma, hopma, canına çək-mə" < absorbeo "uduram, içimə çəkirəm"] 1. hüq. Bir öl-kədən digər ölkəyə daimi yaşamaq üçün gələn imiq
is. [lat. abstractio "uzaqlaşdırma, yayın-dırma"] iqt. Əsas qarşılıqlı əlaqə və asılılıqların daha də-qiq təsvirini əldə etmək üçün, bəzi əhəmiyyətsiz
is. [ing. adjuster "quraşdırıcı"] hüq. Dəniz hüququ sahəsində dispaşanı (fransızca - dispache) - hesablama aktını təyin edən mütəxəssis
is. Açıq Cəmiyyət İnstitutu Yardım Fondu.
sif. 1. mal. □ Açıq bazar – tədavüldə olan pul kütləsinə və kreditlərin həcminə təsir məqsədi ilə mərkəzi bank tərəfindən qiymətli kağızların alışı və
is. mal. Təyin olunmuş iş gününün davamlılı-ğından asılı olmadan, bir insanın işini bir iş günü ərzində xarakterizə edən iş vaxtının ölçü vahidi
is. mal. Bir saat ərzində bir insanın faktiki işinin ölçü vahidi.
is. [ing. adapter "qurğuları birləşdirən alət" < lat. adapto "qurmaq, quraşdırmaq"] infor. tex. 1. Bir qurğudan digərinə elektrik enerjisini təchiz ed
is. [lat. addere "tamamlamaq, əlavə etmək"] 1. mal. müqaviləyə, xüsusən də çarter və fraxta bu və ya digər müqavilə şərtlərini dəyişən və tamamlayan ə
sif. [yun. ἀδηάβαηνο (adiabatos) "keçilməz" + lat. processus "keçmə"] met. □ Adiabat proseslər - havanın vəziyyətinin (həcmi, təzyiqi, sıxlığı və temp
is. [lat. administratio "idarəetmə, rəhbərlik"] sos. Firmanın, müəssisənin, təşkilatın və təsisatın hüquqi şəxs qismində rəsmən təmsil edən rəhbərliyi
is. [lat. administrator "idarəçi, rəhbər"] sos. Hansısa müəssisənin fəaliyyətini idarə edən vəzifəli şəxs
is. [alm. adressant "göndərən"] 1. Yük göndərən, göndərən. 2. iqt. Hər hansı göndərişi, o cümlədən maliyyə və pul sənədini göndərən tərəf
sif. [lat. ad valorem "qiymət və dəyərə uyğun olan"] iqt. □ Advalor rüsumlar – gömrük rüsumu növü, əmtəənin gömrük dəyərindən faiz nisbətində tutulur
is. [lat. advectio "aparılma"] met. Temperatur və təzyiqin dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq havanın bu və ya digər xassəsi (istilik, rütubət və s
sif. met. □ Advektiv duman – rütubətli havanın soyumuş yer səthi üzərində hərəkəti nəticəsində əmələ gələn duman
is. [lat. adjunctus] hərb. Hərbi təhsil müəs-sisəsində doktoranturaya bərabər tutulan yüksək ixtisaslı elmi-pedaqoji kadrların hazırlanması forması
is. [yun. ἀήξ "hava"] met. Havadəyişmə, havanı oksigenlə zənginləşdirmə. □ Suyun aerasiyası – suyu oksigenlə zənginləşdirmək, suyu zərərli qatışıqlard
is. bot. Özlərinə lazım olan qida maddələrini yalnız atmosferdən alan bitkilər. Bura çiçəkli bitkilərdən – səlbkimilər və bromeliya fəsilələrinə mənsu
is. [yun. ἀήξ θσηνγξαθίεο < ἀήξ "atmosfer" + θσην "işıq" + ηόπνο "yer" + γξάθσ "yazıram"] Aerofotoşəkilçəkmə materialları əsasında topoqrafik xəritələ
is. tex. Mexaniki enerjini elektrik enerjisinə çevirən mexanizm; külək generatoru, külək turbini.
is. met. Havada asılı halda olan mikroskopik orqanizmlər.
is. met. Bitkinin hava mühitində torpaqsız yetişdirilməsi.
is. met. Aerofotoşəkillərin köməyi ilə bitki örtüyünün, xüsusilə meşələrin kəmiyyətcə və keyfiyyətcə qiymətləndirilməsi
is. [lat. affido "and içərək zəmanət verirəm"] hüq. Şəxs tərəfindən andiçmə formasında verilərək notarius və ya vəzifəli şəxs tərəfindən təsdiqlənən y
is. □ Affilə olunan şəxs [ing. "affiliated person ―birləşmiş şəxs"] Kompaniyanın affilə olunan şəxslərinə aiddir: baş idarəedən və digər rəhbərlər, tə
is. [lat. affiliatus, ing. affiliate] iqt. Törəmə şirkət, filial, şöbə. "Auditor firmasının affiliatı” təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq, ü
sif. □ Affilir kompaniya [ing. affiliated company "birləşmiş kompaniya"] iqt. Əsas kompaniyanın nəza-rətdən az ölçüdə səhm paketinə malik olan kompani
is. [fr. affiliation "birləşmə"] iqt. bölmə, filial qismində «ana» kompaniyaya birləşmə.
is. [fr. affinage "təmizləmə"] metal. Yüksek əyarlı məhsul almaq məqsədi ilə metalların qatışıqlardan ay-rılması prosesi
is. Yüksək əyar göstəricisinə malik olan qiymətli metalların külçələrini istehsal edən müəssisə.
is. [lat. affirmatio "təsdiq"] Hesabların, sənədlərin təsdiq edilməsi.
sif. [lat. affirmativus "təsdiqləyən, təsdiqlə-yici"; ing. affirmative – təsdiqləyən, təsdiqləyici] mənt
is. [yun. θύιινλ "yarpaq, yarpaqlar"] biol. İqlimin kserotermik şəraiti ilə əlaqədar bitkinin yarpaqsız olması
is. [yun. Αθξνδηζηαθά, qədim yunan ilahəsi Afroditanın adından] İntim istək və eşq həzzini artıran vasitə
is. [lat. agent "iş görən, fəaliyyət göstərən"] 1. iqt. Sövdələşmələri, kommersiya əməliyyatlarını yerinə yetirən icraçılar - hüquqi və fiziki şəxslər
sif. □ Ağ yaxalıqlılar [ing. white-collar worker dan. "fiziki əməklə məşğul olmayan işçi"] 1. iqt. Əqli əməklə məşğul olanlar, yüksək texnologiyalı iş
is. Yazını pozmaq üçün istifadə olunan dəftərxana ləvazimatı.