do1
n 1. d.d. aldatma; aldanma, yalan, hiylə, kələk, fırıldaq, hiyləgərlik, dələduzluq; Nothing but a do Əsl hiyləgərlik / dələduzluq; 2. d.d. əyləncə, şənlik; qonaqlıq; We’ve got a do on tonight Bu axşam bizim qonaqlığımız / şənliyimiz var
do2
v (indiki zamanın qeyri-müəyyən formasında üçüncü şəxs tək forması: does) 1. etmək; What are you doing? Sən / Siz nə edirsən / edirsianiz? I am doing nothing Mən heç nə etmirəm; What is to be done? Nə etmək olar?; to ~ right / wrong düz / səhv hərəkət etmək; What are you going to do about it? Sən / Siz bu barədə nə etmək fikrindəsən / fikrindəsiniz?; 2. işləmək, məşğul olmaq; What does he do for a living? O yaşamaq üçün nə işlə məşğul olur?; to ~ odd jobs təsadüfi işlə məşğul olmaq; 3. yerinə yetirmək, iş görmək, həyata keçirmək; to ~ one’s work öz işini görmək; to ~ one’s duty öz vəzifəsini yerinə yetirmək; to ~ smb.’s will bir kəsin arzusunu / istəyini yerinə yetirmək; to ~ one’s best / one’s utmost əlindən gələn hər şeyi etmək; 4. yaramaq, kifayət etmək, yetmək, münasib olmaq, əl vermək; This room will do for the office Bu otaq ofis üçün yarayar; That will do (Bu) yetər, (Bu) kifayətdir; One bed did for two men Bir çarpayı iki nəfərə kifayət etdi; Will these shoes do you? Bu ayaqqabı sənə / sizə yarayarmi? 5. keçinmək, kifayətlənmək; Can you do without cigarettes? Sən / Siz siqaretsiz keçinə bilərsənmi / bilərsinizmi? I could do without him Mən onsuz keçinə bilərdim; 6. gətirmək, vermək (xeyir və s.); to ~ good xeyir gətirmək / vermək; A long walk will do you good Uzun gəzinti sənin / Sizin üçün çox faydalı olar; 7. vurmaq, yetirmək (zərər, ziyan və s.); to ~harm ziyan / zərər vermək / vurmaq; 8. göstərmək (xidmət və s.); to ~ (smb.) a favour bir kəsə xidmət göstərmək; to ~ justice 1) haqq vermək / qazandırmaq; 2) ədalət xatirinə / naminə; To do him justice, he is no fool Ədalət naminə demək lazımdır ki, o əsla axmaq deyil; 9. məşğul olmaq (hər hansı bir fəaliyyət növü ilə); to ~ lecturing / painting / gardening mühazirə oxumaqla / şəkil çəkməklə / bağçılıqla məşğul olmaq; I have done enough reading for today Bu gün mən kifayət qədər oxumuşam; 10. öyrənmək (fənni); He is doing English at school O, məktəbdə ingilis dili öyrənir; 11. yazmaq (məqalə və s.); to ~ articles for a magazine jurnala məqalələr yazmaq; He did an article on history O, tarixə dair məqalə yazdı; 12. çəkmək (şəkil və s.); He is doing my sister’s portrait O mənim bacımın şəklini çəkir; 13. həll etmək (məsələ və s.); to ~ a problem məsələ həll etmək; 14. rol oynamaq; He does Hamlet very well O, Hamlet rolunu yaxşı oynayır, 15. yığışdırmaq, səliqəyə / qaydaya salmaq (otağı və s.); to ~ the room otağı yığışdırmaq; to ~ the beds çarpayıları yığışdırmaq; to ~ one’s hair saçını qaydaya / səliqəyə salmaq; 16. bişirmək, hazırlamaq (yeməyi), qızartmaq və s.; Do the beets with vinegar Çuğunduru sirkə ilə hazırla / hazırlayın; I like my meat very well done Mən yaxşı bişmiş əti xoşlayıram; 17. d.d. 1) baxmaq, tamaşa etmək; to ~ a museum / a picture gallery muzeyə / şəkil qalereyasına baxmaq; 2) gəzmək, gəzib baxmaq; You can’t do Moscow in a day Moskvanı bir günə gəzmək olmaz, 18. getmək (müəyyən məsafəni); I can do the distance in an hour Mən bu məsafəni bir saata gedə bilərəm; 19. çəkmək (cəza və s.); He is doing 3 years term O, 3 illik həbs cəzası çəkir
do3
v köməkçi fel: 1. indiki və keçmiş zamanların qeyri-müəyyən formalarında felin sual və inkar formalarını düzəltmək üçün işlədilir; Do you speak English? Sən / Siz ingiliscə damşırsanmı / danışırsınızmı? Does she go to school? O, məktəbə gedirmi? Did he go to the cinema yesterday? Dünən o, kinoya getdimi?; Ido not know English Mən ingiliscə bilmirəm; She did not come O, gəlmədi; 2. Felin əmr formasının inkar şəklini düzəltmək üçün işlədilir; Do not (Don’t) speak! Danışma! /Danışmayın!; Do not (don’t) be afraid! Qorxma / Qorxmayın!
do4
part Əsas felin mənasını qüvvətləndirmək üçün işlədilir: Bu halda o, Azərbaycan dilinə 1) müxtəlif sözlər (əlbəttə, şübhəsiz və s. i.) vasitəsilə tərcümə edilir: I do believe you! Mən əlbəttə sənə / sizə inanıram; I do think you ought to visit your mother Şübhəsiz fikirləşirəm ki, sən / siz anana / ananıza baş çəkməlisən / çəkməlisiniz; 2) Bəzən isə tərcümə edilmir: Do love me! Məni sev / sevin! Bu halların hamısında to do feli qüvvətli vurğuya malik olur