Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Metafor
Metafora (q.yun. μεταφορά — «köçürmə») və ya məcaz — Metafor bir əşya, varlıq və hadisəyə məxsus əlamətə hadisə üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzəlir. Metaforu təşbehlə (bənzətmə ilə) qarışdırmaq olmaz. Hər ikisi müqayisə, bənzətmə əsasında düzəldiyi üçün bəzən onları fərqləndirmək çətindir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, təşbehdən fərqli olaraq metaforda qarışdırılan tərəflərdən biri iştirak etmir.Cümlədəki şəxs sadəcə bir fikirlə ifadə olunur. Yəni təşbehdə müqayisə olunan predmetlərdən (bənzəyən və bənzədilən) hər ikisinin adı çəkildiyi halda, metaforda yalnız birinin adı çəkilir. Məsələn, "Üzü günəş kimi işıq saçan qızım susmasın" cümləsində üzün günəşə bənzədilməsi ilə təşbeh düzəlmişdir. Həmin cümləni "Günəşim susmasın" şəklinə salsaq metafor düzələcək. "Günəş" sözü bütöv cümlədəki başlıca fikri ifadə etməklə metafor çevrilir. İnsana, canlıya aid olan əlamətin cansızların, təbiətin üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzələn metaforlar bədii ədəbiyyatda çoxluq təşkil edir.
Metafora
Metafora (q.yun. μεταφορά — «köçürmə») və ya məcaz — Metafor bir əşya, varlıq və hadisəyə məxsus əlamətə hadisə üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzəlir. Metaforu təşbehlə (bənzətmə ilə) qarışdırmaq olmaz. Hər ikisi müqayisə, bənzətmə əsasında düzəldiyi üçün bəzən onları fərqləndirmək çətindir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, təşbehdən fərqli olaraq metaforda qarışdırılan tərəflərdən biri iştirak etmir.Cümlədəki şəxs sadəcə bir fikirlə ifadə olunur. Yəni təşbehdə müqayisə olunan predmetlərdən (bənzəyən və bənzədilən) hər ikisinin adı çəkildiyi halda, metaforda yalnız birinin adı çəkilir. Məsələn, "Üzü günəş kimi işıq saçan qızım susmasın" cümləsində üzün günəşə bənzədilməsi ilə təşbeh düzəlmişdir. Həmin cümləni "Günəşim susmasın" şəklinə salsaq metafor düzələcək. "Günəş" sözü bütöv cümlədəki başlıca fikri ifadə etməklə metafor çevrilir. İnsana, canlıya aid olan əlamətin cansızların, təbiətin üzərinə köçürülməsi yolu ilə düzələn metaforlar bədii ədəbiyyatda çoxluq təşkil edir.
Matador
Matador (kod adı Bəbir) — Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin Cənubi Afrika Respublikasının “Paramount Group” şirkəti ilə müştərək istehsal etdiyi zirehli transportyor.CAR, Azərbaycan və Qazaxıstan tərəfindən istehsal edilir. 2008-ci ildən hal-hazırkı dövrə qədər aktiv şəkildə istifadə edilir. == Ağırlığı == Boş olarkən: 13.4 ton Döyüş ağırlığı: 17 ton Yük götürmə qabiliyyəti: 6 ton Ekipaj: 2 nəfər Desant: 12 nəfər == Ölçülər == Uzunluğu: 7.27 m Eni: 2.48 m Hündürlüyü: 2.78 m Klirens: 0.42 m Konfiqurasiya: 4x4 Şinlərin bazası: 4.2 m Şinlərin ölçüsü: 14.00 R20 Dönmə radiusu: 20 m Zirehli şinlər == Performans == Dalış dərinliyi: 0.9 – 1.4 m Xəndək keçmə: 0.85 m Şaquli maneə keçmə: 0.5 m Qalxma bucağı: 60% + Ön yaxınlaşma bucağı: 33º Arxa yaxınlaşna bucağı: 46º Güc-ağırlıq dərəcəsi: 19.3 at gücü/ton Meyil bucağı: 70 % Əyim bucağı: 37 % Mühərrik: Cummins ISBe4 turbo-dizel At gücü: 300 a.g. Maksimal sürət: 120 km/saat Mənzili: 700 km Sürətlər qutusu: 12 pilləli avtomat-tiptronik Ötürücünün tipi: tam daimi Asmanın tipi: Resorlu, eninə müstəqil sabit stalibizator və hidravlik amartizator Sükan gücləndiricisi: Hidrogücləndirici Ön əyləc sistemi: Diskli, havadəyişən Arxa əyləc sistemi: Barabanlı ABS: Var Elektrik avadanlıqları : 24 V Kondisioner: 15 kW kompressor == Müdafiə == İkiqat kompozit zireh üstün balistik müdafiə təmin edir. Maşının balistik müdafiəsi NATO-nun STANAG 4569 Level (səviyyə) 3 (12.7x99 mm çaplı mərmi, 60 metr məsafədə 155 mm-lik mərmi partlayışı), minaya qarşı qoruması STANAG 4569 Level (səviyyə) 4A və 4B (korpusun altında 21 kq, təkərin altında 14 kq, ön və yanında isə 50 kq TNT partlayışına) səviyyəsinə uyğundur. Bundan başqa transpartyora aktiv müdafiə sistemi və dinamik zireh əlavə etmək olar. == Silahlanma == Üzərindəki döyüş modulu: İsrailin Rafael şirkətinin istehsalı, “Samson” məsafədən idarə olunan döyüş modulu və Rusiya istehsalı olan 14.5 mm-lik “KPVT” ağır pulemyotu. 14.5 mm “KPVT” pulemyotu Kalibr: 14.5 m Mərmi: 14.5x114 mm Atış tezliyi: 600 atış/dəqiqədə Güllənin başlanğıc sürəti: 1005 metr/saniyə Atəş məsafəsi: 2 km Maksimal atəş məsafəsi: 8 km Təyinatından asılı olaraq zirehli maşının üzərinə digər silahlar – avtomat, qumbaraatan, tank əleyhinə raketlər, müxtəlif çaplı toplarda yerləşdirilə bilər. == Göstəriciləri == Çəkisi 10,8 ton, yükgötürmə qabiliyyəti 4,5 tondur.
MegaFon
MegaFon (rus. МегаФон), daha əvvəl " Şimal-Qərb GSM" adı ilə tanınan, ikinci ən böyük mobil telefon operatorudur və Rusiyanın üçüncü ən böyük telekommunikasiya operatorudur. GSM , UMTS və LTE standartlarında işləyir. Onun əsas rəqibləri mobil seqmentdə Mobil TeleSystems (MTS), VimpelCom (Beeline) və Tele2 (Rostelecom) və Rostelecom və Interregional TransitTelekom şirkətləridir . 2012-ci ilin iyun ayından etibarən şirkət Rusiyada 62,1 milyon abunəçi və Tacikistanda 1,6 milyon abunəçiyə xidmət göstərir. Şirkətin mərkəzi Moskvada .yerləşir. 2002-ci ildə şirkət Şimali Qafqaz GSM- dən bir neçə regional şirkət satın aldıqdan sonra, bütün ərazisini əhatə edən Rusiyada ilk GSM şirkətinə çevrilmişdir. Rus dilində "MegaFon" kimi yazılır və tam olaraq rus dilində megaphone kimi səslənir; digər mənasında mega- "böyük" və fon kimi "telefon".izah edilir. == Tarix == 17 iyun 1993-cü il Şimal-Qərb GSM CJSC (Sankt-Peterburq)-nin qeydiyyat tarixidir. Aleksandr Malişev isə ilk baş direktor oldu.
Metalkor
Metanol
Metanol(metil spirti, karbinol, oduncaq spirti)- CH3OH - sadə biratomlu spirt, rəngsiz zəhərli mayedir. Havayla 6,98-35,5 % qatılıqda partlayıcı qarışıq yaradır. Metanol su və üzvü birləşmələrlə istənilən nisbətdə qarışır. == Tarixi == Metanolu ilk dəfə 1661 ildə Boyl tərəfindən təzə mişarlanmış bərk növ oduncağın quru distilləsindən almışlar. == Alınması == Metanol ilk dəfə olaraq R.Boyl tərəfindən 1661-ci ildə oduncağın quru distilləsi məhsullarında müşahidə olunmuşdur (buradan da metanolun adı yaranmışdır - ağac spirti). Təmiz halda metanol 1834-cü ildə Y.Dyuma və E. Peliqo tərəfindən ayrılmışdır və onlar metanolun kimyəvi formulunu müəyyən etmişlər. Metanolun alınmasının bir neçə üsulu mövcuddur: qarışqa turşusunun duzlarının termiki parçalanması, metanın natamam oksidləşməsi və sintez- qazdan alınması və.s. Müasir sənayedə metanolu dəm qazı ilə hidrogen qarışığını 250 0C-də 150-200 atm. təzyiqdə CuO və ya ZnO katalizatorların iştiraki ilə alırlar. Bu zaman aşağıdakı tənlik üzrə reaksiya gedir və metil spirti alınır.
Metsamor
Metsamor — Ermənistanda şəhər.
Meteor
Axan ulduz və ya Meteor — Günəş sisteminin kiçik cisimlərindən biridir. Onlar kometlərin parçalanması nəticəsində yaranan, həmçinin Günəşə yaxınlaşarkən itələmə qüvvəsinin təsiri ilə kometləri tərk edən hissəciklərdir. Yanan daş normalda daş alovu söndürür amma meteor nə qədər isdi ki daş belə yanır. === Meteorlar haqqında === Planetlərin toz mühiti içərisində ən dinamik maddə növü meteor maddəsidir. Bunların ən kiçikləri (ᐸ0,5 mkm) işığın təzyiqi ilə Günəş sistemini tərk edirlər. Nisbətən böyük meteor maddəsi Robertson-Poyntinq effekti nəticəsində Günəş sistemində qalır. Bunların hər birinin kütləsi qramın onda biri qədər, hətta daha kiçik olur. Nadir halda bəzi meteor cisminin kütləsi qramlarla olur. Bu cisimlərin konsentrasiyası çox kiçikdir: yerətrafı fəzada 1 km3 həcmdə iki mikrometeor vardır. Yerə nisbətən sürətləri 10–15 km/san olan mikrometeorlar əksəriyyət təşkil edirlər.
APC Matador
Matador (kod adı Bəbir) — Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin Cənubi Afrika Respublikasının “Paramount Group” şirkəti ilə müştərək istehsal etdiyi zirehli transportyor.CAR, Azərbaycan və Qazaxıstan tərəfindən istehsal edilir. 2008-ci ildən hal-hazırkı dövrə qədər aktiv şəkildə istifadə edilir. == Ağırlığı == Boş olarkən: 13.4 ton Döyüş ağırlığı: 17 ton Yük götürmə qabiliyyəti: 6 ton Ekipaj: 2 nəfər Desant: 12 nəfər == Ölçülər == Uzunluğu: 7.27 m Eni: 2.48 m Hündürlüyü: 2.78 m Klirens: 0.42 m Konfiqurasiya: 4x4 Şinlərin bazası: 4.2 m Şinlərin ölçüsü: 14.00 R20 Dönmə radiusu: 20 m Zirehli şinlər == Performans == Dalış dərinliyi: 0.9 – 1.4 m Xəndək keçmə: 0.85 m Şaquli maneə keçmə: 0.5 m Qalxma bucağı: 60% + Ön yaxınlaşma bucağı: 33º Arxa yaxınlaşna bucağı: 46º Güc-ağırlıq dərəcəsi: 19.3 at gücü/ton Meyil bucağı: 70 % Əyim bucağı: 37 % Mühərrik: Cummins ISBe4 turbo-dizel At gücü: 300 a.g. Maksimal sürət: 120 km/saat Mənzili: 700 km Sürətlər qutusu: 12 pilləli avtomat-tiptronik Ötürücünün tipi: tam daimi Asmanın tipi: Resorlu, eninə müstəqil sabit stalibizator və hidravlik amartizator Sükan gücləndiricisi: Hidrogücləndirici Ön əyləc sistemi: Diskli, havadəyişən Arxa əyləc sistemi: Barabanlı ABS: Var Elektrik avadanlıqları : 24 V Kondisioner: 15 kW kompressor == Müdafiə == İkiqat kompozit zireh üstün balistik müdafiə təmin edir. Maşının balistik müdafiəsi NATO-nun STANAG 4569 Level (səviyyə) 3 (12.7x99 mm çaplı mərmi, 60 metr məsafədə 155 mm-lik mərmi partlayışı), minaya qarşı qoruması STANAG 4569 Level (səviyyə) 4A və 4B (korpusun altında 21 kq, təkərin altında 14 kq, ön və yanında isə 50 kq TNT partlayışına) səviyyəsinə uyğundur. Bundan başqa transpartyora aktiv müdafiə sistemi və dinamik zireh əlavə etmək olar. == Silahlanma == Üzərindəki döyüş modulu: İsrailin Rafael şirkətinin istehsalı, “Samson” məsafədən idarə olunan döyüş modulu və Rusiya istehsalı olan 14.5 mm-lik “KPVT” ağır pulemyotu. 14.5 mm “KPVT” pulemyotu Kalibr: 14.5 m Mərmi: 14.5x114 mm Atış tezliyi: 600 atış/dəqiqədə Güllənin başlanğıc sürəti: 1005 metr/saniyə Atəş məsafəsi: 2 km Maksimal atəş məsafəsi: 8 km Təyinatından asılı olaraq zirehli maşının üzərinə digər silahlar – avtomat, qumbaraatan, tank əleyhinə raketlər, müxtəlif çaplı toplarda yerləşdirilə bilər. == Göstəriciləri == Çəkisi 10,8 ton, yükgötürmə qabiliyyəti 4,5 tondur.
Cessi Matador
Cessi Matador (27 oktyabr 1982, Konqo Demokratik Respublikası) - müğənni. 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Fransanı “Allez! Ola! Olé” mahnısı ilə təmsil etmişdir.
Jessy Matador
Cessi Matador (27 oktyabr 1982, Konqo Demokratik Respublikası) - müğənni. 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Fransanı “Allez! Ola! Olé” mahnısı ilə təmsil etmişdir.
Matador (şəxs)
Matador - buğa güləşi döyüşçüsü. Buğa güləşləri əsasən ispan mədəniyyəti yaşanan ölkələrdə (İspaniya, Portuqaliya, Meksika, Ekvador, Peru və s.) təşkil olunur. Əsasən traje de luces adlı paltar geyinirlər. Matadorun əlində, adətən qırmızı parça olur və hərəkətləri ilə buğanı əsəbləşdirir. Keçmişdə zənn edilənin əksinə, buğa yalnız matadorun hərəkətlərinə əsəbləşir, qırmızı rəngə yox. Buğa güləşində əsas məqsəd matadorun yaralı, yaxud yorulmuş buğanı öldürməsidir. Buğa güləşləri heyvansevərlər tərəfindən ən çox tənqid olunan idman növlərindən biridir.
Matador Records
Matador Records — ABŞ mərkəzli müstəqil səsyazma şirkəti, ən çox indi-rok, pank rok, eksperimental rok, alternativ rok və elektronika musiqiçilərinin buraxılışlarını həyata keçirir.
Metsamor (dəqiqləşdirmə)
Metsamor — Ermənistanda şəhər. Metsamor — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Üçkilsə (Eçmiədzin) rayonunda kənd. Metsamor çayı — Ermənistanda çay.
Metsamor AES
Metsamor Atom Elektrik Stansiyası (erm. Հայկական ատոմային էլեկտրակայան) və ya Ermənistan Atom Elektrik Stansiyası — Ermənistanın paytaxtı İrəvanın 36 km qərbində yerləşən Metsamor şəhərində yerləşən AES. Bu atom stansiyasının istehsal etdiyi enerji Ermənistanın elektrik ehtiyacının 40 faizindən çoxunu təşkil edir. AES İrəvandan təxminən 30 km cənubda, Metsamor şəhəri yaxınlığında yerləşir. Stansiya Türkiyə sərhəddindən 17.5 km, İran sərhəddindən 60 km, Azərbaycan sərhəddindən isə 75 km məsafədə yerləşir. == Tarixi == Ermənistan SSR-də Atom Elektrik Stansiyasının tikintisi barədə qərar SSRİ rəhbərliyi tərəfindən 1967-ci ildə qəbul olunub. Metsamor AES-in tikintisinə 1969-cu ildə başlanılıb, həmin ildə də Metsamor şəhərinin təməli atıldı. 1970-ci ildə Metsamor özünün ilk sakinlərini qəbul etdi, onların arasında Sovet İttifaqının müxtəlif guşələrindən gələn 32 millətin nümayəndələri vardı. 1976-ci ilin dekabrında isə AES istismara verilib. Hər biri 408 MV gücə sahib WWER-440 /230 tipli 2 yunitardan ibarətdir. Stansiya Ermənistanın paytaxtı İrəvandan 32 km, Qarsdan 100 km, İğdırdan isə 30 km uzaqlıqdadır.
Metsamor çayı
Qaranqu, Sevcur, Qarasu, Metsamor — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Ağin (Ani) rayonunda çay. == Haqqında == Ağin (Ani) rayonundakı Molla Gökçə (Maralik) kəndinin ərazisindən axır. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Uzunluğu 38 km-dir. Mənbəyini Alagöz dağındakı Qaragöldən və bulaqlardan alıb Arpaçaya tökülür. Hidronim M.Kaşğarinin «Divanü-lüğət-it türk» əsərində «tutqun, çirkin, şübhəli» mənasında işlənən qaranqu sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Sadə quruluşlu hidronimdir. Çayın adı dəyişdirilib Sevcur (Qarasu) və Metsamor qoyulmuşdur.
Metzamor AES
Metsamor Atom Elektrik Stansiyası (erm. Հայկական ատոմային էլեկտրակայան) və ya Ermənistan Atom Elektrik Stansiyası — Ermənistanın paytaxtı İrəvanın 36 km qərbində yerləşən Metsamor şəhərində yerləşən AES. Bu atom stansiyasının istehsal etdiyi enerji Ermənistanın elektrik ehtiyacının 40 faizindən çoxunu təşkil edir. AES İrəvandan təxminən 30 km cənubda, Metsamor şəhəri yaxınlığında yerləşir. Stansiya Türkiyə sərhəddindən 17.5 km, İran sərhəddindən 60 km, Azərbaycan sərhəddindən isə 75 km məsafədə yerləşir. == Tarixi == Ermənistan SSR-də Atom Elektrik Stansiyasının tikintisi barədə qərar SSRİ rəhbərliyi tərəfindən 1967-ci ildə qəbul olunub. Metsamor AES-in tikintisinə 1969-cu ildə başlanılıb, həmin ildə də Metsamor şəhərinin təməli atıldı. 1970-ci ildə Metsamor özünün ilk sakinlərini qəbul etdi, onların arasında Sovet İttifaqının müxtəlif guşələrindən gələn 32 millətin nümayəndələri vardı. 1976-ci ilin dekabrında isə AES istismara verilib. Hər biri 408 MV gücə sahib WWER-440 /230 tipli 2 yunitardan ibarətdir. Stansiya Ermənistanın paytaxtı İrəvandan 32 km, Qarsdan 100 km, İğdırdan isə 30 km uzaqlıqdadır.
MBDA Meteor
MBDA Meteor raketi, çoxmillətli “MBDA” şirkəti tərəfindən hazırlanan, 320 km məsafəli, radarla idarə olunan hava-hava tipli döyüş raketidir. Yüksək intensivlikdə olan elektron müharibə mühitində işləyən və qabaqcıl ramjet mühərrik texnologiyasından istifadə edən raket 2016-cı ildə Avropa ölkələrində istehsal olunmağa başlanmışdır. Meteor raketi AIM-120 AMRAAM raketinin əvəzinə yeni nəsil, çox uzaq mənzilli, görüş dairəsindən kənarda fəaliyyəti təmin edəcək bir önləmə raketinin axtarışı ilə ortaya çıxmışdır. Raket üzərində həyata keçirilən işlər, layihədə bir sıra digər Avropa ölkələrinin iştirakı və qısa müddət ərzində Boeing-in dəstəyini bu layihəyə verməsi ilə MBDA şirkətinin rəhbərliyi çərçivəsində beynəlxalq bir proqrama çevrildi. Aktiv idarə olunan radar, yüksək sürətlərdə hərəkətinə imkan verən ramjet mühərriki və uzun mənzili sayəsində qısa və orta mənzildə effektiv MICA ilə işləyən meteor raketi; Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale, Saab JAS 39 Gripen, Lockheed Martin F-35 Lightning II kimi döyüş təyyarələrində istifadə olunur. == İstifadəçilər == Meteor raketi, İngiltərə Kral Hərbi Hava Qüvvələri, Səudiyyə Ərəbistanı Kral Hərbi Hava Qüvvələri, Alman Hərbi Hava Qüvvələri, İspaniya Hərbi Hava Qüvvələri, İtaliya Hərbi Hava Qüvvələri, Fransa Hərbi Hava Qüvvələri, İsveç Hərbi Hava Qüvvələri, Çex Respublikası Hərbi Hava Qüvvələri, Misir Hərbi Hava Qüvvələri, Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri, Qətər Hərbi Hava Qüvvələri kimi bir çox dövlətin hərbi hava qüvvələri tərəfindən istifadə olunur.
Metavr döyüşü
Metavr döyüşü — Pun müharibələri gedişində konsullar Qay Klavdi Neron və Mark Livinin 40 minlik romalı qoşunu ilə Hasdrubal Barkinin 30 minlik karfagenli ordusu arasında e.ə 207-ci ilin 24 iyununda Metavr çayının yanında baş verən döyüş. == Döyüş ərəfəsində vəziyyət == E.ə 216-cı il Kann məğlubiyətindən sonra Roma özünə gələ bildi və yeni legionlar təşkil etdi. Say üstünlüyünə nail olan romalılar Karfagenin və onun Siciliya və İspaniyadakı müttəfiqlərin qoşunlarına bir necə zərbə endirərək, İtaliyanın bir sıra şəhərlərini zəbt etdilər. Hannibal Barkinin İtaliyadakı ordusunun vəziyəti xeyli çətinləşdi. E.ə 208-ci ildə Hannibalın qardaşı Qasdrubal öz ordusu ilə İspaniyadan çıxaraq və Alpları adlayaraq İtaliya ərazisinə, Hannibalın qoşunları ilə birləşmək üçün, daxil oldu. Onun yolunu romalı konsul Livinin ordusu kəsmişdi. Hannibal da öz növbəsində Qasdruballa birləşmək üçün hərəkət etdi. Ona qarşı isə Neronun romalı ordusu fəaliyyət edirdi. Neron Hannibalın ordusunu keşiyini çəkən qoşunlarını saxlayaraq, seçilmiş 6 min piyada və min nəfər süvari döyüşçülər dəstəsi ilə Livinin köməyinə tələsdi. Neronun dəstəsinin yetişməsi ilə Livinin ordusu Qasdrubalın qoşunları üzərində say üstünlüyünə nail oldu.
Meteor seli
Meteor seli hər ilin eyni ayda gedən qısamüddətli və sıx (dəqiqədə 1000-dən çox) meteorların dəstəsi. Böyük meteor seli radiantının daxil olduğu bürcə görə adlandırılır. Yerdən görən kimi meteor seli meteor yağışı adlanır. Əsas meteor seliləri Kvadratidlər, Liridlər, η-Akvaridlər, δ-Akvaridlər, Perseidlər, Drakonidlər, Orionidlər, Tauridlər, Leonidlər, Germinidlər və Ursidlərdir.
Meteor yağısı
Meteor seli hər ilin eyni ayda gedən qısamüddətli və sıx (dəqiqədə 1000-dən çox) meteorların dəstəsi. Böyük meteor seli radiantının daxil olduğu bürcə görə adlandırılır. Yerdən görən kimi meteor seli meteor yağışı adlanır. Əsas meteor seliləri Kvadratidlər, Liridlər, η-Akvaridlər, δ-Akvaridlər, Perseidlər, Drakonidlər, Orionidlər, Tauridlər, Leonidlər, Germinidlər və Ursidlərdir.
İspaniya metanol zəhərlənməsi
İspaniya metanol zəhərlənməsi — 1963-cü ildə İspaniyada baş verən kütləvi zəhərlənmə. Zəhərlənmənin əsas səbəbi Qalisiya bölgəsinin Orense şəhərindən olan tacir Rogelio Akviların satdığı təhlükəli miqdarda metanol tərkibli içkilər olmuşdur. Rəsmi məlumata görə 51 nəfər ölmüş və 9 nəfər kor olmuşdur. Amma qeyri-rəsmi mənbələrə görə ölüm sayı 1000–5000 arasında olmuşdur. == Səbəb == Rogelio Akvilar içkilərin tərkibinə ümumilikdə 175.000 litr metanol qatmışdır. Bu onun üçün daha sərfəli və qazanclı idi. Belə ki, metanol etil spirtinə nəzərən daha ucuz idi. Həmçinin Rogelio Akvilar Viqo şəhərində yerləşən "Lago e Hijos" adlı şirkətə də metanol satmışdır.İlk ölüm halları 1963-cü ilin fevralında Lansarotedə müşahidə olunmuşdur. Əczaçılar bu zəhərlənmənin səbəbini fikirləşərkən 4 ölüm halının eyni şənlikdə baş verdiyini müşahidə etdilər. İçkilərin analiz edilməsindən sonra zəhərlənmənin səbəbinin metanol olduğu məlum olmuşdur.
Metsamor Atom Elektrik Stansiyası
Metsamor Atom Elektrik Stansiyası (erm. Հայկական ատոմային էլեկտրակայան) və ya Ermənistan Atom Elektrik Stansiyası — Ermənistanın paytaxtı İrəvanın 36 km qərbində yerləşən Metsamor şəhərində yerləşən AES. Bu atom stansiyasının istehsal etdiyi enerji Ermənistanın elektrik ehtiyacının 40 faizindən çoxunu təşkil edir. AES İrəvandan təxminən 30 km cənubda, Metsamor şəhəri yaxınlığında yerləşir. Stansiya Türkiyə sərhəddindən 17.5 km, İran sərhəddindən 60 km, Azərbaycan sərhəddindən isə 75 km məsafədə yerləşir. == Tarixi == Ermənistan SSR-də Atom Elektrik Stansiyasının tikintisi barədə qərar SSRİ rəhbərliyi tərəfindən 1967-ci ildə qəbul olunub. Metsamor AES-in tikintisinə 1969-cu ildə başlanılıb, həmin ildə də Metsamor şəhərinin təməli atıldı. 1970-ci ildə Metsamor özünün ilk sakinlərini qəbul etdi, onların arasında Sovet İttifaqının müxtəlif guşələrindən gələn 32 millətin nümayəndələri vardı. 1976-ci ilin dekabrında isə AES istismara verilib. Hər biri 408 MV gücə sahib WWER-440 /230 tipli 2 yunitardan ibarətdir. Stansiya Ermənistanın paytaxtı İrəvandan 32 km, Qarsdan 100 km, İğdırdan isə 30 km uzaqlıqdadır.