Lüğətlərdə axtarış.

Periodontit — periodontun iltihabı. == Ümumi məlumatlar == Periodont – diş və onun sümük qundağı (çənənin alveol artımı) arasındakı ensiz boşluğu dolduran birləşdirici toxumadır. Periodontda sinirlər, dişi qidalandıran qan və limfa damarları yerləşir. Periodontun əsas funksiyaları – amortizasiya və trofikadır. Qidanı çeynədikdə, periodont dişin üzərinə düşən yükü amortizasiya edir və sümük üzərinə bərabər yayır. Periodontit kəskin və xroniki olur. Kəskin periodontit nadir hallarda rast gəlir. Bu onunla izah olunur ki, içindəkilərin axınına görə, periodontit uzun müddət əlamətsiz keçə bilər, baxmayaraq ki, iltihab var və davam edir. == Xəstəliyin səbəbləri == Əksər hallarda periodontit, periodontun infeksiyaya yoluxması nəticəsində baş verir. İnfeksiyanın daxil olma yollarından asılı olaraq, periodontit intradental və ekstradental (dişdaxili və dişxarici) olur.

Peritonit — (lat. peritoneum periton yaxud qarın boşluğunu örtən seroz qişa + lat. -itis iltihabi göstərən şəkilçi) peritonun iltihabı, qarın boşluğunun iltihabı. == Səbəbləri == Peritonitin ən çox görülən səbəbi mədə-bağırsaq traktının qarın boşluğuna perforasiyasıdır(deşilməsi), buna görə mədə və ya bağırsaq tərkibi və mikroflorası, yəni mədə-bağırsaqların lümenində yaşayan bakteriyalar qarın boşluğuna daxil olur. Ancaq periton qıcıqlanmasının səbəbləri başqa amillər də ola bilər: yad cisim, öd kisəsi dəlinməsi yaxud qaraciyər yırtılması nəticəsində ödün peritona axması, dəlinmiş mədə xorasından mədə turşusu. Qadınlarda peritonit səbəblərindən biri də infeksiyalı uşaqlıq borusu və ya yumurtalıq kistasının partlaması ola bilər == Növləri == İltihabın qaynaqlarına görə peritonitlər bir neçə cür olur: İnfeksion (yoluxucu) birincili - bura qaraciyər xəstəlikləri və assit zamanı spontan bakterial peritonit və peritoneal dializ alan xəstələrdə əmələ gələ bilər. ikincili - qarın boşluğu orqanlarının zədələnməsi sonucu (dəlinməsi, yırtılması) üçüncülü - sürəkli və ya antibiotik müalicədən sonra qayıdan infeksiya nəticəsinda qarın boşluğu orqanlarının zədələnməsi olmadan əmələ gəlir. Qan yoluyla keçir, immun çatmamazlığı zamanı meydana gələ bilər. peritoneal absses infeksion mayenin fibrinli ekssudat, piylik və ya qonşu orqan tərəfindən kapsullaşması, bir qovuğa toplaşması nəticəsində törəyir. Qeyri-infeksion (steril, qeyri-yoluxucu) kimyəvi - qan, öd, kontrast maddəsi (barium sulfat) ya başqa qıcıqlandırıcıların peritona yayılması yaxud boşluqlu orqanın divariçindən gələn iltihabi qeyri-infeksion prosesin (məsələn, Kron xəstəliyi) peritona yayılması sonucu əmələ gəlir.