bax atəşböcəyi. İsti tərəflərin dəryalarında çox kiçik, şəfəqli heyvanlar – atəşqurdları olur. H.Zərdabi
məch. Odlandırılmaq, alovlandırılmaq, alışdırılmaq
“Atəşləndirmək”dən f.is
f. Odlandırmaq, alovlandırmaq, alışdırmaq
sif. 1. Hərarətli, odlu, qızğın, alovlu. // məc. Çox təsirli. 2. məc. Coşqun, ehtiraslı, dəliqanlı. [Şeyda:] [Gavə] atəşli bir qəlblə inqilab başladı,
is. Od yanan yer, od qoyulmağa məxsus yer; odluq, külxan
is. 1. Odluluq, alovluluq, hərarətlilik. 2. məc. Coşqunluq, qızğınlıq, dəliqanlılıq, ehtiraslılıq
sif. [fars.] 1. Odlu, atəşin, hərarətli, qızğın. 2. məc. Çox təsirli
is. [fars.] Od parçası, qığılcım, şərarə
is. [fars.] İbtidai cəmiyyətdə: oda ibadət edən, odu ilahi qüvvə sayıb ona sitayiş edən adam. Atəşpərəstlərin öz kitablarından alınan tarixi xəbərlər
is. Oda sitayiş etmə, atəşpərəstlərin dini. Hələ tarixi miladidən çox-çox əvvəl, atəşpərəstlik meydana çıxdığı zaman bizim qədim babalarımız bir sıra
sif. [fars.] Od rəngli, od rəngində olan; qırmızı. Atəşrəng şərab
is. [fars.] Odluq, od olan yer
sif. [fars.] Odlu danışan, ağzından od tökülən, son dərəcə təsirli söz və ya nitq söyləmək qabiliyyəti olan; sözükəsərli, yaxşı natiq
is. bot. Çoxillik bir bitki. Atəvəliyi çoxillik bitki olub yerüstü gövdəsinin uzunluğu 1,5 m-ə çatır
f. 1. Bir şeyi əlləri ilə yuxarıya atmaq və yerə düşərkən tutmaq. Paltarlarımızı tamam çıxarıb adama bir fitə tutardıq və sonra on-on beş girvənkə gəl
1. sif. Yaxşı tüfəng atan, yaxşı nişan vuran; mahir nişançı. // tar. Nişançı. Fəhlələrdən təşkil edilmiş atıcı dəstələri birinci gün lazımi kömək göst
is. 1. Yaxşı tüfəng atmaq, nişan vurmaq qabiliyyəti; mahir nişançılıq. Müasir atıcılıq idmanı. – Getdikcə Camalın ovçuluq və atıcılıq şöhrəti hər yana
is. bot. Cənub rayonlarında yayılmış quraqlıqsevən çoxillik bitki
“Atılmaq”dan f.is
1. “Atmaq”dan məch. 2. t-siz. Bir şeyin üstündən hoppanmaq, hoppanıb tullanmaq. Xəndəkdən atılıb keçmək
is. 1. Atmaq işi. 2. Yalnız bir, iki və s. sözü ilə: bir atım – bir dəfə atmağa, işlədilməyə, bir dəfəliyə kifayət edəcək miqdar
zərf Dağılmış, tökülmüş, səpələnmiş halda. [Leyla] pambıq kimi atım-atım edilmiş evdə, əli qoynunda oturub Qulamı gözlədi
is. Tüfəng, tapança və s. atmaq işi və üsulu. Atış meydanı
is. 1. İki tərəfin, ya iki adamın qarşı-qarşıya durub bir-birinə güllə atması, atəş açması. Tətillər, atışmalar, üsyanlar, axırda isə işçilər hakimliy
qarş. 1. Qarşı-qarşıya durub, bir-birinə güllə atmaq. [Mahmud:] Bəy də beş-on nökərləri ilə bir daldaya girib camaatla atışır
is. [ər.] köhn. şair. 1. Gələcək. Onda guya gülümsəyir ati. C.Cabbarlı. 2. Yer. halında: atidə – aşağıda, altda
sif. [ər.] Tənbəl, ətalətli, fəaliyyətsiz. Atil adam. – Xatirindən sil o mövhumatı; Ki, edibdir səni tənbəl, atil
is. Fəaliyyətsizlik, hərəkətsizlik, işsizlik, təşəbbüssüzlük; boş durma, tənbəllik, ətalət. Atillik etmək
is. məh. İri tikanlı ot, qanqal
is. 1. Bir şeyin üzərindən atılan tir və s. 2. Toxuculuqda: ərişin üstünə gələn və məkiklə atılan arğac ipi
zərf məh. Qoşa, bir təndə, bərabər. Əkinlər bir təndə, atqulağI qalxmışdı. – Anamın dediyinə görə biz atqulağı yaşıdıq
is. bot. Bozumtul iri qulancar
is. Su qatılaraq duru hala salınmış qatıq; ayran. Yayın atlaması, qışın umacı. (Ata. sözü)
f. 1. Aşmaq, aşıb keçmək, üstündən keçmək, keçmək. Arxı adlamamış özünü öymə. N.Vəzirov. [Şeyx Hadi:] …Gəzdik az-çox Yəmən diyarində; Azacıq sonra atl
is. Uşaqların bellərini əyərək bir-birinin dalından atılmaqla oynadıqları oyun
1. “Atlandırmaq”dan f.is. 2. is. etnoqr. Kənd toylarında gəlini bəy evinə aparmaq üçün ata mindirdikdə və atlılar ata mindikdə zurna ilə çalınan havan
f. 1. Ata mindirmək. 2. Atlı göndərmək
is. Atlanmaq işi, atlanmaq üsulu
f. 1. Tullanmaq, sıçramaq, hoppanmaq. Arxdan atlanmaq. Xəndəkdən atlanmaq. – Sənə elə bir meymun havası çalım ki, sıçrayıb dik atlanasan
f. Ata minmək. [Mehtər:] Mən bu dəqiqə gəlmişdim Heydərdən soruşam ki, cənabınız bu gün atlanacaqsınızmı? M
[yun.] 1. Müəyyən sistem üzrə toplanmış xəritələr toplusu. Coğrafiya atlası. Müasir atlasların banisi qədim yunan alimi Klavdi Ptolemey sayılır
is. [ər.] 1. Üzü hamar, parlaq ipək parça növü. Get atlazın yaxşısından; Yaşılından da al gətir! Aşıq Hüseyn
[yun.] idm. Atletika ilə məşğul olan idmançı
sif. Atletikaya aid olan. Atletik məşq. Atletik yarış
is. [yun.] idm. Qüvvət və çeviklik tələb edən gimnastik hərəkətlər. Yüngül atletika (qaçış, hoppanma)
bax atlet. Yarışlarda ölkəmizin ən güclü yüngül atletikaçıları iştirak edirdilər
1. sif. At minmiş, süvari. Atlı qoruqçu. Meşənin dalından bir neçə atlı əsgər göründü. – Rüxsarə başını qaldırıb atlı adama baxdı
is. məh. Ağacla oynanılan uşaq oyunlarından birinin adı
is. Adi qarışqadan iri, ayaqları uzun, uzunsov və itigedən qarışqa növü