is. 1. biol. Orqanizmin həyat fəaliyyətinin həmişəlik dayanması və onun məhv olması, orqanizmdə və ya onun bir hissəsində maddələr mübadiləsinin dayan
ölüm-dirim məsələsi – çox vacib, son dərəcə mühüm, təxirəsalınmaz məsələ. [Əsgər:] Bizim millət bu hadisələrin ölüm-dirim məsələsi olduğunu anlamır
is. Ölüm, fani, yoxluq. [Hacı Murad:] Dünya ölüm-itimdir… S.S.Axundov. Badə qaldır, eşq adına içək gəl; Ömür gödək, dünya ölüm-itimdir
zərf Çox çətinliklə, gücbəla ilə. Ölüm-zülüm işi qurtarmaq. – [Yolçular] ölüm-zülüm kəndin içindən çıxıb, gecə yarısı Usta şəyirdi dediyimiz yerə çata
sif. 1. Ölümlə nəticələnə bilən, ya nəticələnən, ölümə səbəb olan. Ölümcül yara. – [Mirzə Cəmil:] [Qönçənin] anası ölümcül naxoşdur, yanında qalıb keş
is. Ölümcül vəziyyətdə olan adamın, ya heyvanın halı
sif. və zərf Ölümdən bir az əvvəl, ölməyinə az qalmış. Ölümqabağı vəsiyyət
bax əbədiyyət. Bizdə, bilən bilir, bu səslər ən çox; Oyadır eşqini ölümsüzlüyün. M.Müşfiq
zərf 1. Çox bərk, çox şiddətli, amansızcasına. Ölüncə döymək. – [Pərviz xan:] Doğrusunu de, yoxsa səni soyundurub bədəninə ölüncə çubuq vurduracağam
is. Ölüm. Xəstə olsam, Əsli gəlməz üstümə; Qərib-qərib ölüşümə nə dersiz? “Əsli və Kərəm”
“Ölüşkəmək”dən f.is
f. Solmaq, saralmaq, solub-saralmaq, büzüşmək. Kirpikləri birbirinə qarışıb, bütün vücudu ölüşkəmiş və əndamı quru alma kimi büzüşmüşdü
sif. Əlindən iş gəlməyən; atil, bacarıqsız, aciz, key. [Pərini indi Teyyibə] ölüvay hesab eləyir, üstünə ayaq alırdı
is. Ölüvay adamın halı; bacarıqsızlıq, acizlik, keylik, atillik
is. Müsəlmanlarda: meyit yumaqla məşğul olan adam; mürdəşir
is. [ər.] 1. İnsan, heyvan və ya bitkinin doğuluşundan ölümünə qədərki fizioloji vəziyyəti; həyat. Ömürdür, biri az yaşayır, o biri çox yaşayır
zərf [ər.] 1. İndiyə qədər, heç bir vaxt. Ömürbillah belə şey olmayıb. 2. Bütün ömrü boyu; həmişə, həmişəlik, daimi
sif. Uzun ömür sürən, ya sürmüş. Ömürlü adam
sif. Ömrünün axırına qədər davam edən, qüvvədə olan; həmişəlik. Ömürlük təqaüd. Ömürlük pasport. Ömürlük həbs cəzası
sif. Ömrü az olan, az yaşayan, ömrü uzun sürməyən. Ömürsüz ömürdən çox asılıyam; Gərəkdir söz deyəm, söz yastılayam
is. Ömrün az olması, az yaşama, az ömür sürmə
1. bax qabaq2 3, 4 və 6-cı mənalarda. Ön tərəf. Ön divar. Ön sıra. 2. is. Üzə tərəf olan cəhət; qabaq
zərf 1. Qabaqca, əvvəlcə, birinci olaraq. Öncə ona söz verdilər. – [2-ci kor:] Nə öncə öylə səadət, nə böylə zillət olaydı
zərf Qabaqcadan, irəlicədən, əvvəlcədən, öncə. [Sirat] işin … bitib-bitməyəcəyini öncədən bilmək istəyirdi
is. və sif. 1. Qabaqcıl. …Qəhrəman istəyir balaca Sabir … öncül adamlardan olsun. S.Rəhimov. Lakin Qüdrət heç şübhə etmirdi ki, Aslanov yoldaş onun ad
is. Qabaqcıllıq
dan. bax öncül 1-ci mənada. Önçü qız
dan. bax öncüllük
is. Rəhbər, başçı. Mənim öz ulduzumu bağrına basmış hilalım; Dedi öndər: “Yönü bayraqdakı üç rəngdən alım”
is. Əhəmiyyət, diqqət, fayda, xeyir
is. İş görəndə paltar çirklənməsin deyə üstdən taxılan geyim; döşlük. Ballı … göz yaşlarını önlüyünün ətəyi ilə qurudurdu
sif. Önlük geymiş, önlük taxmış; döşlüklü. Önlüklü uşaq. – Biləklər çirməkli, döşlər önlüklü; Hamısı torbalı, hamısı yüklü
“Öpdürmək”dən f.is
icb. Öpməyə məcbur etmək, təhrik etmək, ya icazə vermək
“Öpmək”dən f.is
f. 1. Sevgi, dostluq, sevinc əlaməti olaraq, yaxud görüşdükdə və ya ayrıldıqda dodaqlarını birinə və ya bir şeyə toxundurmaq; busə etmək, busə almaq
“Öpülmək”dən f.is
“Öpmək”dən məch. Dan yeri söküləndə; Zülf üzə töküləndə; Şeh düşmüş gülə bənzər; Ağ üzdən öpüləndə. (Bayatı)
is. Öpmək işi, öpmək tərzi; öpmə, busə. Mehriban məhəbbət qarışıq bir həyəcanla Rəmziyyəni öpüşləri ilə sanki yemək istəyirdi
“Öpüşdürmək”dən f.is
icb. Məcburi və ya xahişlə bir-birini öpdürmək. Küsülüləri öpüşdürüb barışdırmaq
“Öpüşmək”dən f.is
qarş. Bir-birini öpmək. Qadınlar anamla öpüşür, söyləşir, gülüşürdülər. A.Şaiq. Dodaq-dodaqda öpüşdükcə xeyli söz verdin; Nə oldu, üz çevirib qaçdın a
is. zool. Əti yeyilən vəhşi, ya əhli uzun boğazlı iri su quşu
is. zool. Sifəti ördək dimdiyi kimi enli, məməli heyvan (vətəni Avstraliya və Tasmaniyadır)
is. Əkilməmiş sahə
is. Minik heyvanlarının çulunu sarıyıb bərkitmək üçün başında doğanaq olan uzun ip; çatı. Örkən nə qədər uzun olsa, yenə də doğanaqdan keçər
sif. Örkəni olan
is. Nümunə, misal. [Elxan:] Biz hələlik vətənin yüksək dağlarına çəkiləcək, orada bütün bəşəriyyət üçün örnək ola biləcək bir ölkə düzəldəcəyik
is. Örnək, nümunə ola biləcək hər bir şey; nümunə