beynəlxalq İSO standartlarına müvafiq olaraq, ən böyük ölçüsü A0, ən kiçik ölçüsü isə A10 sayılır; yəni A4 (210x297 mm), A0 (841x1189 mm), A10 (26x37
lat. abituriens (abiturientis), rus. абитуриент – getməyə hazırlaşan 1) bir çox ölkələrdə orta məktəbi bitirən şəxs; 2) təhsil almaq məqsədi ilə ali v
1) mürəkkəb sözlərin ixtisarı (mürəkkəb qısaldılmış söz); 2) sözlərin baş hərfləri ilə müxtəsər yazılışı; 3) iki və daha çox sözdən ixtisarlarla düzəl
lat. abstraction – mücərrədləşmə, abstractio – ayırma, abstrakctia – fikrən ayrılma, təcridetmə, rus
lat. abstractio – pozulmaq, mücərrədləşmə 1) mücərrədlik; 2) Roma filosofu Boesi (480-524 illər) tərəfindən elmi leksikona daxil edilmiş və Aristoteli
mücərrədləşdirmək, mücərrəd məfhumlar yaratmaq; məntiqi olaraq konkret, ayrı-ayrı əşyadan ümumi məfhumlara və inkişaf qanunlarına keçmək: bir şeyi onu
cəfəngiyat, mənasızlıq, boş söz, mənasız fikir və söz-söhbət.
abonement haqqını ödəməklə kütləvi informasiya vasitələrinə əvvəlcədən yazılma. Məsələn, abunə şöbəsi, abunə qəbulu, abunə vərəqəsi
alm. absatz – sətirbaşı 1) sətirbaşlanğıcı; 2) mətnin bir sətirbaşından digər sətirbaşına qədər olan hissəsi; 3) çap və ya əlyazması mətnlərində sətir
1) informasiya axtarışı məqsədilə müəyyən sənədin (sənədlərin) məzmununu ifadə edən söz və ya söz birləşməsi; 2) proqramlaşdırma dilinin qaydaları əsa
sənədlərin sərlövhələrində və mətnlərdə verilən əsas anlayış və terminlərin mikrokontekstdə (səhifənin mərkəzi hissəsində) əlifba sırasında verilməsi
başqa müəllimlərin də iştirak etdiyi dərs. Açıq dərsi təcrübəli müəllim aparır. Məqsəd bu və ya digər fənnin düzgün təlim üsulunu nümayiş etdirməkdir
lat. adaptatio – uyğunlaşma, adapto – üyğunlaşdırıram 1) iqtisadi, texniki sistemlərin və onun ayrı-ayrı subyektlərinin dəyişkən xarici mühit və şərai
lat. adaequatus – bərabərləşdirilmiş, bərabər tam uyğun, dəqiq, mutabiq, bərabər, ekvivalent, eyni, üst-üstə düşən
adına məktub, teleqram və s. göndərilən şəxs.
lat. adjunctus – birləşdirilmiş 1) kiçik elmi işçi; 2) kafedra müdiri, professor, akademik köməkçisi; 3) ali hərbi məktəblərdə və silahlı qüvvələrin e
fr. affaire – iş vicdansızlıq, insafsızlıq, fırıldaqçı iş, aldatma yolu ilə pul qazanmaq.
hesabların, sənədlərin təsdiq edilməsi.
istehsalatdan ayrılmadan təhsil almaq forması.
1) Azərbaycan Respublikası Milli Elmlər Akademiyası və bəzi sahə akademiyalarının həqiqi üzvlərinin elmi adı
1) ali məktəb müəssisələrində dərslərin başlanmasından qurtarmasınadək (payızdan o biri ilin yayına qədər) olan müddət (təqribən 8-10 ay); Akademik il
praktik əhəmiyyəti olmayan, sırf nəzəri mübahisə.
məktəbdə dərs, yaxud mühazirə üçün müəyyən edilmiş vaxt – 45-50 dəqiqə.
1) eramızdan əvvəl (miladdan qabaq) IV əsrdə qədim yunan filosofu Platon tərəfindən Afina şəhəri yaxınlığındakı bağlarda əsası qoyulmuş fəlsəfi məktəb
1) elm və tədris məşğələlərində sırf nəzəri cəhətə həddindən artıq fikir verilməsi, onların praktikadan, həyatın tələblərindən ayrılması; 2) təsviri i
beynəlxalq təşkilatlarda və konfranslarda qərarların əsas vermədən qəbul edilməsi metodu. Akklamasiya qərarların alqışlarla, replikalarla və i
uyğunlaşma, uyğunlaşdırma.
yığılma, toplanma.
"sənət sənət üçündür" prinsipinə əsaslanan yaradıcılıq cərəyanı.
yun. akros – kənar, phone – səs ilkin söz birləşməsinin sözlərinin baş hərflərindən əmələ gəlmiş sözlərdir
lat. accentus – vurğu 1) nitqin ayrı-ayrı fonetik və ya leksik ünsürlərini nəzərə çarpdırma, fərqləndirmə; 2) başqa dildə danışarkən ana dilinin tələf
yun. axioma – qəbul edilmiş müddəa, axioo – layiq bilirəm 1) riyaziyyatda sübutsuz qəbul edilən fikir; 2) ümumiyyətlə, məcazi mənada dəlillə, sübuta e
elmi nəzəriyyənin qurulma və tədqiqat üsulu. Əsasən, riyazi nəzəriyyələrə tətbiq olunur.
lat. actus – hərəkət, təsir, actum – sənəd 1) əməl, iş, hərəkət, hadisə; 2) rəsmi sənəd, qeyd, protokol; 3) hüquqi qüvvəyə malik olan, şahidlərin işti
əvvəlcədən hazırlanmış prosedurun həyata keçirilməsi.
lat. actualis – bacarıqlı 1) zamana görə vacib, yetişmiş, tələb olunan mövzu; 2) hazırki zaman üçün ən vacib, ən mühüm, zəruri – yetişmiş, həllini təl
1) Azərbaycan Respublikasında alimlik elmi dərəcələrinin və elmi rütbələrin verilməsini həyata keçirən və təsdiq edən ali icra hakimiyyəti orqanı; AAK
1) elm, texnika və mədəniyyətin müasir nailiyyətlərindən yaradıcı şəkildə istifadə etməklə hazırlıq yönümlü nəzəri və əməli məsələlərin həllinə imkan
1) ümumi təhsil və elmi-siyasi bilik verən ən yüksək təhsil müəssisəsi; 2) xalq təsərrüfatının, elm və mədəniyyətin müxtəlif sahələri üçün yüksək ixti
kadrların seçilmə-sində və yerləşdirilməsində, öz nizamnaməsinə uyğun olaraq elmi fəaliyyətin, tədris və maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin həyata keçir
ali məktəb bitirmiş.
1) hər hansı bir elm sahəsində mütəxəssis olan adam; 2) elmli, dərin bilikli, məlumatlı, çox oxumuş, adil
1) hər hansı bir elm sahəsində böyük bilik, dərin məlumat. Məsələn, onun alimliyinə şübhə yoxdur; 2) alimin, elm adamının işi
alim olmadığı halda özünü alim kimi göstərən, özünü alimə oxşadan adam, alim qiyafəsinə girən adam – yalancı alim
lat. Allgorithim – orta Asiya riyaziyyatçısı Əl-Xorezmin adının forması 1) "Alqoritm" termini IX əsrdə yaşamış və "Hesabi traktat" əsərində onluq say
1) hər hansı bir mücərrəd məfhumun, fikrin, ideyanın konkret bədii surətdə əyani ifadəsi (ədəbiyyatda, heykəltəraşlıqda, rəssamlıqda); 2) mücərrəd məf
fr. alternative, lat. alter – başqa, başqası, ikisindən biri, alternare – növbələşmək 1) iqtisadi davranışın ən yaxşı üsulunu seçmək məqsədilə mümkün
öz aralarında rəqabət aparan iki və ya daha çox namizədlər içərisindən hər hansı bir orqana vəzifəli şəxsin seçilməsi
bir şeyə aludə olmuş adamın halı; mübtəlalıq.
fr. alliance – ittifaq 1) bir neçə təşkilatın, müəssisənin, şəxsin müqavilə əsasında yaradılan ittifaqı, birliyi; 2) ittifaq (adətən dövlətlər və təşk