sif. Əyrisi, əyri yeri, ya yerləri olan. Belə əyrili çubuqdan səbət toxumaq olmaz. Əyrili yol
is. 1. Əyri şeyin halı. Tirin əyriliyi. Məftilin əyriliyi. 2. məc. Hiylə, biclik; düz, namuslu yolla getməmə (düzlük əksi)
“Əyrilmək”dən f.is
məch. Əyri hala düşmək, əyilmək
sif. məh. Sısqa. Əyrim adam
1. is. Döngə, dönüş. 2. sif. Əyrisi, döngəsi olan. Əyrim yol. ◊ Əyrim laləvər bot. – birillik iriyarpaqlı bitki
bax əyri-uyrü
bax əyri-üyrü. Əyrimüyrüm küçə. Kəndin arası ilə əyrim-üyrüm gedən bağ yoluna çıxdıq. – Elə bil əkin yerlərinə əyrim-üyrüm qara zolaqlar çəkmişdilər
is. məh. Üzük. Səksən oxu əyrimçədən keçirdim; Heç kamımda arzumanım qalmadı. “Koroğlu”. Əyrimçədən keçər beli qızların
bax əyriayaq. Əyripəncə ayı
zərf Əyri olaraq, çəpinə. Əyrisinə gedir. Sənə nə oldu, nə üçün düz yolda əyrisinə yeriyirsən?
sif. Əyri yeri olmayan, düz olan. Əyrisiz ağac olmaz, olsa da düz olmaz. (Məsəl)
“Əyritmək”dən f.is
bax əyiltmək
is. [ər. “yovm” söz. cəmi] Günlər, çağ, zaman, dövr. Keçən əyyam. Bu əyyamda (bu dövrdə). Biz gözəl əyyamda yaşayırıq
sif. və is. [ər.] Hiyləbaz, kələkbaz, çoxbilmiş, fırıldaqçı, dolandırıcı. Qara pəhləvan yaman güclü, həm də yaman əyyar idi
is. Oğruluq, fırıldaqçılıq, dolandırıcılıq. Bu qəzvinli Şeydadır ki, gündüz sərraflıq elər, gecə əyyarlıq
is. [ər.] Vaxtını eyş-işrətlə, sərxoşluqla keçirən adam, içki düşkünü. …Əyyaşların yurdu sayılan “Metropol” otelində bu gecə fövqəladəlik vardı
is. Vaxtını içki içməklə, eyşişrətlə keçirmə, içki düşkünlüyü. Əyyaşlıq böyük bədbəxtlikdir. – Əyyaşlığın sonu yorğunluq və səfalət, səfalətin sonu he
is. [ər.] klas. Əziyyət, zəhmət, məşəqqət, cəfa. Mən dəliyəmmi özümü məktəbə, dərsə sövq edəm; Dərsin əzası bir belə, xalqın ədası bir belə
is. [ər. “üzv” söz. cəmi] 1. Bədən üzvləri (Azərbaycan dilində bəzən “üzv” mənasında işlənir). Quzunun parçalardı əzasın; Sındırıb kəlləsin, qabırğası
is. [ər.] Yas, matəm. [Alim:] Onlar [tərəkəmələr] bir növ avam … tayfadırlar, əza məclisi və mərsiyəxan-zad tanımazlar, amma, əlhəmdülillah, yenə müsə
is. [ər.] Əzab və əziyyət. [Şah:] Keşiş, gözümün ağı-qarası bir nəfər oğlum var. Mən onun əza-cəfasına razı ola bilmərəm
is. [ər.] 1. Əziyyət, üzüntü, işgəncə. Toy-bayramdır bu dünyanın əzabı; Ağlı olan ona gətirər tabı. M
bax əzab 1-ci mənada. [Cümşüd] qocanın min əzab-əziyyətlə dolu həyat yoluna nəzər salır, bu həyatın mənasını aramaq istəyirdi
bax əzablı. Əzabəziyyətli iş. Əzab-əziyyətli yol
bax əzab 1-ci mənada. Əzab-işgəncə çəkmək. Əzab-işgəncələr görmək. – … Əhməd bütün əzab-işgəncələrin nə üstündə başlandığını unudub, Tovuzun yanına qa
sif. Çox əziyyətli, sıxıntılı, çətin; əzab və əziyyətlə dolu. Əzablı iş. Əzablı isti. Əzablı yol. – Neft səltənəti Bakıda neft tapmaq əzablı bir işə ç
bax əzablı. Əzablı-işgəncəli yol. Əzablı-işgəncəli iş
is. Əzablı şeyin hal və keyfiyyəti; əziyyətlilik
sif. Heç bir əzabı, əziyyəti olmayan, əziyyətsiz, asanlıqla əldə edilən, asanlıqla yerinə yetirilən, yüngül, asan
sif. Cismani, yaxud ruhi əzab verən, incidən, çox əziyyətli. Əzabverici yara. Əzabverici hiss. – Artıq Məcidin sözləri [Nadir] üçün əzabverici olmayıb
is. [ər. əza və fars. …dar] klas. Əza saxlayan, əzalı; yas saxlayan, yaslı
is. Əza saxlama, yas saxlama; yaslılıq
[ər.] bax azan
[ər.] 1. is. Şeytan. Onu əzazil də aldada bilməz. – Əhsəni-təqvimi inkar eylər imansız fəqih; Şol əzazilin ki adın həq deyər, şeytan budur
zərf Zalımcasına, insafsızcasına, amansızcasına, qəddarcasına. Əzazilcəsinə incitmək. Əzazilcəsinə əziyyət vermək
is. Zalımlıq, insafsızlıq, amansızlıq, qəddarlıq. Sabiq milyonerin arvadı Nərmin onun əzazilliyini görəndə üsyan edib deyir ki, dövlətlilər amansız və
1. is. Bir mətni və ya sözü eyni ilə təkrar edilə biləcək şəkildə yadda, hafizədə saxlama. □ Əzbər etmək (eləmək) – bax əzbərləmək
1. sif. Dərsini anlayıb-anlamadan, olduğu kimi, kəlməbəkəlmə hazırlayan, əzbərləyən. Əzbərçi tələbə (şagird)
is. Mənasını bilmədən, dərindən öyrənmədən, mexaniki surətdə əzbərləmə. Məktəblərdə əzbərçiliklə mübarizə aparmaq lazımdır
zərf Əzbər olaraq, yazıya baxmadan; döşdən, hafizədən. Şeri əzbərdən oxumaq. – Bilirəm, Puşkini çoxdan sevirsən; Qızın da, oğlun da əzbərdən desin
dan. bax əzbərdən. Əzbərə şeir demək. Poemanı əzbərə oxudu
“Əzbərləmək”dən f.is
f. Əzbər etmək, oxuduğu və ya eşitdiyi bir şeyi olduğu kimi zehnində saxlamaq, mənimsəmək. Şeri əzbərləmək
“Əzbərlənmək”dən f.is
f. Əzbər yadda saxlanmaq, əzbər öyrənilmək, əzbər edilmək. Şeir əzbərlənmişdir. – Savadlı gənclərin bəyazı olardı, bu bəyazlara ana dilindəki şeirləri
“Əzbərlətdirmək”dən f.is
icb. Əzbərləməyə məcbur etmək
“Əzbərlətmək”dən f.is