Lüğətlərdə axtarış.

== Sinonim == Agave altissima Zumagl. Agave americana subsp. americana Agave americana var. americana Agave americana var. marginata Trel. Agave americana var. mediopicta Trel. Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc. Agave americana f.

Zla Kolata (mont. Зла Колата, Zla Kolata; alb. Kolata e Keq) — 2534 metrə malik olan Albaniya ilə Monteneqro arasında yerləşən zirvə. Prokletie dağları massivində yerləşir. Zla Kolata Monteneqronun ən hündür zirvəsidir. == Fiziki-coğrafi göstəriciləri == Zla Kolata Albaniya ilə Monteneqro arasındakı sərhəddə yerləşir. Albaniya tərəfdən Tropoya dairəsi, Monteneqro tərəfdən isə Kukes vilayəti ərazisinə daxildir. Albaniya tərəfdən zirvəyə ən yaxın yaşayış məntəqəsi Valbona şəhəridir. Şəhər zirvədən 4 km cənub-şərqdə yerləşir. Monteneqro tərəfdən isə ən yaxın yaşayış məntəqəsi Qusine şəhəridir ki, oda zirvədən 10 km qərbdə yerləşir.

Zlata Filipoviç (bosn. Zlata Filipović; 3 dekabr 1980, Sarayevo) — Bosniyalı yazıçı və tərcüməçi. == Həyatı və əsərləri == 1991-1993-cü illərdə yazılan və Bosniya müharibəsi hadisələrinin əks olunduğu "Gündəlik" əsəri (1994) ilə məşhurlaşmışdır. Əsər tez-tez Anna Frankın gündəliyi ilə müqayisə olunur. 1993-cü ildə Zlata ailəsi ilə birlikdə Fransaya köçə bildilər. 2001-ci ildə o, humanitar elmlər ixtisası üzrə Oksford Universitetini bitirdi, Dublində yaşayır. Onun redaktorluğu və ön sözü ilə Nyu Yorkda "Kəsilmiş səslər: Birinci Dünya və İraq müharibələrinə qədər yeniyetmə gündəlikləri" toplusu nəşr edildi (2006). == Tanınması == Gündəlik təlçə 1994-cü ildə bir neçə dəfə nəşr edildi və sonra 1995, 1998, 2004, 2006-cı illərdə ingilis dilində təkrar nəşr edilmişdir. O, fransız, alman, ispan, niderland, norveç, fin, macar, türk, çin, koreya dillərinə tərcümə edilmişdir. Soyqırıma həsr olunmuş ensiklopediya, müntəxəbat və antologiyalarda yer almışdır.

Zlata Oqneviç (Ukraynca: Злата Огневич) 12 Yanvar 1986-cı ildə anadan olan Ukraynalı müğənni. Zlata Oqneviç 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Ukraynanı "Gravity" mahnısı ilə təmsil edib və Ukraynaya 3-cü yeri qazandırıb.

Zlata Moizeyevna Tkaç (tam adı: Zlata Tkaç, mold. Zlata Tcaci; idiş זלאַטע טקאַטש‎‎; rus. Злата Моисеевна Ткач; 16 may 1928 və ya 1928 – 1 yanvar 2006 və ya 2006, Kişinyov) — Moldova bəstəkarı və musiqi müəllimi. O, Moldovada peşəkar bəstəkar olan ilk qadındır. == Həyatı == Zlote Beyriman Lozovonun Bessarabiya kəndində Moizey Bentsiyonoviç Beyriman və onun həyat yoldaşı Frida Mendelevna Koyfmanın ailəsində dünyaya göz açmışdır. Zlata hələ uşaq olarkən ailəsi Kişinyova köçmüşdür. O, burada qızlar üçün rumın ibtidai məktəbinə getmiş, həmçinin atasından skripka dərsləri almışdır. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Zlota anası ilə Mərkəzi Asiyaya təxliyə edilmişdir. Lakin səfər zamanı anasından ayrı düşmüş və yatalaq və qarın yatalağı xəstəliyinin yayıldığı Özbəkistanın Nəməngan şəhərinə aparılmışdır. Zlota daha sonra Droqobıç uşaq evində qalmış və orta məktəbə getmişdi.

Gravity — (Azərbaycanca: Yer Çəkimi) Ukraynanın 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.

Zlata Kolariç-Kişur (xorv. Zlata Kolarić-Kišur) (d. 29 oktyabr, 1894 – ö. 24 sentyabr, 1990) — Xorvat yazıçısı. == Haqqında == Kolariç-Kişur Slavonski Brodda anadan olub. Lakin sonradan ailəsi ilə birlikdə Pojeqaya köçüb. O uşaqlığını "Moja Zlatna Dolina" (Mənim Qızıl vadim) adlı əsərində təsvir edir. O, 1919-cu ildən 1990-cı ilə qədər Zaqrebdə yaşayıb. O Hinko Kolariç Kişur ilə evlənib. 24 sentyabr 1990-cı ildə Zaqrebdə 96 yaşında vəfat edib.

Dolama — Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir. == Ümumi məlumat == Bu oyunu əsas hallarda uşaqlar dəstələrə bölünərək oynayırlar. Bəzən bu oyunu iki uşaq arasında da keçirilir. Hətta kiçik yaşlı uşaqlar bir-birini dolamaq (sataşmaq və cırnatmaq) məqsədilə bu oyunun sözlərindən (dolamadan) istifadə edirlər. == Oyunun qaydaları == Əvvəlcə dəstəbaşılar seçilir. Dəstəbaşı iki cür təyin olunur: ya onları oyunçular özləri seçirlər, ya da ümumin razılığı ilə (oyunda və uşaqlar arasında müəyyən keyfiyyətləri fərqlənənləri), çox hallarda isə (əgər oyunçular bir-birini tanımırlarsa) püşk yolu ilə seçirlər. Dəstələrə bölünərək oynanılan bu oyunu başlamaq üçün halay yolu ilə uşaqlar dəstələrə bölünürlər. Dəstələr bir-birindən bir neçə addım aralı dayanır. Dəstələrdən biri sanama üsulu ilə oyuna başlayır. Növbə ilə bir-birinə dolama söyləməklə oyun aşağıdakı kimi davam edir: Hansı dəstə dolama tapıb deyə bilməsə həmin dəstə oyunda uduzmuş olur.

Dolaşa (lat. Coloeus monedula) (syn. lat. Corvus monedula) — qarğalar fəsiləsinin dolaşa cinsinə aid quş növü. Ənənəvi olaraq bu növü qarğa (Corvus) cinsinə aid etsələr də, müasir tədqiqatçılar dolaşanı dolaşa cinsinə aid edirlər. == Yarımnövləri == Corvus monedula monedula Linnaeus, 1758, Skandinaviyada yaşayır.. Corvus monedula spermologus (Vieillot, 1817). Qərbi və Mərkəzi Avropada yaşayır. Corvus monedula soemmerringii (Fischer, 1811). Şərqi Avropa, Ön və Mərkəzi Asiya.

Hilata (lat. Melanargia hylata) — pulcuqqanadlılar dəstəsinin satirlər fəsiləsinə aid kəpənək növü. Yoxa çıxmaqda olan Talış avtoxtonudur. == Təsviri == Qanadları açıq halda 52–56 mm-dir. Ön qanadın uzunluğu 24–26 mm-dir. Qanadları sarımtıl-krem rəngdə olub kənarları qara-qəhvəyi rəngdədir. Arxa qanadların xarici kənarında 6 ədəd gözşəkilli ləkə vardır. Oxşar ləkələr ön qanadların zirvəsində də vardır. == Yayılması == Azərbaycanın cənub-şərqində (Zuvand) yayılmışdır. == Həyat tərzi == Kserofil bitkili quru, daşlı yamaclarda, əsasən yastıqvari traqakant, gəvən və akantalimon bitən sahələrdə yaşayır.

Kolatan (Astara) — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Bala Kolatan — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Böyük Kolatan — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Kolatan (Germi) == Həmçinin bax == Kolatağ — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Kolatağ — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Kolatağ kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 13 oktyabr 1992-ci il tarixli, 327 saylı Qərarı ilə ləğv edilmiş Ağdərə rayonunun Kolatağ kəndi Kəlbəcər rayonunun inzibati tərkibinə verilmişdir. Kənd 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. == Toponimikası == Kəndin əsl adı Kolatəkdir. Oykonim kol (meşəlik, xırda meşə) və ətək komponentlərindən düzəlib, "meşə ətəyi" mənasındadır. Yaşayış məntəqəsi meşə ətəyində salındığı üçün belə adlandırılmışdır. Bəzi tədqiqatçıların fikrinə görə, toponim əslində Gulyataq olub, "güllü, çiçəkli yataq" mənasındadır. == Tarixi == Kolatağ kəndi əvvəllər Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində Ağdərə rayonu inzibati ərazisinə aid idi, lakin 1992-ci ildə Ağdərə rayonu ləğv edilərək ərazisi qonşu Ağdam, Tərtər və Kəlbəcər rayonları arasında bölüşdürüldü. Kolatağ kəndi də Kəlbəcər rayonuna birləşdirilən kəndlərdən biridir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Qarabağ silsiləsinin yamacında yerləşir.

Lobata (lat. Lobata) — heyvanlar aləminin daraqlılar tipinin tentaculata sinfinə aid heyvan dəstəsi.

Sonata (it. sonata, sonare) — İtalyan dilindən tərcümədə "səslənmək" mənasını verir. Kamera-instrumental musiqinin əsas janrlarından biri. Müasir anlayışda sonata bir və ya iki alət üçün silsilə sonata formasında yazılmış bir əsərdir.

Zolaxaç, Zolağac, Zolakar — Zolakar (erm. Զոլաքար), Ermənistanın Qeqarkunik vilayətində kənd. == Tarixi == Çar Rusiyasının İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Qaranlıq (Martuni) rayonunda kənd olmuşdur Ermənistan SSR ALİ Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə 1935-ci ildə kənd ermənicə Zolokar adlandırılmışdır. == Əhalisi == 1948-ci ildə kəndin əhalisi Azərbaycana köçürülmüşdür. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Zolaxaç GEOnet Names Server-də. World Gazeteer: Armenia – World-Gazetteer.com Report of the results of the 2001 Armenian Census, Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti Bredi Kislinq, Rediscovering Armenia, p. 46; original archived at Archive.org, and current version online on Armeniapedia.org.

Zola çayı, İranın Cənubi Azərbaycan bölgəsində, Urmiya Gölünə axan çaydır. Çay, şimaldan Urmiya və qərbdən Salmas ilə əhatə olunur. Türkiyə ilə sərhədindəki dağlarda yüksələn Salmas Düzü boyu cənub-qərbə doğru axır. Çay, 846 km²lik bir toplam sahəyə malikdir. == Zola Rezervuaru == Çay suvarma məqsədilə bəndlənmişdir. Səddin hündürlüyü 83m, eni 287m olub mərkəzi gil nüvəsinə malik ərazi qaya bəndindən keçirilmişdir. Bənd 85 milyon m³ su tutur. == Ekologiya == Zola çayı, Urmiya gölü ekosisteminin mühüm bir komponentidir. Urmiya gölü hazırda qurumaqdadır və son illərdə fitoplankton səbəbi ilə qırmızı rəng alır. Bu çayın sağlamlığı, hövzənin sağlamlığının əhəmiyyətli bir göstəricisidir və bu səbəblə nəzarəti olduqca yüksək olmalıdır.

Zolaxaç, Zolağac, Zolakar — Zolakar (erm. Զոլաքար), Ermənistanın Qeqarkunik vilayətində kənd. == Tarixi == Çar Rusiyasının İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Qaranlıq (Martuni) rayonunda kənd olmuşdur Ermənistan SSR ALİ Soveti Rəyasət Heyətinin qərarı ilə 1935-ci ildə kənd ermənicə Zolokar adlandırılmışdır. == Əhalisi == 1948-ci ildə kəndin əhalisi Azərbaycana köçürülmüşdür. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Zolaxaç GEOnet Names Server-də. World Gazeteer: Armenia – World-Gazetteer.com Report of the results of the 2001 Armenian Census, Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti Bredi Kislinq, Rediscovering Armenia, p. 46; original archived at Archive.org, and current version online on Armeniapedia.org.

Zorlama — bir və ya bir neçə şəxsin digər şəxslə onun razılığı olmadan cinsi əlaqəyə girməsi. Zorlama cinsi cinayətlərdən biridir, dəqiq tərifi müxtəlif dövlətlərin qanunlarında fərqlidir. Adətən zorlama qurban köməksiz vəziyyətdə (şüursuz, güclü sərxoş, psixi pozğunluq, azyaşlı və s.) olduğu zaman həyata keçirilir. Əksər hallarda təcavüz edən kişi, təcavüz edilən isə qadındır. Ancaq kişinin kişiyə yaxud qadının qadına təcavüzü də müşahidə olunur. Zorlama insanlıq əleyhinə cinayətlərdən biri hesab olunur. Zorlama və digər cinsi təhqir formaları Nürnberq Tribunalı Nizamnaməsinin 6-cı maddəsində və Tokio Tribunalının Nizamnaməsinin 5-ci maddəsində insanlıq əleyhinə cinayət kimi göstərilməmişdir. Hər iki nizamnamədə zorakılıq və digər cinsi təhqir formaları "digər qeyri-insani hərəkətlər" adı altında verilmişdi. Zorlama 1976-cı ildə Kiprdə Avropa İnsan Hüquqları Komissiyası tərəfindən insan ləyaqətinə qarşı yönəlmiş qeyri-insani davranış kimi qiymətləndirilmişdi, lakin bu sənəddə də zorlama konkret olaraq insanlıq əleyhinə cinayətin tərkibini yaradan əməl kimi göstərilməmişdi. Təbii ki, hər cür zorlamanı insanlıq əleyhinə cinayət hesab etmək olmaz.

Polad — tərkibində karbonun miqdarı 2,14%-dən az olan dəmirdən ibarət bütün metallik legirlərə deyilir. İnsanlar poladla çox qədim təcrübəyə malikdirlər. Yüksək keyfiyyətə malik polad texnikanın tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Karbon və dəmir uzun müddət ağır sənayenin sütununu təşkil edirdi və siyasətdə böyük rol oynayırdı. Hal-hazırda maşın, nəqliyyat və bir çox başqa texniki hissələrin hazırlanmasını poladsız təsəvvür etmək mümkün deyil. Poladlar iki hissəyə bölünürlər: alət və konstruksiya poladları. Kimyəvi tərkibinə görə də poladlar təsnifatlaşdırılıb: karbonlu və legirli poladlar. Karbonun və legirləyici elementin səviyyəsindən asılı olaraq poladlar bölünürlər: Aşağı karbonlu Orta karbonlu Yüksək karbonlu Aşağı legirli Orta legirli Yüksək legirliStrukturlarında da fərq qoyulmaqdadır. Poladda austenit, ferrit, martensit, beytinit və perlit kimi struktur təşkilediciləri mövcuddur. Əgər strukturda 2 və daha çox faza vardırsa, onda belə poladlar çoxfazalı adlanırlar.

Aechmea comata (lat. Aechmea comata) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin bromeliyakimilər fəsiləsinin exmeya cinsinə aid bitki növü.

Ageratina solana (lat. Ageratina solana) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.

Alvaro Borxa Morata Martin (isp. Álvaro Borja Morata Martín, 23 oktyabr 1992, Madrid) — İtalyanın Yuventus komandası və İspaniya milli futbol komandasının heyətində hücumçu kimi çıxış edən peşəkar ispan futbolçusudur. Karyerasına Real Madrid heyətində başlayan Morata 2010-cu ilin sonlarında Real Madridin əsas heyətində oynamağa başlamış, 52 rəsmi oyunda (11 qol), o cümlədən Real Madridin qalib gəldiyi 2014 Çempionlar Liqası final oyununda iştirak etmişdir. İlk mövsümündə qızıl dubl qazanan Morata 2014-cü ildə €20 milyona Yuventus klubunun heyətinə keçmişdir. 2016-cı ildə €30 milyon qarşılığında Yuventusdan Real Madrid FK-na transfer edilmişdir.Moratanın Gənclərdən ibarət İspaniya milli futbol komandasında 34 iştirakı ölkənin 2013-cü ildə Gənclərdən ibarət komandaların Avropa Futbol Çempionatında qalib gəlməsinə kömək etmişdir. Moratanın əsas milli komandada debütü 2014-cü ildə baş tutmuşdur. == Klub karyerası == === Real Madrid === Madriddə doğulmuş Morata 2008-ci ildə qonşu Getafe komandasından Real Madridə keçmiş, iki il sonra formalaşmasını tamamlayan Morata kiçik yaşlarından Real Madrid C komandasında çıxış etməyə başlamışdır. Yuvenil A-da 34 qolla nəticələnmiş uğurlu mövsümdən sonra 2010-cu ilin iyulunda Morata Real Madrid Kastiliyaya götürülmüş, ilk komanda məşqçisi Xose Maurinyo oyunçunu dörd komanda yoldaşı ilə birlikdə ABŞ turuna aparmışdır.15 avqust 2010-cu ildə Morata Alkorkon komandasına qarşı yoldaşlıq oyununda Kastiliyanın tərkibində debüt edən Morata oyunun yeganə qolunu vurmuşdur. 29 avqustda Koruxo komandasına qarşı keçirilmiş və 3–2 qələbə ilə başa çatmış oyunla Üçüncü diviziyada debüt etmiş Morata, ilk rəsmi qolunu 31 oktyabrda Alkala komandasına qarşı keçirilmiş və 1–1 hesabı ilə başa çatmış oyunda vurmuşdur.12 dekabr 2010-cu ildə La Liqa çərçivəsində Real Saraqosa komandasına qarşı keçirilmiş və Real Madridin 3–1 hesablı qələbəsi ilə başa çatmış oyunun 88-ci dəqiqəsində Anxel Di Mariyanın əvəzlənməsi ilə meydana çıxan Morata əsas komanda heyətində debütünü etmişdir. On gün sonra son dəqiqələrdə meydana çıxan Morata İspaniya Kral Kubokunda debütünü etmişdir.

Aşağı palata iki palatalı qanunverici orqanın iki palatasından biridir, digər palata isə yuxarı palatadır.Dünyanın bir çox qanunverici orqanında, yuxarı palatanın "aşağıda" rəsmi mövqeyinə baxmayaraq, aşağı palata daha çox gücə sahib olub. Aşağı palata adətən, iki otaqdan (kamera) daha böyükdür, yəni üzvləri daha çoxdur. Yalnız bir palatadan ibarət olan bir qanunverici orqan kimi təsvir olunur.

Bala Kolatan — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun Böyük Kolatan kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 8 fevral 2000-ci il tarixli, 809-IQ saylı Qərarı ilə Masallı rayonunun Böyük Kolatan kənd inzibati ərazi vahidi tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Bala Kolatan kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir. == Toponimikası == Oykonim Külotan variantında da qeydə alınmışdır. Əvvəllər bıı ərazidə bir Kolatan kəndi mövcud idi. Sonralar indiki Bala Kolatan yaşayış məntəqəsi yarandıqda keçmiş Kolatan kəndi Böyük Kolatan adlandırılmışdır. Talış dilində "meşədə təmizlənmiş, açılmış sahə" (tala) külət adlanır. == Tarixi == Digər məlumatlara görə Qədə Kuləton talış dilində "Qədə" – kiçik, "Kulət" – meşənin içindəki təbii çəmənlik və ya yaşamaq, əkinçilik və heyvandarlıq məqsədi ilə insanlar tərəfindən ağaclardan təmizlənmiş meşə ərazisi, "on" – cəm şəkilçisi mənasını verir. "Kulət" sözünün "çəmənlik", "Qədə Kuləton" sözünün rus dilindəki analoqu "Маленкие луга" ola bilər. Bala Kolatanın indiki tarixi çoxda qədim deyil və təxminən 250 ildən bir az çoxdur. Bala Kolatanın yuxarı məhəlləsinin ilk sakinləri indiki Lerik rayonunun Mastail kəndindən gəliblər.

Banksia prolata (lat. Banksia prolata) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin banksiya cinsinə aid bitki növü.