Koqnitivlik
Koqnitivlik (lat. cognitio - “başa düşmək, dərk etmək, öyrənmək”) — dərketmə və xarici informasiyaları mənimsəmək qabiliyyətni təsvir edir. Bir-birindən fərqlənən müxtəlif kontekstlərdə işlənir. Psixologiyada bu anlayış şəxsdə baş verən psixoloji prosesləri və əsasən informasiya emalında psixoloji vəziyyəti araşdırmaq üçün tətbiq edilir. Bu anlayış həm də tez-tez “kontekst bilikləri”n (abstraksiyalaşdırma, konkretləşdimə), bilik, bacarıq, qavrama kimi keyfiyyətlərin araşdırılmasında istifadə edilir.
Çox vaxt koqnitivlik ilə şüur eyni götürülür. İnsanda bir çox proseslər şüurlı baş versə də, koqnitivlik və şüur eyni deyildir. İnsanda proses koqnitiv ola bilər, ancaq şüursuz baş verə bilər, məsələn, şüursuz şəkildə nəyisə öyrənmək.
İnsanın koqnitiv xassələrinə “diqqətlilik”, “yadınasalma”, “öyrənmə”, “yaradıclıq”, “təşkiletmə”, “oriyentasiya”, “əsaslandırma”, “iradə”, “inam” və s. kimi keyfiyyətlər aid edilir.