sif. [ər. rəhm və fars. dil] Ürəyi rəhmli, ürəyinazik, ürəyiyumşaq. Qaraca qızın ürəkyandırıcı faciəsindən rəhmdil Piri kişi xeyli qəmgin oldu
is. Ürəyinaziklik, mərhəmətlilik, rəhmlilik, şəfqətlilik. Kürdüstan dağlarında bəslənmiş elmsiz, tərbiyə görməmiş bir qızda bu qədər rəhmdilliyə … hey
is. [ər.] klas. 1. Yazığı gəlmə, rəhm etmə, mərhəmət. 2. məc. Nemət, bərəkət mənasında. Alqış sənə, ey zəhmət; Dünyaya saçan rəhmət; Sənsən bu əməklər
is. 1. Adı çəkilməyərək nəzərdə tutulan ölmüş şəxs; mərhum. Rəhmətlik məni çox istərdi, çünki məndən savayı bir özgə övladı yox idi
sif. [ər. rəhm və fars. …kar] Rəhmli. [Şah Abbas] çox rəhmkar şahdır. “Qurbani”
sif. və zərf Rəhm bilməyən; mərhəmətsiz, insafsız, amansız. Rəhmsiz adam. Rəhmsiz baxışlar. – Jandarmların rəhmsiz sifəti, çapqın, talan, qanlı xəncər
is. Mərhəmətsizlik, amansızlıq, insafsızlıq. Rəhmsizlik etmək
is. [ər.] 1. Girov. Onun bütün əmlakı rus bankının rəhnindədir. M.S.Ordubadi. [Hacı Vəli:] Evində iki otaq dolusu rəhn qoyulmuş şeylər var idi
is. [fars.] klas. Yolgöstərən, bələdçi. Ümmətin rəhnüması tərbiyədir; Millətin pişvası tərbiyədir. M
is. [fars.] 1. Yıxıq, dağınıq yer, çökmüş yer. 2. məc. Zərər, ziyan. □ Rəxnə salmaq – çaxnaşma salmaq, qarma-qarışıqlıq salmaq, vəlvələ qopartmaq
“Rəxnələnmək”dən f.is
f. Dağılmaq, sökülmək; kökündən sarsılmaq, ziyan çəkmək
f.sif. Sökülmüş, dağılmış, kökündən sarsılmış; ziyan görmüş. Rəxnələnmiş həsarü divarı; Səqfi çökmüş, qədimi asarı
is. [fars.] köhn. 1. Minik atına lazım olan şeylər. [Heydər bəy:] Əmiraslan bəyin övladı genə dünən də Ağcabədi bazarında dədələri osmanlıda qəsb etdi
is. [fars.] Yataq, yorğan-döşək. Güləndam rəxtxab götürüb getdi balaca otağa. Ə.Haqverdiyev. Axund o biri otağa girəndən sonra barmaqlarının ucunda ye
is. [ər.] İdarə edən, rəhbərlik edən, başçılıq edən adam. Milis rəisi. Sex rəisi. – [Çeşməkli kişi:] Mən bu tikintinin rəisini axtarıram
is. Rəis vəzifəsi; başçılıq, rəhbərlik
is. [ər.] Bir dövlətin tabeliyində olan(lar); təbəə. Atabəy Məhəmməd, Marağa və Təbrizi alandan sonra şəhərlərə qasidlər göndərib, rəiyyətlərinə böyük
sif. [ər. rəiyyət və fars. …pərvər, …pərəst] köhn. Öz rəiyyətini sevən, onun rifahına çalışan. Atabəylər rəiyyətpərvər deyildir
is. [ər.] 1. Hər hansı bir sahədə eyni məqsədi əldə etmək üçün ayrıayrı şəxslər arasında mübarizə, çəkişmə
is. [ər.] 1. Ədədlərin, sayların yazıda işarəsi. 3 rəqəmi. 15 rəqəmi. – [Fərman] qabağına bir kağız qoyaraq, karandaşla bir çox rəqəm yazır və hesabla
is. [ər.] 1. Eyni şeyi tələb edən, istəyən, arzu edən şəxslərdən hər biri. [Gülüş Dilbərə:] Görürsünüz ki, rəqibiniz nə qədər gücsüzdür
is. [ər.] köhn. 1. İncə, nazik. 2. məc. Hər şeydən mütəəssir olan, həssas
is. [ər.] Rəqs edən, oynayan; balet artisti. Eh, keçən günlərim, keçən günlərim; Deyib qoca rəqqas ah çəkdi; Yenə… B
is. [ər.] Saatların mexanizminin hərəkətini təmin etmək üçün aşağı ucuna ağırlıq, yuxarı ucu isə sabit nöqtəyə bənd edilmiş olan hərəkət edən mil; kəf
is. [ər.] Rəqs edən, oynayan qız, qadın; balerina. Musiqi çalınır, rəqqasələr rəqs edirlər. M.S.Ordubadi
is. Rəqqasənin işi, sənəti; balerinalıq
is. Rəqqasın işi, sənəti
is. [ər.] 1. Musiqinin tempinə uyğun olaraq ritmik bədən hərəkətlərindən ibarət incəsənət növü. Azərbaycan xalq rəqsləri
bax rəqqas1
bax rəqqaslıq
is. [fars.] Sürü. Qoyun sürüsü
is. [ər.] Əruz vəznində şeir forması. Mikayıl Müşfiq heca vəzninin bütün bölgülərində (üç hecalıdan tutmuş iyirmi hecalıya qədər), əruz vəzninin əsasə
is. [ər.] Rəmmalların qum üzərində müxtəlif işarələr çəkərək və ya başqa üsullarla fala baxıb gələcəkdən xəbər verməsi
bax rəmmal. [Vəzir dedi:] Şah sağ olsun, bir rəmlçi tapmışam ki, yerin altını da bilir, üstünü də. (Nağıl)
is. [ər.] Rəml atan (bax rəml); falçı; rəmlçi. İnanma gər desə rəmmal, sirriqeybə agahəm. S.Ə.Şirvani
is. Rəmmalın peşəsi; falçılıq, rəmlçilik
is. [ər.] 1. Bir fikri və ya anlayışı ifadə edən rəsm, şəkil, hərf və s. işarə. Göyərçin sülh rəmzidir
sif. [ər.] Rəmzlə ifadə olunan, işarə ilə, dolayı yolla bildirilən; üstüörtülü. Rəmzi məna. – Sənətin, hünərin rəmzidir dağlar; Bizləri eşq ilə sənətə
sif. və is. [ər.] şair. 1. Gözəl (qız, qadın). Kim bilir, yollarında, ey rəna! Nə qədər, uf, boyun bükənlər var
is. şair. Gözəllik, göyçəklik, qəşənglik. Qopar qiyaməti sərvin girəm gülüstanə; İnanma sərv, sənubərdə var bu rənalıq
is. [fars.] klas. 1. Əziyyət, zəhmət. Ah, bizlər çocuq ikən nə qədər; Vermişik valideynə rəncü kədər! M
is. [fars.] 1. Taxıl əkib becərməklə məşğul olan kəndli; əkinçi, taxılçı. İş rəncbərin, güc öküzün, yer özününkü; Bəyzadələri, xanları neylərdin, ilah
is. 1. Rəncbərin işi, peşəsi; əkinçilik, taxılçılıq. Kəndlilər rəncbərlik, maldarlıq və bağbançılıqla yarıac həyat sürərdilər
[fars.] bax incik. [Qadın:] Xudahafiz. Mənim ərim bir qədər tündməcazdır. Xahiş edirəm rəncidə olmayasınız
sif. və zərf [fars. rəncidə və ər. qəlb, xatir, hal] İncik, incimiş, küskün, küsmüş. Belə şübhəli və bir az da rəncidəxatir xan durub darvazadan çıxdı
is. İnciklik, küskünlük, küsmə, incimə. [Müstəntiq:] Paşa bəylə pristav Kamalın arasında inciklik, rəncidəlik vardırmı? Ə