sif. [fars. şikəstə və ər. xatir] klas. Qəlbi sınmış, ürəyi sınmış, qəlbiqırıq, incik. Sənsiz mən idim şikəstəxatir; Yüz şükr, sənə yetişdim axir
sif. [fars. şikəstə və ər. nəfs] Tələbkar olmayan, sadə təbiətli, təvazökar. …Qənaət söhbəti də düşəndə yenə dirsəyimin gücü ilə bir elə gözəl-gözəl s
is. Təvazökarlıq, təbiətcə sadəlik, tələbkar olmama. □ Şikəstənəfslik etmək – təvazökarlıq etmək, sadəlik, təvazö göstərmək
is. 1. Şikəst adamın və ya heyvanın halı, şikəst olma, əlillik. [Usta:] Şükür ki, şikəstlik də olmadı
[ər.] klas. Şikayət. İgidlər könlünə şikvə gətirməz; Necə dağdır, quzeyində qar olmaz. Qurbani. İstərəm ki, varam yarın kuyinə; Şikvə edəm qəmi-pünhan
sif. və is. [fars.] Çolaq, qolsuz, əlsizayaqsız, əlil. [Yusif Sərrac:] Dullara və yetimlərə və şillərə və karlara ianət və himayət göstərilsin
şil-küt etmək (eləmək) – bərk döyüb əzişdirmək, qol-qabırğasını sındırmaq, şikəst eləmək, çolaq eləmək
is. Qırmızırəngli sadə pambıq parça; bez. Bazarın bir küncündə tikilmiş dükanın içində qədəkdən, bezdən, şilədən, alçaq çitlərdən tökülübdür
is. Qatı düyü şorbası. Nə yemisən turşulu şilə. (Ata. sözü). Elədir, plov gərək abırlı olsun. Yoxsa keçəl plovdan nə çıxar? Onda adına şilə deyərlər
“Şiləmək”dən f.is
f. dan. Dalbadal vurmaq, gülləyə tutmaq. Abdulla onları gülləyə basdı. Onlar da kəndi şiləməyə başladılar
is. Südlü aş, südaşı
sif. köhn. Şilədən tikilmiş. Köhnə çarqat, köhnə ağ çit arxalıq və köhnə solmuş şiləyi dizlik – övrətin libası budur
is. bot. Gilasaoxşar yeməli, yabanı meyvəsi olan kol bitkisi
is. Şilgir kolları bitmiş yer. [İlyas:] Tərlan gah kol topaları üzərindən sıçrayır, gah qabağımıza çıxan şilgirliyi döşüylə yarıb keçir(di)… Ə
bax sillə. [Dərviş:] Ruqiyyəni güclə itələyib, bir şillə üzünə vurdum. A.Divanbəyoğlu
“Şillələmək”dən f.is
1. bax sillələmək. Lalə Şirmayını yalnız bir dəfə özündən kiçik bir qızı döyüb ağlatdığı üçün bərk şillələmişdi
is. Şil adamın halı, çolaqlıq, əlillik
[ing. shilling] Funt-sterlinqin 1/ 20 -nə bərabər ingilis pulu
zərf Parça-parça, cırıqcırıq, yıpranmış halda. □ Şiltə-şiltə olmaq – parça-parça olmaq, tikə-tikə olmaq, cırıqcırıq olmaq, yıpranmaq
bax şitəngilik. [Gülçöhrə] şiltənglik başlayıb yenə bacısının tərəfinə əlini uzadır. M.F.Axundzadə
is. [ər.] Dünyanın cənuba əks olan cəhəti. Kompasın əqrəbi şimalı göstərir. // Cənuba əks olan səmt, cəhət
is. Üfüqün şimalla qərb arasındakı hissəsi, cəhəti. Şimal-qərb istiqaməti. Şimal-qərb küləyi. // Ölkənin, dövlətin, qitənin bu istiqamətdə, bu səmtdə
is. Üfüqün şimalla şərq arasındakı hissəsi, səmti. Şimal-şərqə tərəf istiqamət almaq. // Ölkənin, dövlətin, qitənin bu istiqamətdə yerləşən yerləri, h
sif. [ər.] Şimala mənsub, şimala aid; şimalda, şimal tərəfdə olan. Şimali Avropa. Şimali Afrika
sif. Şimal ölkələrinin birində doğulub yaşayan. // İs. mənasında. Şimallıların adət və ənənələri
is. zool. Şimalda yaşayan, qiymətli xəzi olan tülkü cinsi
[fr. chimpanze] Tropik Afrika meşələrində yaşayan insanabənzər meymun
is. İldırım. Payızda şimşək nadir bir hadisə idi. M.Hüseyn. …Bayırda şiddətlə göy guruldadı, şimşək parladı
sif. İldırımlı. Dağ kimi dalğaların; Qatarını sökək! Şimşəkli bulud kimi; Düşmən üstünə çökək. R.Rza
bax şimşəkli. Bahar olsun fırtınalı; Şimşirəkli, gurultulu; Hər zərbəsi qüdrət dolu; hər parçası həyat dolu
is. [alm. Schine] 1. Təkər qurşağı; təkərin üstünə taxılan dəmir çənbər. Təkərin dəmir şini xırda daşları əzib qıcırdadı
[rus.] Xüsusi biçimdə tikilmiş əsgəri qış paltosu. Heybət ocağın qırağında uzandı. Sırıqlı pencəyinin üstündən şinelini saldı
sif. Əynində şinel olan, şinel geymiş. Qarşımda ucaboylu, uzun əsgər şinelli bir kişi dururdu. C.Cabbarlı
bax şanapipik. Dinləməyə başladıq; Bağçada “hop-hop” deyən; Şinəbubun səsini. B.Vahabzadə
is. bot. Kauçuklu bitki
is. bot. Xırda, qırmızı toxumları olan kol – bitki
“Şinləmək”dən f.is
f. Şin çəkmək. Təkərləri şinləmək
sif. Şin çəkilmiş, şini olan. Rezin şinli fayton
sif. Çox şirin, bal kimi şirin. Şipşirin üzüm. Şipşirin armud
is. [fars.] 1. Pişiklər fəsiləsindən qısa, sarımtıl tüklü, iri gövdəli məməli yırtıcı heyvan; aslan. Əlbir olub bir ayı bir şir ilə; Ovladılar dovşanı
is. Saxsı qabların üzünə çəkilən şüşəyəoxşar parlaq ərinti
is. dan. Üz, sifət, görkəm, sirsifət. Onun şir-şəkili xoşuna gəlmir. Bu nə şir-şəkildir?
zərf [fars.] 1. Şir kimi, aslan kimi. Şiri şiranə tutarlar. (Ata. sözü). 2. məc. Qəhrəmancasına, şücaətlə, cəsarətlə
sif. [fars. coğr. addan] Şirazda qayrılmış, Şiraz səpkisində hazırlanmış. Şirazi kürk. – Xidmətçi qapını açaraq şirazi qəlyanı gətirdi və hələ də qəze
is. [fars.] Südlüsıyıq. Bir az vaxtdan sonra bir ədəd yaqut məcməyidə … şirbirinc gəldi. Ə.Haqverdiyev
is. zool. Çəki balığının bir növü
is. Şir çəkən, rəngsaz