sif. [fars.] klas. 1. Ürəkyandıran, çox təsirli. Bir oddur eşqi-dilsuzun ki, daşlar içrə pünhandır. Füzuli. Bu Xətayinin dilində eşqi-dilsuzun sənin;
Полностью »Dil farsca “ürək”dir, suz (yandıran) isə soxtən (yandırmaq) məsdəri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »сущ. биол. дул тагур; бала авачир, сивинсуз, эремек; маяламиш тахьанвай, кфин тавунвай.
Полностью »прил., сущ. 1. мез авачир, лал; // пер. ван алачир, чан алачир; 2. пер. сиве мез авачир, язух, фагъир, ажуз, мили, рахан тийир (кас)
Полностью »туьрк, сущ.; -да, -да; -ар, -ри, ра дин гвачирди, диндиз аксиди. На ийизвай амалар динсуздани ийидач
Полностью »...~ инсанар. Астагъфируллагь! Субгьаналлагь! Калхуз хьана, гила динсуз мурдарар мискӀиндив эгечӀзава. Гь. Гь. Колхоз. Синоним: имансуз, атеист.
Полностью »прил. разг. 1. немой (лишенный способности говорить) 2. безответный, безропотный (безмолвно терпящий упреки, требования) 3
Полностью »sif. biol. Döl verməyən, dölü olmayan; balası olmayan, nəsil verməyən, sonsuz; mayalanmayan
Полностью »...olmayan, lal. // məc. Səssiz, cansız. Sanki bütün adamlar daş kimi dilsiz və cansız idi. M.İbrahimov. Nə balıqlar danışırlar; Nə də cansız dilsiz daş
Полностью »...kətan, kəndir verməz zəmilər; Çadırsız, yelkənsiz qalar gəmilər; Nazik donsuz yayda uşaqlar ağlar. A.Səhhət.
Полностью »sif. 1. Duzu olmayan, duz vurulmamış, yaxud duzu az. Duzsuz xörək. Şorba yaman duzsuzdur. 2. məc. dan. Şit, bayağı, xoşagəlməz, qanısoyuq. Duzsuz adam
Полностью »sif. 1. Ağzında dişləri olmayan. Dişsiz ağız – dişsiz dəyirman. (Ata. sözü). Kişi quru çörəyi dişsiz damağında övkələdikcə çənəsi şaqqıldayır, gicgahl
Полностью »...inanmayan; ateist. [Şeyx Sənan:] Dəlilik başqa bir fəzilətdir; Dinsiz olmaq da bir təriqətdir. H.Cavid. 2. məc. zar. Qəddar, mərhəmətsiz, insafsız ad
Полностью »...dilşadəm, ey könül; Aram tut, bu mətləbi biganə bilməsin. M.Ə.Sabir. □ Dilşad etmək (eyləmək) – ürəyini şad etmək, sevindirmək, fərəhləndirmək. Ol ed
Полностью »...klas. Ürəyi qanlı, qəlbi yaralı, çox kədərli, çox dərdli. □ Dilxun etmək (qılmaq) – ürəyini yaralamaq, çox kədərləndirmək, çox dərdləndirmək. Ey gözl
Полностью »sif. 1. Dibi olmayan. Dibsiz çəllək. – Dibsiz kisə – boş anbar. (Ata. sözü). 2. məc. Dibi çox uzaqda olan, dibi görünməyən, çox dərin. …Sel dibsiz bir
Полностью »...edilmə. 2. Əsir. 3. Əldən tutan, köməkçi, arxa. – Gəlin qayıdaq, Dilsuzu, Xəzangülü dəstgir edib Əbdülkəbirə verək. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »sif. 1. Qolu olmayan. Qolsuz mayka. Qolsuz köynək. Qolsuz jilet. – Uşaqlar çox vaxt qolsuz bir köynəklə yaşıl ot üstündə ayaqyalın gəzirlər. Mir Cəlal
Полностью »sif. 1. Əvəzində pul almadan; havayı, məccani. Pulsuz tamaşa. Pulsuz yemək. // Zərf mənasında. Pulsuz işləmək. Pulsuz oxumaq. 2. Pulu olmayan; kasıb,
Полностью »sif. 1. Yolu olmayan. Yolsuz çöllər. 2. məc. dan. Dinsiz, məzhəbsiz (bəzən söyüş yerində işlənir).
Полностью »Dərdli, qüssəli. Dilsuz, haqq yetişsin bu dəmdə dada, Vəhşilərtək çox kəşt etdin səhrada, Meyidlərlə gəl ülfət qıl burada, Bu dəhşətli haldan cigərhal
Полностью »...teyləmək. Əbdülkəbir gör neylədi, Xəzangül bağrın peylədi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...qəzəb Cəllad. Əmr elədi ki, mirqəzəblər, qulamlar köç tədarükünü görsünlər. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »Sözübütövlük, etibar. Dərdli Dilsuz, nə xəyaldı düşübsən, Bu sevdadan sana xeyri-bar olmaz. Tərgit, sən də çəkmə əfsanə zəhmət, Gözəllərdə heç vaxt be
Полностью »...aparmışdı, xidmətində müqərrar olmaq üçün səkkiz kəniz vermişdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »f. 1) ox, tir; 2) kirpik. Navəki-dilsuz ürəkyandıran ox (kirpik haqqında); navəki-müjgan ox kimi kirpik; navəki-tir tirin oxu.
Полностью »...edib, sevgimin sorağını bu Dərbənd şəhərindən alıb gəlmişəm. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...getdi. Salam verəndə qarı qayıdıb baxdı ki, dərdli Dilsuzdu. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...etdim mənzili-mava Ədalət olmadı, yetişsin hova. Atam Kərim, adım Dilsuz binəva, Budu sizə ərzi-hallarım mənim. (“Dilsuz və Xəza
Полностью »...məni, Yusiftək düşmüşəm Misrin çahinə, Satmağa göndərir bazara məni. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...yetişdi, Xəzangül yüz dilnəvazlıq vədələr ilə Dilsuza təsəlli verdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...dilbər, İnciməyin çağı deyil. Özü eşq əhli dərdimənd, İnciməyin çağı deyil. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...tutdular, o qədər çalışdılar ki, bədənlərindən qan-tər axdı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »Zarafat. Mən Dilsuzam, talan sallam elinə, Zənən kimi hənək gəlmə dilinə. İgidsən, qılıncı sən al əlinə, Namərd olan bu cəngana gəlməsin.
Полностью »...baxan gözləri belə huri-nisbət, mələksifət, ziba çeşm gözəl görməyib. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...gördün ana, vəfalı yarı, Yerin mənə elə bəyan, xoş gəldin. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...düşdü. Ustaya salam elədi. Xəyyat ona yer göstərdi, əyləşdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...durdu. Ərəb rəsmi ilə qabaqca cəng havasında söz deməyə başladı... (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...baxtım! Düşdüm tükənməz bəlaya. Yanır cismim nara, baxtım! (“Dilsuz və Xəzangül”) * Nəzər qıl ruyində bi
Полностью »...yuvası, mağara. Haramılar həmin dağda bir zağada məskən salmışdılar. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...…Azərbaycan şairləri arasında əsərlərinin çoxu erotik məzmun daşıyan Dilsuz, Raci, Qumri, Dəxil və başqaları məşhurdur. F.Köçərli.
Полностью »...Dərbənd elindən. (“Dilsuz və Xəzangül”) * Mən öz rahimdə olmadım, Ölüb vətəndə qalmadım.
Полностью »...(“Fərhad və Şirin”) * Dərdli Dilsuz, çəkmə dərdi qəm, ələm, Seyrəqib kəsibdi aranı neynim? (“Dilsuz
Полностью »...qayıtdı. Əzrailtək aldı tiri-xədəngi, Bu dərdli canımı aldı, qayıtdı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...yeddi yerdən möhkəm bağlayıb quş kimi atın üstündə qərar tutdu. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...dəfə fələkdən şikayət etmək üçün ağlar gözlərini göyə dikib tutqun və dilsuz kəlmələrlə təkəllümə başladı: – Kəcmədar dövran! C.Cabbarlı.
Полностью »...yetirsin, sonra fikir elədi ki, zənən tayfasını öldürmək qəbih işdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...murada, Yetibdi mətləbə şadan olubdu. (“Dilsuz və Xəzangül”) * Bu tacir malı deyil, bu hökum
Полностью »...yol gedib, axşam böyük bir nəhrin kənarında məskən tutub qaldı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »