VİÓLA

[ ital. ] mus.
1. XV-XVIII əsrlərdə Qərbi Avropada yayılmış müxtəlif ölçü və diapazonlu, yayla çalınan, adətən altısimli musiqi aləti.
2. Yayla çalınan dördsimli musiqi aləti; alt.
VİNTVARİ
VİOLONÇÉL
OBASTAN VİKİ
Viola
Bənövşə (lat. Viola) — bənövşəkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Şimal yarımkürəsində dağlarda və mülayim iqlim zonalarında bitən 500-ə (bəzi mənbələrə görə isə 700-ə) yaxın bioloji növü məlumdur. == Yayılması == Bu cinsin növünə görə ən çox yayıldığı yer mülayim iqlim zonalarından Şimali Amerika, And dağları və Yaponiyadır. Bir çox növü Cənubi Amerikada olan And dağları üçün xarakterikdir. Bir neçə növü Braziliyanın subtropik zonalarında, Cənubi Afrikada, Avstraliyada, Yeni Zelandiyada, Cənubi Sandviç adalarında yayılıb. == Növləri == Çəmənlik bənövşəsi (Viola arvensis Murr.) Ətirli bənövşə (Viola odorata L.) Üçrəng bənövşə (Viola tricolor L.) == İstinadlar == Bənövşə (bitki):The Plant List saytında takson barədə məlumat.
Viola biflora
Viola biflora (lat. Viola biflora) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola blanda
Viola blanda (lat. Viola blanda) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola canadensis
Viola canadensis (lat. Viola canadensis) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola canina
Viola canina (lat. Viola canina) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cascadensis
Viola adunca (lat. Viola adunca) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cheiranthifolia
Viola cheiranthifolia (lat. Viola cheiranthifolia) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola conspersa
Viola labradorica (lat. Viola labradorica) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cryana
Viola cryana (lat. Viola cryana) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cucullata
Viola cucullata (lat. Viola cucullata) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cuicochensis
Viola cuicochensis (lat. Viola cuicochensis) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola cuneata
Viola cuneata (lat. Viola cuneata) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola douglasii
Viola douglasii (lat. Viola douglasii) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola epipsila
Çılpaq bənövşə (lat. Viola epipsila) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü. Çılpaq bənövşə çoxillik bitkidir. Hündürlüyü 8-15 sm olur. Yarpaqları azacıq dairəvidir. Yarpaqların yuxarı hissəsi daha çox hamardır. Çiçəkləri zəif iyli olur və rəngi göyə çalır, ölçüsü isə mahmızla birlikdə 1,5-2 sm olur. May-iyun aylarında çiçəkləyir. Vegetativ yolla çoxalır.. == Mühafizə statusu == Geniş yayılmasına baxmayaraq, çılpaq bənövşə Polşanın Qırmızı kitabına salınıb..
Viola glabella
Viola glabella (lat. Viola glabella) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola hallii
Viola hallii (lat. Viola hallii) – bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola hederacea
Viola hederacea (lat. Viola hederacea) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola hirta
Viola hirta (lat. Viola hirta) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola kitaibeliana
Viola bicolor (lat. Viola bicolor) – bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola labradorica
Viola labradorica (lat. Viola labradorica) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola lobata
Viola lobata (lat. Viola lobata) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola lutea
Viola lutea (lat. Viola lutea) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola macloskeyi
Viola macloskeyi (lat. Viola macloskeyi) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola nephrophylla
Viola nephrophylla (lat. Viola nephrophylla) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Viola nuttallii
Viola nuttallii (lat. Viola nuttallii) — bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.
Acer negundo f. violaceum
Amerika ağcaqayını (lat. Acеr nеgundо) — sabunağacıkimilər fəsiləsinin acеr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Acer californicum var. texanum Pax Acer fauriei H.Lév. & Vaniot Acer fraxinifolium Nutt. Acer fraxinifolium Raf. Acer lobatum Raf. Acer negundo f. angustifolium Schwer. Acer negundo f.
Acer negundo var. violaceum
Amerika ağcaqayını (lat. Acеr nеgundо) — sabunağacıkimilər fəsiləsinin acеr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Acer californicum var. texanum Pax Acer fauriei H.Lév. & Vaniot Acer fraxinifolium Nutt. Acer fraxinifolium Raf. Acer lobatum Raf. Acer negundo f. angustifolium Schwer. Acer negundo f.
Acer violaceum
Amerika ağcaqayını (lat. Acеr nеgundо) — sabunağacıkimilər fəsiləsinin acеr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Acer californicum var. texanum Pax Acer fauriei H.Lév. & Vaniot Acer fraxinifolium Nutt. Acer fraxinifolium Raf. Acer lobatum Raf. Acer negundo f. angustifolium Schwer. Acer negundo f.
Acherontia atropos violacea
Acherontia atropos (lat. Acherontia atropos) — acherontia cinsinə aid kəpənək növü.
Artemisia violacea
Adi yovşan (lat. Artemisia vulgaris) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Yarımkol bitkisi olub, birinci il vegetasiya zamanı, hündürlüyü 50-100 (120) sm, çoxsaylı oduncaqlı budaqlara malik olur. Çiçəkləmə və meyvə zamanı gövdəsi yarpaqlarla tamamilə örtülü olur. Gövdəsi 10-20 qədər sarımtıl və ya qırmızımtıl-qonur, nazik, düzqalxan və ya budaqlanan, yuxarı hissəsi daha çox budaqlı, aşağı hissəsi isə budaqlanmayan, çılpaq və hamardır. Budaqları nazik, uzun, demək olar ki, gövdəsi sıxılmışdır. Yarpaqları kiçik, küt, uzunsov-xətti (1mm) və ikiqanadlı-bölünmüş vəziyyətdədir. Gövdədə yarpaqları açıq-yaşıl, kök üstündə olanları isə sarımtıl-yaşıldır. Çiçək səbətciyi çoxsaylı, boruşəkilli, sarı, dikduran, kiçik, şarşəkilli, diametri 2,5-4mm olub, mürəkkəb süpürgəşəkillidir. Çiçəkləri ikicinsli, 3-5 səbətcikli, sarı və ya purpurşəkilli tacdan ibarətdir.
Banksia violacea
Banksia violacea (lat. Banksia violacea) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin banksiya cinsinə aid bitki növü.
Brassica rapa var. violascens
Şalğam-turp (lat. Brassica rapa) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin kələm cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Barbarea derchiensis S.S. Ying Brassica amplexicaulis Hochst. ex A.Rich. [Illegitimate] Brassica antiquorum H.Lév. Brassica asperifolia Lam. Brassica asperifolia var. esculenta Gren. & Godr. Brassica asperifolia var.
Bulbophyllum violaceolabellum
Bulbophyllum violaceolabellum (lat. Bulbophyllum violaceolabellum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Bulbophyllum violaceum
Bulbophyllum violaceum (lat. Bulbophyllum violaceum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Calanthe violacea
Calanthe sylvatica (lat. Calanthe sylvatica) – səhləbkimilər fəsiləsinin calanthe cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Centrosis sylvatica Thouars (1822) (Basionym) Alismorkis centrosis (Thouars) Steud. (1840) Alismorkis emarginata (Blume) Kuntze (1891) Alismorkis masuca (D. Don) Kuntze (1891) Alismorkis natalensis (Rchb.f.) Kuntze (1891) Alismorkis plantaginea (Thouars) Kuntze (1891) Alismorkis purpurea (Lindl.) Kuntze (1891) Alismorkis textori (Miq.) Kuntze (1891) Amblyglottis emarginata Blume (1825) Bletia masuca D. Don (1825) Bletia sylvatica (Thouars) Bojer (1837) Calanthe candida Bosser (1989) Calanthe corymbosa (Thouars) Lindl. (1862) Calanthe curtisii Rchb.f. (1884) Calanthe delphinioides Kraenzl. (1893) Calanthe emarginata (Blume) Lindl. (1833) Calanthe furcata f. masuca (D. Don) M. Hiroe (1971) Calanthe furcata f. textori (Miq.) M. Hiroe (1971) Calanthe humbertii H. Perrier (1955) Calanthe longicalcarata Hayata ex Yamam.
Caltha palustris subsp. violacea
Bataqlıq sunərgizi (lat. Caltha palustris) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin sunərgizi cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Caltha alpestris Schott, Nyman & Kotschy Caltha alpina (Schur) Schur Caltha arctica R.Br. Caltha arctica subsp. caespitosa (Schipcz.) Khokhr. Caltha arctica subsp. caespitosa A.P. Khokhr. Caltha arctica subsp. membranacea (Turcz.) Khokhr. Caltha arctica subsp.
Caltha violacea
Bataqlıq sunərgizi (lat. Caltha palustris) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin sunərgizi cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Caltha alpestris Schott, Nyman & Kotschy Caltha alpina (Schur) Schur Caltha arctica R.Br. Caltha arctica subsp. caespitosa (Schipcz.) Khokhr. Caltha arctica subsp. caespitosa A.P. Khokhr. Caltha arctica subsp. membranacea (Turcz.) Khokhr. Caltha arctica subsp.
Cochlia violacea
Bulbophyllum cochlia (lat. Bulbophyllum cochlia) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Bulbophyllum cochlia növü Taylanddan Malayziyaya qədər yayılmışdır. == Sinonim == Bulbophyllum violaceum (Blume) Rchb.f.
Dactylis glomerata var. violascens
Dactylis glomerata (lat. Dactylis glomerata) — qırtıckimilər fəsiləsinin dactylis cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Bromus cylindraceus (Brot.) Brot. Bromus glomeratus (L.) Scop. Dactylis abbreviata Bernh. ex Link Dactylis altaica Besser Dactylis aschersoniana Graebn. Dactylis canariensis Nees ex Steud. [Invalid] Dactylis capitellata Link Dactylis ciliata (Peterm.) Opiz Dactylis cylindracea Brot. Dactylis decalcata Brand Dactylis fasciculata C.Sm. ex Link [Invalid] Dactylis glaucescens Willd.
Draba violacea
Draba violacea (lat. Draba violacea) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin yastıqotu cinsinə aid bitki növü.
Emilia violacea
Emilia violacea (lat. Emilia violacea) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin emilia cinsinə aid biki növü.
Erigeron violaceus
Erigeron violaceus (lat. Erigeron violaceus) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin xırdaləçək cinsinə aid biki növü.
Glycyrrhiza glabra var. violacea
Şirinbiyan (lat. Glycyrrhiza glabra) — biyan cinsinə aid bitki növü.Şirinbiyan bitkisi Paxlalılar fəsiləsinə daxildir. Biyan latın dilində qlisseraza deməkdir. Lüğəti mənası şirin kök deməkdir. Biyan cinsinin dünya florasının tərkibində 18 növü yayılmışdır. Azərbaycanda 8 növünə təsadüf olunur. Bunlardan ən geniş yayılanı şirinbiyandır – Glyeyrrhiza glabra. Bu, çoxillik yarımkol bitki olub, iri yeraltı kök sisteminə malikdir. Ana kökdən yanlara çoxlu xırda yan köklər ayrılır. Biyanı qiymətli edən də məhz bu kök və kökümsovlardakı müxtəlif mənşəli maddələrdir.
Glycyrrhiza violacea
Şirinbiyan (lat. Glycyrrhiza glabra) — biyan cinsinə aid bitki növü.Şirinbiyan bitkisi Paxlalılar fəsiləsinə daxildir. Biyan latın dilində qlisseraza deməkdir. Lüğəti mənası şirin kök deməkdir. Biyan cinsinin dünya florasının tərkibində 18 növü yayılmışdır. Azərbaycanda 8 növünə təsadüf olunur. Bunlardan ən geniş yayılanı şirinbiyandır – Glyeyrrhiza glabra. Bu, çoxillik yarımkol bitki olub, iri yeraltı kök sisteminə malikdir. Ana kökdən yanlara çoxlu xırda yan köklər ayrılır. Biyanı qiymətli edən də məhz bu kök və kökümsovlardakı müxtəlif mənşəli maddələrdir.
Hordeum violaceum
Adi arpa (lat. Hordeum vulgare) — qırtıckimilər fəsiləsinin arpa cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Arpanın vətəni Qədim Misir olmuşdur. Eramızdan əvvəl 5 min əvvəl mədəni surətdə misirlilər tərəfindən əkilib becərilirdi. == Botaniki təsviri == == Ekologiyası == == Azərbaycanda yayılması == Naxçıvan Muxtar Respublikasında arpa zəmiləri az yer tutsa da, pivə sənayesində ən vacib xammal kimi istifadə olunur. == İstifadəsi == Arpadan qədim insanlar ev heyvanlarını yemlənməsində istifadə edirlər. Arpa səmənisindən hazırlanan məlhəm və ya mayesi uşaqların qidasında müsbət rol oynayır. Xalq təbabətində qovrulmuş arpa ununun şəkərlə bişirilmişi uşaqlar üçün xeyirlidir. Arpa şirəsi ilə boğazı qarqara etməklə ağrısını və boğazdakı şişləri götürür.
Ipomoea violacea
Ipomoea violacea (lat. Ipomoea violacea) — sarmaşıqkimilər fəsiləsinin i̇pomeya cinsinə aid bitki növü.
Mikania violaefolia
Mikania violaefolia (lat. Mikania violaefolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü.
Mikania violascens
Mikania violascens (lat. Mikania violascens) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü.
Negundo aceroides subsp. violaceus
Amerika ağcaqayını (lat. Acеr nеgundо) — sabunağacıkimilər fəsiləsinin acеr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Acer californicum var. texanum Pax Acer fauriei H.Lév. & Vaniot Acer fraxinifolium Nutt. Acer fraxinifolium Raf. Acer lobatum Raf. Acer negundo f. angustifolium Schwer. Acer negundo f.
Negundo aceroides var. violaceum
Amerika ağcaqayını (lat. Acеr nеgundо) — sabunağacıkimilər fəsiləsinin acеr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Acer californicum var. texanum Pax Acer fauriei H.Lév. & Vaniot Acer fraxinifolium Nutt. Acer fraxinifolium Raf. Acer lobatum Raf. Acer negundo f. angustifolium Schwer. Acer negundo f.

Значение слова в других словарях

вистова́ть змеебо́рческий изого́на легитими́зм передвои́ть совере́н двуно́гий демеркуризи́ровать ортогона́льный перепи́ливание социали́ст трики́рий фотореле́ кавалер agraffe cargador handicapper hanging-committee interflow leprechaun pay gravel social control иноязычный плоскопечатный пригорать