bax: MÜSƏLMAN QARDAŞLARI.
dirçəlmə, oyanma mənalarını ifadə etmədir. Quran və hədislərdə bu söz müxtəlif mənalarda işlədilsə də, ən çox ölümdən sonra yenidən dirilmə mənasında
Allaha sevgi ilə ibadət etməkdir. Bu söz tövhidlə bağlı bir ifadədir. Ruhun şirkdən və günahlardan təmizlənərək Allaha sevgi duyğusu ilə ibadət etmək
qarşıdurma, anlaşılmazlıq, hər hansı bir problemlə bağlı fərqli yanaşma və baxışların ortaya çıxmasıdır
bax: ƏSR.
fiqhdə nəyinsə barəsində anlaşan insanların o anlaşmanı öz istəkləri ilə pozmasıdır. Məsələn, xarab olmuş mal geriyə qaytarılmalıdır
azandan sonra vacib namazın qılınması üçün möminləri namaza ikinci çağırışdır. Onun deyilməsindən dərhal sonra müsəlmanlar namaz qılmağa başlayırlar
Sufilikdə mənəviyyat yolçusunu kamilləşdirən bilikdir. Bu bilik təcrübə yolları ilə deyil, mənəvi yüksəlişlə əldə edilir
(1289/1873 – 1357/1938) filosof-şair, maarifçi, reformist və ictimai xadim olmuşdur. O, Pəncabın Siyalkot şəhərində doğulmuş, erkən yaşlarından elmə m
varislik hüququnun saxlanması şərti ilə torpağın, eləcə də ondan gələn gəlirin hər hansı bir şəxsə verilməsidir
ərəb dilində tanrı mənasını verir. Bu söz həm bir olan Allah, həm də tanrılar üçün istifadə edilə bilər
fiqhdə hər hansı bir kişinin öz arvadına müəyyən müddətdə yaxınlaşmayacağı barəsində verdiyi sözdür. Bu müddət dörd ay olur
sufilikdə birbaşa və ya nəyinsə vasitəsi ilə Allahın insana verdiyi bilikdir. İlhamın qaynağı Allah və ya Onun mələyidir
Musa peyğəmbərin şəriəti ilə hökm vermiş, İsrail oğullarına göndərilmiş peyğəmbərlərindən biri olmuşdur (Quran, 37: 123-130)
müsəlmanlara yol göstərən insan və ya dini rəhbərdir. Camaat namazının önündə duranı, görkəmli İslam alimini, şiə liderlərini, hətta xəlifəni bu adla
dini və dünyəvi hakimiyyəti birləşdirən dövlət quruluşudur. İmamət sözü məna baxımından xilafət anlayışına yaxındır
mənəvi və ya siyasi öndərliyinin bir imamdan başqasına keçdiyinə inanan müxtəlif şiə qruplarının ümumi adıdır
insanın hər hansı bir şeyə sübutsuz və ya dəlilsiz inanmasıdır. İman hər bir kəsin qəlbində olmalı, sözlə ifadə və əməllə təsdiq edilməlidir
Məryəmin (I) atası, İsa peyğəmbərin babası olmuşdur. Quranın “Ali İmran” surəsində o və onun ailəsi anılmışdır
gecənin bitdiyi, səhərin açılması ilə başlayan və günəşin çıxmasına qədər davam edən vaxtdır (Quran, 2: 187)
İslamda Allahın İsa peyğəmbərə nazil etdiyi müqəddəs kitabın adıdır. Qurana görə bu kitab Tövratı təsdiq etmək üçün endirilmişdir
dinin əsaslarından hesab edilən Allah, peyğəmbərlər, müqəddəs kitablar, axirət, qəza və qədər, mələklər və s
fiqhdə cinsi zəiflikdən əziyyət çəkən insandır. İslam hüququna görə evləndikdən sonra qadın ərində cinsi zəifliyin əlamətlərini görsə, ondan boşana bi
sufilikdə mənəvi yolçuluğun son dayanacağına gəlmiş, mənəvi yüksələrək saflaşan insandır. Bu termini ilk dəfə 309/921-ci ildə fərqli baxışlarına görə
rəvayətlərə görə Məhəmməd peyğəmbərin göstərdiyi ən böyük möcüzələrdən biridir. O, bu möcüzəni Mədinəyə hicrət etməmişdən beş il öncə bütpərəst məkkəl
insanın özünü qəsd edərək öldürməsidir. Bu əməl İslam dinində qadağan edilmiş ən böyük günahlardan hesab edilir
bax: VƏHY
kəlam elmində insanın seçim azadlığı bu terminlər ifadə edilir. İradə anlayışı qəza və qədərin ən əsas mövzusudur
Quranda qeyd edilən bir qəbilənin və ya bir yaşayış məntəqəsinin adıdır. “Fəcr” (89) surəsinin 7-8-ci ayələrində İrəmin hündür sütunlarının olduğu vur
bax: MƏRİFƏT.
İslamdan çıxaraq dinsizliyi və ya başqa dinləri qəbul etməkdir. Belə adamlara mürtəd deyilir. İslam ilahiyyatına görə dindən çıxmışlar tövbə edib İsla
oğullarına Tövratı təsdiq etmək üçün göndərdiyi ən böyük peyğəmbərlərdən biri olmuşdur (Quran, 3: 48)
bax: MƏHV VƏ İSBAT.
Quranda adı keçən peyğəmbərlərdən biri olmuşdur. O, İbrahim peyğəmbərin ikinci oğlu idi. Rəvayətlərə görə uzun illər boyu onun anası Saranın övladı ol
Allaha tabe olmaq mənasını ifadə edir. Kökləri çox qədim ənənəyə bağlı olan monoteistik (ibrahimi) din bu adla adlanır
bax: GÜNAH
İbrahim peyğəmbərin Həcərdən olan oğlu və Quranda adı keçən peyğəmbərlərdən biri olmuşdur (Quran, 37: 101)
şiə təriqətlərindən birinin ardıclılarıdırlar. Onlar Cəfər Sadiqə qədər bütün imamları qəbul edirlər
oniki-imamçılar; mənsublarının sayına görə ən çox yayılmış şiə məzhəbidir. Oniki-imamçıların baxışlarına görə Məhəmməd peyğəmbərin vəfatından sonra Al
Məhəmməd peyğəmbərin gecələrin birində Məkkədən Qüdsə möcüzəli gedişi, oradan isə göylərə yüksəlişidir
ən böyük dörd mələkdən birinin adıdır. Qiyamət gününə yaxın zamanda o “sur”a üfürəcəkdir. Bundan sonra dünyada qiyamət başlayacaqdır
bax: BƏNİ İSRAİL.
Quran ayələrini təsdiq etmək üçün Tövrat, İncil, Zəbur kimi Yəhudi və Xristian kitablarından gətirilən dəlillərdir
kişilərin sidik yolundan sidik qalığının çıxarılmasıdır. Bu da kişi bədəninin nəcasətdən təmizlənməsi üçün vacibdir
Kölə qadınla cinsi əlaqəyə girməzdən öncə iddə müddətinə də istibra deyilir. Bu müddət onun öncəki kişidən hamilə olub-olmamağını müəyyən etmək üçün v
qadınlarda üç gündən az və ya on gündən çox müddətdə axan qan bu adla ifadə edilir. Bir çox hallarda istihazə qanının axması qadında hər hansı bir xəs
ilə yumaq lazımdır. Daşla da təmizlənmək mümkündür. Belə olanda ya üç daş, ya da bir daşın üç tərəfini istifadə etmək olar
lüğətdə “gözəl saymaq və ya hər hansı bir şeyi gözəl görmək” mənalarına gəlir. İstihsan fiqh üsulunda müctəhidin daha qüvvətli qəbul etdiyi bir dəlild
müsəlmanın hər hansı bir işi görməzdən əvvəl, bu işin onun üçün xeyirli olub-olmamağını öyrənmək məqsədi ilə iki rükətli istixarə namazını qılıb, dual
bədəndən sidik və nəcis ayrıldıqdan sonra bulaşmış yerlərin təmizlənməsidir. Təmizlik üçün ən üstün vasitə su hesab edilir