Поиск по словарям.

Faren (fr. Fareins) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Sen-Trivyo-syur-Muanyan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres. INSEE kodu — 01157. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 370 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 30 km şimal-şərqdə və Burk-an-Bres şəhərindən 45 km cənub-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 2137 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 1535 nəfər (15-64 yaş) arasında 1007 nəfər iqtisadi fəal, 349 fəaliyyətsiz (fəaliyyət göstərici 74.3%, 1999-cu ildə 75.4%) idi. 1007 fəal sakindən 953 nəfər (505 kişi və 448 qadın) işləyir, 54 nəfər işsizdir (22 kişi və 32 qadın).

== Fransa şəhərləri ==

Fransız ədəbiyyatı (fr. Littérature française) – Fransız şair və yazıçıların Fransa mədəniyyətinə, eləcə də dünya mədəniyyətinə bəxş etdikləri ədəbi-mədəni fikrin ən yaxşı nümunələri.

Əhalinin 94%-ni fransızlar, 5%-ni portuqallar, əlcəzairlilər, italyanlar, mərakeşlilər, türklər təşkil edir.

Kaşan (fr. Cachan) — Fransada kommuna, Parisdən 6,7 km cənubda, l’Ai-le-Roz dairəsində və eyniadlı kantonda yerləşir. Burada Kaşan Ali normal məktəbi yerləşir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Kaşan (Fransa) ilə əlaqəli mediafayllar var.

Kommuna (fr. commune — «icma») — Fransanın inzibati-ərazi bölünməsinin beşinci səviyyəsinin vahidi; kənd sakinləri icması. Digər ölkələrdə fransız kommunası bələdiyyələrə, parislərə və daha çoxuna cavab verir. Kommunalar ölkənin ən aşağı struktur səviyyəsini təmsil edirlər (özləri, bələdiyyə bölgələrinə bölünən Paris, Marsel və Lion şəhərləri istisna olmaqla). Orta əsrlərdən onlar Fransanın ən qədim inzibati vahidləridir (bundan sonra Fransada təxminən 60 min idi). Kommunalar 1789-cu ildə yaradılmış və 5 aprel 1884-cü il tarixli qanuna əsasən muxtariyyət qazanmışdır. Hər bir kommunada bələdiyyə başçısı və bələdiyyə məclisi mövcuddur; onlar əhalisindən asılı olmayaraq bütün kommunalarda səlahiyyətləri eynidır. 2015-ci ilin əvvəlində Fransada 36658 kommuna, o cümlədən metropolitədə 36.529 və xarici ərazilərdə 129 hesablanmışdır. Metropoldakı kommunaların orta sahəsi 14,88 km², ortalama orta dəyər isə 10,73 km². Kommunaların ortalama əhalisi 380 nəfərdir.

Laqran (fr. Lagrand, oks. Lagrand) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Alplar. Kommunanın dairəsi — Qap. Orpyer kantonuna daxildir. INSEE kodu — 05069. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 280 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 156 nəfər (15-64 yaş) arasında 114 nəfər iqtisadi fəal, 42 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73.1%, 1999-cu ildə bu 68.6%). Fəal olan 114 nəfərdən 103 nəfər (56 kişi və 47 qadın) işləyir, 11 nəfər işsizdir (3 kişi və 8 qadın).

Lay (fr. Laye, oks. L'Aja) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Alplar. Kommunanın dairəsi — Qap. Sen-Bonne-an-Şansor kantonuna daxildir. INSEE kodu — 05072. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 231 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 163 nəfər (15-64 yaş) arasında 112 nəfər iqtisadi fəal, 51 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,7%, 1999-cu ildə 77.3%). Aktiv olan 112 nəfərdən 107 nəfər (59 kişi və 48 qadın) işləyir, 5 nəfər işsizdir (2 kişi və 3 qadın).

Fransa Respublikası (fr. République Française), yaxud qısaca Fransa, köhnə mənbələrdə Firəngistan — Qərbi Avropada dövlət. O, Belçika, Lüksemburq, Almaniya, İsveçrə, İtaliya, Monako, Andorra və İspaniya ilə həmsərhəddir. Fransa Avropa İttifaqının qurucu üzvüdür. Rusiya və Ukraynadan sonra ərazicə Avropanın ən böyük 3-cü ölkəsidir. Avropa qitəsinin qədim dövlətlərindən sayılır. Kontinental Fransa cənubda Aralıq dənizindən şimalda La-Manş və Şimal dənizinə, şərqdə Reyn çayından qərbdə Atlantik okeanına qədər uzanan torpaqlarda yerləşir. Fransızlar torpaqlarının formasına görə ölkələrini altıbucaqlı (fransızca: L'Héxagone, "l'e-gza-gon" kimi oxunur) adlandırırlar. Fransa idarəetmədə yarı prezident sistemi olan unitar dövlətdir. Ölkənin əsas prinsipləri və idealları İnsan və Vətəndaş Hüquqları Bəyannaməsində izah edilir.

Fransa frankı (Fransızca: franc français) Fransada işlədilən qədim pul vahididir. Fransa frankı ₣ və ya F hərifi ilə işarə edilir. 2002-ci ildə Fransa pul vahidinin avroya dəyişməsilə istifadəsi dayandırılmışdır. Fransa ilə yanaşı Andorra, Monako və Fransız Polinezyasında da istifadə olunub. Fransız frankı dünyada rezerv pul olaraq işlədilirdi. ABŞ dolları, Alman markı, İngilis sterlinqi və Yapon Yeninindən sonra 5-ci yeri tuturdu.

Fransa Akademiyası (fransızca:Académie française) - fransız dilinin və ədəbiyyatının tədqiqatı ilə məşğul olan elmi quruluş. == Yaranma tarixi == Kardinal Rişelyenin 29 yanvar 1635-ci il tarixli fərmanı əsasında yaradılmışdır. == Üzvlük == Akademiya 40 üzvdən ibarətdir. Bunlar əsasən fransız dilinin inkişafında və tanınmasında böyük xidmətləri olan yazıçı, şair, filosof, tarixşünas, alim, tənqidçi, dövlət xadimləri və s. arasından seçilir. Akademiyaya üzvlük ömürlükdür.

Direktoriya, Fransa Direktoriyası (fr. Directoire exécutif, französisch Le Directoire; 26 oktyabr 1795-24 dekabr 1799) Fransa inqilabından sonra Milli Konvent tərəfindən 1795-ci ildə qəbul edilmiş konstitusiyaya əsasən idarəetmə forması, beş nəfərdən ibarət (fr. membres du Directoire) icraedici orqan (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bənd 132). Direktoriya üzvülüyünə namizəd Beşyüzlər Şurası (fr. Conseil des Cinq-Cents) tərəfindən irəli sürülür və Ansionlar Şurası (fr. Le Conseil des Anciens Ağsaqqallar Şurası) tərəfindən 5 il müddətinə təkrar seçilməmək şərti ilə seçilir (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bəndlər 132, 133, 137 və 138) Direktoriya üzvü 40 yaşından yuxarı, Direktoriya üzvülərindən qohumu olmamaq şərti ilə, Qanunverici Korpusun üzvüləri və nazirlərdən seçilir (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bəndlər 135, 136, 139). Hər bir Direktoriya üzvü İcraedici Direktoriyanın prezidenti (fr. président du Directoire) olub (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bənd 141), eyni zamanda İcraedici Direktoriyanın katibi (fr. secrétaire du Directoire) seçilir (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bənd 143). Direktoriya iclaslarını Qanunverici Korpusda keçirir (Fransa Respublikası Konstitusiyası 1795, bənd 171).

"Fransa Hərəkatı" (fr. Action française [AF]) — Fransada burbonların Orlean qolunu dəstəkləyən milliyətçi və monarxist siyasi təşkilat. Üçüncü Fransa Respublikası dövründə populyar idi. 8 aprel 1898-ci ildə Henri Vojua və Moris Püjo seçkilərdə iştirak etmək məqsədilə "Fransa Hərəkatı Komitəsi"ni yaratmışdılar. Seçkilərdəki məğlubiyyətdən sonra, 19 dekabr 1898-ci ildə Moris Pujo "L'Eclair" qəzetində fransızlara müraciətlə "Fransa Hərəkatı" başlıqlı məqalə dərc etmişdir.

Fransa Konstitusiyası — Fransa Respublikası' nın əsas qanunu. == Tarixi == Ölkədə ilk dəfə 3 sentyabr 1791-ci il Fransa inqilabı zamanı konstitusiya qəbul edildi. Yakobin diktaturası altında birinci ilin konstitusiyası qəbul edildi, ancaq qüvvəyə minmədi. Direktoriyanın rejimi III ilin konstitusiyası ilə qurulmuşdur. Napoleon hakimiyyətə gəldikdən sonra VIII Konstitusiya qəbul edildi. Ömürlük konsulluq rejimi X illik Konstitusiya, Birinci imperiya - XII il Konstitusiyası ilə quruldu. Bərpa edildikdən sonra 1814-cü il Nizamnaməsi qəbul edildi. Yüz gün ərzində Napoleon alternativ bir nizamnaməni təsdiqlədi. İyul monarxiyası 1830-cu il Nizamnaməsinə əsasən quruldu. 1848-ci il inqilabı nəticəsində İkinci Cümhuriyyət Konstitusiyası qəbul edildi, qısa müddətdə 1852-ci il Konstitusiyası ilə əvəz edildi.

Fransız Polineziyası (fr. Polynésie française, taiti Pōrīnetia farāni) — Fransanın dənizaşırı kollektivliyi və təsisçi ölkəsi cənubi Sakit okeanın mərkəzində yerləşir. Qərbdən — Kuk Adaları suları ilə, şimal-qərbdən — Kiribati Respublikası ilə, şimaldan, şərqdən və cənubdan — neytral Sakit okean suları ilə, cənub-şərqdən — Pitkern suları ilə həmsərhəddir. Buraya arxipelaqlar daxildir: Cəmiyyət adaları, Tuamotu adaları, Markiz adaları, Tubuai adaları, Tuamotunun yaxınlığında olan Qambye adalarını ayrıca ayırır, əslində Tuamotunun ayrı bir hissəsi. Ümumi sahəsi — 4,167 km², əhalisi — 281 674 nəfərdir (2017-ci ildə təxmin edildiyi kimi). Siyasi və inzibati mərkəz Taiti adasındakı Papeete şəhəridir (Fransız Polineziyasının ən böyük adası, 1 min km²). Fransız Ali Komissarlığı tərəfindən idarə olunur. Yerli hakimiyyət orqanları — Nazirlər Şurası və ərazi məclisi. == Etimologiyası == Dənizaşırı kollektivliyin ilk sözü Fransaya aid olmaq deməkdir. İkinci söz, yarısını tutduğu Sakit okean bölgəsindən gəlir.

Fransa Prezidenti və ya rəsmi olaraq Fransa Respublikasının Prezidenti (fr. Président de la République Française) — fransızların seçdikləri dövlət başçısı. Fransanın beş respublikasından dördünün dövlət başçısı kimi prezidentləri olub. Fransa konstitusiyasının hər nəşrində prezidentlərin səlahiyyətləri, rol və vəzifələri və Fransa hökuməti ilə münasibətləri fərqlinir. 1965-ci ildən etibarən respublika prezidentinin seçilməsi birbaşa və ümumxalq olmuşdur (qanun 1962-ci ildə dəyişdirilmişdir).2002-ci ilə qədər (qanuna 2000-ci ildə düzəliş edildi), prezidentlik müddəti 7 il (fr. septennat), sonra 5 il (fr. quinquennat) edilmişdir. 2008-ci ilin mayında dövlət başçısının təklifi ilə hakimiyyət institutlarının islahatı komissiyası prezident səlahiyyətlərinin müddətinin konstitusiya dəyişiklikləri sayına məhdudlaşdırılması barədə nota daxil etdi. Qanunun yeni variantında dəyişiklik aşağıdakı kimidir: "Heç kim ardıcıl olaraq iki dəfədən çox prezident vəzifəsinə seçilə bilməz." Hal-hazırda, Respublika Prezidenti, 14 may 2017-ci il tarixindən etibarən beş illik müddətə vəzifəyə başlayan, Fransa Respublikasının 25-ci prezidenti və 24-cü prezidenti Fransua Ollandın ardınca gələn Emmanuel Makrondur. Prezident iqamətgahı - Parisdəki Yelisey sarayıdır.

Fransa Qvianası — Cənubi Amerikanın şimal-şərqində, Atlantik okeanı sahilində yerləşmiş Fransanın dənizaşırı departamenti, ölkənin 26 region arasında yeganə dənizaşırı regiondur. Paytaxtı Kayennadır. Surinam və Braziliya ilə həmsərhəddir. Sahəsi 83,534 km², əhali 202 min adam (2006-cı ildə). Beynəlxalq aeroport (Kayenna-Roşambo aeroportu) və kosmodrom (Kuru kosmodromu) var. == Coğrafiyası == Cənubi Amerikanın şimal-şərq hissəsındə Atlantik okeanı sahilində Fransanın əmlakı yerləşir. Sahəsinə görə Fransız Qviananı Portuqaliya kimi Avropa ölkəsi ilə bərabər saymaq olar, lakin əhalisinin sayına görə o, Portuqaliya əhalisinin sayından 100 dəfə azdır. Şimalda Qviana Atlantik okeanına çıxır, onun sahili 320 km məsafədə qərbdən şərqə tərəf uzanır. Braziliyadan ölkəni şərqdə Oyapoki çayı, cənubda isə Tuluk-Umak dağ silsiləsi ayırır; qərbdə Surinam ilə sərhəd Maroni çayı sahili ilə keçir. Ölkənin sahili-ovalıq və bataqlıqdan ibarətdir.

Fransa Respublikası (fr. République Française), yaxud qısaca Fransa, köhnə mənbələrdə Firəngistan — Qərbi Avropada dövlət. O, Belçika, Lüksemburq, Almaniya, İsveçrə, İtaliya, Monako, Andorra və İspaniya ilə həmsərhəddir. Fransa Avropa İttifaqının qurucu üzvüdür. Rusiya və Ukraynadan sonra ərazicə Avropanın ən böyük 3-cü ölkəsidir. Avropa qitəsinin qədim dövlətlərindən sayılır. Kontinental Fransa cənubda Aralıq dənizindən şimalda La-Manş və Şimal dənizinə, şərqdə Reyn çayından qərbdə Atlantik okeanına qədər uzanan torpaqlarda yerləşir. Fransızlar torpaqlarının formasına görə ölkələrini altıbucaqlı (fransızca: L'Héxagone, "l'e-gza-gon" kimi oxunur) adlandırırlar. Fransa idarəetmədə yarı prezident sistemi olan unitar dövlətdir. Ölkənin əsas prinsipləri və idealları İnsan və Vətəndaş Hüquqları Bəyannaməsində izah edilir.

Fransa Sudanı (fr. Soudan français; ərəb. السودان الفرنسي, as-Sūdān al-Faransī‎) — Qərbi Afrikada keçmiş Fransa müstəmləkəsi, Qərbi Sudan bölgəsinin bir hissəsi. Niger və Seneqal çaylarının yuxarı və orta axını boyunca ərazi olmuş, indi Mali dövlətinin ərazisini əhatə etmişdir. == Tarixi == 9 sentyabr 1880-ci ildə Niger və Seneqal çaylarının yuxarı və orta axınında yerləşən Fransa mülkləri əsasında Yuxarı Seneqal müstəmləkəsi yaradılmışdır. 18 avqust 1890-cı ildə bura Fransa Sudanı ərazisi adlandırılmışdır. Onun paytaxtı Kayes olmuşdur. 11 oktyabr 1899-cu ildə Fransa Sudanı bölünmüşdür. 11 cənub əyaləti Fransa Qvineyası, Kot-d'İvuar və Dahomeya müstəmləkələrinə verilmişdir. Növbəti il 2 əyalət geri verilmişdir.

Fransa aeroklubu – aerokosmik sahəsinin müxtəlif aspektləri ilə məşğul olan dünya miqyasında bir qurum. O, 1898-ci ildə təsis edilib və dünyanın ən qədim qurumudur. Akademiklər, məhsul istehsalçıları, xidmət təminatçıları və digər qlobal mülki və hərbi aerokosmik mütəxəssislər AeCF-də təmsil olunurlar. Təşkilatın baş qərargahı Parisdə yerləşir.

Fransa azərbaycanlıları — tarixi Azərbaycandan kənarda yaşayan etnik azərbaycanlıların təşkil etdiyi Azərbaycan diasporunun Fransada yaşayan hissəsinin adı. 2012-ci ilə olan məlumata əsasən Fransada 70 min nəfərə yaxın miliyyəti azərbaycanlı olan şəxs yaşayır. Azərbaycanlıların Fransa ilə ilkin təmasları XIX əsrin sonlarına yaxın başlamışdır. Azərbaycan Demokratik Respublikası 1919-cu ildə 100 nəfərə yaxın tələbəni dövlət hesabına təhsil almaq üçün Avropa ölkələrinə, onlardan 42 nəfərini müxtəlif ixtisaslar üçün Fransaya göndərmişdir. Azərbaycan Demokratik Respublikasının SSRİ dönəmində məhdud səviyyədə davam edən əlaqələr Azərbaycanın 1991-ci ildə ikinci dəfə müstəqilliyini əldə etməsinin ardından yenidən inkişaf etməyə başlamışdır. Bu gün azərbaycanlılar əsasən Fransada paytaxt Paris şəhərində, Elzas bölgəsində, Bordo, Marsel və Kann kimi böyük şəhərlərdə yaşamaqdadırlar. == İlkin qarşılıqlı əlaqələr == Fransa ilə Azərbaycan arasında ilkin qarşılıqlı əlaqələrin tarixi XIII əsrə dayanır. Həmin dövrdə müxtəlif fransız səyyahların Azərbaycan və digər qonşu dövlətlərin ərazilərinə səfər məqsədi ilə səyahətlər etmələri məlumdur. Fransiskanlar təriqətindən olan və Fransanın şimalında yerləşən, departamentdən gəlmiş katolik rahib Vilyam Rubrok, 1254-cü ildə Şamaxı şəhərinə gələrək bir müddət burada qalmışdır. Fransız səyyahların Azərbaycana səfər etməkdə əsas başlıca məqsədləri dini missionerlik fəalliyət ilə məşğul olmaq və əsasən həmin zaman mövcud olmuş dövlətlərlə diplomatik-siyasi münsaibətlər yaratmaqdan ibarət idi.

Fransa bayrağı — Fransanın dövlət bayrağı. Qəbul olunması: 1976-cı il İyun. Dizaynı: Jak Lui David. Fransa bayrağının rəngləri: Mavi,Ağ və Qırmızı. Fransa bayrağındakı rənglərin əsas sloqanı Qardaşlıq, Bərabərlik və Azadlıqdır. Mavi rəng: Azadlıq. Ağ rəng: Bərabərlik. Qırmızı rəng: Qardaşlıq.

== Regionların gerbləri ==

Fransa 551.500 km²-lik sahəsilə Türkiyə,Rusiya və Ukraynadan sonra Avropanın dördüncü böyük ölkəsidir. Avropa qitəsinin qərb ucunda, 42°-51° şimal en dairələri arasında kobud şəkildə altıbucaqlını xatırladan bir sahəni tutur. Həm şimaldan cənuba, həm də qərbdən şərqə təxminən 1.000km uzunluğundadır. 3.427km sahil uzunluğuna sahib olan Fransanın Manş Dənizi, Şimal Dənizi, Atlantik Okeanı və Aralıq Dənizinə sahili vardır. Şimal-şərqi başqa, başlıca olaraq çaylar (Reyn), dənizlər və dağlardan (Yura Dağları, Alp dağları,Pireney dağları) ibarət olan təbii sərhədlərlə əhatə olunmuşdur. == Quru sərhədləri == Fransanın Avropadakı ərazilərini əhatə edən Metropoliten, Fransanın ümumi quru sərhədləri 2.889 km uzunluğundadır; İspaniya 623 km Belçika 620 km İsveçrə 573 km İtaliya 488 km Almaniya 451 km Lüksemburq 73 km Andorra 56,6 km Monako 4,4 km Fransanın xaricdən gətirilmiş rayonlarından, Cənubi Amerikada Fransız Guyanasının Braziliyayla 649 km, Surinamla 556 km, Kariblərdəki Sent Martin Hollandiyaya bağlı Sint Maartenlə 10,2 km-lik sərhədi var. == Səth şəkilləri == Fransa geoloji baxımdan üç əsas hissəyə ayrılır: Plato görünüşlü massivləri təşkil edən qoca dağ qalıqları, şimal və qərbdə tortul düzənliklər, cənubi və cənub-şərqi gənc dağlar ilə bunların arasında uzanan dağ düzənliklər.

Fransa departamentləri — Fransanın əsas ərazi idarəsi vahidi və ölkənin bir sıra keçmiş müstəmləkələrinə departament deyilir (fr. départements). Departamentlərin sahəsi 105dən (Paris) 83.000 (Fransa Qvianası) km²-ə qədərdir. Əhalisi 77 min nəfərdən (Lozer) 2,5 milyona qədər dəyişir. Böyük Fransa İnqilabı dövründə departamentlər əlifba sırası ilə rəsmi sayılmışdılar (hal-hazırda əlifba sırasına aid istisnalar mövcuddur). == İdarə == Əsas idarə heyəti Ümumi Şuradır (Conseil Général). Departamentin inzibati mərkəzi prefektura adlanır. == Tarixi == Dövlətin departamentlərə bölünməsi Böyük Fransa İnqilabı dövründə - 1790-cı il yanvarın 4-də təsis edilib, Qurucular Assambleyası vilayətlərin keçmiş bölgüsü yeni, daha səmərəli bir quruluşa çevrildi. Eyni ilin 4 mart tarixində ilk 83 departament yaradıldı. 1810-cu ildə, Fransız imperiyasının ərazisinin genişlənməsi nəticəsində, departamentlərin sayı 83-dən 130-a, Napoleonun 1815-ci ildə məğlubiyyətindən sonra isə 86 oldu.

Ensiklopediya və ya elmlərin, incəsənətin, sənətin izahlı lüğəti (fr. Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers) — Fransada 1751-1780-ci illərdə Deni Didronun və riyazıyatçı Jan Leron Dalamberin təşəbüsü ilə yaradılan, universal arayış sözlüyünün müəllif - tərtiblçilər qrupu. Bu maarifləndirici arayış kitabının nəşrində Jorj-Lui Lekler de Büffon, Volter, Klod Adrian Helvetsi, Pol Anri Holbax, Lui de Jokur, Etyenn Bonno de Kondilyak, Jan Jak Russo, Ann Rober Jak Türqo və bir çox başqa mühəndis, yazıçı və alimlər yaxından iştirak etmişdilər.

Ensiklopediya və ya elmlərin, incəsənətin, sənətin izahlı lüğəti (fr. Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers) — Fransada 1751-1780-ci illərdə Deni Didronun və riyazıyatçı Jan Leron Dalamberin təşəbüsü ilə yaradılan, universal arayış sözlüyünün müəllif - tərtiblçilər qrupu. Bu maarifləndirici arayış kitabının nəşrində Jorj-Lui Lekler de Büffon, Volter, Klod Adrian Helvetsi, Pol Anri Holbax, Lui de Jokur, Etyenn Bonno de Kondilyak, Jan Jak Russo, Ann Rober Jak Türqo və bir çox başqa mühəndis, yazıçı və alimlər yaxından iştirak etmişdilər.

Fransa—Ermənistan münasibətləri — Fransa və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. == Tarixi == 24 fevral 1992-ci ildə ölkələr arasında diplomatik münasibətlər qurulur. 1998-ci ildə Fransa Milli Assambleyasının ölkənin 1915-ci ildəki erməni soyqırımını tanıdığına dair bir qərar qəbul edir. B addım Türkiyənin kəskin etirazına səbəb olur. 2006-cı ildə Fransada Ermənistan ili elan edilir. 2 oktyabr 2009-cu ildə Vigen Çiteçyan Ermənistanın Fransadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri təyin edilir. Fransa Respublikasının Ermənistandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Henri Reynaud 5 noyabr 2010-cu ildə etimadnaməsini Ermənistan Prezidenti Serj Sarkisyana təqdim edir. 1 dekabr 2011-ci ildə Vardan Sirmax Ermənistanın Marseldəki Baş Konsulu təyin edilir. 7 yanvar 2015-ci il tarixində Ermənistan Xarici İşlər naziri Edvard Nalbandyan Charlie Hebdo redaksiyasında baş verən atışma ilə bağlı bir press-reliz yayımladı: “Parisdəki Charlie Hebdo jurnalının ofisində törədilən terror aktını qətiyyətlə pisləyirik” və “ekstremistlərin bu cür dəhşətli hərəkətlərinə heç vaxt haqq qazandırla blməz və beynəlxalq birliyin terrorizmə qarşı mübarizəsində daha geniş həmrəyliyin göstərilməsinin lazım olduğunu bir daha sübut edir”. Ermənistan hökuməti ayrıca "xalqa, dost Fransanın səlahiyyətlilərinə, Charlie Hebdo jurnalının redaksiyasına və qurbanların yaxınlarına başsağlığı və dəstəyi" bildirdi.

== Fransa şəhərləri ==

Futbol üzrə Fransa kuboku 2010/2011 — Futbol üzrə Fransa kubokunun 94-cü mövsümü == İştirakçılar == Turnirdə 7449 komanda iştirak etmişdir. Bunlar peşəkar, yarımpeşəkar və həvəskar komandalar idi. == Qalib == 14 may 2011-ci tarixində keçirilən final oyununda "PSJ"-ni 1:0 hesabı ilə məğlub edən "Lill" komandası turnirin qalibi olmuşdur.

Futbol üzrə Fransa kuboku 2011/2012 — Futbol üzrə Fransa kubokunun 95-ci mövsümü. == İştirakçılar == Turnirdə 7422 komanda iştirak edəcək. Bunlar peşəkar, yarımpeşəkar və həvəskar komandalardır.

Liqa 1 (fr. Championnat de France de football) Fransanın ən yüksək səviyyəli futbol liqası. Bir alt səviyyədəki Liqa 2 ilə birlikdə Liqa də Football Professionnel içində olan iki liqadan biridir. Avqust ayında başlayıb may ayında sona çatan sezonların hər birində 20 komanda mübarizə aparır. Hər komandanın digərləri, biri öz meydanında digəri isə səfərdə olmaq üzrə iki matç keçirdiyi liqa 38 həftə davam edir və cəmdə 380 oyun oynanılır. Mövsüm sonunda son üç sırada qərarlaşan komandalar Liqa 2-yə düşərlər. İlk dövrə iki həftə qalmış bitərkən, ikinci sezon isə yanvar ayının 2-ci həftəsində başlayır. UEFA əmsalları sıralamasında Premyer Liqa, La Liga, Bundesliga və Serie A-dan sonra beşinci sırada yerləşir. == Tarixi == 1930-cu ilə qədər qurulan Fransa Futbol Federasiyası Fransada liqa yaradılmağa təkan verdi. 1932-ci ildə Franas çempionatının yaradılmasına qərar verildi.

Liqa 1 (fr. Championnat de France de football) Fransanın ən yüksək səviyyəli futbol liqası. Bir alt səviyyədəki Liqa 2 ilə birlikdə Liqa də Football Professionnel içində olan iki liqadan biridir. Avqust ayında başlayıb may ayında sona çatan sezonların hər birində 20 komanda mübarizə aparır. Hər komandanın digərləri, biri öz meydanında digəri isə səfərdə olmaq üzrə iki matç keçirdiyi liqa 38 həftə davam edir və cəmdə 380 oyun oynanılır. Mövsüm sonunda son üç sırada qərarlaşan komandalar Liqa 2-yə düşərlər. İlk dövrə iki həftə qalmış bitərkən, ikinci sezon isə yanvar ayının 2-ci həftəsində başlayır. UEFA əmsalları sıralamasında Premyer Liqa, La Liga, Bundesliga və Serie A-dan sonra beşinci sırada yerləşir. == Tarixi == 1930-cu ilə qədər qurulan Fransa Futbol Federasiyası Fransada liqa yaradılmağa təkan verdi. 1932-ci ildə Franas çempionatının yaradılmasına qərar verildi.

Liqa 1 2012/2013 yarandığı gündən Fransa çempionatının 76-cı mövsümüdür.Mövsüm 9 Avqust 2013-cü ildən başlayır və 17 May 2014-cü ildə başa çatıb.PSJ çempion oldu.Əvvəlki illərdə olduğu kimi, Adidas nəzərdə tutulmuş bütün mövsüm boyu rəsmi oyunlar üçün istifadə edilən topu liqa 1 pro ilə modelləşdirmişdir. 7 May,oyununda PSJ Renn-i 2-1 məğlub etmişdir.Guingamp Monako 1-1 olmuşddur. == Mövsümün statistikası == === Qollar === Mövsümün birinci qolu: «Pari Sen-Jermenə»—«Monpele» oununda, Remi Kabellya10-cu dəqiqədə (9 avqust 2012). Mövsümün birinci avtoqolu: «Nant»—«Bastiya» oyununda Jyulen Palmeri, 90+1 dəqiqə (10 avqust 2013). Mövsümün birinci penaltisi:«Valensyen» — «Tuluza» oyununda Maor Melikson, 37 dəqiqə (10 avqust 2013). Mövsümün birinci dublu: «Nitsa» — «Olimpik Lion» oyununda, Aleksandr Lyakazett 69 dəqiqə (10 avqust 2013). Mövsümdə birinci het-trik: «Monako» — «Monpele» oyununda Emmanyuel River, 79 dəqiqə (18 avqust 2013). Mövsümdə ən böyük hesablı qələbə: 5 qol «Tuluza» 0:5 «Renn» (26 oktyabr 2013) «PSJ» 5:0 «Soşo» (7 dekabr 2013) «PSJ» 5:0 «Nant» (19 yanvar 2014) Bir oyunda ən çox vurulan qolların sayı: 8 qol «Loryan» 4:4 «Monpelye» (20 aprel 2014) . «Valansyen» 2:6 «Nant» (20 aprel 2014)) === Qayda pozmaları === Mövsümün birinci sarı kartı: «Pari Sen-Jermen»-nin «Monpeley»-ə qarşı oyununda, Marko Verratti 32-ci dəqiqə (9 avqust 2013). Bir oyun ərzində ən çox verilən sarı kartların sayı: 9 «Ayaçço» 2:1 «Lion» — 5 «Ayaçço» və 4 «Lion» (25 sentyabr 2013) Bir oyun ərzində ən çox verilən qırmızı kartların miqdarı: 2 10 avqust 2013 «Nant» 2:0 «Bastiya» — 1 «Nant» (Veretu Jordanı) və 1 «Bastiya» (Araujo Dall'İnya) 29 sentyabr 2013 «Ayaçço» 1:1 «Monpelye» — 1 «Ayaçço» (Klod Qonsalviş) və 1 «Monpele» (Yassin Djebbur) 26 oktyabr 2013 «Bastiya» 1:0 «Nitsa» — 1 «Bastiya» (Djanni Bruno) və 1 «Nitşe» ( Maman Traore) 2 noyabr 2013 «Soşo» 0:0 «Sent-Etyen» — 1 «Soşo» (Petryu Buma) və 1 «Sent-Etyen» üçün (Kurt Zuma) 4 dekabr 2013 «Genqam» 0:1 «Bordo" — 1 «Genqam» (Klaudio Bovyu) və 1 «Bordo» (Lukas Orban) 4 dekabr 2013 «Monpele» 0:2 «Loryan» — 2 «Monpelye» (Vitorino İlton və Al-Kautari Əbdülhəmid) 8 dekabr 2013 «Tuluza» 1:1 «Monpele» — 1 «Tuluza» (Jonatan Zebina) və 1 «Monpele» ( Daniel Konqre) 11 yanvar 2014 «Bordo» 0:1 «Tuluza» — 1 «Bordo» ( Maksim Pundje) və 1 «Tuluza» (Uroş Spaiç) 22 mart 2014 «Nant» 2:1 «Monpelye» — 2 «Monpelye» (Joris Marvo və Daniel Konqre) 5 aprel 2014 «Tuluza» 1:2 «Lill» — 2 «Lill» (Berya Frank və Pap Suare) 6 aprel 2014 «Valansyen» 1:2 «Lion» — 1 «Valansyen» (Marko da Silva) və 1 «Lion» ( Remi Verkutr) 26 aprel 2014 «Evian» 1:2 «Sent-Etyen» — 2 «Evian» ( Yussuf Sabali və Sedrik Kambon) == Mükafatlar == Fransa peşəkar Milli futbol İttifaqının versiyasına görə Ən yaxşı oyunçu - Zlatan İbrahimoviç («PSJ») Ən yaxşı gənc oyunçu - Marko Verratti («PSJ») İlin qapıçısı - Salvator Siriqu («PSJ») İlin məşqçisi - Remi Qard («Lion») Simvolik yığma Liqa 1 -2013/14 mövsümü: Siriqu — Ore, Tiaqo Silva, Perren, Kurzava — Verratti, Tiaqo Motta, Lakasett, Hames Rodriqes — Kavani,İbrahimoviç.

II Henri (fr. Henri II de France; 31 mart 1519[…], Sen-Jermen-an-Le[d], Fransa krallığı – 10 iyul 1559) — Fransa kralı. 1547–1559-cu illərdə hakimiyyətdə olmuşdur.

IV Filip Gözəl (fr. Philippe IV le Bel, iyun 1268[…], Fontenblo – 29 noyabr 1314, Fontenblo)- Kapetinqlər sülaləsinə məxsus 1285–1314-cü illərdə Fransa kralı. Fransa tarixinin görkəmli nümayəndələrindən biri. == Həyatı == IV Gözəl Filipp 1268-ci ildə Fontebloda anadan olmuşdur. Onun atası III Cəsarətli Filipp, anası Araqonlu İzabella olmuşdur. Bu nikahdan III Cəsarətli Filippin üç oğlu: Lüdovik, Gözəl Filipp və Karl Valua doğulmuşdur. İkinci dəfə o, Sisiliya və Yerusəlim şəhərlərinin kraliçası, Flandrsk qrafinyası Mariya Brabantskayaya evlənmişdi. IV Filippə 17 yaşında ikən Reymsdə tac qoyulur. O, hakimiyyətə atasının Araqoniya üzərinə yürüşü zamanı ölümündən sonra gəlir. IV Filippin hakimiyyəti orta əsrlər Avropasının tarixində ən mühüm dövrlərdən biri olmuşdur.

IV Şarl (fr. Charles IV) və ya Gözəl Şarl (fr. Charles le Bel) (18 may 1294 – 1 fevral 1328, Vensen) — Fransa və Navarra kralı. Oğul varisi olmadan vəfat edən qardaşı V Filippin ölümünün ardından 1322-ci ildə Fransa taxtına çıxan IV Şarl ilk öncə Flandriyada çıxan kəndli üsyanlarıyla məşğul oldu. Ardından 1324-cü ildə Müqəddəs Roma imperatoru olmağa cəhd etdi ancaq bu cəhdi uğursuz nəticələndi. Digər yandan bacısı İzabellanın əri olan İngiltərə kralı II Eduardla münasibətləri pisləşdi. Çünki Akvitaniya hakimi olaraq Fransa kralının vassalı hesab edilən II Eduard bu təbəəliyi qəbul etməkdən imtina edirdi. Nəticədə 1324-cü ildə Akvitaniya bölgəsi 1324-cü ildə fransızlar tərəfindən işğal edildi. Aparılan sülh danışıqları nəticəsində İngiltərə kralı döyüş təzminatı ödəməyi və Fransa kralının təbəəliyini qəbul etdi. Qarşılığında isə Akvitaniya bölgəsinin kiçik bir hissəsi ingilislərə təslim olundu.

IX Lüdovik (fr. Louis IX; 25 aprel 1214 – 25 avqust 1270, Tunis) — Fransa kralı. Kapetinqlər sülaləsindəndir. == Həyatı == 1248-ci ildə Fransa kralı IX Lüdovik öz qardaşları və vassalları ilə birlikdə yeddinci səlib yürüşünə çıxdı. Səlibçilər Damiyetta şəhərini ələ keçirdilər, lakin Mənsuriyyə uğrunda döyüşlərdə kralın qardaşı Robert öldürüldü. Müsəlman ordusu səlibçilərin geriyə yolunu bağladı. Tezliklə xristianların düşərgəsini aclıq və xəstəlik bürüdü. 1250-ci ilin aprelində səlibçilər dəhşətli məğlubiyyətə uğradılar, IX Lüdovik əsir düşdü, Damiyettanı geri qaytarmaq və iri məbləğdə təzminat ödəmək müqabilində azad edildi. Səlibçilərin yaratdığı Antakiya knyazlığı 1268-ci ildə süqut etdi. 1270-ci ildə Fransa kralı IX Lüdovik Tunisdəki müsəlman Həfsi əmirliyinin üzərinə hücuma keçdi.

I Con (fr. Jean Ier) və ya Atasız Con (fr. Jean le Posthume) (15 noyabr 1316, Paris – 20 noyabr 1316, Paris) — Fransa tarixinin ən gənc və ən qısa səltənəti olan Fransa və Navarra kralı. Atası Fransa kralı X Lüdovik hamilə xanımı Klementinayla ilk xanımından dünyaya gələn 4 yaşlı qızı Jannanı geridə qoyaraq 5 iyun 1316-cı ildə vəfat etdi. I Conun dünyaya gəldiyi 1316-cı ilin noyabr ayınadək isə əmisi Uzun Filipp kral naibi olaraq krallığı idarə etdi. 15 noyabr günü doğulan I Con cəmi 5 gün sonra vəfat etdi. Fransa kralı ünvanıyla doğulan yeganə şəxs olması və cəmi 5 gün davam edən səltənətiylə Fransa tarixində iz qoymuşdur. Ölümünün ardından kral naibi olan əmisi Uzun Filipp Reyms şəhərində özünü kral elan etdi. == Mənbə == Carpegna Falconieri, Tommaso di (19 September 2008). The Man Who Believed He Was King of France.

I Henri (fr. Henri Ier) (4 may 1008, Reyms, Fransa krallığı – 4 avqust 1060[…]) — Fransa kralı. == Həyatı == Kapetinqlər sülaləsinin üzvü olan Henri, 1008-ci ildə Reyms şəhərində dünyaya gəldi. Atası Fransa kralı II Robert, anası isə onun üçüncü xanımı Arllı Konstansadır. 1025-ci ildə kiçik qardaşı Robertlə birlikdə atasına qarşı ayaqlandı. Üstəlik bu üsyanda anaları Konstansa da onları dəstəkləyirdi. Bu üsyanın nəticəsində ataları II Robert Henrini ortaq kral olaraq elan etməyə məcbur edildi. 14 may 1027-ci ildə Reyms şəhərində baş tutan tacqoyma mərasimiylə Henri Fransa kralı elan edildi. Ancaq atasının öldüyü və tək monarx olduğu 1031-ci ilədək mühüm heç bir fəaliyyət göstərmədi. Sələfləri kimi onun da səltənətinin ilk illəri taxt mübarizəsiylə keçdi.

Kemper(fr. Quimper)— Fransanın Bretan regionunun rayonlarından biri. Departament — Finister. Superfektura — Kemper. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 310 442 təşkil edir. Əhalinin sıxlığı -141 nəf./km². Sahəsi — 2202 km².

Bransa (fr. Bransat) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Sen-Pursen-syur-Siul kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Mulen. INSEE kodu — 03038. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 513 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == İqtisadiyyatın əsasını şərabçılıq təşkil edir. 2007-ci ildə 343 əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 253 nəfər iqtisadi fəal, 90 nəfər fəaliyyətsiz olmuşdur (fəaliyyət göstərici 73.8%, 1999-cu ildə 75.5%). Fəal olan 253 nəfərdən 223 nəfəri (114 kişi və 109 qadın), 30 nəfəri işsiz (21 kişi və 9 qadın) idi.

Frankeniya (lat. Frankenia) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin frankeniyakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Fransua — ad. Fransua Araqo — fransız astronom və fizik, siyasi xadim. Fransua Fiyon — fransız dövlət və siyasi xadimi. Fransua de Larderel — fransız mühəndisi və sahibkar.

CFP Franqı (Fransıcza: franc pacifique; ISO 4217: XPF) və ya sadəcə frank (franc). Fransa dənizaşırı kollektivliklərinə aid olan Fransa Polineziyası, Yeni Kaledoniya və Uollis və Futunada istifadə edilən rəsmi milli valyuta. == CFP sözünün açılımı == İlk öncələr CFP qısaltması Colonies Françaises du Pacifique sözlərinin baş həriflərinin qısaltması idi və qısaltmanın açması "Sakit Okean Fransız Koloniləri" demək idi. Daha sonralar isə mövcud olan CFP qısaltması, müvafiq olaraq öncə Communauté Financière du Pacifique (yəni "Sakit Okean Maliyə Cəmiyyəti" və sonra isə Comptoirs Français du Pacifique (yəni "Sakit Okean Fransız Eksçeinci") olaraq dəyişdirildi. ISO 4217 valyuta kodu XPF-dir. Avro ilə XPF = 0,00838 avro nisbətinə görə sabitlənmişdir. CFP Franqı Institut d'émission d'Outre-Mer tərəfində buraxılır. 26 fevral 2022-ci ildə qüvvəyə minən 15 sentyabr 2021-ci il tarixli sərəncam, CFP frank adını "Sakit Okeanın Fransız icmalarının frankı" kimi müəyyən edir.[1].