Toksoplazmoz
Toksoplazmoz — insanlarda və heyvanlarda Toksoplasma gondii tərəfindən törədilən parazitar xəstəlik. Toksoplazmoz infeksiyaları müxtəlif neyropsixiatrik və hərəkət vəziyyətləri ilə əlaqələndirilir. Əksər hallarda xəstəlik simptomsuz keçir.
İnfeksiyanın mənbəyi ev və vəhşi heyvanların müxtəlif növləridir (180-dən çox) (pişiklər, itlər, dovşanlar, yırtıcılar, ot yeyənlər, gəmiricilər).
Toksoplazmoz infeksiyası bütün dünyada geniş yayılıb, lakin infeksiya nisbətləri ölkələrə görə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. Reproduktiv yaşda olan qadınlar üçün 44 ölkədə aparılan 99 tədqiqatın nəticələrinə görə, ən çox yayılma zonaları Latın Amerikası (təxminən 50–80%), Şərqi və Mərkəzi Avropanın bir hissəsidir (təxminən 20–60%), Yaxın Şərq (təxminən 20–60%), Cənub-Şərqi Asiyanın bir hissəsi (təxminən 20–60%) və Afrikanın bir hissəsidir (təxminən 20–55%).
Parazit, hamiləlik vaxtı yoluxduğu zaman döl üçün xüsusi təhlükə yaratdığından T. gondii ilə bağlı qlobal epidemioloji məlumatların əksəriyyəti reproduktiv yaşda olan qadınlarda aparılan seropozitiv testlərdən əldə edilir. Seropozitiv testlər qanda T. gondii-yə qarşı antitellərin olub-olmamasını müəyyən edir, buna görə də seropozitivlik insanın parazitə məruz qalmasına zəmanət versə də, onların xroniki yoluxmasına zəmanət vermir.
İnsanın infeksiyaya yoluxması çiy ət məhsulları və yumurta yeyərkən baş verir. Ətdəki toksoplazma ət 67 °C-ə qədər qızdırıldıqda və ya −13 °C-ə qədər soyuduqda ölür.