sif. [fars.] klas. 1. Ürəkyandıran, çox təsirli. Bir oddur eşqi-dilsuzun ki, daşlar içrə pünhandır. Füzuli. Bu Xətayinin dilində eşqi-dilsuzun sənin;
Tam oxu »Dil farsca “ürək”dir, suz (yandıran) isə soxtən (yandırmaq) məsdəri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »сущ. биол. дул тагур; бала авачир, сивинсуз, эремек; маяламиш тахьанвай, кфин тавунвай.
Tam oxu »прил., сущ. 1. мез авачир, лал; // пер. ван алачир, чан алачир; 2. пер. сиве мез авачир, язух, фагъир, ажуз, мили, рахан тийир (кас)
Tam oxu »туьрк, сущ.; -да, -да; -ар, -ри, ра дин гвачирди, диндиз аксиди. На ийизвай амалар динсуздани ийидач
Tam oxu »...~ инсанар. Астагъфируллагь! Субгьаналлагь! Калхуз хьана, гила динсуз мурдарар мискӀиндив эгечӀзава. Гь. Гь. Колхоз. Синоним: имансуз, атеист.
Tam oxu »прил. разг. 1. немой (лишенный способности говорить) 2. безответный, безропотный (безмолвно терпящий упреки, требования) 3
Tam oxu »sif. biol. Döl verməyən, dölü olmayan; balası olmayan, nəsil verməyən, sonsuz; mayalanmayan
Tam oxu »...olmayan, lal. // məc. Səssiz, cansız. Sanki bütün adamlar daş kimi dilsiz və cansız idi. M.İbrahimov. Nə balıqlar danışırlar; Nə də cansız dilsiz daş
Tam oxu »...kətan, kəndir verməz zəmilər; Çadırsız, yelkənsiz qalar gəmilər; Nazik donsuz yayda uşaqlar ağlar. A.Səhhət.
Tam oxu »sif. 1. Duzu olmayan, duz vurulmamış, yaxud duzu az. Duzsuz xörək. Şorba yaman duzsuzdur. 2. məc. dan. Şit, bayağı, xoşagəlməz, qanısoyuq. Duzsuz adam
Tam oxu »sif. 1. Ağzında dişləri olmayan. Dişsiz ağız – dişsiz dəyirman. (Ata. sözü). Kişi quru çörəyi dişsiz damağında övkələdikcə çənəsi şaqqıldayır, gicgahl
Tam oxu »...inanmayan; ateist. [Şeyx Sənan:] Dəlilik başqa bir fəzilətdir; Dinsiz olmaq da bir təriqətdir. H.Cavid. 2. məc. zar. Qəddar, mərhəmətsiz, insafsız ad
Tam oxu »...dilşadəm, ey könül; Aram tut, bu mətləbi biganə bilməsin. M.Ə.Sabir. □ Dilşad etmək (eyləmək) – ürəyini şad etmək, sevindirmək, fərəhləndirmək. Ol ed
Tam oxu »...klas. Ürəyi qanlı, qəlbi yaralı, çox kədərli, çox dərdli. □ Dilxun etmək (qılmaq) – ürəyini yaralamaq, çox kədərləndirmək, çox dərdləndirmək. Ey gözl
Tam oxu »sif. 1. Dibi olmayan. Dibsiz çəllək. – Dibsiz kisə – boş anbar. (Ata. sözü). 2. məc. Dibi çox uzaqda olan, dibi görünməyən, çox dərin. …Sel dibsiz bir
Tam oxu »...edilmə. 2. Əsir. 3. Əldən tutan, köməkçi, arxa. – Gəlin qayıdaq, Dilsuzu, Xəzangülü dəstgir edib Əbdülkəbirə verək. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »sif. 1. Qolu olmayan. Qolsuz mayka. Qolsuz köynək. Qolsuz jilet. – Uşaqlar çox vaxt qolsuz bir köynəklə yaşıl ot üstündə ayaqyalın gəzirlər. Mir Cəlal
Tam oxu »sif. 1. Əvəzində pul almadan; havayı, məccani. Pulsuz tamaşa. Pulsuz yemək. // Zərf mənasında. Pulsuz işləmək. Pulsuz oxumaq. 2. Pulu olmayan; kasıb,
Tam oxu »sif. 1. Yolu olmayan. Yolsuz çöllər. 2. məc. dan. Dinsiz, məzhəbsiz (bəzən söyüş yerində işlənir).
Tam oxu »Dərdli, qüssəli. Dilsuz, haqq yetişsin bu dəmdə dada, Vəhşilərtək çox kəşt etdin səhrada, Meyidlərlə gəl ülfət qıl burada, Bu dəhşətli haldan cigərhal
Tam oxu »...teyləmək. Əbdülkəbir gör neylədi, Xəzangül bağrın peylədi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...qəzəb Cəllad. Əmr elədi ki, mirqəzəblər, qulamlar köç tədarükünü görsünlər. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »Sözübütövlük, etibar. Dərdli Dilsuz, nə xəyaldı düşübsən, Bu sevdadan sana xeyri-bar olmaz. Tərgit, sən də çəkmə əfsanə zəhmət, Gözəllərdə heç vaxt be
Tam oxu »...aparmışdı, xidmətində müqərrar olmaq üçün səkkiz kəniz vermişdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »f. 1) ox, tir; 2) kirpik. Navəki-dilsuz ürəkyandıran ox (kirpik haqqında); navəki-müjgan ox kimi kirpik; navəki-tir tirin oxu.
Tam oxu »...edib, sevgimin sorağını bu Dərbənd şəhərindən alıb gəlmişəm. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...getdi. Salam verəndə qarı qayıdıb baxdı ki, dərdli Dilsuzdu. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...etdim mənzili-mava Ədalət olmadı, yetişsin hova. Atam Kərim, adım Dilsuz binəva, Budu sizə ərzi-hallarım mənim. (“Dilsuz və Xəza
Tam oxu »...məni, Yusiftək düşmüşəm Misrin çahinə, Satmağa göndərir bazara məni. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...yetişdi, Xəzangül yüz dilnəvazlıq vədələr ilə Dilsuza təsəlli verdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...dilbər, İnciməyin çağı deyil. Özü eşq əhli dərdimənd, İnciməyin çağı deyil. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...tutdular, o qədər çalışdılar ki, bədənlərindən qan-tər axdı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »Zarafat. Mən Dilsuzam, talan sallam elinə, Zənən kimi hənək gəlmə dilinə. İgidsən, qılıncı sən al əlinə, Namərd olan bu cəngana gəlməsin.
Tam oxu »...baxan gözləri belə huri-nisbət, mələksifət, ziba çeşm gözəl görməyib. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...gördün ana, vəfalı yarı, Yerin mənə elə bəyan, xoş gəldin. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...düşdü. Ustaya salam elədi. Xəyyat ona yer göstərdi, əyləşdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...durdu. Ərəb rəsmi ilə qabaqca cəng havasında söz deməyə başladı... (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...baxtım! Düşdüm tükənməz bəlaya. Yanır cismim nara, baxtım! (“Dilsuz və Xəzangül”) * Nəzər qıl ruyində bi
Tam oxu »...yuvası, mağara. Haramılar həmin dağda bir zağada məskən salmışdılar. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...…Azərbaycan şairləri arasında əsərlərinin çoxu erotik məzmun daşıyan Dilsuz, Raci, Qumri, Dəxil və başqaları məşhurdur. F.Köçərli.
Tam oxu »...Dərbənd elindən. (“Dilsuz və Xəzangül”) * Mən öz rahimdə olmadım, Ölüb vətəndə qalmadım.
Tam oxu »...(“Fərhad və Şirin”) * Dərdli Dilsuz, çəkmə dərdi qəm, ələm, Seyrəqib kəsibdi aranı neynim? (“Dilsuz
Tam oxu »...qayıtdı. Əzrailtək aldı tiri-xədəngi, Bu dərdli canımı aldı, qayıtdı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...yeddi yerdən möhkəm bağlayıb quş kimi atın üstündə qərar tutdu. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...dəfə fələkdən şikayət etmək üçün ağlar gözlərini göyə dikib tutqun və dilsuz kəlmələrlə təkəllümə başladı: – Kəcmədar dövran! C.Cabbarlı.
Tam oxu »...yetirsin, sonra fikir elədi ki, zənən tayfasını öldürmək qəbih işdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »...murada, Yetibdi mətləbə şadan olubdu. (“Dilsuz və Xəzangül”) * Bu tacir malı deyil, bu hökum
Tam oxu »...yol gedib, axşam böyük bir nəhrin kənarında məskən tutub qaldı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »