yun. koryphaios – rəhbər, başçı məcazi mənada elm, texnika, ədəbiyyat, incəsənət və s. sahələrdə aparıcı yer tutan görkəmli şəxsiyyət
lat. correlation – düzəliş 1) fəlsəfədə müqayisə edilən anlayışların bir-biri ilə münasibəti, bir-birindən asılılığı; 2) göstəricinin dəyişməsinin səc
lat. corrector – təshih edən mətbəədə, qəzetdə, kitabda, jurnalda və. s-də səhvlərin düzəldilməsini korrektura edən – korrektura ilə məşğul olan adam
lat. correction, corectio – təshih etmə 1) mətnin yığımı zamanı buraxılmış durğu işarələrinin və orfoqrafiya səhvlərinin düzəldilməsi; 2) mətbəədə yığ
yığılmış mətndə buraxılmış səhvləri təshih etmək və çapda olan qüsurları göstərmək üçün işlədilən xüsusi işarələr
əşyaların, anlayışların qarşılıqlı əlaqəsi, nisbəti.
lat. correspondentia, correspondo – cavab verirəm, bildirirəm 1) təhlili və ümumiləşməsi ilə müşayiət olunan faktların bildirişi; 2) publisistik janr
yun. kryptos – gizli; grapho – yazıram 1) şərti gizli yazı, şifr yazısı; 2) gizli yazılış, şifrəli; 3) adi yazının hər hansı məqsədlə dəyişdirilmiş mə
1) bir şeyə qiymət vermək üçün əsas götürülən əlamət, ölçü; 2) meyar, qiymətləndirmə ölçüsü; 3) əsasında qiymətləndirilmənin, təsnifatın həyata keçiri
lat. curator – hami, qəyyum 1) işin gedişinə, icrasına nəzarət etməli olan şəxs, təşkilat; 2) müəyyən işin (yaxud işlərin) gedişini izləyən, icrasına
lat. cursus,currere – qaçmaq, sürətlə getmək, hərəkət etmək 1) yol, səmt, istiqamət; 2) bir fənnin şərhi; 3) təhsil və ya müalicə dövrü; 4) ali
ali məktəblərdə ixtisas müəllimlərinin rəhbərliyi altında tələbələrin tədris planına uyğun gördukləri müstəqil elmi-metodik iş
lat. cursivus, cursus – qaçış, hərəkət; cursiva littera – əlyazma 1) maili mətbəə hürufatı, maili yazı; 2) sitatda müəllifin nəzərə çarpdırdığı söz, i
dövri mətbu nəşrlər, teleradio proqramları, kinoxronika proqramları və digər yayım formaları.
lat. qualificatio, qualis – hansı keyfiyyət, ficatio; facio – edirəm 1) hər hansı bir fəaliyyət növündə insanın hazırlıq səviyyəsi, dərəcəsi; 2) peşə,
lat. quorum – kafilik, yetərlilik, məqbulluluq, kifayətlilik 1) yığıncağı səlahiyyətli hesab etmək üçün iştirakçıların zəruri sayı
şəxsiyyətin müəyyən fəaliyyət sahəsinə daha çox yararlı olduğunu göstərən, müəyyən işi müvəffəqiyyətlə icra etməsi üçün subyektiv şərt olan fərdi psix
1) sabit, möhkəm, dəfələrlə təkrarlanan hadisə və ya proses; 2) cari prosesə və ya hadisəyə xas olan daxili, mahiyyətli, zəruri səbəb-nəticəli, daimi
xüsusi hüquqa malik olan və qanunları qəbul etmək səlahiyyətində olan dövlət hakimyyətinin ali orqanları
1) obyektiv hüququn əks etdirilməsinin zahiri forması; 2) hakim sinfin (ümumxalq dövlətində bütün xalqın) iradəsini ifadə edən və rəsmən ümumi – məcbu
zamin, zəmanət verən, zamin olan, qarantiya.
fr. garantie, garantir – təmin etmək 1) zəmanət; 2) öhdəliyin icrasının təmin edilməsi üsullarından biri: yalnız dövlət təşkilatları arasında münasibə
1) eyni dizaynlı şrift dəsti. Bura təkcə hərflər deyil, həm də rəqəmlər, durğu işarələri, müxtəlif simvol və s
dialektikanın ən ümumi kateqoriyalarından biri; obyektiv aləmin daimi hərəkət və dəyişilməsində onun vəhdətini, onu təşkil edən predmet və hadisələr a
1) hiss üzvlərinə təsir edən real cisim və hadisələrin əlamətlərinin bütövlükdə inikasından ibarət idrak prosesi; orqanizmin ətraf aləmlə bələdləşməsi
1) nizam, səliqə; bir şeyin düzgün vəziyyəti, nizamda olması. Məsələn, qaydaya salmaq, şeyləri qaydada saxlamaq, qayda yaratmaq; 2) bir şeyin yerinə y
yüksək məqsəd; bir işin, təşəbbüsün son məqsədi.
1) fakt, yaxud halların onların uçotunun aparılması və ya onlara rəsmən tanınan akt statusunun verilməsi məqsədilə qeydiyyatı, təsbit edilməsi; 2) siy
1) verilən, təslim edilən, göndərilən, təklif edilən şeyi alma. Məsələn, ərizələrin qəbulu başlanır, teleqramların qəbulu, malların qəbulu haqqında ak
1) alınmış şey – pul, qiymətli şey və s.-nin alınması, qəbul edilməsi haqqında verilən kağız, sənəd. Məsələn, pulu verib qəbz almaq; 2) köhnəlmiş söz:
1) hər hansı məsələnin kollegial orqanın, məclisin və s. iclasında müzakirəsi nəticəsində qəbul edilən qərar; 2) məhkəmə qətnaməsi hüquqa görə birinci
planetimizdə nəsli kəsilmək təhlükəsinə məruz qalan heyvan və bitkilər haqqında faktlar və illüstrasiyalar toplanmış kitab
ali və orta təhsilli mütəxəssislər hazırlamaq və onların ixtisasını artırmaq, həmçinin istehsalatdan ayrılmadan ümumi orta təhsil almaq formalarından
1) əmtəə dəyərinin pulla ifadəsi; 2) əhəmiyyət, dəyər, önəm, rol; etibar; 3) şagirdin, tələbənin bilik dərəcəsi haqqında verilən nömrə: imtahanda bili
fr. global – bütöv, tam, ümumi; lat. globeglobus (globus) – şar, bölük, qalaq, topa 1) bütün yer kürəsini əhatə edən, bürüyə bilən
hər hansı elmdə və ya fəaliyyət sahəsində istifadə olunan terminlərin izahlı lüğəti.
lat. honorarium – mükafatlandırmaq, təltif olunmaq 1) yazıçılar, rəssamlar, alimlərin və s. əməyinə görə müqavilə əsasında aldığı pul – mükafat; 2) və
dissertasiyalarda istifadə olunan mənbələrin biblioqrafik təsvirində istifadə edilən şərti işarədir. Məqalələrin biblioqrafik təsviri iki hissədən iba
yun. graphe – cızıq 1) cədvəllərdə iki şaquli xətt arasındakı yer (sütun); 2) bölmə; 3) kontor kitablarında və buna oxşar kitab cədvəllərində iki şaqu
yun. graphikos – əks olunmuş, çəkilmiş 1) müxtəlif proseslərin kəmiyyətcə vəziyyətinin cizgilərlə (xətlərlə) təsviri
1) dövlət sifarişi ilə yerinə yetirilən elmi-tədqiqat və yeniliklərin maliyyələşdirilməsi üçün subsiyalar; 2) elmi-tədqiqatların, alimlərin, ədəbiyyat
1) mətbəədə hələ səhifələnməmiş naborun ottiski; 2) müəyyən ölçüdə kəsilmiş vərəq.
1) vəzifəli adamın imzası olan möhür; 2) üzərində imza nümunəsi, hər hansı mətni və yaxud digər əlyazması olan möhür, ştempel, habelə belə möhürün və
1) bir yerdə, bir-birinə yaxın olan bir neçə adam, heyvan, şey və s.; dəstə. Məsələn, bir qrup adam; 2) siyasi görüşləri, məqsədləri, peşələri və s
1) müəyyən təşkilatın, yaradıcı birliklərin, əhali qruplarının, müəyyən sahələrin nümayəndələrinin geniş yığıncağı; 2) hər hansı təşkilatın və ya əhal
lat. laborans (laborantis) – işləyən 1elmi müəssisələrin laboratoriyalarında çalışan elmi və ya texniki işçi (elmi-texniki işçi); 2) laboratoriya məsğ
lat. laboro (laboratorium) – işləyirəm; laborare (laboratorium) – işləmək 1) elmi və ya texniki təcrübələr, tədqiqat aparmaq ücün xüsusi avadanlıqla t
qısa, yığcam, azsözlü.
yerli (lokal) şəbəkə. Bir binada yerləşmiş və bir-biriylə kabellərlə elə birləşmiş kompyüterlərdir ki, onların istifadəçiləri şəbəkədəki fayllara, pri
lat. laureatus – lavru çələngi ilə təltif olunmuş, dəfnə yarpağı ilə mükafatlandırılmış 1) elm, texnika, incəsənət, xalq təsərrüfatı və başqa sahələrd