Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Erqonomik klaviatura
Erqonomik klaviatura – klavişlərlə sürəkli iş zamanı əllər üçün zərərli nəticələrin heçə endirilməsini əsas götürərək layihələndirilmiş klaviatura. Klaviaturaların əksəriyyətində klavişlər yazı makinalarında olduğu kimi bir xətt boyunca yerləşir. Bu cür dizayn insan üçün rahatlıq düşüncəsinə deyil, yazı makinasının mexanikasının qoyduğu məhdudiyyətlərə əsaslanır; nəticədə əlləri çox zaman qeyri-təbii vəziyyətdə saxlamaq lazım gələr. Yazı makinalarının mexanikası ilə əlaqəli olan məhdudiyyətlərə əməl etmək zərurətindən azad olan çağdaş erqonomik klaviaturaların konstruktorları çox zaman hansısa əlavə imkanlar (məsələn, klavişlərin alternativ tərtibatı, ovuclar üçün dayaqlar və s.) nəzərdə tuturlar. Erqonomik klaviaturanın imkanlarının dəqiq diapozonu istehsalçıdan və konkret modeldən asılı olur. Belə modellərdən biri Microsoft Natural Keyboard klaviaturasıdır.
Erqonomika
Erqonomika (q.yun. ἔργον— iş, fəaliyyət və νόμος — «qanun») — vəzifə səlahiyyətlərinin, iş yerlərinin və əmək obyektlərinin, həmçinin kompüter proqramlarının işçinin fiziki və psixi imkanlarından irəli gələrək təhlükəsiz və səmərəli çalışqanlığı üçün uyğunlaşdırılması haqqında elmdir.Tətbiqi elmləri (psixologiya, fiziologiya, antropologiya, kibernetika, fizika, riyaziyyat, biomexanika, gigiyena, pedaqogika, iqtisadiyyat, texniki elmlər və s.) özündə cəmləşdirir. == Fəaliyyəti == Erqonomika istehsalat proseslərində insan ilə texnikanın qırılmaz vəhdətini və bu vəhdətin hərtərəfli sintez və analizini izah edir. Erqonomika məsələ həllində bütün elmi üsullardan geniş istifadə edir. Onun tədqiqat predmeti olan insani əməyin, təfəkkürün və ünsiyyətin məhsulu kimi qəbul olunur. İş prosesində qəza və təhlükəli halların 70%–i icraçının fiziki, psixoloji–fizioloji və psixi imkanlarının içra olunan işlə uyğunlaşdırılmamasından irəli gəlir. Son 30 ildə insan əməyi öz yerini sadə fiziki güc mühitindən mürəkkəb ağıl fəaliyyəti mühitinə vermişdir. Başqa sözlə, peşənin əsas ağırlığı mühərrikin biomexaniki mühiti üzərinə deyil, insanın psixologiyası üzərinə düşür. Beləliklə, əmək fəaliyyətinin əsas hissəsi ağılın mürəkkəb və gərgin işi, diqqət, yaddaş və təfəkkür vasitəsilə həyata keçirilir. == Məqsədi == QİYŞ–in üzvü olan ölkələrin alim və mütəxəssislərinin erqonomik məsələrə dair Birinci Beynəlxalq konfrasında (1972–ci il) qeyd edilmişdir ki, erqonomika insanın əmək prosesindəki imkan və qabiliyyətini öyrənir.
Arqon
Arqon (Ar) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 18-ci element. O, nəcib qazdır, 1894-cü ildə havadan ingilis fiziki Con Vilyam Rele (1842-1919) və şotland kimyaçısı Vilyam Ramzay tərəfindən ayrılmışdır. O, heç bir maddə ilə reaksiyaya girmir və buna görə də bu adı almışdır, yunanca argos - “fəaliyyətsiz”. Bu adı kimyaçı X.C.Madan təklif etmişdir. O, 1894-cü ilin avqustun 13-də Oksfordda Britaniya elmə dəstək assosiasiyasının iclasına sədrlik edirdi və həmin iclasda Reley və Ramzay yeni qazın kəşfi haqqında məlumat verirdi. 1904-cü ildə Vilyam Ramzay arqon və digər təsirsiz qazları kəşf etdiyi üçün kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb, fizik Con Vilyam Strett (lord Reley) həmin ildə mahiyyətcə eyni kəşfə görə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. Elektrikli işıqlandırma lampalarında və fluoressensiya balonlarda istifadə edilir. Elektrik arxlarıyla edilən kəsici və qaynaq əməliyyatlarında, həmçinin, silikon və germanium kristallarının istehsalında qoruyucu soyqaz olaraq istifadə edilir. Titan və bənzəri reaktiv elementlərin əldə edilməsində rol oynayır. Radiasiya səviyyələrini ölçən Geiger sayğaclarında da istifadə edilir.
Ermon
Ermon (fr. Ermont) — Fransada bələdiyyə, region — İl-de-Frans, departament — Val-d'Uaz, rayon — Pontuaz, kanton — Ermon. Əhalisi — 27 474 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 16 km şimal-qərbində, Serji bələdiyyəsinin 16 km şərqində yerləşir.
Verqon
Verqon (fr. Vergons, oks. Vergons) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Anno kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastelan. INSEE kodu — 04236. 2008-ci ildə əhalinin sayı 125 nəfər təşkil edirdi. 2007-ci ildə 68 yaşda (15-64 yaş arasında) 43 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 25 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 63,2%, 1999-cu ildə 59,7%). Fəal olan 43 nəfərdən 38 nəfər (20 kişi və 18 qadın), 5 nəfər işsiz (2 kişi və 3 qadın) idi.
Eqon Şile
Eqon Şile (alm. Egon Schiele‎; 12 iyun 1890[…] – 31 oktyabr 1918[…], Vyana, Avstriya-Macarıstan) — Avstriya rəssamı. == Həyatı == Eqon Şile 12 iyun 1890-cı ildə anadan olmuşdu. Ekspressionist Eqon Şile XX əsrin məşhur rəssamı olub. O da seksual təsvirlərlə xeyli məşhurluq qazanıb. Bildirilir ki, o, 17 yaşlı modellə birlikdə həbs olunub. Şile erotikaya baş vuran ilk rəssamlardan biri olub. Eqon Şile 31 oktyabr 1918-ci ildə Vyanada vəfat edib.
Bozkurt Ergör
Bozkurt Ergör (1927, Niğdə ili – 23 may 2009) — türk alpinist. == Həyatı == Bozkurt Ergör Niğdənin Bor mahalında anadan olub. 1969-cu ildə Sönməz Targan ilə birlikdə Demirkazık zirvəsini, 21 fevral 1970-ci ildə isə Ararat dağının ilk qış çıxışlarını reallaşdırmışdır. Adı Kaçkar dağlarındakı Ergör buzlaqlarına verilmişdir.
Gülbən Ərgən
Nur Ergen Türkiyə pop müğənnisi, aparıcı, model və aktrisası. == Həyatı == 25 avqust 1972-ci ilde İstanbulda anadan olmuşdur. Karyerasına model kimi başlayan Gülbən tez bir zamanda film dünyasına atılmışdır. Türk tamaşaçısı onu "Dayə" serialında canlandırdığı Mələk obrazı ilə tanıdı. İbrahim Tatlısəslə iş birliyi ona böyük uğur gətirdi. O, Tatlısəsin "Haydi söylə" klipində çəkildikdən sonra, onunla "Firat" serialında baş rolu bölüşdü. Müğənni kimi debütünü 1996-ci ildə "Mərhaba" albomu ilə etdi. Ardınca "Kör Aşık", "Sade ve Sadece" albomlarını yazdırdı. Bu albomlardan ən yadda qalanlar isə "Sandık lekesi", "Abayı yaktım", "Arka sokaklar", "Teşekkür ederim", "Sade ve sadece" mahnıları oldu. 1998-ci ildə "Mərziyə" serialında baş rola çəkildi.
Məhərrəm Ergin
Məhərrəm Ergin (d. 1925 – ö. 6 dekabr 1995) Türk yazarı və türkoloq. Axısqada dünyaya gəlmişdi. Ailəsi Türkiyəyə köç edərək Bulanıka yerləşdi. Bulanıkda başladığı təhsilini 1943-cü ildə Balıkesir litseyində davam etdirmişdi. 1947-ci ildə İstanbul Universiteti Ədəbiyyat fakültesi Türk Dili və ədəbiyatı bölümünü bitirmişdi. Rəşid Rəhməti Arat assistenti olaraq universitdə çalışmışdı. 1971-ci ildə professor olmuşdu. Türk dilini, ədəbiyyatını, tarixini öyrənən araşdırıcılar türk və türk olmayanlar adı altında ikiyə ayrılır.
Xəlil Ərgün
Xəlil Ərgün (türk. Halil Ergün; 8 sentyabr 1946, İznik, Bursa ili, Türkiyə) – Türkiyə aktyoru. Xəlil Ərgün 8 sentyabr 1946-cı ildə Bursa ilinin İznik ilçəsindəki Müşkül kəndində anadan olub. İbtidai məktəbi və orta məktəbi İznikdə oxuyub. Pertevniyal liseyindən məzun olduqdan sonra Ankara Universitetinin Siyasi elmlər fakültəsində təhsil alıb. Teneke rolu ilə teatr aktyoru karyerasına başlayıb. O, Vasif Öngürən, Mustafa Alabora və Ərdoğan Akdumanla birlikdə Ankara Birlik Səhnəsini yaradıb. İzin (film, 1974) Yarpaq tökümü (film, 2006) Kırlangıç Fırtınası (1985) Mərhaba (1976) 1990 Ankara Beynəlmiləl Film Festivalı, Ən Yaxşı Köməkçi Aktyoru mükafatı Film Bitti 1995 Adana Qızıl Qoza Film Festivalı, Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı, Böcek 1995 Antalya Qızıl Portağal Film Festivalı, Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı, Böcek 1996 Kino Yazarları Dərnəyi Türk Kinosu Mükafatları, En Yaxşı Aktyor Mükafatı, Böcek 1997 Müasir Kino Aktyorları Dərnəyi Ən Yaxşı Aktyor Mükafatları, Ən Yaxşı Kişi Aktyor Mükafatı, Mum Kokulu Kadınlar 1997 Orhon Murat Arıburnu Ödülleri, Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı, Mum Kokulu Kadınlar 2007 Antalya Qızıl Portağal Film Festivalı, Yaşam Boyu Onur Mükafatı.
Zəfər Ərgin
Zəfər Ərgin (30 avqust 1942, Ankara) — türk teatr, kinoteatr və teleserial aktyoru, səsləndirmə sənətçisidir. Dil və Tarix-Coğrafiya fakültəsi, Sənət Tarixi bölümü məzunudur. Ankara Dənəmə Səhnəsindən yetişmiş, müxtəlif film və seriallarda rol almışdır. 1970-ci və 1980-ci illərdə TRT televiziyasında yayımlanan bir çox xarici serial və kinoteatr filmindəki məşhur aktyorların Türkcə səsləndirməsini gerçəkləşdirmişdir. 2003–2005-ci illər arasında yayımlanan Qurdlar Vadisi serialındakı Mehmet Qaraxanlı rolu ilə zirvəyə çıxmışdır. 2006-cı ildə Kanal D-də başlayan və hələdə yayımlanmaya davam edən Arxa Küçələr adlı serialda öncə başkomisər, 3-cü sezondan 9-cu sezona qədər əmniyyət amiri 9-cu sezondan etibarən isə əmniyyət müdirü Rıza Soylu rolunu canlandırmaqdadır. Ərgin, 10 may 2014 də "kim milyoner olmaq İstəyir?" adlı yarışma proqramının aparıcısı olan Kənan İşıqın narahatlığı səbəbilə qonaq aparıcı olaraq bir bölümlüyünə yarışmanı aparmışdır. 9 oktyabr 2020 də etdiyi açıqlamada 14 ildir oynadığı Arxa küçələr serialı haqqında "İnşallah 15 il daha davam edərik. Etdiyiniz işdən məmnun qalasanız, izləyici ilə təmas halında olabilsəniz, doğru yolda olduğunuzu təxmin edərsəniz". Süməlanıın şifrəsi: təməl — 2011 Akasya dayanacağı — 2008 (Qonaq aktyor 1-ci bölüm) Nyu-Yorkda beş minarə — 2010 Günəşi gördüm — 2009 Ankara cinayəti — 2006 Arxa küçələr — 2006–h.h.
Ərgün Pənbə
Ərgün Pənbə (17 may 1972, Zonquldak) — Türkiyə futbolçusu, futbol məşqçisi. Ərgün Pənbə ilk dəfə "Kilimlispor" komandasının heyətində forma geyinib. 1992–1994-cü illərdə "Gənclərbirliyi" komandasında çıxış edib. 1994-cü ildə "Qalatasaray"a transfer olunub. "Gənclərbirliyi" komandasının heyətində 1 mart 1992 – 8 may 1994-cü illər arasında çıxış etdiyi 60 rəsmi oyunda 179 dəqiqə meydanda olub və 4 qol vurub. Bu komandada ilk rəsi oyununa Türkiyə futbol çempionatının 1991–1992-ci illər mövsümünündə oynanılan "Gənclərbirliyi"-"Altay" oyununda çıxıb. 2000-ci ildə UEFA kubokunun finalında "Arsenal"ın qapısına vurduğu penalti komandasının kuboku qazanmasında böyük rol oynayıb. Bütün peşəkar futbolçu karyerası boyu cəmi 1 dəfə qırmızı vərəq alıb – 1996-cı ildə "Trabzonspor"la qarşılaşmada üst-üstə 2 sarı vərəq aldığına görə meydandan qovulub. Qalatasarayla müqaviləsi bitdiyinə və yenilənmədiyinə görə bu komandanı tərk edərək "Qaziantepspor"da çıxış edib. Milli komanda formasını ilk dəfə Türkiyə Milli Futbol Komandası ilə Rusiya millisinin qarşılaşdığı oyunda geyinib (may, 1994).
Levent Ergün
Levent Ergün (6 avqust 1966, İstanbul) — Türkiyə Quru Qoşunları Baş Qərargah rəisi, General-leytenant. == Bioqrafiya == 6 avqust 1966-cı ildə İstanbul anadan olub. O, 1988-ci ildə Hərbi Akademiyanı ən yüksək kursant kimi bitirib. 1995-ci ildə Bosniya-Hersekə gedən Sülh Qüvvələri Təyyarəsində komanda komandiri olub. 1999-cu ildə Qara Hərbi Akademiyadan quruluşçu zabit kimi bitirib. 2000-ci ildə Qara Hərbi Akademiyasına müəllim təyin olunub. Bu vəzifədə 2001–2003-cü illərdə ABŞ-də ali təhsil alıb. 2003–2010-cu illər arasında Quru Qoşunları Komandanlığı, Şəxsi heyətin Planlaşdırılması və İdarə Edilməsi Şöbəsində planlaşdırma zabiti vəzifəsində çalışıb. 2005 illərdə Əfqanıstan Beynəlxalq Təhlükəsizlik Dəstək Qüvvələri (ISAF) ilə bağlı İstihbarat və İstihbariyyətə Qarşı Mübarizə dairəsinin sədri vəzifəsində çalışıb. 2007-ci ildə piyada polkovnik rütbəsinə yüksəlib.
Ergo Proxy
Ergo Proxy (エルゴプラクシー, Eruqo Purakuşi:, azərb. Erqo Proksi‎) — kiberpank, müəmma, macəra, döyüş janrında olan, Manglobe tərəfindən istehsal olunmuş, ssenarisi Day Sato tərəfindən yazılmış, rejissoru Şuuko Murase olmuş anime serialı. Anime serialı 25 fevraldan 12 avqust 2006-cı ilə qədər WOWOW peyk şəbəkəsi ilə yayımlanmışdır və 23 seriya davam etmişdir. Hadisələr gələcəkdə baş verir: insanlar və avtoreyv androidləri birlikdə sülh içərisində yaşayırlar. Ta ki avtoreyvlərə iradə vermək qabiliyyətinə malik virus peyda olana qədər. Robotlar üsyan edirlər və bir sıra cinayətlər işləyirlər. İnspektor Riel Meyer bu işi araşdırmaq üçün işə cəlb olunur. Amma Riel işi araşdırdıqca daha qarmaşıq faktlarla tanış olur: hökumətin gizli tədqiqat planına daxil olan xüsusi humanoid növü — Proksilərlə qarşılaşır. Qnostisizm və fəlsəfədən təsirlənən anime serialı 2D rəqəmsal animasiyasının, 3D kompüter modelləşdirməsinin və xüsusi rəqəmsal effektlərin kombinasiyasından istifadə edilərək çəkilmişdir. Anime serialı Yaponiyada yayımlandıqdan sonra ABŞ-da Geneon Entertainment USA tərəfindən DVD formatında yayımlanması üçün lisenziyalaşdırılmışdır.
Ergo decedo
Ergo decedo, Latınca "çıx get" və ya "tərk et" mənasına gəlir, argumentum ergo decedo və ya xain tənqidçi səfsətəsi, tənqidçinin tənqidin özünə cavab verməkdənsə, tənqidçinin hansısa bir qrupa bağlılığını və ya mənsubiyyətindən qaynaqlandığını irəli sürərək tənqidçinin tənqid etdiyini deyir tənqidə cavab verməmək, boyun qaçırmağa deyilir. Səfsətə, tənqidçinin tənqid olunan qrupun dəyərlərini və adətlərini qiymətləndirmədiyini və ya vətənə xəyanət etdiyini dolayısıyla iddia edir və beləliklə, tənqidçinin ümumiyyətlə tənqid olunan qrupdan çıxaraq sualdan və ya mövzudan tamamilə çəkinməsini təklif edir. Argumentum ergo decedo ümumiyyətlə təsnif edilməsinə görə səfsətənin bir növü kimi təqdim edilir, daha dəqiq desək ad hominem səfsətəsinin alt sinifinin bir növü olaraq təsnif edilir. == Siyasətdə == Argumentum ergo decedo birbaşa tu quoque səfsətəsinə bağlıdır siyasi tənqidlərinə cavab verərkən. Kənar tənqidlərə qarşı whataboutism istifadə edilərkən, ergo decedo daxili tənqidə qarşı istifadə olunur. == Nümunələr == Tənqidçi : "Düşünürəm ki, Azərbaycanın vergi sistemini təkmilləşdirmək üzərində işləməliyik. Mövcud sistem, Gürcüstan və Türkiyə kimi digər ölkələrdə həll edilmiş bir çox problemdən əziyyət çəkir. " Cavabdeh "Yaxşı əgər Azərbaycanı bəyənmirsənsə, niyə tərk edib daha yaxşı olduğunu düşündüyün bir yerə getmirsən?" Tənqidçi : "Ofisimizin atmosferi şirkətin gələcəyi üçün islahatlar haqqında konstruktiv söhbətlərə başlamaq üçün uyğun deyil. Bir sıra təkmilləşdirmələrə ehtiyac var ". Cavabdeh "Korporativ sistemdən xoşunuz gəlmirsə, onda niyə buradasınız?
Araqon
Araqon — Şimali İspaniyada avtonom bölgə. Rəsmi adı Comunidad Autónoma də Aragóndur. Sahəsi 47,719 km², əhalisi isə 1,277,471 nəfərdir (2005).
Arqan
Sideroksilon (lat. Sideroxylon) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin sapotaceae fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Arqos
Arqos (q.yun. Ἄργος, yun. Άργος, translit. Árgos) — Yunanıstanın cənub-şərqində şəhər. Qədim yunan şəhərlərindən biri olub, Mora yarımadasındadır. 2011-ci ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən şəhərdə 24.700 nəfər yaşyır.
Elqin
Elqin (ing. Elgin, şot.kelt Eilginn) — Böyük Britaniyada, Şotlandiya (Şotlandiya Boyük Britaniya dövlətinin vilayətidir) vilayətində şəhər.
Elron
Eesti Liinirongid AS, ticari adı Elron (2013-ci ilə qədər Elektriraudtee AS) — Estoniya dövlət şirkəti, Tallin və Haryumaa şəhərlərində gediş qatarlarının eləcə də Estoniyada çalışan dizel qatarlarının operatoru. Şirkətin baş qərargahı Tallində yerləşir. == Tarixi == Səhmdar cəmiyyət olan Elektriraudtee 23 dekabr 1998-ci ildə Estoniya Dəmiryolunun (Eesti Raudtee) yenidən qurulması və özəlləşdirmə proqramına uyğun olaraq ayrılması nəticəsində təşkil olunmuşdur. Elektriraudtee şirkəti təşkil olunarkən onun səhmlərinin 100 % Eesti Raudtee mənsub idi. 15 noyabr 2000-ci ildə isə onun bütün səhmləri Estoniya hökumətinə həvalə edilir. == Rəhbərlik == 2012-ci ilin əvvəllərinə kimi şirkət səhmlərinin 100 % Estoniya İqtisadiyyat və Rabitə Nazirliyinə məxsus idi. Şirkətin rəhbəri Andrus Ossip idi. == Fəaliyyət == 2014-cü ildən etibarən şirkət Tallində və paytaxt ətrafı qəza olan Haryumaada elektrikləşdirilmiş marşrutlarda nəqliyyatın təşkilində, habelə elektrikləşdirilməmiş marşrutlarda şəhərlərarası nəqliyyatda ixtisaslaşmışdır. 2009-cu ildən etibarən Elektriraudtee 8 maşrutdan iki əsas istiqamətdə daşımaları həyata keçirir - şərq və qərb (elektriklənmiş dəmir yollarının ümumi uzunluğu 131,6 km): Tallin — Aeqviydu — Tallin; Tallin — Riyzipere — Tallin; Tallin — Paldiski — Tallin; Tallin — Klooqa-Rand — Tallin; Tallin — Keyla — Tallin; Tallin — Pyaeskyola — Tallin. 1 yanvar 2014-ci ildə daxil edilmiş elektrikləşdirilməmiş maşrutlar: Tallin — Vilyandi — Tallin; Tallin — Tyuri — Tallin; Tallin — Rapla — Tallin; Tallin — Pyarnu — Tallin (8 dekabr 2018-ci ildə yolların qeyri-qənaətbəxş olması səbəbiylə mçaşrut ləğv edildi); Tallin — Tartu — Tallin; Tartu — Valqa — Tartu; Tartu — Koydula — Tartu; Yıqeva — Tartu — Yıqeva; Tallin — Narva — Tallin; Tallin — Rakvere — Tallin (1 iyun 2014-cü ildən).
Elton
Elton — Kişi adı. Bu adı olan tanınmışlar Elton Hüseynəliyev — azərbaycanlı müğənni. Elton Məmmədov — Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin II çağırış deputatı. Elton Meyo — Əslən avstraliyalı Amerika sosioloqu. Elton Quliyev — Vəkil Elton İbrahimov — müğənni, musiqiçi, rəqqas. Elton Con — ingilis pop/rok müğənnisi, bəstəkar, pianoçu.
Ardon
Ardon rayonu — Rusiya Federasiyası, Şimali Osetiyanın tərkibində inzibati ərazi vahidi. Ardon (şəhər) — Şimali Osetiya Respublikasında şəhər Ardon (çay) — Şimali Osetiyada, Şimali Qafqazda çay, Terek çayının sol qolu.
Ərğan (musiqi aləti)
Ərğan (musiqi aləti)- Hər hansı alətin yaranma tarixi nə qədər qədim olursa, o alət haqqında bir sıra ziddiyyətli fikirlər yaranır. Ərğan da belə alətlərimizdəndir. Təəssüf ki, bir sıra çalğı alətləri kimi ərğan da tarixin keşməkeşli yollarında itib-batmış, sıradan çıxaraq unudulmuşdur. Bəzən yanlış olaraq ərğan – ərğənun və hətta qanun alətləri ilə eyniləşdirilir. Halbuki ərğan düyməli (klavişli), körüklü nəfəs aləti, ərğənun telli, rudabənzər alət olmuş, qanun isə dövrümüzə gəlib çatan, diz üstündə qoyularaq, hər iki əlin şəhadət barmaqlarına taxılmış oymağabənzər mizrabla çalınan telli alətdir. Ərğan (mənbədə ərğənun yazılıb) alətini miladdan 300 il əvvəl Misirin İsgəndəriyyə şəhərində yaşamış yunan mexaniki Ktezibey icad edib . Tezliklə ərğan bir sıra Şərq ölkələrinə yayılıb, o cümlədən Azərbaycana da gətirilib. Qətran Təbrizinin XI əsrdə yaşadığını nəzərə alsaq, Azərbaycanda ərğandan ən azı bu dövrdən istifadə edildiyi məlum olur. Alət 2 cərgə bürünc (Ə.Marağalıya görə qalay) borulardan hazırlanırdı. Bəm səslənən borular uzun olub, zil səslənən qısa borulardan yuxarıda yerləşdirilirdi.
Cogito, ergo sum
Latınca cogito, ergo sum , adətən Azərbaycan dilinə "Mən düşünürəm, deməli mövcudam" kimi tərcümə olunur, Rene Dekartın fəlsəfəsinin "birinci prinsipidir". O, latın dilinin icazə verdiyindən daha geniş auditoriyaya çatmaq üçün onu ilk olaraq 1637-ci ildə “Metod haqqında diskurs” əsərində je pense, donc je suis kimi fransız dilində nəşr etdirdi. Daha sonra o, latın dilində Fəlsəfənin prinsipləri kitabında çıxdı və oxşar ifadə onun İlk fəlsəfə haqqında meditasiyalarında da diqqəti cəlb etdi. İfadə bəzən kogito kimi də adlandırılır. Dekartın bir kənar qeydində izah etdiyi kimi, "şübhəli olduğumuz halda varlığımıza şübhə edə bilmərik." Dekartın ölümündən sonra nəşr olunan "Təbii işıqla həqiqət axtarışı" əsərində o, bu fikri dubito, ergo sum, vel, quod idem est, cogito, ergo sum ifadə etdi. ("Şübhə edirəm, ona görə də mövcudam - və ya eyni olan şey - düşünürəm, deməli, mövcudam"). Antuan Léonard Tomas, 1765-ci ildə Dekartın şərəfinə yazdığı essedə onu dubito, ergo cogito, ergo sum kimi təqdim etdi. ("Şübhə edirəm, deməli düşünürəm, deməli mövcudam"). Dekartın bəyanatı radikal şübhələr qarşısında bilik üçün müəyyən zəmin yaratmağı nəzərdə tutduğu üçün Qərb fəlsəfəsinin əsas elementinə çevrildi. Digər biliklər təxəyyül, aldatma və ya səhv məhsulu ola bilsə də, Dekart iddia edirdi ki, insanın öz varlığına şübhə ilə yanaşması, ən azı, öz ağlının reallığına sübut kimi xidmət edir; düşüncənin olması üçün düşünən varlıq - bu halda mənlik - olmalıdır.
Ergo Proxy seriyalarının siyahısı
Ergo Proxy cizgi serialının seriyalarının siyahısı — Yaponiya anime serialı "Ergo Proxy"-nin 23 seriyasının siyahısı. "Ergo Proxy" anime serialı Manglobe tərəfindən istehsal olunmuşdur və anime serialının rejissorluğunu Şuko Murase etmişdir. Anime serialının yayımlanmasına 25 fevral 2006-cı ildə WOWOW peyk televiziyasında başlanılmışdır. Animenin ingilis versiyası Geneon Entertainment tərəfindən lisenziyalaşdırılmışdır. 9 iyun 2007-ci ildə animenin ingilis adaptasiyasının ilk seriyası Fuse TV kanalından göstərilmişdir. Serialın açılış mahnısı olan və Monoral rok qrupu tərəfindən ifa olunan "Kiri" mahnısı ilk dəfə 3-cü seriyada səsləndirilmişdir. "Paranoid Android" mahnısı isə anime serialının bağlanış mahnısı olmuşdur.
Arqun
Arqun (çay, Asiya)
Arron
Arron (fr. Arronnes) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Le-Meye-de-Montan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vişi. INSEE kodu — 03008. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 354 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 214 nəfər (15–64 yaş arasında) arasında 163 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 51 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 76,2%, 1999-cu ildə bu 72,9%). Fəal 163 nəfərdən 141 nəfər (77 kişi və 64 qadın) işləyir, 22 nəfər işsizdir (9 kişi və 13 qadın). 51 hərəkətsiz 12 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 20 nəfər təqaüdçü, 19 nəfər digər səbəblərə görə hərəkətsizdir.
Burqon
Burqon (fr. Bourgogne, IPA: [buʁ.ɡɔɲ]) — Fransanın şərqində bir bölgədir.
Post hoc ergo propter hoc
Post hoc ergo propter hoc (Latın dilindən tərcümədə: "bundan sonra, deməli buna görə") — məzmunu "X hadisəsindən sonra Y baş verirsə, deməli X hadisəsi Y hadisəsinə səbəb olur" olan qeyri-formal məntiqi səhv. Bu, adətən post hoc səhvi olaraq qısaldılır. Aydın olmayan səbəb müxtəlifliyi olan bu məntiqi səhv cum hoc ergo propter hoc ("bununla, deməli buna görə") səhvindən azca fərqlidir, hansı ki, ardıcılıq və ya xronoloji olaraq baş vermiş iki hadisə əhəmiyyətsiz və ya naməlumdur. Post hoc olduqca qaçınılmaz bir səhvdir, çünki korrelyasiya səbəb əlaqəsi hissi yaradır. Bu səhv nəticənin potensial səbəbkarı olan və qeyd edilən əlaqənin mövcud olmadığını sübut edə biləcək digər amillər əvəzinə, yalnız və yalnız hadisələrin gerçəkləşmə ardıcıllığından alınan nəticəyə əsaslanır. Bu səhvə sadə bir nümunə "xoruz günəşin doğmasından əvvəl banlayır, deməli xoruz günəşin doğmasına səbəb olur"dur. post hoc səhvinin forması belədir: A baş verir, bundan sonra B baş verir. Deməli, A-nın səbəbi B-dir. B arzuolunmaz bir şeydirsə, bu nümunə antesedentin inkarı formal məntiqi səhvi ilə kombinasiya edilir. Beləliklə, bu fərz edilir: A-dan yayınmaq B-nin qarşısını alır.
Elson Breçtefeld
Elson Breçtefeld (d. 2 mart 1994) — Naurunu təmsil edən ağır atlet. Elson Breçtefeld Naurunu 2016-cı ildə Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Elson Breçtefeld birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində qatıldı. XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında Breçtefeld birdən qaldıramda 98 kiloqram, təkanla qaldırmada isə 125 kiloqram nəticə göstərdi. Ümumi yekunda isə 223 kiloqram nəticə ilə Elson Breçtefeld 15-ci yeri tutdu.
Elton Con
Elton Con (ing. Sir Elton Hercules John və ya doğum adıyla ing. Reginald Kenneth Dwight; 25 mart 1947[…]) — ingilis pop/rok müğənnisi, bəstəkar, pianoçu. Dünyanın ən məşhur musiqiçilərindən biri olan Elton Conun XX əsrin 70-ci illərindən bu günə qədər bütün dünyada 450 milyondan çox albomu satılıb. Onun sinqllarının nüsxələri 190 milyondan artıq nüsxəylə yayılıb. Eltonun Şahzadə Diananın xatirəsinə yenidən yazdığı hit mahnısı "Candle in the Wind" hələ də ABŞ və Britaniya çartları tarixində ən çox satılmış mahnı olaraq qalmağa davam edir. Con bu günə kimi, musiqidəki uğurlarına görə 5 dəfə Qremmi mükafatına, o cümlədən, "Yaşayan Əfsanə" mükafatına layiq görülüb. Kinolar üçün yazdığı mahnılar sayəsində namizəd olduğu üç Oskarın birini qazanıb. Rolling Stone jurnalının 2004-cü ildə hazırladığı siyahıda Elton, musiqidə ən çox iz qoymuş 50 sənətkardan biri seçildi. Geniş xeyriyyə fəaliyyəti olan Conun həm musiqidəki, həm də xeyriyyə sahəsindəki fəaliyyətlərinə görə, 1998-ci ildə Kraliça ikinci Elizabeth ona cəngavərlik titulu verdi.
Elton Hüseynəliyev
Elton Hüseynəliyev (tam adı: Elton Əşrəf oğlu Hüseynəliyev; 6 avqust 1983, Sumqayıt) — azərbaycanlı müğənni, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti, Gəncə Dövlət Filarmoniyasının və Azərbaycan Televiziyasının solisti. == Həyatı == Hüseynəliyev Elton Əşrəf oğlu 6 avqust 1983-cü ildə Azərbaycan SSR-in Sumqayıt şəhərində anadan olub. 1990-cı ildə Sumqayıt şəhər 17 saylı məktəbdə orta təhsil almağa başlayıb. 2001-ci ildə həmin məktəbi bitirib və həmin il Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Musiqi sənəti fakültəsində Solo oxuma ixtisası üzrə ali təhsil almağa başlayıb. Müəllimləri əməkdar artistlər Nuriyyə Hüseynova və Teymur Əmrah olub. 1997-ci ildə Respublika Gənclik Estrada Müsabiqəsinin laureatı olub. Müsabiqənin finalı Bakı Respublika Sarayında (indiki Heydər Əliyev Sarayı) keçirilmiş və finalda o dövrdəki Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev də iştirak edib. 2005-ci ildə "AzəriStar" Respublika Televizya Müsabiqəsinin laureatı olub. 2006-cı ildə azərbaycanlı prodüser Tamilla Hüseynəliyeva ilə ailə həyatı qurub, Nuray və Məryəm adlı iki qızı var. 2008-ci ildə Türkiyədə keçirilən Popstar Alaturka müsabiqəsində fəxri qonaq kimi iştrak edib.
Elton Meyo
Elton Meyo (26 dekabr 1880[…], Adelaida – 7 sentyabr 1949[…], Qilford[d]) — Əslən Avstarilayadan olan Amerikan sosioloqdur. Xotorn eksperimentləri onun adı ilə bağlıdır. == İstinadlar == == Mənbə == Ə. S. Bayramov, Ə. Ə. Əlizadə, Sosial Psixologiya. Bakı.
Elton Mirzəyev
Mirzəyev Elton Vüqar oğlu (2 yanvar 1997, Minbaşı, Sabirabad rayonu – 30 oktyabr 2020, Qubadlı rayonu) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi == Həyatı == 2 yanvar 1997-ci ildə Minbaşı kəndində dünyaya gəlmişdir.2014-cü ildə Sabirabad rayonu Qarağac kənd tam orta məktəbini bitirmişdir. == Döyüş yolu == 2015-ci ilin yanvarında Sabirabad rayon Hərbi Komissarlığından həqiqi hərbi xidmətə çağırılmışdır. Vətənə ilk borcunu verməyə yollanır. O, Bakı piyada qoşunlarına aid "N"saylı hərbi hissədə xidmət edib. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra kəndlərinə dönür, lakin , alçaq ermənilərin Tovuz cəbhəsi istiqamətində dinc əhaliyə qarşı etdiyi basqınlar onu dinc buraxmır. Sabirabad rayonu Hərbi Komissarlığına gedərək könüllü olaraq döyüşə getmək istədiyini bildirib. İkinci Qarabağ müharibəsi başlanan zaman Elton könüllü olaraq qeydiyyatdan keçdiyi üçün səfərbərliyə alınıb. Elton 29 sentyabr 2020-ci ildə döyüşə yollanıb. Elton Vüqar oğlu Ağcabədi zonasında qısa təlimlərdən sonra Cəbrayıl və Qubadlı istiqamətində gedən ağır döyüşlərə qatılıb. O, Qubadlı uğrunda gedən ağır döyüşlərin birində ayağından yaralansa da geri çəkilməyib mübarizəsini davam etdirib.
Elton Məmmədov
Elton Arzuman oğlu Məmmədov (18 dekabr 1954, Qazıqumlaq, Ucar rayonu) —Azərbaycan Milli Məclisinin II, III və IV çağırış deputatı, AzTU-nun strateji inkişaf üzrə sabiq prorektoru, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Yüksək Texnologiyalar Parkının sabiq direktoru, AMEA İşlər İdarəsinin müdiri, == Həyatı == Məmmədov Elton Arzuman oğlu 18 dekabr 1954-cü ildə Ucar rayonunun Qazıqumlaq kəndində ziyalı ailəsində anadan olub. 1972-ci ildə Qazıqumlaq kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra Bakı Energetika Texnikomuna daxil olmuş, 1973–1975-ci illərdə ordu sıralarında xidmət etdikdən sonra təhsilini davam etdirib. Elton Məmmədov Texnikomu və Komsomol Məktəbini fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin kadr siyasətinə uyğun olaraq, 1979-cu ildə gənc və perspektivli mütəxəssis kimi təyinatla Rusiya Federasiyasının Tomsk şəhərinə göndərilib və orada əmək fəaliyyətinə başlayıb. Tomsk İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun Mexanika fakültəsində təhsil alaraq "mühəndis-mexanik" ixtisasına yiyələnib. Təhsiili ilə barəbar Tomsk şəhərinin ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak etmiş, Komsomol, partiya, həmkarlar, xalq nəzarəti ictimai təşkilatlarına rəhbərlik etmişdir. Bu fəaliyyətinə görə 2004-cü ildə "Tomsk şəhərinin fəxri sakini" adına layiq görülüb, 2006-cı ildə isə təhsil aldığı Tomsk Dövlət İnşaat Arxitektorları Universitetinin fəxri professoru seçilib, 04 iyul 2019-cu ildə Fəxri məzun adına layiq görülmüş, Universitet həyatında fəal iştirakına görə Universitetə dəvət edilərək fəxri adlar və medallarla təltif edilib, həmçinin əmək fəaliyyətində fərqlədiyinə görə Vilayət Partiya Komitəsinin və Vilayət Həmkarlar Komitəsinin əmək kollektivinin fəxri üzvü, qızıl döş nişanı və pul mükafatı ilə təltif edilmişdir. 1989-cu ildən vətənə geri dönərək müəyyən təşkilatlarda və müəssisələrdə müxtəlif rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır. Hal-hazırda AzTU-nun "Nəqliyyat logistikası və hərəkətin təhlükəsizliyi" kafedrasında professor vəzifəsində fəaliyyət göstərir. 23 iyun 2020-ci ildə "Türk Dünyası Araştırmaları Uluslararası İlimler Akademisinin" Akademiki, həqiqi üzvü seçilib Həmin ildə Almaniyanın Hannover şəhərində fəaliyyət göstərən Avropa Akademikyasının akademiki, həqiqi üzvü seçilib === Ailəsi === Azərbaycan Respublikasının sabiq nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun qardaşı və Ucar Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Mənsur Məmmədovun dayısıdır. == Siyasi-ictimai fəaliyyəti == 2000–2005-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin İkinci çağırış 89 saylı Ucar seçki dairəsindən,2005–2010-cu illərdə 91 saylı Üçüncü çağırış Ucar seçki dairəsindən və 2010–2015-ci illərdə Dördüncü çağırış Ucar 91 saylı seçki dairəsindən deputat seçilmiş və Milli Məclisdəki fəaliyyəti illəridnə Milli Məclisin Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya komissiyasnın üzvü daha sonra həmin komitənin sədr müavini, MDB Parlamentlərarası Assambleyasının Aqrar siyasət, təbii ehtiyatlar və ekologiya məsələləri daimi komissiyasının sədr müavini kimi səmərəli fəaliyyətimə görə "Содружество" (Əməkdaşlıq) ordeni, GUAM Parlament Assambleyası və Baltik Assambleyası arasında əməkdaşlığın inkişafında xidmətlərinə görə Baltik Assambleyasının medalı, GUAM-ın Parlamentlərarası Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri, Assambleyanın İqtisadi və maliyyə məsələləri komitəsinin sədri, eyni zamanda Azərbaycan-İsveç parlamentlərarası əlaqələr üzrə dostluq qrupunun rəhbəri, Azərbaycan-Bolqarıstan, Azərbaycan-İsveçrə, Azərbaycan-Misir, Azərbaycan-Rusiya parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi və dostluq qruplarının üzvü olub.
Elton Quliyev
Elton Quliyev (28 fevral 1956, Ağdam – 16 dekabr 2015, Bakı) — Azərbaycanlı vəkil. == Həyatı == Elton Quliyev 1956-cı il fevralın 28-də Ağdam şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Atası Rasim Quliyev Şuşada papaqçı ailəsindən, anası Kübra xanım isə Şuşa bəylərinin nəslindən gəlirdi. Rasim Quliyev İkinci Dünya müharibəsində iştirak etmiş və müharibədən sonra Ağdamda işləməyə başlamışdı. Elton Quliyev də bu şəhərdə dünyaya gəldi. O, 1962–63-cü illərdə Ağdam şəhər 1 saylı orta məktəbdə, 1963–1972-ci illərdə Bakı şəhərinin 190 saylı orta məktəbində təhsil alıb. 1972-ci ildə S. M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinin əyani şöbəsinə daxil oldu. Burada sonrakı həyatında yaxın dostuna çevrilən İsaxan Aşurovla tanış oldu. 1977-ci ildə həmin fakültəni bitirdikdən sonra təyinatla daxili işlər orqanlarına işə götürülmüşdür. 1977–1991-ci illərdə Bakı şəhər Daxili işlər idarəsində və Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyində müstəntiq, baş müstəntiq, İstintaq bölməsinin rəisi, istintaq idarəsinin rəis müavini vəzifələrində çalışmışdır.
Elton Qəmbərli
Elton Qənbərli
Elton gölü
Elton gölü (rus. Эльтон) — Xəzəryanı ovalıqda yerləşən axarsız, şorsulu göl. Göl inzibati baxımından Rusiyanın Volqoqrad vilayəti, Pallasovski rayonu, Elton kənd inzibati vahidliyində, Qazaxıstan sərhəddindən bir qədər aralıda yerləşir. Vilayətin ən böyük, Avropanın isə minerallaşma həddinə görə ən böyük gölü. Gölün olduqca əhəmiyyətli xüssusiyyəti vardır. Belə ki, köçəri quşlar, əsasəndə sahildəyişənlər və durnalar təyinat nöqtəsinə gedərkən müəyyən müddətə bu göldə fasilə verməli olurlar Böyük ehtimalla gölün adı monqol dilində olan «Altın-Nor» (qızılı dib) sözündən əmələ gəlmişdir. == Ümumi təsviri == Göl Xəzəryanı ovalığın şimal-qərbində böyük duzlu qübbələr arasında bir çökəklikdə yerləşir. Sahəsi — 152 km², dairəvi quruluşa sahibdir. Hövzəsinin sahədi 1640 km²-dir. Dərinliyi — 5—7 sm; yazda isə 1,5 metrə çatır.
Elton İbrahimov
İbrahimov Elton Nazim oğlu — Azərbaycanda "Eurovision - 2012" milli seçimin finalçısı, ikinci yer tutdu. Gənc müğənni, musiqiçi, rəqqas. == Həyatı == Elton İbrahimov 3 noyabr 1994-cü ildə Rusiyada, Novosibirsk şəhərində anadan olub. Orada 73 saylı orta məktəbi bitirib. 6 yaşından etibarən "Antares" klubunda idman bal rəqsləri ilə məşğul olmuşdur. Rusiyada keçirilmiş çox sayli müsabiqələrə qatılmış, 100-den cox mükafat qazanmışdır. 8 yaşından "Sintez" pop sənəti studiyasında ifaçılıqla məşğul olmuşdur. Novosibirsk 3 saylı musiqi məktəbini bitirib, gitar və pianoda ifa edir. 2006-cı ildə "Action" adlı qrupda çalışmış və bu qrup beynəlxalq müsabiqələrdə iki dəfə əsas mükafatın sahibi olmuşdur. 2012-ci ildə yerli səs müsabiqəsi olan "Qızıl Not" yarışmasının qalibi olmuşdur.
ARGİN
Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasında idman və gəncliyin inkişafı ilə bağlı fəaliyyət gösətərən Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin nəzdində hökumət təşkilatı. == Tarixi == Müstəqillik dövründə ilk dəfə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 iyul 1994-cü il tarixli, 179 saylı fərmanı və Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 26 iyul 1994-cü il tarixli, 861 saylı qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi yaradılmışdır. Nazirlik bu adla 2-ci dəfə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 yanvar 2006-cı il tarixli, 539 saylı fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyinin əsasında yaradılmışdır.
Elgün
Elgün — ad. Elgün Camal Elgün Xanoğlanlı Elgün Səfərov Elgün Quliyev Elgün Quliyev (əsgər, 1992) — Vətən müharibəsi şəhidi. Elgün Quliyev (əsgər, 2000) — Vətən müharibəsi şəhidi.
Eqlön
Eqlön (fr.
Çervon
Çervon (rus. черво́нец) rusca xarici və yerli böyük qızıl sikkələrin ənənəvi adıdlr. İlk olaraq bu qızıl sikkə nominalsız 3,3—3,5 qram çəkidə olmuşdur və dəyəri müxtəlif dövrlərdə 2—3,5 gümüş rus manatına bərabət idi. İlk rus çervonu XV əsrdə – rus çarı III İvanın dövründə, istehsal edilmiş və dövriyyəyə buraxılmışdır. Həmin vaxtlarda istənilən böyük qızıl sikkəni, imperialları və yarım imperialları “çervon” adlandırırdılar. XX əsrin əvvəllərindən etibarən isə on manatlıq rus əskinazları (həm də qrivna, avro və s.) bəzən çervon adlanmışdır. Нумизматический словарь (4-е изд.). Львов: Высшая школа. Автор: Зварич В.В. 1980. Словарь нумизмата (2-е изд., перераб.
Əfqan
Əfqanıstan İslam Respublikasının Mərkəzi Statistika Təşkilatının məlumatlarına əsasən 2012 – ci ilin əvvəlinə ölkə əhalisinin cəmi sayının 25,500,100 (2011 – ci ilin əvvəlinə 24,485,600) nəfər olduğu ehtimal edilir . Ölkə əhalisinin milli tərkibini təşkil edən etnik qruplar : puştunlar, taciklər, həzaralar, özbəklər, türkmənlər, aymaqlar, bəluclar, qızılbaşlar, nuristanlılar, paşayilər və sairədir. Böyük Sovet Ensiklopediyasının II nəşri, III cildinin (1950-ci ildə çap edilib), 494-cü səhifəsində yazılıb: Əfqanıstanda indiyə qədər bütün ölkəni əhatə edən və nəticələri şübhə doğurmayan siyahıya alma aparılmadığından onun əhalisinin etnik tərkibi haqqında dəqiq məlumatlar yoxdur , bütün rəqəmlər müxtəlif mənbələrin qeyri-rəsmi təxmininə əsaslanır . Pan-İranizm ideyasını bəyənən və ona felən dəstək verən Avropanın "müstəqil sosial təşkilatları" İranda olduğu kimi Əfqanıstanda da Türk kökənli əhalinin sayını öz rəsmi məlumatlarında süni şəkildə azaldırlar . Əksər qərb mənbələrinə əsasən Əfqanıstanda Türk kökənli xalqlar ölkə əhalisinin təxminən 12%-ni təşkil edirlər (özbəklər-9% , türkmənlər-3%) . Ancaq Əfqanıstandakı Türk mənşəli etnik qrupların (əsasən Özbək və Türkmən) liderlərinin iddialarına əsasən həzaralar və çahar aymaqlar daxil edilmədən bütün Türk əsilli xalqlar Əfqanıstan əhalisi içində təxminən 35%-lik paya sahibdirlər (19% – özbəklər, 13% – türkmənlər , 3% – qızılbaşlar , qırğızlar , tatarlar , qaraqalpaqlar , qazaxlar) . Əfqanıstanda Türk toplumunu özbəklər , türkmənlər , qızılbaşlar , qırğızlar , qaraqalpaqlar , qazaxlar , tatarlar əmələ gətirirlər . Özbəklər – Əfqanıstanda puştun və taciklərdən sonra üçüncü ən böyük etnik qrupdurlar . sayları 4,000,000 nəfərdən çoxdur . Türkmənlər – sayları 900,000 nəfərdən çoxdur (bəzi təxminlərə görə 3,000,000 nəfərdir) .