Bençmark
Bençmark (ing. benchmark — istinad nöqtəsi, etalon) maliyyə bazarlarında — ümumiyyətlə indeks, faiz dərəcəsi və ya məzənnə şəklində birləşdirilmiş “göstərici” ümumiləşdirilmiş göstərici, dəyərlərinin müqayisəsi baza aktivlərinin dəyərinin zamanla dinamikasını təhlil etməyə, bütövlükdə bazarın və ya onun ayrı-ayrı seqmentlərinin vəziyyətini qiymətləndirməyə imkan verir. Məsələn, qiymətli kağızlar indeksləri müəyyən bir investisiya portfelinin dəyərini göstərir və faiz göstəriciləri kredit bazarındakı qiymət şərtlərindəki dəyişiklikləri izləməyə imkan verir. Qiymət göstəricilərinin bazar göstəriciləri kimi etibarlılığı istifadə olunan metodun şəffaflığından, hesablamalar üçün istifadə olunan giriş məlumatlarının tamlığından, həmçinin giriş məlumatlarını təqdim edən töhfəçilərin tərkibindən asılıdır. "Etalon" göstəricilərinin fərqli bir xüsusiyyəti, dəyərlərinə müxtəlif maliyyə müqavilələri ilə istinad edilməsidir .
== Beynəlxalq təriflər ==
Qiymətli kağızlar üzrə beynəlxalq komissiyalar təşkilatının tərifinə görə, meyarlara cavab verən qiymətlər, təxminlər, dərəcələr, indekslər və ya dəyərlər daxildir:
istifadəçilərə pulsuz və ya ödənişli olaraq verilir;
bir düsturun və ya digər hesablama metodunun tam və ya qismən tətbiqi ilə vaxtaşırı hesablamaq, – və ya əsaslandırılmış bir və ya daha çox aktivin dəyərini qiymətləndirmək;
aşağıdakı məqsədlərdən biri və ya bir neçəsi üçün istinad nöqtəsi kimi istifadə olunur:
kredit müqavilələri və ya digər maliyyə müqavilələri və ya alətləri üzrə faiz ödənişlərinin və ya digər məbləğin təyin edilməsi;
maliyyə alətinin alına və ya satıla biləcəyi, alınıb-satıla biləcəyi qiymətin müəyyən edilməsi və ya maliyyə alətinin dəyərinin müəyyənləşdirilməsi;
maliyyə alətinin fəaliyyətinin (gəlirliliyinin) qiymətləndirilməsi.
Avropa qanunvericiliyində bir göstərici maliyyə aləti və ya maliyyə müqaviləsi üçün ödəniləcək məbləği və ya maliyyə alətinin dəyərini təyin edən hər hansı bir göstəricidir və ya portfel aktivlərinin gəlirliliyini izləmək və ya bölüşdürülməsini təyin etmək üçün investisiya fondunun fəaliyyətini qiymətləndirmək üçün istifadə olunan indeksdir. və ya idarəetmə haqqının hesablanması.
Qiymətləndirmə göstəricilərinin “ailəsi” eyni administrator tərəfindən verilən ([⇨]) eyni və ya oxşar bazar və ya iqtisadi reallığın qiymətləndirmələrini təmin edən eyni xarakterli mənbələrdən müəyyən edilmiş bir göstərici qrupuna aiddir.
== Mövzu sahəsi və təsnifatı ==
Qiymət göstəriciləri faiz dərəcələrinin, valyuta məzənnələrinin, qiymətli kağızların, malların, kreditlərin maya meyarlarıdır.
Bençmark faiz dərəcələrinin islahatı
Bençmark faiz dərəcələrinin islahatı (ing. Interest Rate Benchmark Reform) — Maliyyə Sabitliyi Şurasının başlatdığı LİBOR və EONIA (niderl.) kimi göstərici faiz dərəcələrini 2014-2021-ci illər ərzində yeni milli risksiz bir gecəlik faiz dərəcələri ilə əvəz edən qlobal islahat.
Qiymət faiz dərəcələri, maliyyə məhsullarının dəyərini qiymətləndirmək və onlar üçün ödənişləri hesablamaq üçün banklar və digər maliyyə bazarının iştirakçıları tərəfindən geniş istifadə olunur. Bir sıra mərkəzi banklar pul siyasəti üçün əməliyyat hədəfləri olaraq etalon dərəcələrini təyin etdilər. İslahat iki mərhələdən ibarətdir: (1) əsas istinad dərəcələrinin təhlili, düzəlişi və metodoloji təkmilləşdirilməsi (mümkün dəyişdirmə ilə); (2) etalon dərəcələrin bütövlüyünün və dəqiqliyinin təmin edilməsinə, habelə təyin olunmuş milli orqanlar tərəfindən standart nisbətlərinə nəzarətə yönəlmiş qaydalar və davranış qaydalarının tətbiqi. Qiymət standartı islahatı nəticəsində LIBOR dərəcələr ailəsi, mərkəzi banklar və birjalar tərəfindən idarə olunan bir qrup milli faiz dərəcələri ilə əvəz olundu.
2020-ci ildən etibarən Avropa Birliyində , Avstraliyada , Sinqapurda və Cənubi Koreyada maliyyə meyarlarını tənzimləyən qanunvericilik tətbiq edilmişdir. Dövlət bankları ilə birlikdə mərkəzi banklar da onun nəzarətindən çıxarıldı. Nəticədə, xüsusi göstərici administratorları etalon tənzimləmə perimetrinə daxil edilir. Milli göstəricilərin transsərhəd tətbiqi vəziyyətində, ABŞ, İsveçrə və Çindən olan administratorları Avropa Birliyində akkreditə olunmuşdur
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Калинин Н. Отказ от IBOR и переход к новым бенчмаркам (Cbonds Review).
Cinevra de Bençinin portreti
Cinevra de Bençinin portreti (it. Ritratto di Ginevra de' Benci) — məşhur rəssam Leonardo da Vinçi tərəfindən təxminən 1474–1476-cı illlərdə çəkilmiş erkən əsəridir; rəsm əsəri gecikmiş kvatroçento dövrünün (yəni erkən İntibah dövrünün) və Florensiya portret rəssamlıq məktəbinin parlaq nümunəsidir. Ekspertlər tərəfindən müəyyən edilmişdir ki, rəsm əsərində təsvir olunmuş qadın, XV əsrdə yaşamış məşhur florensiyalı şairə və intellektual Cinevra d'Ameriqo de Bençidir. Cinevra italiyalı humanist və Venesiya şəhərinin görkəmli dövlət xadimi Bernardo Bembonun platonik sevgilisi olmuşdur; bu porterin rəssama sifarişi məhz Bernardo tərəfindən edildiyi ehtimal olunur.
Bu Leonardonun Avropadan kənarda saxlanılan və müharibədən sonrakı dövrdə satışa çıxarılan yeganə əsəridir; hal-hazırda o Vaşinqtondakı Milli Sənət Qalereyasında nümayiş olunur, bundan bir neçə əsr öncə isə, o Lixtenşteyn knyazlarının kolleksiyasında saxlanılırdı.
Demək olar ki, kvadrat formatlı şəkil sinəsində tünd-göy qaytanlama olan və terrakota rəngində əlbisə geyinən gənc qızı təsvir edir. Gənc qızın çiyninə tünd-qəhvəyi şərf atılmışdır. O vaxtın portretçilərinin adətinin əksinə olaraq, qızın geyimi hər-hansı bir bəzək əşyalarından məhrum edilmişdir; yalnız kiçik bir mirvari, aşağı kəsikli donun altından görünən şəffaf köynəyin yaxa kənarlarını birləşdirir. Florensiyalı gənc qızın saç düzümü həm dövrün dəbinə çox uyğun idi; alını nahiyəsini çərçivəyə salan dez saç ayrımı və buruq tellər, onun arxaya hamar şəkildə daranmış digər saçları ilə kəskin ziddiyyət təşkil edir. Boyun ardındakı saçlar ağ baş geyimi və ya lentlə bərkidilmişdir.
Dyula Bençur
Dyula Bençur (mac. Gyula Benczúr; 28 yanvar 1844[…], Niredxaza – 16 iyul 1920[…], Bençurfalva[d], Noqrad) — portret və tarixi səhnələrin rəsm edilməsi üzrə peşəkar macar rəssamı, pedaqoq.
Dyula Bençur 28 yanvar 1844-cü ildə Macarıstanın Niredxaza şəhərində anadan olmuşdur. 1861-ci ildə Herman Ançuz və Conn Qeorq Hiltenspreqer ilə birgə rəsm təhsili almağa başladı.
Artıq 1870-ci ildə bir çox beynəlxalq müsabiqələrdə uğurlar əldə etmiş, "Macarıstan Milli Rəsm" müsabiqəsində "Kral Stefanın vəftizi" təsvirinə görə qalib gəlmişdir. Bundan başqa Karl von Piloti ilə birgə Münhendə Maksimilenyum və Sürixdə Rathaus freskalarının hazırlanmasında çalışmışdır. Ona Bavariya kralı II Ludoviq tərəfindən Rokoko motivlərinin rəsm edilməsi tapşırılmışdı. Dəfələrlə Praqa və Veymar universitetlərindən müəllimlik təklifi alsa da, 1875-ci ildə Münhen İncəsənət Akademiyasının professoru olmuşdur. 1883-cü ildə isə Macarıstana qayıdalar müəllimlik fəaliyyətini davam etdirdi. Onun ən məşhur şagirdlərindən biri amerikan rəssam Adolfo Müller -Yuri olmuşdur .
Oktav Bençile
Oktav Bençile (rum. Octav Băncilă; d. 4 fevral 1872, Botoşani – ö. 3 aprel 1944, Buxarest) — Rumıniya realist rəssamı və solçuluq aktivisti. O, jurnalist Sofia Nadejdanın qardaşı və Ioan Nadejdanın qaynıdır (ateist, sosialist, Kontemporanul qəzetinin redaktoru).
1872-ci ildə Botoşanidə doğulan Oktav 4 yaşında valideynlərini itirdikdən sonra böyük bacısı və onu incəsənətə ilk həvəsləndirən şəxs bacısının həyat yoldaşının ailəsində Yassıda böyüyüb. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, Yassı İncənət Gimnaziyasına daxil olub və burada həmin dövrün məşhur rəssamları Corc Panaytinu Bardasar, Konstantin Daniel Stahi və Emanoyl Bardasardan dərs alıb. O,1894–1897-ci illər arasında təqaüdlə xaricdə yaşayıb və oxuyub: əvvəlcə İtaliya və Fransada, sonra Almaniyada Münhen İncəsənət Akademiyasında Nikolas Gizisin sinfində təhsil alıb (bitirib bitirmədiyi dəqiq deyil).Xaricdən qayıtdıqdan sonra o, Yassının mərkəzində emalatxana açmaq istəsə də maliyyə çatışmazlığı üzündən şəhər kənarını seçməli olub. Bu illər Bençilanın əsas rəsm mövzularını müəyyənləşdirdiyi dövr idi: kəndlilərin, fabrik işçilərinin, yoxsullaşmış yəhudi tacirlərinin və sənətkarlarının, mühafizəçi əsgərlərin, köçəri romalıların yaşayışı. 1901-ci ildən o, şəhər məktəblərində kalliqrafiya və rəsm dərsləri verməyə başlayıb.
