Поиск по словарям.

Qneys — çökmə və ya püskürmə süxurların metamorfizmə uğraması nəticəsində əmələ gələn süxur. Birinci halda paraqneyslər, ikinci halda isə ortoqneyslər əmələ gəlir. Qneys əsas etibarilə çöl şpatlarından, mika, buynuzdaşı (hornblend), qranatlardan, kvars və b. minerallardan təşkil olunmuşdur. Qneys təşkil edən ayrı-ayrı mineral dənələrinin yerləşməsi paralel-təbəqəli quruluşla səciyyələnir. Çökmə süxurlar Püskürmə süxuru Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006.

Meqqi Qreys (ing. Maggie Grace; 21 sentyabr 1983) – amerikan aktrisası və modeli. İlk dəfə həftəlik iRachel's Room adlı proqramda tamaşaçı qarşısına çıxıb. Proqram, Sonyiə aid olan ScreenBlast adlı internet səhifəsində, 2001–2002-ci illərdə yayımlanırdı. Daha sonra 2002-ci ildə kariyersına "Murder in Greenwich" və "Shop Club" adlı filmlərde baş rol almaqla davam edib.

Qreys Kelli (ing. Grace Kelly; 12 noyabr 1929[…], Filadelfiya, ABŞ – 14 sentyabr 1982[…], Monako kommunası[d], Monako) — ABŞ kinoaktrisası və şahzadə III Renyenin həyat yoldaşı olaraq Monako şahzadəsi. 2015-ci ildə Heydər Əliyev Mərkəzindəki “Qreys Kelli” sərgisi olmuşdur. Eksponatlar nümayiş olunmuşdur.

Qreys Kulic (ing. Grace Coolidge; 3 yanvar 1879[…], Börlinqton[d], Vermont – 8 iyul 1957[…]) — ABŞ-nin Prezidenti Kalvin Kulicin həyat yoldaşıdır.

Qreys Wahu Kenyatta (bilinmir və ya 1897 – aprel 2007) — Keniyanın ilk prezidenti Jomo Kenyatta'nın ilk həyat yoldaşı idi. Qeydlər göstərir ki, Vahu, daha sonra Johnstone Kamau kimi tanınan Kenyatta ilə 1917 və ya 1919-cu illərdə evləndi. Jomo Kenyatta ilə iki övladı var: Peter Muigai Kenyatta (1922-1979) və Margaret Wambui Kenyatta (1928–2017). Grace Wahu Keniyada 2007-ci ilin aprelində 110 yaşında vəfat etdi.

Qreys adası (ing. Grace) — Bermud adalarına daxil olan mərcan adası. Adanın sahəsi 0,026 km²-dir (6,5 akr). 2000-ci ilə qədər adada yaşayış olmamışdır. 2000-ci ildən isə adada istirahət məkanı fəaliyyət göstərir.

Qeys Aylan — Şimali Ərəbistanın böyük və qüdrətli qədim tayfa birliyi. Rəvayətə görə Qeys Aylanlar əvvəlcə Tihama düzənliyinin alçaq yerlərində yaşayırdılar. Məhəmməd Peyğəmbərin dövründə Ərəbistanın mərkəz və şimal hissələrinin geniş torpaqlarına yayıldılar. Onlar Məkkənin cənub-şərq və şimal-şərq tərəflərinə, Mədinə torpaqlarına, Hicazın hər yerinə, Bəhreynə, sonra da İraq və Suriya torpaqlarına köç etdilər .

Qeys Cəmşid oğlu Sultanov (9 mart 1939, Naxçıvan – 10 yanvar 2023) — Azərbaycan alimi, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, AMEA Fizika İnstitutu laboratoriyasının rəhbəri. Qeys Sultanov 1939-cu il martın 9-da Naxçıvan Muxtar Respublikasının Naxçıvan şəhərində anadan olub. 1957-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin fizika fakültəsinə daxil olub. 1960-cı ildə Xarkov Dövlət Universitetində (XDU) təhsilini davam etdirmiş və 1963-cü ildə XDU-nu bitirmişdir. 1963–1966-cı illərdə Xarkov Aşağı Temperaturlar Fizika Texnika İnstitutunun (XATFTİ) aspirantı olmuşdur. 1974-cü ildə namizdəlik dissertasiyasını müdafiə edib. Q. Sultanov 1988-ci ildə doktorluq dissertasiyasını müdfiə etmişdir. Q. Sultanov 1988-ci ildən "Bərk cisimlərdə resonans hadisələri" laboratoriyasının rəhbəridir.

Qney Pompey (tam adı: Qney Pompey Maqn, lat. Gnaeus Pompeius Magnus, tələffüzü: [ˈgnae̯.ʊs pɔmˈpɛj.jʊs ˈmaŋ.nʊs]), Böyük Pompey (lat. Gnaeus Pompeius Magnus) və ya sadəcə Pompey (lat. Pompeius, tələffüzü: /ˈpɒmpiː/; ən tezi 29 sentyabr e.ə. 106 və ən geci 30 sentyabr e.ə. 106, Piçen[d], Roma respublikası[…] – 28 sentyabr e.ə. 48, Pelusi[d], Ellin Misiri[d]) — Roma siyasi və hərbi xadimi, e.ə. 70-ci, 55-ci və 52-ci illərdə Roma Respublikası konsulu, e.ə. 49–45-ci illərdə gerçəkləşmiş vətəndaş müharibəsində senata ləyaqətli olan qüvvələrin komandiri. E.ə.

Abdullah ibn Üneys (ərəb. بد الله بن انيس الجهني‎) — İslam peyğəmbəri Məhəmmədin səhabələrindən biri. Doğulması və gəncliyi haqqında heç bir məlumat yoxdur, Abdullah bin Üneys Sellam ibn Əbil-Hukayki öldürmək üçün təyin edilmiş 4-5 nəfərlik qrup arasında olmuşdur. Useyr ibn Zaremin başçılığında üzərinə göndərilən otuz əsgərdən biri olur. O, Xalid ibn Süfyanı öldürmək üçün Məhəmməd tərəfindən tək olaraq göndərilir. Urənə bölgəsində Xalidə rast gələn Abdullah Məhəmmədin əleyhinə danışaraq onu aldadır. Daha sonra adamları ortada olmayanda onu öldürüb Mədinəyə qayıdır. Bunun üzərinə Muhəmməd ona bir əsa verərək deyir: “Bu, Qiyamət günü aramızda bir nişanə olacaq və sən cənnətdə bu əsa üzərində dayanacaqsan”. Abdullah ölənə qədər bu xatirəni qılıncı ilə daşıdı. Vəfat etdikdən sonra vəsiyyəti ilə kəfəninə büründü.

Kloe Qreys Moretz (ing. Chloë Grace Moretz; 10 fevral 1997, Atlanta, Corciya, ABŞ) — ABŞ aktrisası və modeli. 7 yaşından film karyerasına başlayan Kloe bir çox film və seriallarda çəkilmişdir. Bununla da "Young Artist Awards" mükafatına namizədliyi irəli sürülmüşdür. 2010-cu ildə Kick Ass filmində oynadığı Hit Girl obrazı böyük marağa səbəb olmuşdur. Bu filmlərdəki uğurundan sonra o, "Məni İçəri Burax" və "Huqo" kimi uğurlu filmlərə çəkilmişdir. == Həyatı == Kloe 1997-ci ildə ABŞ-nin Corciya ştatının Atlanta şəhərində anadan olub. Anası Terri tibb bacısı atası Makkoy Li Moretz isə estetik cərrahıdır. Kloenin Brandon, Trevor, Kolin və Etan adlı özündən böyük 4 qardaşı var. Kloe ailəsinin Xristianlığa çox bağlı olduğunu qeyd edib.

Qreys Mürrey Hopper (ing. Grace Murray Hopper; 9 dekabr 1906, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 1 yanvar 1992, Arlinqton dairəsi, Virciniya[…]) — Amerikalı hərbçi, kontradmiral, proqramçı. Qreys Mürrey Hopper 9 dekabr 1906-cı ildə ABŞ-nin Nyu-York şəhərində anadan olmuşdur. Qreys Mürrey Hopper ilk işləyən kompilyatorun və Cobol proqramlaşdırma dilinin müəllifi, amerikalı hərbçi, kontradmiral, proqramçıdır. Mark I kompüteri üçün proqram təminatını yaratmış Hopperin şərəfinə ABŞ-də mina gəmisi USS Hopper (DDG-70) adlandırılmışdır. O, dünyada ilk mnemonik proqramlaşdırma dili olan Assembler dilinin yaradıcısı, həmçinin "kompilyasiya" və "kompilyator" terminlərinin müəllifidir. Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.

Qreys hadisəsi (ing. Grays incident) — 2019-cu ilin 23 oktyabr tarixində yerli vaxtla saat 01:30-da Böyük Britaniyanın London şəhərindən təxminən 32 km məsafədəki Qreys adlanan sənaye ərazisində yük maşınından aşkarlanmış insan cəsədləri. Böyük Britaniya polisi çərşənbə günü Londonun şərqindəki sənaye bölgəsində bir yük maşinindakı konteynerdə ilkin olaraq Bolqarıstandan olduqları təxmin edilən 39 cəsəd aşkar edib. Təcili yardım xidməti konteynerdəki insan cəsədlərini Londondan təxminən 32 km məsafədəki Qreys adlanan sənaye ərazisində tapılıb. Polis yük maşınının Şimali İrlandiyadan olan 25 yaşlı bir sürücünün qətllərdə şübhəli bilinən şəxs kimi həbs edildiyini bildirib. Baş nazir Boris Conson hadisənin onu dəhşətə gətirdiyini deyib.

İlma Qreys Stoun (ing. Ilma Grace Stone; 11 iyun 1913[…] – 4 yanvar 2001[…]) — Avstraliya botaniki. İlma Qreys Stoun Avstraliya marırları üzrə ixtisaslaşmışdır. "The Mosses of Southern Australia" в соавторстве с ing. George Anderson Scott Macdonald, 1976. Beever, JE. (2001). A Tribute – Ilma G Stone 1913-2001. Australasian Bryological Newsletter 43. с. 2–5.

Qney Arri Antonin (lat. Gnaeus Arrius Antoninus; 31) — Roma dövlət xadimi, hərbi rəhbəri və şairi. O, imperator Antonin Piyin babası olmuşdur. Antonin təxminən 30-cu və ya 31-ci ildə, Tiberinin hakimiyyəti dövründə anadan olmuşdur. 69-cu ilin iyulundan avqust ayına qədər Avl Mari Sels ilə birlikdə konsul-suffekt vəzifəsində çalışmışdır. 78-ci ildə, Vespasianın hakimiyyətinin sonunda Antonin Asiya vilayətinin prokonsulu vəzifəsində idi. O, 97-ci ildə ikinci dəfə birlikdə konsul-suffekt olduğu Nervanın dostu idi. Antonin təxminən 101-ci ildə Sili İtalikin ölümündən sonra senatdakı ən yaşlı konsulyar olmuşdur. 105-ci və ya 106-cı ildə onun təxminən 75 və ya 76 yaşı var idi. Antonin Kiçik Plini ilə məktublaşmışdır .

Qney Domisi Korbulon (lat. Gnaeus Domitius Corbulo; təq. 7 – 67, Korinf, Peloponnes) — Roma sərkərdəsi, 39-cu ildə konsul-suffekt. O,Domisilər zadəgan plebey ailəsinin adı indiki dövrdə məlum olmayan qolundan olmuşdur. Korbulon ilk növbədə, imperator Neronun Şərqə yürüşündə iştirak edən sərkərdə kimi tanınır. Adını paylaşdığı atası imperator Tiberi dövründə pretor kimi senata daxil olmuşdur. Fahişə olan anası Vistiliya pretorian statuslu ailədən gəlirdi və altı fərqli kişidən yeddi uşağı olmuşdur. Bu uşaqlardan bəziləri dövrün siyasi səhnəsinin mühüm fiqurları idi. Romanın sərhəd ərazilərində artan Parfiya təsirindən narazı qalmış Neron Romanın vassal padşahlarının hakimiyyətini bərpa etmək missiyası ilə legat Qney Domisi Korbulonu böyük bir ordunun başçısı təyin edərək Ermənistana göndərmişdir. 58–63-cü illər Parfiya–Roma müharibəsi zamanı Ermənistan çarı I Trdat Parfiya hakimi olan qardaşı I Vologezin köməyi ilə Roma ordusunu sıxışdırmaq üçün çevik qüvvələr göndərmiş, Korbulon da eyni taktikadan istifadə edərək muşkiləri Ermənistanın periferik rayonlarını qarət etmək üçün göndərmişdir.

Qney Pompey (tam adı: Qney Pompey Maqn, lat. Gnaeus Pompeius Magnus, tələffüzü: [ˈgnae̯.ʊs pɔmˈpɛj.jʊs ˈmaŋ.nʊs]), Böyük Pompey (lat. Gnaeus Pompeius Magnus) və ya sadəcə Pompey (lat. Pompeius, tələffüzü: /ˈpɒmpiː/; ən tezi 29 sentyabr e.ə. 106 və ən geci 30 sentyabr e.ə. 106, Piçen[d], Roma respublikası[…] – 28 sentyabr e.ə. 48, Pelusi[d], Ellin Misiri[d]) — Roma siyasi və hərbi xadimi, e.ə. 70-ci, 55-ci və 52-ci illərdə Roma Respublikası konsulu, e.ə. 49–45-ci illərdə gerçəkləşmiş vətəndaş müharibəsində senata ləyaqətli olan qüvvələrin komandiri. E.ə.

Sabit ibn Qeys (ərəb. ثابت بن قيس بن شماس‎) — Müsəlmanların sonuncu peyğəmbəri Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri. Səqifədəki görüşdə görkəmli rol oynamışdır. Onun ölümü ilə bağlı iki fikir vardır. Daha məqbul olanı Raşidi xilafəti dövründə Nəcddə döyüş meydanında ölməsidir. Çin müsəlmanları arasında yayılmış başqa bir versiyaya görə, onun Tan sülaləsi dövründə Çində İslamın yayılmasında iştirak etdiyi, quru yolla Çinə gəldiyi və Çinin qərbindəki Sincan əyalətində vəfat etdiyi güman edilir.

Əbu Sadiq Süleym ibn Qeys əl-Hilali əl-Amiri əl-Kufi — 620-ci ildə Kufədə dünyaya göz açıb, Bəni-Hilal ibn Amiri qəbiləsindəndir. Etiqad və İslam tarixi barədə düşünən ilk yazar.Onun kitabı İslam tarixində yazılmış ilk kitabdır. Süleym Hicrətdən 2 il əvvəl dünyaya gəlib.Peyğəmbər vəfat edərkən onun 12 yaşı var idi.O, 15 yaşında bir gənc ikən Ömərin hakimiyyətinin ilk dövrlərində,hicrətin 16-cı ilinin əvvəllərində Mədinəyə gəlib.Mədinəyə gəlməsiylə birlikdə o zamanın abu-havası,mədəni və elmi şərtləri Süleymin diqqətini çəkdi.Camaat savadsızlığı üstün tutub cahiliyyə dövrünə geri qayıdırdı.Digər tərəfdən hakimiyyəti qəsb edən rəhbərlər camaatın dindən uzaqlaşması və dini təlimlərin unudulması üçün Peyğəmbərin sözlərini və hərəkətlərini yazıb toplamağı və başqalarına nəql etməyi qadağan etmişdilər.Hədis yazılması xüsusilə Ömər İbn Xəttabın hakimiyyəti dövründə tamamilə dayandırılmışdı. Süleym bin Qeys gənc yaşlarında belə qaranlıq və narahat bir mühitə daxil olmuşdu.Süleym bu mühiti görüb gizlicə İslam təlimlərini,tarixini toplamağa və yazmağa başladı.Həmin dövrün başçılarının gözlərindən uzaq düşmüş Peyğəmbərin səhabələrindən eşitdikl rini yazır və tarixi hadisələrin incəliklərini xəbər alırdı.Hicrətin 23-cü ilində Osman ibn Əffan hakimiyyətə gəldi.Əvvəlki qadağaların eynilə Osman ibn Əffanın dövründə də davam etməsinə və daha da şiddətlənməsinə baxmayaraq gizlicə tarix və hədis yazmağa davam edirdi. Süleymin qələmə aldığı dövrün tarixi İslamın ən əhəmiyyətli, Peyğəmbərdən (s) sonra ümmət arasında əsrlərdən bəri davam edən fikir ayrılıqlarının mənşəyi sayılacaq dövrdür.Bu cəhətdən də Süleymin kitabı həmin dövrdə baş verən hadisələrə aydın və parlaq işıq salır. Həmçinin Süleymin hədislərin seçilməsinə,dəqiqləşdirilməsinə xüsusi diqqət göstərdiyi də kitabın mövzularından və baş vermiş hadisələrin əhəmiyyətindən də görünür.Aşağıda hədis kitablarında qeyd edilən,lakin heç bir kitabda Süleymdən əvvəl zikr edilməyən əhəmiyyətli tarixi hadisələr bunlardır: Qədir-Xum hadisəsi; Səqəleyn hədisi; Mənzilət hədisi; Səfinə(Nuhun gəmisi) hədisi; Hittə qapısı hədisi; Kövsər hovuzu hədisi; Qapıların bağlanması hadisəsi; Kisa hədisi və "Təthir ayəsi"; Mübahələ hadisəsi; Peyğəmbərin(s)yazmaq istədiyi vəsiyyət hadisəsi. İslam aləmində Süleymin qələmə aldığı bu kitabdan daha qədimi yoxdur.Birçox tarixi hadisə və həqiqətlər incəliyi ilə Süleymin kitabında öz əksini tapmışdır.Kitabda həmçinin İslam,iman,onun şərtləri və dərəcələri,Allahın höccətləri,Allahın kitabının təfsiri,xilafət və imamət barədə müsəlmanların əqidələri,vilayət,on iki İmamların(ə)şəxsiyyətləri,elmin bəyanı,digər səmavi kitablarda qeyd olunmuş bəzi məsələlər,cənnət və cəhənnəm kimi əhəmiyyətli etiqadi mövzular öz əksini tapmışdır. Bununla yanaşı,xüsusi əhəmiyyət kəsb edən tarixi hadisələr,Peyğəmbərin(s) Bədr,Ühüd,Xeybər,Xəndək,Hüneyn,Təbuk kimi savaşlarından,Hüdeybiyyə sülhü və Məkkənin fəthi hadisələrindən,İmam Əlinin(ə) rəhbərliyi altında baş vermiş Siffin, Nəhrivan və Cəməl savaşlarından geniş bəhs edilir.Həmçinin İslam tarixinin xilafət məsələləri,səhabələrin şəxsiyyəti və.s məsələlər oxucuya həmin dövr barədə geniş təəssürat bəxş edir. Süleymin kitabının elmi dəyəri İmamlar(ə) və eləcə də bir çox alimlər tərəfindən təsdiq edilmişdir.Həmçinin Süleym bin Qeys`in İmam Əli(ə),İmam Həsən(ə),İmam Hüseyn(ə),və İmam Əli ibn Hüseyn Səccadın(ə) xas səhabələrindən və yaxın dostlarından biri olması da bu kitabın doğruluğunu təsdiq edən dəlillərdən biridir. Belə ki İmam Cəfər Sadiq(ə) buyurur: "Bu kitab şiənin əlifbası və Muhəmməd ailəsinin sirlərindən bir sirdir".

Şəmsəddin Məhəmməd bin Qeys ər-Razi (XII əsr, Rey – XIII əsr) — XIII əsr İran şairi. Şəmsəddin Məhəmməd bin Qeys ər-Razi əvvəlcə Xarəzmşahlardan Əlaəddin Məhəmməd bin Tekişin dövründə, sonra isə onun oğlu Cəlaləddin Manqburnunun dövründə yaşayıb-yaratmışdır. Qeys ər-Razinin anadan olduğu il məlum deyildir, lakin Razi nisbəsi onun Tehranın yaxınlığındakı Rey şəhərindən olduğunu bildirir. Ümumiyyətlə orta əsr mənbələrində , məsələn, Hacı Xəlifənin "Kəşf əz-zünun" XIX əsrdə yaranmış Şəmsəddin Saminin "Qamusül-əlam" və digər əsərlərdə Şəms Qeys Razi haqqında demək olar ki, məlumata rast gəlmirik. Qeys Razinin həyat və yaradıcılığı haqqında biz yenə də ən çox məlumata onun "əl-Möcəm fi məayiri əşar əl-Əcəm" əsərinin dibaçəsində təsadüf edirik. Buradan məlum olur ki, Qeys Razi uzun müddət Mavərənnəhr və Xorasanda yaşamışdır. O, təqribən hicri-qəməri 601-ci il, miladi təqvimlə 1204-cü ildən sonra beş-altı il Buxarada, hicri- qəməri 614, miladi tarixlə 1217-ci ildə isə Mərvdə yaşamışdır. O, ümumiyyətlə Xarəzmşah Əlaəddin Məhəmməd bin Tekişin yaxın adamlarından olmuş, hətta 1217-ci ildə Xarəzmşah Bağdada yürüş edərkən Qeys Razi də onunla olmuşdur. Sonralar monqollar Xarəzmşahı təqib edərkən də Qeys Razi şahın dəstəsində olmuşdur. İraq yürüşünün uğurla nəticələnməməsindən sonra Şəms Qeys bir neçə il İraq və İraqi-Əcəm torpaqlarında yaşamışdır.

Aban ibn Səid (599, Şəbva mühafəzəsi – 5 mart 661, Kufə, ərəb. أبان بن سعيد بن العاص‎) — 7-ci əsrin İslam hərbi və siyasi lideri, Hadramautdakı əl-Kinda qəbiləsinin başçısı. Əl-Əşəs ("saçları dağınıq"), daha az olaraq əl-Əşədidi ("üzündə çapıq var") və cənubi ərəbcə "xain", "aldadan" mənasını verən Urf əl-Nar kimi tanınır. Tam adı Əbu Məhəmməd Mədikarib ibn Qeys ibn Mədikarib əl-Kindi əl-Əşəsdir. O, əl-Haris ibn Müaviyənin ailəsinə mənsub idi. O, Murad qəbiləsinə qarşı yürüşdə iştirak edir, bu zaman atası öldürülür, əl-Aşaşın özü isə əsir düşür və fidyə olaraq 3000 dəvə verməli olur. 631-ci ildə o, Mədinəyə gələn və Məhəmməd peyğəmbərə beyət edən əl-kindi qəbiləsindən bir heyətin başında idi. Onun bacısı Kayla Məhəmməd peyğəmbərlə evlənməli idi, lakin o, Mədinəyə gəlməmişdən əvvəl ölür. Məhəmməd peyğəmbərin vəfatından (632) sonra əl-Əşəs öz qəbiləsi ilə üsyan qaldırdı və ən-Nüceyr qalasında müsəlman qoşunları tərəfindən mühasirəyə alındı. Rəvayətə görə, o, özü və başqa doqquz nəfər üçün toxunulmazlıq müqabilində qalanı təslim etdi.

Rübab binti İmra əl-Qeys (və yaxud Ümm Rübab) (ərəb. رباب بنت امرئ القيس بن عدى بن أوس‎) ‏ İmam Hüseynin (ə) həyat yoldaşlarından biri, İmam Hüseynin ən kiçik övladı olan Əli Əsğərin anası.

Qeys ibn Müsahir əl-Səidavi — Hüseyn ibn Əlinin elçisi idi və o Hüseyn ibn Əlinin oraya gəlmək niyyəti haqqında insanlara xəbərini çatdıraraq Kufəyə tərəf getdi. Hüseyn ibn Əli Əl-Rumma istiqamətindən Əl-Həcirə çatdı, Müslüm ibn Əqildən Kufə əhalisinin Hüseyn ibn Əlini Yezidə qarşı dəstəkləmək istədiklərini bildirən məktuba cavab xəbərini Qeysə çatdırdı. Onların hazırlığı Müslüm ibn Əqilə beyət etdikdən sonra gəldi. Hüseyn ibn Əli, Qeys ibn Müsahirlə birlikdə Kufə əhalisinə göndərdiyi məktubunda belə bir xəbər tərtib etdi: "Müslüm ibn Əqilin məktubu mənə çatdı. Orada o, mənə sizin bizi dəstəkləmək və haqqımızı tələb etmək üçün həmfikir olduğunuzu bildirir. Allahdan yalvarıram ki, bizi yaxşı işlər görməyə və sizi Onun mükafatlarının ən böyüyü ilə mükafatlandırsın. Mən zilhiccə ayının səkkizinci günü Məkkədən sizin yanınıza gəlmişəm, əgər elçim sizə yetişərsə, mövqeyinizi qoruyun, çünki bir neçə gündən sonra sizə gəlib çatacağam”. Müslümin xəbəri Hüseyn ibn Əliyə, məruz qaldığı xəyanət barədə çatanda, Hüseyn ibn Əli artıq Qeysi oraya gəlmək niyyəti ilə bağlı həmin xəbərin cavabı ilə göndərmişdi. Lakin bir neçə gün ərzində Müslüm Kufə valisi Übeydulla ibn Ziyadın əmri ilə əsir götürüldü və öldürüldü. Qeys Kufəyə gedərkən Əl-Hüseyn ibn Təmim ət-Təmiminin əsgərləri tərəfindən Qədisiyyədə əsir götürüldü və beləliklə İbn Ziyadın məhkəməsinə aparıldı..

𐕘 (səslənməsi /ɣ/, transkripsiyası Ġ, ġ) — Alban əlifbasının 41-ci hərfi. Matenadaran MS 7117 əlyazmasında hərfin adı erm. Փէս (Pʿēs) kimi verilmişdir. Tədqiqatçı Jost Gippertin fikrincə bu hərfin adı əslində "Ġēs" (Ğeys) kimi olmuşdur və erməni müəllif əslində hərfi "Xēs" kimi ifadə etmək istəmişdir. Buna səbəb kimi isə erməni dilində hələ Ղ hərfinin hələ "ğ" səsini ifadə etməməsi göstərilmişdir. Yəni, əlyazmadakı əlifbanın ilkin forması VIII əsrdən öncə hazırlanmalıdır. Erməni tədqiqatçı Aşot Abramyan yanlışlıqla bu hərfin transkripsiyasını "ǯ" kimi təklif etmişdi (o, bunu erməni əlifbasındakı Ջ qrafeminə bənzərliklə izah edirdi). Bu fikrə Georgi Klimov da qoşulmuşdur. Sergey Muravyev də səhvən bu hərfin /p/ səsi ilə izah etməyə çalışmışdır. Bu hərf Azərbaycan və Udi dillərindəki Ğ hərfinin qarşılığıdır.

Qoness (fr. Gonesse) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Sarsel, kanton — Qoness. Əhalisi — 26.152 nəfər (2006). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 16 km şimal-qərbdə, Serji belediyyənin 29 km qərbdə yerləşir.

Eney (q.yun. Αἰνείας, lat. Aenēās) — qədim yunan mifologiyasında dardan hökmdar nəslindən olan Troya müharibəsi qəhrəmanı, Qədim Roma mifologiyasında isə Romanın banisi olan Rem və Romulun Troya müharibəsi zamanı sağ qalmış troyalıları məhv edilənlər içərisindən çıxarıb İtaliyaya gətirmiş əfsanəvi əcdadı.

Xristian Qotfrid Daniyel Nes fon Ezenbek (alm. Christian Gottfried Daniel Nees von Esenbeck‎; 14 fevral 1776 — 16 mart 1858) — alman botaniki, həkimi, zooloqu və filosofu. Onun şərəfinə adlandırılmış taksonlar Esenbeckia H.B.K. Rutaceae fəsiləsinə aid bitki cinsi Neesiella Schiff. Hepaticae dəstəsinə aid Nees-Institut für Biodiversität der Pflanzen Universität Bonn institutu Xristian Nes fon Ezenbekin şərəfinə adlandırılmışdır. De Cinnamomo disputatio (1843) Agrostologia brasiliensis (1829) Genera et species Asterearum (1833) Systema Laurinarum (1836) Florae Africae australioris illustration monographicae Gramineae (1841) Die Algen des süßen Wassers, nach ihren Entwickelungsstufen dargestellt (1814) Das System der Pilze und Schwämme (1816) Naturgeschichte der europäischen Lebermoose mit Erinnerungen aus dem Riesengebirge (1833-38, 4 Bände) Bryologia germanica (Christian Friedrich Hornschuch]] und Jacob Sturm ilə birlikdə, 1823–31, 2 Bände mit 43 Tafeln) Synopsis hepaticarum (Carl Moritz Gottsche və Johann Lindenberg ilə birlikdə, 1844–1847) Hymenopterorum Ichneumonibus affinium monographiae (1834, 2 Bände) System der spekulativen Philosophie, Band 1 Die Naturphilosophie (1841) Die allgemeine Formenlehre der Natur (1852) Vorlesungen zur Entwickelungsgeschichte des magnetischen Schlafs und Traums (1820) Johanna Bohley: Christian Gottfried Daniel Nees von Esenbeck. Ein Lebensbild. Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft, Stuttgart 2003, ISBN 3-8047-2075-7. Dietrich von Engelhardt (Hrsg.): Christian Gottfried Nees von Esenbeck. Politik und Naturwissenschaft in der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts.

Ness (yun. Νέσσος) Yunan mifologiyasında öz qanı ilə Heraklı zəhərləmiş olan kentavr, İksion və Nefelanın oğludur.. Heraklla döyüşdən Yeven çayına qaçmış, lakin Herakl onu Yeven çayında Deyaniranı zorlamaq istədiyi üçün öldürmüşdür. Ölərkən Deyaniraya onun qanının və torumunun yığıb qarışdırarsa, bunun müqabilində Heraklın ona olan məhəbbəti təmin edilmiş olacağını deyir. . Diğər bir mənbədə onun Lokra qaçaraq və orada ölməsi bildirilir. Nessin və digər kentavrların qəbiri Xalkidadakı Tafiass təpəsindədir.

Ağveys — İrəvan xanlığının Sürməli mahalında kənd adı. == Toponim == Ağveys - İrəvan xanlığının Sürməli mahalında kənd adı. 1828-1832-ci illərdə kəndin Azərbaycan türklərindən ibarət əhalisi qovulmuş və xaricdən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. Qovulmuş ailələr indi Azərbaycana mənsub Zəngilan rayonuna gələrək Ağbiz (Aqvesydən təhrif) kəndinin əsasını qoymuşlar. 1728-ci ilə aid türkcə mənbədə Axi-Veys kimidir. Orta əsrlərdə Yaxın Şərqdə sufi ordeninə mənsub adamlar biri-digəri üçün əxi (ərəbcə «qardaş») sayılırdı. Kəndin adı Əxi Veys şəxs adındandır. Bax: Ağabaş. == Həmçinin bax == İrəvan xanlığı Sürməli mahalı == Ədəbiyyat == Qeybullayev Q.Ə. Qədim türklər və Ermənistan. Bakı, 1992.

Geyşa sözünün hərfi mənası – "incəsənət adamı" deməkdir. Geyşalar – milli güllü kimono geymiş, sifəti xüsusi bir formada makyaj olunmuş qadınlara deyilir. Onların sifəti dümağ rənglənir, dodaqlarına qıpqırmızı pomada çəkilir. == Tarixi == Geyşa mədəniyyətinin mərkəzi ilk olaraq Kioto, Osaka və Tokio şəhərləri olmuşdur. Bu şəhərlərdə ilk dəfə geyşalar XVII əsrdə peyda olmuşlar. İlk öncə geyşa vəzifəsini aktyor, musiqiçi kişilər yerinə yetirirdilər. Bu aktyor-musiqiçi kişilər "Kabuki" teatrının işçiləri idilər. Amma sonralar bu işi ancaq qadınlar yerinə yetirirdilər. İndiyədək də “Kabuki” teatrının aktyorları geyşalarla əlaqəni kəsməmişlər. İlk qadın geyşa Kasen olmuşdur.

Güney — Şimal (Quzey) səmtinə əks olan coğrafi səmt. Kəndlər Güney Qışlaq — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunda kənd. Güney (Qaraqoyunlu) — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Qazax qəzasında, indiki Karvansaray (İcevan) rayonunda kənd. Güney — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Sevan rayonu ərazisində kənd. Güney — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Gorus rayonu ərazisində qışlaq. Güney — Qars quberniyasının Qars qəzasında, indi Amasiya rayonunda dağ. Güney — Göyçə mahalında dağ silsiləsi. Adı dəyişdirilib Sevan qoyulmuşdur. Güney (Xudabəndə) Şəxslər Yılmaz Güney — Zaza və kürd əsilli türk aktyor, rejissor, ssenarist və yazıçı.

Günəş (simvolu: ) – Günəş sisteminin mərkəzində yerləşən ulduzdur. Günəş orta ölçülü ulduz olmaqla Günəş sisteminin kütləsinin 99,8%-ni təşkil edir. Günəş radiasiyası formasında Günəşdən yayılan enerji Yerdəki həyatın var olmasına və iqlimə əsaslı təsir göstərir. Bizim Qalaktikanın məlum olan təqribən 200 milyard ulduzundan biri olan Günəşin kütləsinin mütləq əksəriyyəti isti qazlardan ibarətdir. Günəş ətrafına istilik və işıq şəklində radiasiya yayır. Yerlə müqayisədə Günəşin diametri 109 dəfə, həcmi 1,3 milyon dəfə, kütləsi isə 333000 dəfə daha çoxdur. Günəşin sıxlığı Yerin sıxlığının 1/4-ü qədərdir. Günəş öz oxu ətrafında saatda 70000 km sürətlə hərəkət edir və bir dövrəsini təqribən 25 gündə tamamlayır. Günəşin səthinin istiliyi 5500 °C, nüvəsinin istiliyi isə 15,6 milyon °C-dir. Günəşdən ayrılan enerjinin 2,2 milyardda biri Yerə çatır.

Qureyş, Qüreyş (Ərəb: 'قريش' ) — İslam Dininin peyğəmbəri Hz.Məhəmməd ibn Abdullahın mənsub olduğu, mənası "gəlmələr" adlanan ərəb qəbiləsi. Məkkənin ən güclü qəbiləsiydi. İslam peyğəmbərinin qəbiləsi olmaqla yanaşı, eyni zamanda Müsəlmanların ən çox döyüşdüyü qəbilələrdəndir. Məhəmməd Qureyş qəbiləsinin Haşimoğulları sülaləsinə mənsubdur. Qurucusu Hz.Məhəmmədin ulu babalarından biri Kusay ibn Kilabdır. Qureyş qəbiləsi Hz.Məhəmmədin on bir göbəkdən atası Fihr ibn Malikin oğlanlarının nəslindən gələn zadəgan bir qəbilədir. Bəzi tarixçilərə görə Qureyş qəbiləsi, Hz.Nuh peyğəmbərin nəvəsi Hz.İbrahim peyğəmbərin oğlu Hz.İsmayılın oğlu Adnanın soyundan gəlir. Kusay ibn Kilab (Zeyd), Əbdülmuttalibin ulu-babası və Məhəmmədin beşinci göbəkdən əcdadıdır. Kusay Məkkənin ən güclü adamı idi. Kəbədən məsul olan Huzai Qəbiləsindən qız alaraq Kəbənin qoruyuculuğuna qalxmışdır.