Propilen
Propilen (C3H6) — alken sinfinə daxil olan doymamış karbohidrogen.
Neftin krekinq və pirolizi zamanı alınan qazlar qatışığında olur və müxtəlif sintezlər üçün işlədilir. Propilendən texnikada ikili propil spirti, aseton, qliserin və başqa maddələr almaq üçün istifadə edirlər. Son vaxtlar müxtəlif şəraitdə polimerləşdirməklə propilenin müxtəlif polimerlərini alırlar. Bun lardan tetramerpropilen benzolla kondensləşdirilir və yuyucu maddələr almaq üçün işlədilir. Daha yüksəkmolekullu polipropilen isə xüsusi növ sintetik liflər və plastik materiallar almaq üçün əhəmiyyətlidir.
Pt, Pd, Ni katalizatorlarının iştirakı ilə
H
2
C
=
C
H
−
C
H
3
+
H
2
→
H
3
C
−
C
H
2
−
C
H
3
{\displaystyle {\mathsf {H_{2}C=CH-CH_{3}+H_{2}}}\rightarrow {\mathsf {H_{3}C-CH_{2}-CH_{3}}}}
İzopropanol alınır.
2
CH
2
=
CH
−
CH
3
+
9
O
2
⟶
6
CO
2
+
6
H
2
O
⋅
{\displaystyle {\ce {2CH2=CH-CH3 + 9O2 -> 6CO2 + 6H2O.}}}
А. И. Артеменко, Органическая химия, М.:Высшая школа — 1998
Б. Д. Степин, А. А. Цветков, Органическая химия, М.:Высшая школа — 1994
M.Mövsümzadə, P.Qurbanov "Üzvi kimya", Maarif-1983.
14-nöqtəli propuleya parabüzəni
14-ləkəli parabüzən (lat. Coccinula 14-pustulata L.) — Bunların formaları yarımkürə şəklində olmaqla qanadlarının üzəri şahmat taxtasını xatırladan naxışla bəzədilib
Bunların formaları yarımkürə şəklində olmaqla qanadlarının üzəri şahmat taxtasını xatırladan naxışla bəzədilib. Yaşadığı təbii zonalarda günəş şüasının bolluğuna uyğun olaraq bəzən qanadüstlüyü tünd və bəzən də açıq ağ-qara, bəzən sarımtıl-qara rəngdə cilvələnmiş olurlar. Çoxlu variasiyalara malikdır ki, bu da onların populyasiyalarında görünür. Əsasən yoncalıqlarda, yabanı otlarda, bostan-tərəvəz sahələrində, az hallarda meyvə kollarında, lap az miqdarda meyvə ağaclarında da rast gəlinir. ən çox albalı, nar və yonca mənənələri ilə, az hallarda torgənəcəyi və tipslərlə (nisbətən çox) qidalanırlar.
İl ərzində iki bütöv nəsil verirlər. Birinci nəslin inkişafı mayın 2-ci yarısından başlanır, iyun ayının axırında yekunlaşır. Bundan sonra əksəriyyəti bükülmüş yarpaqlar içərisində, ağacların koğuşunda yay sükunəti (diapauza) keçirirlər. Bunlar da yumurtalarını adətən yarpaqların alt tərəfinə, mənənə koloniyasının arasında qoyurlar.