KOREYA

Koreya

s. Korean; ~ dili Korean, the Korean language

KORBUCAQLI
KOREYACA
OBASTAN VİKİ
Koreya
Koreya yarımadası — Asiyanın şərqində yerləşən yarımada İkinci Dünya müharibəsi başa çatanadək Koreya yarımadası Yaponiyanın müstəmləkəsi olub. 1948-ci ildə ərazidə iki dövlət yaranıb – Koreya Respublikası və Koreya Xalq Demokratik Respublikası. == Ölkələr == === Cənubi Koreya === Yarımadanın cənub hissəsində yerləşən Koreya Respublikasının sərhəd qonşuları Çin, Yaponiya və Şimali Koreyadır. Sahəsi 100 032 kvadrat kilometr, əhalisi 50 milyondan çoxdur. Paytaxtı Seul şəhəridir. Koreya Respublikası on altı inzibati dairədən ibarət prezident respublikasıdır. Hakimiyyət həm hüquqi, həm də faktiki baxımdan üç qol arasında - icraedici, məhkəmə və qanunverici hakimiyyətləri - bölünüb. Yerli hakimiyyət orqanları yarımmüstəqildirlər, onların da icraedici və qanunverici funksiyaları var. Yüksək həyat səviyyəsi ilə tanınan ölkələr sırasındadır. Asiyada dördüncü ən böyük iqtisadiyyata malik olan bu ölkə "Böyük 20-lər" (G20) qrupunun üzvüdür.
Koreya (dəqiqləşdirmə)
Koreya — Şərqi Asiyada bir bölgə.
Koreya Fondu
Koreya Fondu (Korean: 한국국제교류재단, Hanja: 韓國國際交流財團) — 1991-ci ildə Koreyanın daha yaxşı anlaşılmasına kömək etmək və beynəlxalq ictimaiyyətdə dostluğu gücləndirmək üçün yaradılmış qeyri-kommersiya ictimai diplomatiya təşkilatıdır. Fond qarşılıqlı anlayışın inkişafı üçün Cənubi Koreya ilə xarici ölkələr arasında mübadilə üzrə müxtəlif layihələr həyata keçirir. == Tarix == Koreya Respublikasının 70-ci illərin sonlarından 80-ci illərə qədər sürətli iqtisadi inkişafı, həmçinin ölkənin demokratikləşməsi və soyuq müharibədən sonra beynəlxalq ictimaiyyətdə sarsıntılar şəraitində Koreyanın xarici siyasət strategiyasına yenidən baxılması qaçılmazdır. 1986-cı ildə 10-cu Asiya Oyunlarını və 1988-ci ildə Seulda 24-cü Yay Olimpiya Oyunlarını müvəffəqiyyətlə keçirərək genişləndirilmiş imkanlarını nümayiş etdirərək dünyanın Koreyaya baxışına uzunmüddətli təsir göstərmişdir. Sonralar vahid əlaqə nöqtəsi kimi xidmət edəcək və müxtəlif sahələrdə mübadilə layihələrini dəstəkləyəcək beynəlxalq mübadilə təşkilatının yaradılması ideyası doğuldu. 1989-cu ilin sentyabrında Koreya parlamenti Koreya fondunun təsis edilməsi ilə bağlı rəsmi debatlara başladı. == Təşkilat == Koreya fondu Koreya Xarici Işlər Nazirliyi ilə bağlıdır, bu təşkilata Koreya fondu, Xarici Koreya fondu (OKF), və Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi (KOICA) rəhbərlik edir. Üçü də Koreyanın dünyanın qalan hissəsi ilə diplomatik münasibətlərinin irəliləməsinə həsr olunmuşdur. Hazırda Koreya Fondunun 13 departamentdə 130 əməkdaşı olan 4 bürosu var. Onun qərargahları və KF Qlobal Mərkəzi Seulda yerləşir.
Koreya Nəqliyyatı
Koreyada nəqliyyat - Koreya, böyüklüyü və qarışıqlığı ilə hər nə qədər xaricdən gələn turistlərin gözünü qorxutsa da, daxili nəqliyyat sistemi çox rahat və əlverişli olan bir ölkədir. Cənubi Koreya, hər mənada sənaye sıçrayışını etmiş və fərdə verilən dəyər baxımından, sivil olaraq çox inkişaf etmişdir. Koreyada günlük həyatın sferasında olduğu kimi, nəqliyyat sistemində də bu vəziyyət özünü büruzə verir. Koreya müharibəsindən sonra, müharibədən çıxmış, ən çətin günləri görmüş Asiyanın çalışqan əhalisi, infrastruktur və ölkənin yenidən qurulması baxımından demək olar ki, çox çalışdılar. Hər keçən gün inkişaf səviyyəsinin yüksəldilməsi istiqamətində addım atan Koreya, nəqliyyat məsələsində də əllərindən gələnin ən yaxşısını etməyə çalışdılar və bu inkişaf prosesini hələ də davam etdirirlər. Nəqliyyatın çox inkişaf etdiyi Cənubi Koreyada altı müxtəlif nəqliyyat növü mövcuddur. Bunlar: avtobus, metro, taksi, avtomobil, qatar və təyyarədir. == Avtobus == Koreyada iki növ avtobus mövcuddur: Şəhərdaxili avtobuslar və şəhərlərarası avtobuslar. Şəhərlərarası avtobuslar da özlüyündə 2 yerə bölünür. Birincisi, 100 km-ə qədər olan şəhərlərarası avtobus, ikincisi isə 100 km-dən çox olan ekspress avtobuslardır.
Koreya Respublikası
Koreya Respublikası (kor. 대한민국) və ya Cənubi Koreya, Şərqi Asiyada ölkədir. Koreya yarımadasının cənubunu təşkil edir və Koreya silahsızlaşdırılmış zonası ilə Şimali Koreyadan ayrılır. Ölkənin qərb sərhədi Sarı dəniz, şərq sərhədi isə Yapon dənizi ilə əhatə olunmuşdur. Cənubi Koreya bütün yarımadanın və ona bitişik adaların yeganə qanuni hökuməti olduğunu iddia edir. Ölkənin təxminən 51.96 milyon əhalisi var və onun təxminən yarısı Seul Paytaxt Bölgəsində yaşayır. Koreya yarımadasında Aşağı Paleolitik dövrdən bəri yaşayırlar. İlk krallığı eramızdan əvvəl 7-ci əsrin əvvəllərində Çin qeydlərində qeyd edilmişdir. 7-ci əsrin sonlarında Koreyanın Üç Krallığının Şila və Balhe-yə birləşdirilməsindən sonra, Koreya Qoryo sülaləsi (918-1392) və Çoson sülaləsi (1392-1897) tərəfindən idarə edildi. Növbəti Koreya İmperiyası 1910-cu ildə Yaponiya İmperiyasına birləşdirildi.
Koreya Universiteti
Koreya Universiteti (KU, Koreyaca: 고려 대학교; Hanca: 高麗 大 學校; RR: Qoryo Dehakkyo), Cənubi Koreyanın Seul şəhərində yerləşən özəl bir tədqiqat universitetidir. 1905-ci ildə qurulan Koreya Universiteti, ölkənin ən qədim və ən nüfuzlu ali təhsil müəssisələrindən biri olaraq qəbul edilir və SKY (universitetlər) dan biridir. Tələbə heyəti 20.000 -dən çox lisenziya və 10.000 -dən çox aspirant tələbəsindən ibarətdir. Universitetin akademik genişliyi 19 kollecdəki 81 fakültə və bölmə və 18 məzun məktəbindən ibarətdir. 1,500-dən çox tam zamanlı müəllimə malikdir və 95% -dən çoxu elmlər namizədi elmi dərəcəsinə və ya öz sahələrində ekvivalent ixtisasa malikdir. Koreya Universiteti Məzunları Dərnəyi 280.000-dən çox universitet məzunundan ibarətdir. Korea Universiteti, Cənubi Koreya tarixində hüquq, iqtisadiyyat və jurnalistika kimi müxtəlif sahələrdə akademik proqramlar təqdim edən ilk təhsil müəssisəsi olması ilə seçilən böyük bir tədqiqat müəssisəsidir. Xüsusilə Cənubi Koreyanın ən tanınmış lisenziya hüquq proqramlarından biri sayılan Hüquq Kolleci ilə məşhurdur. Koreya Universitetinin Xarici Dil Araşdırmaları İnstitutu, Davamlı Təhsil İnstitutu, Beynəlxalq Təhsil İnstitutu və Tədris və Öyrənmə Mərkəzi kimi köməkçi təhsil imkanları da vardır. Battelle@KU Laboratoriyası, İlmin Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutu və İnformasiya Təhlükəsizliyi Texnologiyaları Mərkəzi də daxil olmaqla 115 tədqiqat institutu var.
Koreya arxipelaqı
Koreya arxipelaqı (kor. 연평도) — Sarı dənizdə, Koreya boğazı və Çecu boğazı sularında yerləşən 3,5 min ada və qayalıqdan ibarət olan Cənubi Koreyaya məsub olan arxipelaq. Arxipelaqın ən iri adaları: Kocedo, Namhedo, Çindo. Arxipelaqa daxil olan adaların sahilləri girintili-çıxıntılıdır. Adalar əsasən təpəlik və alçaq dağlıq ərazilərdən ibarətdir. Üzəri subtropik meşə və kolluqlarla örtülüdür. Sahil suları bioresurslarla zəngindir. Balıqçılıq və molyusk ovlama tədərufatı inkişaf etmişdir.
Koreya boğazı
Koreya boğazı Yapon dənizi ilə Şərqi Çin dənizini birləşirdirir. Boğaz Koreya yarımadasını Yapon arxipelaqına daxil olan iki - Kyusyu və cənub-qərb sonuncunda isə Honşu adalarından ayırır. Uzunluğu 324 km, ən dar hissədə eni isə 180 km təşkil edir. Ən dayaz yeri 73 m-dir. Boğazda yerləşən Tsuşima adası boğazı iki yerə şərqi və qərbi boğazlara bölür. Şərqdə yerləşən keçid Tsuşima boğazı adlanır.
Koreya bərzəxi
Koreya bərzəxi (ing. Isthmus of Korea) — Koreya yarımadasının şimalında, Qərbi Koreya körfəzi ilə Şərqi-Koreya körfəzi arasında 160 km məsafədə yerləşir. KXDR ərazisində Nampxo və Vonsan şəhərləri arasından keçir. Regionun relyefi rəngbərəngdir: Sahil düzənlikləri, dağətəyi ərazilər, meşəli dağ çığırları, hündürlüyü 1833 metrə çatan Puktebon zirvəsi və sıldırımlı qayalar. Sıldırımlı hündür massivlərdə demək olar ki, tikililərin böyük əksəriyyəti qədim zamanlara təsadüf edir. Ərazidə Vonsan düzənliyi yerləşir.
Koreya dalğası
Koreya dalğası (ing. Korean Wave) və ya Koreya axını (kor. 한류; 韓流; Hallyu) — 1990-cı illərdən başlayan Cənubi Koreya mədəniyyətinin dünyada məşhurluğunun artması. == Tarix == Koreya mədəniyyətini yumuşaq güc kimi istifadə etməkdən Koreya müstəqillik hərəkətinin başı və Koreya Respubkilasının Müvəqqəti Hökumətinin prezidenti, Kim Qu yazırdı: <...> İstəyirəm ki, millətimiz, dünyanın ən gözəl milləti olsun. Bunnan ən güclü millət demək istəmirəm. Mən başqa millətin tərəfindən istila olunmağınən ağrısını hiss etdiyimə görə, istəmirəm ki, öz millətim başqaları istila etsin. Yətər ki, varlığımız həyatlarımızı bərəkətli etsin; yətər ki, gücümüz xarici istilalara mane ola bilsin. Sonsuz miqdarda arzu etdiyim tək şey, mərd mədəniyyətinin gücüdür. Ona görə ki, mədəniyyət gücü bizi də xoşbəxt edir, başqalara da xoşbəxt verir <...> === 1950-1995: Yeni yaranmış film bazarı üçün mübarizə === Koreya müharibəsindən (1950-1953) sonra Cənubi Koreyada Han çay möcüzəsi adlanan iqtisadi artım müdəti başlayıb. Pak Çon Hi prezidentliyin zamanı əcnəbi filmlərə kvota qoyulmuşdu.
Koreya dili
Koreya dili (Cənubi koreyaca: 한국어/韓國語 hangugeo, Şimali koreyaca: 조선말/朝鮮말 chosŏnmal ) — koreyalıların dili və Koreya yarımadasında yerləşən hər iki dövlətin, yəni Koreya Xalq Demokratik Respublikasının və Koreya Respublikasının rəsmi dövlət dilidir. Tarixən yazısı 1446-cı ildən bu yana məlumdur. Çin yazı sisteminə əsaslanan Hanqıl yazısıdır. Koreya dili tərkibcə altı dialektə bölünür: şimal-şərqi, şimal-qərbi, mərkəzi, cənub-şərqi, şərq-qərbi və Çejudo dialekti. Koreya dilinin fonoloji sistemi 40 fonemdən ibarətdir. Bunlardan 19-u samit, 21-i isə sait fonemlərdir. Koreya dili nominativ quruluşlu aqqlütinativ dillərdən hesab olunur. == Dilin adı == 1945-ci ilinə qədər bütün koreyalılar öz dilinə əsasən "çosonmal" kor. 조선말, 朝鮮語 və ya "çosono" (kor. 조선어, 朝鮮語) deyirdilər; bu ad hələ də Şimali Koreyada istifadə edilir.
Koreya epimediumu
Koreya epimediumu (lat. Epimedium koreanum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin epimedium cinsinə aid bitki növü.
Koreya folkloru
Koreya folklorunun hissələri sayılan tarix və praktikaların neçə min illərə yaxın ömrü var. Koreya folklorunun nümunələri şamanizm, konfutsiçilik, buddizm və son zamanlar xristianlıqdan əmələ gəlmişdir. Milli ənənələrin əksəriyyəti kəndlərdə inkişaf etməkdə idi. Onların bir çoxu məişət və kənd təsərrüfatı ilə əlaqəli olaraq ailə və cəmiyyət əlaqələrinin möhkəmlənməsinə gətirib çıxarmışdır. Bu milli nağılların ifasında əks olunur: İfaçılar həmin nağıllar sayəsində tamaşaçıların diqqətini cəlb edirdilər. Ənənə və hekayələr dildən-dilə keçirdi, yazılı nümunələr isə 5-ci əsrdən yaranmağa başlamışdır. Ənənələrin çoxu az praktik və ya müasirləşmiş hala düşsə də, folklor Koreya cəmiyyətində dərin kökə malik olub və hələ də din, incəsənət, hekayələr və adətlərə təsir etməkdədir. == Folklorun növləri == Koreya mədəniyyətində folklorun bir çox növləri var, həmçinin, İmuldam (kor. 이물담) hansı ki, bədheybət, qoblin və ruhlar kimi fövqəl-təbii varlıqlara həsr olunmuşdur. Ən geniş yayılmış varlıq Koreyanın qoblini olan Dokkebi(또깨비)-dir.
Koreya imperiyası
Koreya İmperiyası (kor. 대한 제국 Dehan Jequk)— 1897-ci ildə Kvanqmu Bərpasından 1910-cu ildə Koreyanın Yaponiya ilhaqına qədər Koreyanın adı. Yeni ad suverenliyini vurğulamaq və qədim Koreyanı Samxan dövlətləri ilə bənzətmək üçün Çoson krallığının 500 il boyu idarə etdiyi dövlətə verildi. == Tarixi == === Ümumi məlumat === Çoson sülaləsinin idarə etdiyi Koreya(1392-1897) diplomatik səbəbdən Çosonun Kral tərəfindən Çindən asılı olmayaraq idarə olunduğuna görə, Tzin sülaləsindəki Çinin (1636-1912) bir müştəri səltənəti idi. XIX əsrin sonlarında Koreyanı təsir dairəsinə almaq uğrunda Koreya Tzin və Yaponiya arasındakı münaqişə zonasına çevrildi. Birinci Çin-Yapon müharibəsi Çoson dövlətinin münaqişə döyüşlərinin özünün Koreya torpağında və ətraf dənizlərdə aparıldığı üçün xarici müdaxilələrə qarşı saxladığı hər hansı bir gücün sürətlə azalmasına gətirdi. Silinən və zəif Tzin sülaləsi üzərində yeni bir üstünlük qazanması ilə Yaponiya nümayəndələri Şimonoseki müqaviləsini Tzin ilə müzakirə etdi. Müqaviləni imzalamaqla, Rusiyanın cənub genişlənməsinin qarşısını almaq üçün hazırlanmış bir addım, Yaponiya Lyaodun yarımadasını Tzindən almaq və daha da önəmlisi Koreya üzərində nəzarət etmək üçün yarışdı. Ancaq Rusiya bu razılaşmanı Çinin şimal-şərqindəki maraqlarına qarşı bir hərəkət kimi tanıdı və nəticədə Fransa və Almaniyanı Lyaoudun yarımadasının Tzinə qaytarılması lazım olduğunu söylədi. Bu zaman Yaponiya, xüsusilə daha inkişaf etmiş hesab etdiyi və təqlid etmək istədiyi millətlər tərəfindən bu cür xarici təzyiqlərə qarşı çıxa bilmədi və Lyaodun yarımadasına iddiasından imtina etdi.
Koreya kilqranı
Koreya kilqarını (lat. Hemiculter leucisculus) — Çəkikimilər fəsiləsinə daxil olan balıq növü. Tropiklərin istər duzlu istərsə şirin sularına uyğunlaşa bilir. Çin, Yaponiya, Honq Konq, Koreya və Amur çayı hövzələrində rastlanılır. İran, Əfqanıstan və keçmiş Sovet İttifaqı da daxil olmaqla bir çox başqa ölkələrə gətirilərək çoxaldılıb. İlk olaraq 1855-ci ildə S. Basilevski tərəfindən Culter leucisculus olaraq təsvir edilmişdir. Elmi ədəbiyyatda da Chanodichthys leucisculus və ya Hemiculter leucisculus warpachowskii olaraq adlandırılır. Balıqların uzunluğu 23.0 sm-ə çatır. Suyunun temperaturu 18–22 °C (64–72 °F) olan ərazilərdə yaşayır. Bel nahiyəsi yaşıl-boz, qarı isə ağ olur.
Koreya mifologiyası
Koreya mifologiyası (kor: 한국 신화) dedikdə Koreya mifləri nəzərdə tutulur. Şimal-şərqi Asiya mifləri ilə oxşar cəhətləri çoxdur. Xüsusilə Sibir də daxil olmaqla Mancuriyadakı şamanizm, yəni muizm (Koreya şamanizmi) ənənələrinin olduğu ərazilərlə oxşar mifoloji struktura malikdir. Sonrakı Koreya miflərlərində daosizm və buddizmin təsiri ilə muizm-buddizm-daosizmin bir-biri ilə vəhdəti mövcuddur. Cənubi Koreya miflərini əsasən yaradılış əfsanələri və muizm əfsanələri olaraq bölürlər. Koreyanın yaradılış mifi Danqun əfsanəsi, Üç Koreya Krallığının kralı Dongmyeonqun ölkənin əsasını qoyması nağılı, mənşə mif və turp (巫) mif bölünür, Koreya, qurucu mif Tangün mif və Üç Krallığı dövrün bir Acala ölkələr povest və Biryu Onjo Mifologiya kimi bir mifik xarakter qəhrəman mif, cheonson bukbanggye və tinged bakhyeokgeose alyoung mifologiya, seoktalhae, Gim Al-ji çox mif kimi nambanggye belə iki növ bölünür. Qurulan miflərdən fərqli olaraq Mu mifi şamanlar arasında təhvil verilmiş və ümumiyyətlə folklor və buddizm elementləri ilə qarışdırılmışdır. Qurucu miflə müqayisədə, fövqəltəbii varlıq passiv rol oynamır, aktiv rol oynayır və yalnız qəhrəmanlıq mifləri deyil, müxtəlif mifik motivlər də yayılıb. == Ədəbi miflər == Dangun mifi, Koreya Xalqının Üç Krallığa çatdırılan mifoloji irsi arasında təmsil olunan bir ədəbiyyat mifidir . Koreyalıların mifləri etnik miqrasiya dövründən sonra meydana gəlmiş kimi görünür və göy və yer haqqında miflər azdır, milli miflər və qurucu miflər çoxdur.
Koreya müharibəsi
Koreya müharibəsi — Şimali və Cənubi Koreya dövlətləri arasında 1950-ci il iyunun 25-dən 1953-cü il iyulun 27-ə qədər davam etmiş hərbi münaqişə (əslində müharibənin bitməsi hələ də rəsmən elan olunmayıb). Bəzən bu konfliktə Soyuq müharibə dövründə ABŞ və onun müttəfiqləri ilə ÇXR və SSRİ qüvvələri arasında baş vermiş gizli müharibə kimi baxılır. Şimal koalisiyasının tərkibinə Şimali Koreya və onun hərbi qüvvələri, Çin ordusu (amma rəsmən hesab edilir ki, ÇXR konfliktdə iştirak etməmişdir, Çinin nizami ordusu formal olaraq "Çin Xalq Könüllüləri" adlanan birləşmə hesab olunmuşdur) daxil idi. SSRİ rəsmən müharibədə iştirak etməsə də Şimal koalisiyasının maliyələşdirilməsinin və Çin ordusunun təchizatının böyük hissəsini öz üzərinə götürmüşdür. Çoxsaylı sovet hərbi məsləhətçi və mütəxəssisləri müharibənin başlanmasına qədər Şimali Koreyadan çıxarılmış, amma müharibə dövründə SİTA-nın müxbiri adı ilə geri göndərilmişdilər. Cənub koalisiyasınında isə Cənubi Koreya, ABŞ, Böyük Britaniya, həmçinin BMT Sülhməramlı Qüvvələri tərkibində bir sıra başqa ölkələr iştirak etmişdilər. == Adlanması == İngilis dilində Koreya konflikti daha çox "Koreya müharibəsi" (ing. Korean War) adlandırılır, buna qədər ABŞ-də bu formal olaraq müharibə yox, "polis əməliyyatı" (ing. Police action) hesab edilirdi. ABŞ-nin hərbi vəziyyəti də elan olunmamışdı, halbuki prezident Trumen mülki təyinatlı istehsalın məhdudlaşdırılması hesabına, ölkə iqtisadiyyatının "hərbi yola" keçməsini asanlaşdırmaq üçün planlar hazırlamışdı.
Koreya mədəniyyəti
Koreya mədəniyyəti — Müasir zamanda Koreyanın iki yerə Şimal və Cənuba bölünməsi mədəniyyətdə də parçalanmaya səbəb oldu. Lakin buna baxmayaraq, Koreyanın ənənəvi mədəniyyəti 5000 ildən çox tarixi olan hər iki dövləti birləşdirir və ən qədimlərdən biri hesab olunur. == Tarixi == Koreya qədim mədəniyyətə malik ölkədir. Koreya tarixini başlanğıcı b.e.ə. 2333-cü ilə – əfsanəvi hökmdar Tanqunun dövrünə təsadüf edir. O, Allahın oğlu kimi qəbul edilib Çoson dövlətinin, yəni «Səhər təravəti ölkəsi»nin banisi hesab edilir. Tarixi faktlar sübut edir ki, b.e.ə I əsrdə bu ölkədə Koqurye, Pekçe və Silla dövlətləri də mövcud olmuşdur. VII əsrin ortalarından Silla bütün Koreya yarımadalarını birləşdirdi. Bu dövlətlərdə mədəniyyətə xüsusi yer verilirdi. Yüksək vəzifəli koreyalıların məzarları üzərində abidələr - masa şəklində dolmenlər qurulurdu..
Koreya mətbuatı
Koreya mətbuatı — Koreyada informasiya. === Tarixi === Koreya mətbuatı artıq 100 ilini tamamlamışdır. Koreyanın ilk müasir qəzeti Dongnip Şinmun (독립신문) 1986-cı ildə Se Ce Pil (서재필) tərəfində yaradılmışdır. Bu qəzet 4 kiçik səhifədən ibarət olan ikidilli qəzet idi. Birinci 3 səhifə Koreya dilində, son səhifəsi isə İngilis dilində dərc olunurdu. 독립신문 1897.04.07 금요일자.gif The Chosun Ilbo (조선일보) və The Dong-A Ilbo (동아일보) Koreyanın ən qədim qəzetləri olmuşdur. The Chosun Ilbo (조선일보) Park Doo-Sik tərəfindən 5 mart 1920-ci ildə, The Dong-A Ilbo (동아일보) isə Kim Jae-Ho tərəfindən 1 aprel 1920-ci ildə yaradılmışdır. Hər ikisi 1920-ci il 1 Mart Müstəqillik Hərəkatından sonra qurulmuşdur və müstəqil siyasət ilə ictimaiyyət üzərində böyük təsirə malik olmuşdur. 1946-01-17 조선일보 박헌영 발언 논란.jpg 동아일보 창간호.jpg === Məqsəd === Koreya qəzetlərinin başlıca məqsədi Koreya xalqının milli mübarizəsini dəstəkləyərək xalqın gözünü daim dəyişməkdə olan dünyaya yönəltmək idi. Qəzetlər Yapon əsarəti illərində (1920–1945) azadlıq hərəkatları üçün də çox əhəmiyyətli mövqe daşıyırdılar.
Koreya mətbəxi
Koreya mətbəxi, Koreya yarımadası və cənub Mancuriyadakı qədim Əkinçilik və köçəri həyat tərzi ənənələri, təbii mühit və fərqli mədəni meyllərin qarşılıqlı təsir yolu ilə inkişaf etmişdir. == İnqridiyentlər == Koreya mətbəxində Düyü, Tərəvəz, Ət və dəniz məhsulları böyük ölçüdə rola malikdir. Kimçi demək olar ki, hər zaman bütün yeməklərin yanında yeyilir. Ən çox istifadə olunan inqridiyentlər arasında Küncüt yağı (참기름), dvencanq(된장-mayalanmış Soya lobyası püresi), soya sosu(간장), Duz, Sarımsaq, Zəncəfil, qırmızı toz bibər, qoçucanq(고추장-mayalanmış qırmızı bibər püresi) və Kələm yer almaqdadır. == Tarixi == Koreyada eramızdan əvvəl əhali Buğda, Arpa (bitki) və düyü kimi dənli bitkilər əkir, ovçuluq və balıqçılıq ilə məşğul olurdu. Arxeoloji qalıqlar bu dövrdə fermentləşdirilmiş lobyanın kəşf edildiyini və şimalda heyvanların əhilləşdirildiyini göstərir. Üç Koreya Krallığı dövründə Koreya mədəniyyətinin yüksəlişi baş vermişdir. Bu dövrdə hər bölgənin özünün ayrı-ayrı mədəni təcrübələri və yeməkləri var idi. Məsələn, Bekçe krallığı soyuq qidalar və kimçi kimi fermentləşdirilmiş yeməklər ilə tanınırdı. 4-cü əsrdə Çin ilə mədəniyyət mübadiləsi zamanı Buddizm və Konfutsiçilik`in yayılması ilə Koreya fərqli mədəniyyətlərin təsirinə məruz qalmışdır.Qoryo hakimiyyətinin son dövründə monqollar 13-cü əsrdə Qoryonu işğal etdi.
Koreya nərəsi
Koreya nərəsi (lat. Acipenser dabryanus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin nərəkimilər dəstəsinin nərələr fəsiləsinin nərə cinsinə aid heyvan növü.
Koreya rəqəmləri
Koreya tarixi
Koreya tarixi — Koreya yarımadası və Mancuriya bölgəsində yaşayan Koreya xalqı ilə bağlı baş verən hadisələri əhatə edir. == Qədim dövr == Əfsanəyə görə, hələ ilk Koreya dövləti eramızdan əvvəl 1300-cü ildə Tanqun tərəfindən qurulmuşdur. Tarixçilər Koreya tarixinin ən erkən mərhələsini Qədim Çoson dövləti (Ko Çoson) dövrü adlandırırlar. Qədim Çoson ərazisi Koreya yarımadasının və Lyaodun yarımadasının şimalında yerləşirdi. Müasir tarixçilərin bir çoxu onun tarixinin miladdan əvvəl 2333-cü ilə aid olduğunu qəbul edirlər. Lakin bu, çox mübahisəlidir, çünki ayrı-ayrı orta əsr Koreya salnamələri (Samquk Yusa və bənzəri) istisna olmaqla bu fakt, heç bir tarixi sənədlə təsdiqlənmir. Qədim Çoson haqqında ilk məlumatlar eramızdan əvvəl 4–3 əsrlərə aiddir. İnkişafının başlanğıcında Qədim Çoson ayrıca nəzarətdə olan şəhər dövlətlərindən ibarət qəbilə birliyi olduğu və e.ə. IV əsrdə mərkəzləşmiş bir dövlət halına gəldiyi güman edilir. Eyni zamanda, yarımadanın cənubunda Çin proto-dövləti, həmçinin Tri-Xan (Samxan) proto-dövlətləri meydana gəldi.
Koreya televiziyası
Koreya televiziyası == Tarixi == Koreya Respublikasında televiziya yayımı 1956-cı ildə yaranmışdır. Bu Seulda şəxsi mülkiyyətə aid və ticarət üçün yayım edən bir stansiyanın qurulması ilə başlamışdır. Lakin,bu ilk televiziya stansiyası 1959-cu ildə yanğın nəticəsində məhv olmuşdur. 1961-ci ilin dekabr ayında Seul şəhəri hökümətinin təşəbbüsü ilə KSB TV, Koreyadakı ilk yayım televiziyası fəaliyyətinə başlamışdır. Digər şirkət TBC TV isə 1964-cü il yanvar ayında yayıma başlamışdır. Munhva (문화) yayım şirkəti isə 1969-cu il avqust ayında Koreyanın 3-cü televiziya stansiyası kimi MBC TV-nin təməli qoyulmuşdur. SBS (Seul Yayım Sistemi), 1990-cı ildə xüsusi bir üsulla yayıma başlamışdır.KBS, MBC, SBS və EBS yayım stansiyaları 2001-ci ildən etibarən Seul metropol ərazilərində digital yayıma başlamışdır. Bu xidmət, 2002-ci ildə Seulda daha böyük bir əraziyə yayılmışdır. == Televiziyanın cəmiyyətdə rolu == 1990-cı illərdə kabel televiziyası sınaq yayımları başlamışdır. Cəmiyyətdə elm və müxtəlif əyləncə növlərinə qarşı marağın artdığı vaxtlarda kabel televiziya sahəsinə maraq da sürətlə artmağa başlamışdır.
Koreya təqvimi
Koreya təqvimi — ənənəvi lunisolar təqvim. Digər Şərqi Asiya ölkələrinin ənənəvi təqvimləri kimi, Koreya Təqvimi əsasən Çin təqvimindən əldə edilir. Tarixlər Koreyanın meridianlarından (Cənubi Koreya üçün müasir dövrdə 135-ci meridian şərqindən), eləcə də bayram və bayramların Koreya mədəniyyətinə əsaslanaraq hesablanır. Qreqorian təqvimi 1896-cı ildə rəsmən qəbul edilmişdi, lakin yaşlı nəsillər üçün ənənəvi bayramlar və yaş hesabları hələ də köhnə təqvimə əsaslanır. Bu gün Koreyanın ən böyük bayramı Seollal, ənənəvi Koreya Yeni ilinin ilk günüdür. Digər əhəmiyyətli festivallara həmçinin Boreumdaal (ilk tam ay), Dano (bahar şənliyi) və Chuseok (məhsul ayı festivalı) və Samjinnal (bahar-açılış festivalı) kimi istinad edilən Daeboreum daxildir. Digər kiçik festivallara isə Yudu (yay festivalı) və Chilseok (musson festivalı) daxildir. == Tarix == Koreya təqvimi Çin təqvimindən əldə edilir. Ənənəvi təqvim 270 ilə 963 arasında Koreya dövrü adları ilə təyin edilmiş, sonra Koreya və Çin dövrünə aid adları 1894-cü ilə qədər bir neçə dəfə istifadə edilmişdir. 1894 və 1895-ci illərdə isə ay təqvimi, 2031-ci ildə meydana çıxmış Joseonun yaranmasından hesablanmağa başlandı.
Koreya 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında
Koreya Milli komandası 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında qadınların hokkey komandasında təmsil olunması. Bu komanda 36 idmançıdan ibarətdir. Şimali və Cənubi Koreyanın idmançılarından təşkil olunmuş komanda vahid baytraq altında iştirak edir. idman növündə 10 idmançı ilə təmsil olunacaqdır. Himn olartaq isə xalq mahnısı "Ariran" seçilmişdir. Bununla belə hər iki ölkənin digər idmançıları öz ölkələrini təmsil edəcəklər. 20 yanvar tarixində isə olimpiya oyunlarında iştirak etməklə bağlı Şimali Koreya razılığa gəlir. Bununla yanaşı kişilərdən ibarət bobsley yığmasınında təşkil olunması təklif edilirdi. == Millinin tərkibi == == Nəticə == === Hokkey === ==== Qadınlar ==== Koreya milli komandası iki ölkənin idmançılarından təşkil olunmuşdur. komandanın məşqçisi kanadalı Sara Myurreydir.
Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi
Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi (abbr. KOİKA, KOICA) — Koreya Respublikası hökumətinin xarici yardım təşkilatı == Tarix == Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi (KOİKA) inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün qrant və əməkdaşlıq proqramlarını həyata keçirmək məqsədilə dövlət agentliyi olaraq 1991-ci ilin aprel ayında Xarici İşlər və Ticarət Nazirliyinin (XİTN) himayəsi altında yaradılmışdır. Koreya dünyanın ən yoxsul ölkələrinin birindən iqtisadi cəhətdən ən çox inkişaf etmiş ölkələrdən birinə çevrilməkdə unikal təcrübəyə malikdir. Koreyanın bu keçid zamanı əldə etdiyi bilik və təcrübə KOİKA-ya əməkdaşlıq etdiyi ölkələrin davamlı sosial-iqtisadi inkişafına dəstək verməyə və onlara daha yaxşı bir dünya üçün perspektiv vəd etməyə imkan verən qiymətli keyfiyyətlərdir. KOICA-nın məqsədi tərəfdaş ölkələrdə Minilliyin İnkişaf Məqsədlərinə (MİM) nail olmaq, habelə bərabər və davamlı inkişaf təşviqinə kömək etmək vasitəsilə daha yaxşı bir dünya qurmaqdır. KOICA həmçinin yoxsulluğun aradan qaldırılması və həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması üçün xalqların və şəxslərin potensialının artırılmasına yönəlmiş qlobal fəaliyyətdı fəal iştirak etmək istəyir. Koreyanın inkişaf təcrübəsi və bacarığına əsaslanaraq KOİKA öz yardım proqramlarını aşağıdakı sahələr üzərində cəmləşdirmişdir: == Azərbaycandakı fəaliyyəti == === Azərbaycan Nümayəndəliyi === KOİKA proqramının Azərbaycanda tarixi 1994-cü ildə KOİKA-nın Azərbaycana təxirəsalınmaz vəziyyətlə əlaqədar 50 000 ABŞ dolları məbləğində yardım etdiyi zaman başlamış və 1996-cı ildən 2005-ci ilə qədər KOICA 65 nəfər üçün təlim proqramları (300 000 ABŞ dolları dəyərində) təşkil etmişdi. 2006-cı ilin martında Koreya Respublikasının Səfirliyi açıldı və Koreya Respublikasının Prezidenti cənab Mu-hyun Roh həmin ilin iyun ayında Azərbaycana səfər etdi. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev də 2007-ci ilin aprelində Koreyada rəsmi səfərdə oldu. Bu zəmində, 2009-ci ilim fevral ayında KOİKA-nın Azərbaycan Nümayəndəliyi açıldı.
Koreya Demokratik Partiyası
Koreya Demokrat Partiyası (kor.더불어민주당; Hanca: 더불어民主黨; RR: Deobureominjudang; qısa: 민주, 더민주, Mincu, Domincu, "Mincudanq" olaraq tanınır 민주당 Cənubi Koreya mediyasında 2016-dan), əvvəllər Demokratiya üçün Yeni Siyasət Alyansı (DYSA), Cənubi Koreyada mərkəzçi, liberal bir siyasi partiyadır. Partiya 26 Mart 2014 -cü ildə Demokratik Partiyası və Yeni Siyasi Vizyon Partiyasının (YSVP) hazırlıq komitəsinin birləşməsi ilə quruldu. Keçmiş Demokratik Partiya, DYSA-ın yaradılmasından sonra qanuni olaraq DYSA-a daxil oldu, YSVP-nin hazırlıq komitəsi ləğv edildi, birləşməni DYSA-a fərdi olaraq qoşulmağı dəstəkləyən üzvlərlə birlikdə ləğv edildi. Demokratik Partiya, rəqibi mühafizəkar Xalq Gücü Partiyası ilə birlikdə Cənubi Koreyadakı iki böyük siyasi partiyadan biridir. == Siyasi mövqeyi == Demokrat Partiyasının rəsmi ideologiyası yoxdur. Bu partiya bəzən mühafizəkarlardan fərqli olaraq mütərəqqi partiya kimi təsvir edilir, lakin o qədər də universal baxış deyil və Cənubi Koreyanın “mütərəqqi” və “mühafizəkar” arasında mövqe kimi istinad edilir. ABŞ Demokratik Partiyasının rənglərinə bənzər mavi və göy mavi partiya rənglərindən istifadə etsələr də, DPK-nın bəzi əsas fiqurları DPK-nı “mərkəz-sağ” və “mühafizəkar” kimi təsvir edir. Bəzi Cənubi Koreya mediası da NPAD və ya DPK-nı “mühafizəkar partiya” kimi xarakterizə edib.
Koreya Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası
Koreya Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası (kor. 민주노총) — Koreya Respublikasının ən böyük milli həmkarlar ittifaqları birliyi. Mərkəzi ofisi Seul şəhərində yerləşir. == Tarixi == 13 yanvar 1993-cü ildə yaranmışdır. Təşkilatın yaranması zamanı qarşıya bir sıra çətinliklər çıxmışdır. Belə ki, Koreya Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının yaranma tarixçəsi geyim əşyalarının istehsalı edən müəssisə işçilərinin mübarizəsi və onlardan birinin – Cun Tae-ilinin 13 noyabr 1970-ci ildə bu mübarizədə özünü qurban verməsi ilə bağlıdır. Bu müəssisənin qadın işçilərinin əzmkar mübarizəsi isə ölkədə müasir əmək hərəkatının əsasını qoymuşdur. 1980-ci illərdən etibarən ağır sənayenin inkişafı bu mübarizəyə irimiqyaslı sənaye işçi qüvvələrini cəlb edir. Nəticədə 1987-ci ildə İşçilərin Böyük Mübarizə Mərkəzinin yaranır. Bu mərkəz yalnız iri sənaye müəssisələrini və korporasiyaları deyil, bütün cəmiyyəti silkələyir.
Koreya Konstitusiya Məhkəməsi
Koreya Konstitusiya Məhkəməsi, Cənubi Koreyanın müstəqil və ixtisaslaşmış məhkəməsidir, əsas vəzifəsi Koreya Respublikası Konstitusiyasına uyğun olaraq konstitusiyanı nəzərdən keçirtməkdir. Hökumət qurumları arasındakı səlahiyyət mübahisələrinə hökm vermək, ittihamlar ilə bağlı son qərarlar vermək və siyasi partiyaların ləğvi ilə bağlı qərar vermək kimi inzibati hüquq funksiyalarına da malikdir. == Status == Konstitusiya, Qanunverici, İcra və Məhkəmə sistemlərindən başqa ayrı bir fəsildə Konstitusiya Məhkəməsinin müstəqil statusunu və səlahiyyətini təmin edir. Hakimiyyət bölgüsünə görə, Məhkəmə Milli Məclis, Prezident və Ali Məhkəmə ilə birlikdə Konstitusiya ilə verilmiş səlahiyyətini həyata keçirir və onu xalqın digər ali qurumları ilə bərabər edir. Ümumiyyətlə Cənubi Koreyadakı Konstitusiya Məhkəməsinin ilk növbədə Avstriya və Almaniyadakı konstitusiya məhkəmələrinə istinad etdiyi güman edilir. ==== Konstitusiya mübahisələri üçün son vasitə ==== Konstitusiya Məhkəməsi, nizamnaməyə konstitusiya baxışı, konstitusiya şikayətləri, hökumət qurumları arasındakı səlahiyyət mübahisələri, yüksəkvəzifəli dövlət məmurlarının impiçmenti və siyasi partiyaların ləğvi ilə bağlı səlahiyyətlərə malikdir. Yuxarıda göstərilən məsələlərlə bağlı Konstitusiya Məhkəməsinin qərarı bütün dövlət qurumlarını və yerli özünüidarə orqanlarını bağlayır və şikayət edilə bilməz. ==== Məhkəmə orqanları ==== Məhkəmə qanuni prosedurlarla Konstitusiyanı qoruyur. Məhkəmə, nizamnamələrin konstitusiyaya uyğunluğu, impiçment, siyasi partiyanın ləğvi, səlahiyyət mübahisələri və konstitusiya şikayətləri zamanı, Konstitusiya mübahisələrini həll etmək və onun pozulmasının qarşısını almaq üçün Konstitusiyanı şərh edir və tətbiq edir. ==== Əsas hüquqların qorunması ==== Məhkəmə insanların əsas hüquqlarını təmin edir.
Koreya Meşə Xidməti
Koreya Meşə Xidməti (kor. 산림청) – Cənubi Koreyanın meşə resurslarını qorumaq, artırmaq və zəngiləşdirməkdən məsul olan dövlət agentliyi. Kənd Təsərrüfatı, Qida və Kənd Məsələləri Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərir. Agentlik meşə məhsullarının istehsalı və meşə menecmenti tədqiqatları ilə məşğuldur. Qərargahı Tecon şəhərində yerləşir. == Tarixi == Koreya Meşə Xidməti 1967-ci ildə yaradılmışdır. Əvvəllər Kənd və Meşə Təsərrüfatı Nazirliyinin Meşə Bürosu kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1977-ci ildə agentliyin tərkibində Meşəçilik Təlimi İnstitutu açılmışdır. Təşkilat 1973–1978, 1979–1987, 1988–1997, 1998–2007 və 2008–2017-ci illərdə meşə planları həyata keçirmişdir. == Fəaliyyəti == Koreya Meşə Xidmətinin əsas vəzifəsi meşələrlə bağlı qanunların tətbiqinə nəzarət etməkdir.
Koreya Milli Azadlıq Günü
Koreya milli azadlıq günü (kor. 민족 해방의 날), Qurtuluş günü (kor. 광복절), Kvanbokocoul (kor. 광복절) və ya Çoqunxebani-nal (kor. 조국해방의 날) — 15 avqustda Şimali və Cənubi Koreyada hər il qeyd olunan bayram. Hər iki ölkədə də bu bayram ictimaidir. 15 avqust 1945 tarixində Yaponiya İmperiyası Antihitler koalisiyasına təslim olmuş və Koreya yarımadası azad edilmişdir. Bayram 1949-cu ildən bəri keçirilir.. Koreya Milli Qurtuluş günü hər il həm Cənubi Koreyada həm də Şimali Koreyada keçirilir. Bu gün Koreya yarımadasının Yaponiya əsarətindən xilası olması ilə bağlıdır.
Koreya Milli Dənizçilik Muzeyi
Koreyanın Milli Dənizçilik Muzeyi (Koreya dilində 국립 해양 박물관) bir Koreya dəniz muzeyi və Koreya Respublikasında üçüncü ən böyük muzeydir. Muzey 9 iyul 2012-ci ildə açıldı və Busan, Yeongdo-gu, Dongsam-dong-da yerləşir. Koreyanın Milli Dənizçilik Muzeyi, dəniz mədəniyyəti və sənayesi irsini araşdırmaq, qorumaq və tədqiq etməklə dəniz sənayesini və mədəniyyətini tanıtmaq üçün qurulan Koreyanın təmsilçi dəniz muzeyidir. Bir mədəniyyət kompleksinə çevrilən muzey, insanlara təhsil proqramları təqdim edərək, sərgilər təşkil edərək və ziyarətçilərlə qarşılıqlı əlaqə quraraq okeanın dəyərini başa düşməyə və yaşamağa imkan verir. == Tarixçəsi == 2006 Koreya Milli Dəniz Muzeyinin yaradılması layihəsi üçün əvvəlcədən texniki-iqtisadi əsaslandırma aparıldı. Muzey, Koreya Milli büdcəsinə dair konqres qərarı zamanı 2007 BTL layihəsi olaraq elan edildi. 2007 Fizibilite və uyğunluq araşdırması ilə obyektlərin əsas planı hazırlandı. Koreya Milli Dənizçilik Muzeyi obyektlərinin əsas planı açıqlandı. Koreyanın Milli Dənizçilik Muzeyinin inşası üçün Məsləhət Komitəsi yaradıldı. 2008 İcra müqaviləsinin sona çatması üçün danışıqlar başladı.
Koreya Milli Folklor Muzeyi
Koreya Milli Folklor Muzeyi (kor. 국립민속박물관) — Cənubi Koreyanın milli muzeyi, Seuldəki Çonnoqu rayonunun Kenbokkun sarayında yerləşən iki muzeydən biridir. Muzeyin ekspozisiyası qədim dövrlərdən Xoseon dövrünə qədər Koreya xalqının ənənəvi həyat tərzinə həsr olunub. Dünyanın ən çox ziyarət edilən ən yaxşı 20 muzeyinə daxildir. == Yaranma tarixi == 8 sentyabr 1945-ci ildə ABŞ hökumətinin iştirakı ilə yaradılmış, 1946-cı il aprelin 25-də Milli Antropologiya Muzeyi adına açılmışdır. 1975-ci ilə qədər Koreya Milli Muzeyinə birləşdirildi. 11 aprel 1975-ci ildə Koreya Milli Folklor Muzeyinin adı ilə Kenbokkun sarayının ərazisində Müasir incəsənət muzeyinin köhnə binasında açılıb. 17 fevral 1993-cü ildə Milli Muzeyin köhnə binasında indiki yerə köçdü.. == Sərgi və ziyarəti == Muzeyin ekspozisiyası üç əsas istiqamətə bölünür- Koreya xalqının tarixi, Koreya həyat tərzi və Çason dövrünə aid olan koreyalıların həyat dövrü . Bundan başqa ekspozisiyanın əksəriyyəti qala sahələrində açıq havada ifşa olunur..
Koreya Milli Muzeyi
Koreya Milli Muzeyi — Cənubi Koreyadakı Koreya tarixi və sənətinin ən məşhur muzeyidir və Koreyanı təmsil edən mədəniyyət təşkilatıdır. 1945-ci ildə qurulduğu gündən bəri, muzey davamlı olaraq müxtəlif sərgilər və təhsil proqramlarını inkişaf etdirərək arxeologiya, tarix və incəsənət sahələrində müxtəlif tədqiqatlar və tədqiqat işləri aparmışdır. 2012-ci ildə, 2005-ci ildə Yongsan mahalına köçdükdən bəri, muzeyin 20 milyon ziyarətçi cəlb etdiyi və ya hər il 3 milyondan çox insanın dünyanın və Asiyanın ən çox ziyarət edilən və ən çox ziyarət edilən muzeylərindən biri olduğu bildirildi. Cənubi Koreyada. [3] [4] Seul Böyükşəhər Hökuməti tərəfindən 2011-ci ilin Noyabr ayında edilən 2000-ə yaxın xarici qonaq arasında aparılan sorğuda bildirildi ki, muzeyi ziyarət etmək onların Seuldakı ən sevimli fəaliyyətlərindən biridir. [5] Asiyanın ən böyük muzeylərindən biridir. == Tarixi == İmperator Sunjong, Koreyanın ilk muzeyini - İmperator Ev Muzeyini 1909-cu ildə təsis etdi. Changgyeonggung-dakı İmperator Ev Muzeyi və Yaponiyanın Koreyanın hakimiyyəti dövründə idarə olunan Yaponiya Hökumət Baş Muzeyi kolleksiyaları Cənubi Muzeydə qurulan Milli Muzey kolleksiyasının nüvəsi oldu. Koreya 1945-ci ildə müstəqilliyini bərpa etdi. Koreya müharibəsi zamanı muzeyin 20 min parçası məhv edilməməsi üçün təhlükəsiz şəkildə Busana köçürüldü.
Koreya Milli Qurtuluş günü
Koreya milli azadlıq günü (kor. 민족 해방의 날), Qurtuluş günü (kor. 광복절), Kvanbokocoul (kor. 광복절) və ya Çoqunxebani-nal (kor. 조국해방의 날) — 15 avqustda Şimali və Cənubi Koreyada hər il qeyd olunan bayram. Hər iki ölkədə də bu bayram ictimaidir. 15 avqust 1945 tarixində Yaponiya İmperiyası Antihitler koalisiyasına təslim olmuş və Koreya yarımadası azad edilmişdir. Bayram 1949-cu ildən bəri keçirilir.. Koreya Milli Qurtuluş günü hər il həm Cənubi Koreyada həm də Şimali Koreyada keçirilir. Bu gün Koreya yarımadasının Yaponiya əsarətindən xilası olması ilə bağlıdır.
Koreya Mərkəzi Tarix Muzeyi
Koreya Mərkəzi Tarix Muzeyi Şimali Koreyanın paytaxtı Pxenyanda yerləşir. Əsası 1945-ci ilin dekabrın 1-də qoyulmuşdur. Burada ibtidai dövrdən müasir dövrədək Koreya tarixi nümayiş olunur. Muzey Kim İr Sen meydanının şimal hissəsində yerləşir. == Tarix == Əsası 1945-ci ildə qoyulan muzeydə 19 sərgi otağı mövcuddur. Toplam 10.429 m² ərazini əhatə edir. Bina 1960-cı ildə neoklassik memarlığı üslubunda yenidən inşa edilmişdir. Muzeydə Koreya tarixi ile bağlı əsərlər, rəsimlər, silahlar, geyimlər, gəmi modelləri, sikkələr ve ümumilikdə 4000 əsər sərgilənir. Bununla bərabər muzeydə Koreya kralı Danqun Vanqqeomdan qalan qalıqlar və həyatına dair əsərlərdə yer alır.
Koreya Nəqliyyat İnstitutu
Koreya Nəqliyyat İnstitutu — Cənubi Koreyanın Baş nazirliyinə tabe olan araşdırma mərkəzi. İnstitutda tədqiqatlar Torpaq, İnfrastruktur və Nəqliyyat Nazirliyi və yerli hökumət orqanlarının sifarişi ilə aparılır. 2014-cü ilin dekabrında mərkəz Secon şəhərindəki Koreya Milli Tədqiqat Kompleksinə köçürülmüşdür. == Tarixi == İnstitut 1985-ci ilin noyabr ayında qəbul edilmiş Mülki Aktın 32-ci maddəsi əsasında yaradılmış və 1987-ci ilin avqustunda Şəhər nəqliyyatının tənzimlənməsinin təşviqi haqqında Qanunun 24-cü maddəsi əsasında rəsmi olaraq fəaliyyətə başlamışdır. 1999-cu ildə İqtisadi, Humanitar və Sosial elmlər üzrə Milli Tədqiqat Şurasına qoşulmuş və Koyan şəhərində yerləşən İnşaat və Nəqliyyat Tədqiqat Kompleksinə köçmüşdür. 2014-cü ildən Secon şəhərində fəaliyyət göstərir. 2017-ci ilin dekabrından prezidenti OH Cehakdır. Cehak İnstitutun 14-cü prezidentidir. Daha öncə LEE Çenq Vun həmin postu tutmuşdur. == Strukturu == Koreya Nəqliyyat İnstitutunun 99-u fəlsəfə doktoru və 230 nəfəri tədqiqatçı olmaqla, 300 nəfər işçisi var.
Koreya Qabaqcıl Elm və Texnologiya İnstitutu
Koreya Qabaqcıl Elm və Texnologiya İnstitutu (kor. 카이스트) və ya qısaca KAIST (ing. Korea Advanced Institute of Science and Technology) — Koreya Respublikasının Dəjeon şəhərinin Yuseonq rayonunda Daedeok elmi şəhərciyində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ölkənin ən aparıcı ali təhsil ocaqlarından biridir. == Tarixi == 1971-ci il fevralın 16-da Koreyada qəbul edilmiş xüsusi qanuna əsasən, elm və texnika üzrə mütəxəssislər hazırlayan Koreya Qabaqcıl Elmlər İnstitutu yaradılır. Tələbələr bu ali məktəbə xüsusi müsabiqə yolu ilə qəbul edilirlər. Buraya qəbul olunan tələbələr hərbi xidmətdən azad olunur, lakin məzunların qarşısında institutu bitirdikdən sonra 5 il Koreya Respublikasını tərk etməmək qadağası qoyulur. Bu qadağa ölkədən "beyin axını"nın qarşısını almaq məqsədi ilə edilir. 1973-cü ildən institutda ilk dəfə olaraq magistr səviyyəsi üzrə tələbələr qəbul edilir, iki il sonra avqustun 20-də isə ilk magistr diplomu verilir. Həmin il sentyabrın 12-də doktorantura pilləsinə ilk qəbul aparılır, 1978-ci il avqustun 19-da isə ilk doktorluq diplomları təqdim olunur. 1980-ci illərdə Koreya Qabaqcıl Elmlər İnstitutunun fəaliyyətində bir sıra böyük dəyişikliklər baş verir.
Koreya Qabaqcıl Elmlər və Texnologiyalar İnstitutu
Koreya Qabaqcıl Elm və Texnologiya İnstitutu (kor. 카이스트) və ya qısaca KAIST (ing. Korea Advanced Institute of Science and Technology) — Koreya Respublikasının Dəjeon şəhərinin Yuseonq rayonunda Daedeok elmi şəhərciyində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ölkənin ən aparıcı ali təhsil ocaqlarından biridir. == Tarixi == 1971-ci il fevralın 16-da Koreyada qəbul edilmiş xüsusi qanuna əsasən, elm və texnika üzrə mütəxəssislər hazırlayan Koreya Qabaqcıl Elmlər İnstitutu yaradılır. Tələbələr bu ali məktəbə xüsusi müsabiqə yolu ilə qəbul edilirlər. Buraya qəbul olunan tələbələr hərbi xidmətdən azad olunur, lakin məzunların qarşısında institutu bitirdikdən sonra 5 il Koreya Respublikasını tərk etməmək qadağası qoyulur. Bu qadağa ölkədən "beyin axını"nın qarşısını almaq məqsədi ilə edilir. 1973-cü ildən institutda ilk dəfə olaraq magistr səviyyəsi üzrə tələbələr qəbul edilir, iki il sonra avqustun 20-də isə ilk magistr diplomu verilir. Həmin il sentyabrın 12-də doktorantura pilləsinə ilk qəbul aparılır, 1978-ci il avqustun 19-da isə ilk doktorluq diplomları təqdim olunur. 1980-ci illərdə Koreya Qabaqcıl Elmlər İnstitutunun fəaliyyətində bir sıra böyük dəyişikliklər baş verir.
Koreya Respublikası coğrafiyası
Cənubi Koreya — Şərqi Asiyada, Koreya yarımadasının cənubunda yerləşən dövlət. Müvafiq olaraq yarımadanın qutaracaq hisssində yerləşdirindən təbii ki yalnız bir ölkə ilə sərhədi vardır. Şimaldan ancaq Koreya Xalq Demokratik Respublikası ilə sərhədə malikdir. Onu şimal qonşusunun ərazisində müstəqil dövlətin varlığını tanımır və bölgəni Vahid Koreya Respublikasının ərazusi hesab edir. Bununla belə bu iki dövlət arasında yerləşən sərhəddə silahsız zona elan edilmişdir. Ölkə üç tərəfdən su ilə əhatə olunmuşdur. Onun sahil xəttinin uzunluğu 2 413 km təşkil edir. Qərbdən Sarı dənizi, şərqdən isə Yapon dənizinin suları ilə yuyulur. Cənubdan sahillərini Koreya boğazı və Şərqi Çin dənizi əhatəlir. Ölkə 100 210 km² əraziyə sahibdir.
Koreya Respublikası himni
"Əqukka" (kor. 애국가) — Koreya Respublikası dövlət himni.
Koreya Xalq Demokratik Respublikası
Şimali Koreya və ya rəsmi adı ilə Koreya Xalq Demokratik Respublikası (qısaca: KXDR, kor. 조선민주주의인민공화국) — Şərqi Asiyada dövlət. KXDR Koreya yarımadasının şimal hissəsində yerləşir. Şimal və şimal-qərbdə Çin, şimal-şərqdə Amonk (Çində Yalu kimi tanınır) və Tümen çayları boyunca Rusiya, cənubda isə Cənubi Koreya ilə həmsərhəddir. Ölkənin qərbində Sarı dəniz, şərqində isə Yapon dənizi yerləşir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Pxenyan, ümumi sahəsi 120,540 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 25 milyon nəfərdən çoxdur. Ölkənin adı kütləvi informasiya vasitələrində qeyri-rəsmi şəkildə "Şimali Koreya" kimi işlənir. == Coğrafiyası == Ölkənin ərazisi 122.762 km²-dir . Ölkə ərazisinin təxminən 80%-i sıra dağlardan və yaylalardan ibarətdir. Ölkənin şimal-şərqində orta yüksəkliyi 1000 m olan Kema yaylası yerləşir.
Koreya Xalq Demokratik Respublikası coğrafiyası
Koreya Xalq Demokratik Respublikası (KXDR, Şimali Koreya) Şərqi Asiya regionunda, Koreya yarımadasının şimalında yerləşən dövlət. Şimal-şərqdən Rusiya ilə sərhədlənir. İki ölkəni Tumannaya çayı ayırır. Şimal və şimal-qərbdən isə Çinlə sərhədə malikdir. Burada iki ölkə arasında təbii sərhəd rolunu Yaluszyan çayı oynayır. Cənubdan isə Cənubi Koreya ilə sərhədlənir. Olkənin şərq sahillərini Yapon dənizi, qərb sahillərini isə Sarı dəniz yuyur. == Ərazisi == == Quru sərhədləri və sahil xətti == Ölkənin quru sərhədlıri cəmi 1673 km təşkil edir. Çin ilə 1416 km, Cənubi Korera ilə 238 km, Rusiya ilə isə 19 km sərhədə malikdir. Sahil xəttinin uzunluğu isə 2495 km təşkil edir.

Значение слова в других словарях